در گنج شرط است که صاحب آن معلوم نباشد، خواه در سرزمین کفار یا در زمین موات(زمینی که مالکی ندارد) و یا در خرابههای کشورهای اسلامی، و چه اثر اسلام(نشانه ای از این که مثلا سکه ها، اسلامی هستند) بر آن باشد یا نه، و در همۀ این موارد، کسی که آن را پیدا کرده مالک است، و(در صورتی که به حد نصاب برسد)[1] باید خمس آن را بدهد.[2] البته در مورد پیداکردن و یا خرید و فروش گنج، اگر در کشور اسلامی، قانونی وجود داشته باشد، باید بر طبق آن عمل شود. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است: [3] حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): عنوان اولی در گنج ها آن است که با شرایطی، متعلق به صاحبان زمین و در اراضی مباح متعلق به یابنده آن است ولی هرگاه حکومت به خاطر مصالحی که در عناوین ثانویه می گنجد لازم ببیند که گنج در اختیار بیت المال اسلام قرار گیرد باید مطابق آن عمل شود. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): چنانچه مالک خصوصی نداشته باشد فی نفسه مانعی ندارد. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): طبق موازین شرعی و با شرایطی، گنج از آن پیدا کننده است مگر قانونی بر خلاف این وجود داشته باشد و حاکم اسلامی دستور خاصی داشته باشد. حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته): هر چند یافتن گنج جز پرداخت خمس وظیفه ای برای یابنده ایجاد نمی کند ولی احتیاط واجب آن است که با قوانین کشورها به ویژه کشورهای اسلامی در این مورد مخالفتی نشود. لینک به سایت استفتائات [1] حد نصاب گنج: اگر قیمت آن به بیست دینار طلا و یا دویست درهم نقره باشد (1051 مثقال نقره یا 15 مثقال طلا)؛ چه از طلا و نقره باشد یا نه. [2] امام خمینی، سید روح الله، نجاة العباد، ص 193،موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی،تهران، 1422. [3] . استفتا از دفاتر آیات عظام: مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.
در گنج شرط است که صاحب آن معلوم نباشد، خواه در سرزمین کفار یا در زمین موات(زمینی که مالکی ندارد) و یا در خرابههای کشورهای اسلامی، و چه اثر اسلام(نشانه ای از این که مثلا سکه ها، اسلامی هستند) بر آن باشد یا نه، و در همۀ این موارد، کسی که آن را پیدا کرده مالک است، و(در صورتی که به حد نصاب برسد)[1] باید خمس آن را بدهد.[2] البته در مورد پیداکردن و یا خرید و فروش گنج، اگر در کشور اسلامی، قانونی وجود داشته باشد، باید بر طبق آن عمل شود. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است: [3] حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): عنوان اولی در گنج ها آن است که با شرایطی، متعلق به صاحبان زمین و در اراضی مباح متعلق به یابنده آن است ولی هرگاه حکومت به خاطر مصالحی که در عناوین ثانویه می گنجد لازم ببیند که گنج در اختیار بیت المال اسلام قرار گیرد باید مطابق آن عمل شود. حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): چنانچه مالک خصوصی نداشته باشد فی نفسه مانعی ندارد. حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): طبق موازین شرعی و با شرایطی، گنج از آن پیدا کننده است مگر قانونی بر خلاف این وجود داشته باشد و حاکم اسلامی دستور خاصی داشته باشد. حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته): هر چند یافتن گنج جز پرداخت خمس وظیفه ای برای یابنده ایجاد نمی کند ولی احتیاط واجب آن است که با قوانین کشورها به ویژه کشورهای اسلامی در این مورد مخالفتی نشود. لینک به سایت استفتائات [1] حد نصاب گنج: اگر قیمت آن به بیست دینار طلا و یا دویست درهم نقره باشد (1051 مثقال نقره یا 15 مثقال طلا)؛ چه از طلا و نقره باشد یا نه. [2] امام خمینی، سید روح الله، نجاة العباد، ص 193،موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی،تهران، 1422. [3] . استفتا از دفاتر آیات عظام: مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.
- [آیت الله خامنه ای] خرید و فروش اسکناس
- [آیت الله خامنه ای] خرید و فروش آرد
- [آیت الله خامنه ای] خرید و فروش گوشت خوک
- [آیت الله مکارم شیرازی] خرید و فروش قبر چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] حکم خرید و فروش نجاسات چیست؟
- [آیت الله سیستانی] آیا خرید و فروش عروسک جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] ساخت و خرید و فروش مواد منفجره
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خرید و فروش خون چه حکمی دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] با توجه به این که کوپنها امروزه یک کاغذ بیشتر نیستند، آیا خرید و فروش آنها جایز است؟ و اصلاً ماهیت دارند تا خرید و فروش شوند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] حکم خرید و فروش موادّ مخدّر چیست و آیا شخص، در صورت فروش و یا خرید موادّ، مالک پول دریافتی یا مادّه خریداری شده میشود یا خیر؟
- [آیت الله جوادی آملی] .در ماهیت (گنج) ذخیره نمودن و زیر زمین دفن شدن شرط نیست، بنابراین اگر گوهر یا عتیقه ای مثلاً در دل کوه یا داخل درخت یا درون دیوار و مانند آن پنهان شده باشد، حکم گنج را دارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] ساختن و خرید و فروش مجسّمه اشکال دارد، ولی خرید و فروش چیزهایی که روی آن نقشهای برجسته است اشکالی ندارد. همچنین خرید و فروش عروسک هایی که جنبه¬ی اسباب بازی دارد مانعی ندارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] خرید و فروش مجسّمه مکروه است به کراهت شدید، ولی خرید و فروش صابونی که روی آن مجسمه دارد، اگر مقصود معامله صابون باشد کراهتی ندارد.
- [آیت الله مظاهری] خرید و فروش خوشه گندم و جو، به گندم و جو، و خرمای نرسیده به خرمای رسیده جایز نیست. خرید و فروش طلا و نقره:
- [آیت الله سبحانی] ساختن و خرید و فروش مجسّمه حرام است ولی خرید و فروش صابون و مانند آن که روی آنها شکل مجسمه یا نقش های برجسته است اشکالی ندارد.
- [آیت الله بروجردی] خرید و فروش مجسّمه حرام است، ولی خرید و فروش صابونی که روی آن مجسمه دارد، اگر مقصود معاملهی صابون باشد، اشکال ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] خرید و فروش مُسکرات حرام و معاملة آن باطل است .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . خرید و فروش مسکرات حرام، و معامله آنها باطل است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] خرید و فروش تمام انواع مسکرات حرام و باطل است.
- [آیت الله سبحانی] خرید و فروش تمام انواع مسکرات حرام و باطل است.