افطاری
افطاری خوردنی‌ای است که روزه‌دار با آن روزه‌اش را پس از مغرب می‌گشاید. در روایات مستحباتی برای افطاری ذکر شده است. سفره‌های افطاری در مناطق مختلف، آداب و رسوم گوناگونی دارند.
افطاری دادن و دید و بازدید پس از افطار مربوط به کدام یک از اثرات روزه است؟
افطاری دادن به برادران مؤمن در ماه مبارک رمضان، از سنت‌های حسنه است که در روایات مورد اهتمام قرار گرفته است، به گونه­ای که در منابع حدیثی باب مستقلی با عنوان «بَابُ اسْتِحْبَابِ تَفْطِیرِ الصَّائِمِ‏ عِنْدَ الْغُرُوبِ بِمَا تَیَسَّرَ وَ تَأَکُّدِهِ فِی شَهْرِ رَمَضَان»؛[1] باب استحباب افطاری دادن به روزه داران، به این مسئله اختصاص یافته است. از آن­جا که هر کار نیکی در ماه رمضان پاداش و ثواب آن دو چندان خواهد شد، صلۀ رحم نیز داخل این حکم کلی می­شود، به شرط آن که اولاً: همراه با غبیت برادران ایمانی نباشد، ثانیاً: صلۀ رحم و رفت و آمدهای بعد از افطار، باعث ترک دیگر سنت­های حسنه؛ مانند حضور در نماز جماعت، مجالس سخنرانی و موعظه که معمولا بعد از افطار در مساجد برگزار می­گردد و... نشود. گفتنی است که افطاری دادن و صله‌ی ارحام، نتیجه‌ی بخش خاصی از روزه نیست، نتیجه روزه چنان‌که قرآن کریم می‌فرماید،[2] تقوای الاهی است. انسان روزه‌دار با تمرین گرسنگی و تشنگی در ماه رمضان، طعم تلخ فقر را خواهد چشید و از حال فقیران و گرسنگان آگاه خواهد شد، و این زمینه‌ای می‌شود تا فرد روزه‌دار در کمک به فقرا و مستمندان توفیق یابد. برای آگاهی بیشتر در این موضوع: آثار تربیتی روزه، پاسخ 14859 را مطالعه کنید. [1] . ر. ک: حر عاملی، وسائل الشیعة، ج 10، ص 137 مؤسسه آل البیت، قم، 1409ق. [2] . «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَی الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ»؛ای افرادی که ایمان آورده‏اید! روزه بر شما نوشته شده، همان‏گونه که بر کسانی که قبل از شما بودند نوشته شد تا پرهیزکار شوید. بقره، 183.
افطاری دادن به برادران مؤمن در ماه مبارک رمضان، از سنت‌های حسنه است که در روایات مورد اهتمام قرار گرفته است، به گونه­ای که در منابع حدیثی باب مستقلی با عنوان «بَابُ اسْتِحْبَابِ تَفْطِیرِ الصَّائِمِ‏ عِنْدَ الْغُرُوبِ بِمَا تَیَسَّرَ وَ تَأَکُّدِهِ فِی شَهْرِ رَمَضَان»؛[1] باب استحباب افطاری دادن به روزه داران، به این مسئله اختصاص یافته است. از آن­جا که هر کار نیکی در ماه رمضان پاداش و ثواب آن دو چندان خواهد شد، صلۀ رحم نیز داخل این حکم کلی می­شود، به شرط آن که اولاً: همراه با غبیت برادران ایمانی نباشد، ثانیاً: صلۀ رحم و رفت و آمدهای بعد از افطار، باعث ترک دیگر سنت­های حسنه؛ مانند حضور در نماز جماعت، مجالس سخنرانی و موعظه که معمولا بعد از افطار در مساجد برگزار می­گردد و... نشود. گفتنی است که افطاری دادن و صله‌ی ارحام، نتیجه‌ی بخش خاصی از روزه نیست، نتیجه روزه چنان‌که قرآن کریم می‌فرماید،[2] تقوای الاهی است. انسان روزه‌دار با تمرین گرسنگی و تشنگی در ماه رمضان، طعم تلخ فقر را خواهد چشید و از حال فقیران و گرسنگان آگاه خواهد شد، و این زمینه‌ای می‌شود تا فرد روزه‌دار در کمک به فقرا و مستمندان توفیق یابد. برای آگاهی بیشتر در این موضوع: آثار تربیتی روزه، پاسخ 14859 را مطالعه کنید. [1] . ر. ک: حر عاملی، وسائل الشیعة، ج 10، ص 137 مؤسسه آل البیت، قم، 1409ق. [2] . «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَی الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ»؛ای افرادی که ایمان آورده‏اید! روزه بر شما نوشته شده، همان‏گونه که بر کسانی که قبل از شما بودند نوشته شد تا پرهیزکار شوید. بقره، 183.
پاسخ:
افطاری دادن به برادران مؤمن در ماه مبارک رمضان، از سنت‌های حسنه است که در روایات مورد اهتمام قرار گرفته است، به گونهای که در منابع حدیثی باب مستقلی با عنوان «بَابُ اسْتِحْبَابِ تَفْطِیرِ الصَّائِمِ عِنْدَ الْغُرُوبِ بِمَا تَیَسَّرَ وَ تَأَکُّدِهِ فِی شَهْرِ رَمَضَان»؛[1] باب استحباب افطاری دادن به روزه داران، به این مسئله اختصاص یافته است. از آنجا که هر کار نیکی در ماه رمضان پاداش و ثواب آن دو چندان خواهد شد، صلۀ رحم نیز داخل این حکم کلی می‌شود، به شرط آن که اولاً: همراه با غبیت برادران ایمانی نباشد، ثانیاً: صلۀ رحم و رفت و آمدهای بعد از افطار، باعث ترک دیگر سنت‌های حسنه؛ مانند حضور در نماز جماعت، مجالس سخنرانی و موعظه که معمولا بعد از افطار در مساجد برگزار میگردد و... نشود. گفتنی است که افطاری دادن و صله‌ی ارحام، نتیجه‌ی بخش خاصی از روزه نیست، نتیجه روزه چنان‌که قرآن کریم می‌فرماید،[2] تقوای الاهی است. انسان روزه‌دار با تمرین گرسنگی و تشنگی در ماه رمضان، طعم تلخ فقر را خواهد چشید و از حال فقیران و گرسنگان آگاه خواهد شد، و این زمینه‌ای می‌شود تا فرد روزه‌دار در کمک به فقرا و مستمندان توفیق یابد. برای آگاهی بیشتر در این موضوع: آثار تربیتی روزه، پاسخ 14859 را مطالعه کنید. [1] . ر. ک: حر عاملی، وسائل الشیعة، ج 10، ص 137 مؤسسه آل البیت، قم، 1409ق. [2] . «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَی الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ»؛ای افرادی که ایمان آوردهاید! روزه بر شما نوشته شده، همانگونه که بر کسانی که قبل از شما بودند نوشته شد تا پرهیزکار شوید. بقره، 183.
- [سایر] دید و بازدید زیاد چه پیامدی دارد؟
- [سایر] اثرات تربیتی، اجتماعی و بهداشتی روزه چیست؟
- [سایر] اثرات تربیتی، اجتماعی و بهداشتی روزه چیست؟
- [سایر] اثرات تربیتی، اجتماعی و بهداشتی روزه چیست؟
- [سایر] منظور از صله ارحام در اسلام چیست؟ آیا دید و بازدید که در آن یاد خدا نباشد هم حکم صله ارحام را دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا می توان کتاب ها و وسایل و اموال موقوفه تاریخی را برای حفاظت در موزه نگهداری کرد و در معرض دید بازدید کنندگان قرار داد؟
- [آیت الله بهجت] اگر در صله رحم و دید و بازدید، محرم و نامحرم رعایت نمی شود و یا نوارهای مبتذل پخش می شود، وظیفه ما چیست؟
- [آیت الله سبحانی] خانمی در روز ماه مبارک رمضان لک دید به گمان اینکه ایّام عادت شروع شده ، روزه خود را افطار نمود فردای آن روز خون قطع گردید معلوم شد که خون حیض نبوده است. سوأل می کند در افطار روزه مزبور کفّاره هم دارد؟
- [آیت الله بهجت] در برخی مناطق هنگام دید و بازدید، رسم است که مردان لب مردان دیگر یا زنان لب زن های دیگر را می بوسند، اگر این عمل بدون قصد شهوت انجام شود، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که سفرهای متعددی دارد، ولی سفر شغل او نیست، مانند کسی که برای دید و بازدید یا تفریحات سالم مسافرت می کند، یا در شهری متاعی دارد که برای آوردن آن مسافرت مکرر می کند، وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] حکم مذکور مربوط به نماز است و مسافر نمیتواند در این مکانها روزه بگیرد.
- [امام خمینی] اگر پسر بدون اجازه پدر روزه مستحبی بگیرد، و در بین روز پدر او را نهی کند، باید افطار کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحب است روزه دار نماز مغرب و عشا را پیش از افطار بخواند، ولی اگر حضور قلب ندارد، یا کسی منتظر اوست، بهتر است اول افطار کند، اما بقدری که بتواند نماز را در وقت فضیلت به جا آورد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر پسر بدون اجازه پدر روزه مستحبّی بگیرد، و در بین روز پدر او را نهی کند، باید افطار نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه روزه دار بعد از ظهر مسافرت نماید باید روزه خود را تمام کند، اما اگر پیش از ظهر مسافرت نماید روزه اش باطل است، ولی قبل از آن که به حد ترخص برسد نمی تواند روزه را افطار کند و اگر پیش از آن افطار کند کفاره بر او واجب است (منظور از حد ترخص جایی است که صدای اذان شهر را نشنود، یا به جایی برسد که از نظر مردم شهر پنهان گردد).
- [آیت الله بهجت] اگر مجموع رفت و برگشت هشت فرسخ باشد، ولی همان روز که رفته نمیخواهد برگردد، باید نماز را شکسته بخواند و روزه را افطار نماید، و اگر رفت و برگشت بهتنهایی هشت فرسخ یا بیشتر باشد، و در بین راه و مقصد، قصد ماندن ده روز نکرده باشد، باید نماز را شکسته بخواند و روزه را افطار نماید.
- [آیت الله بهجت] اگر از روی اختیار به نذر خود عمل نکند، باید کفاره بدهد، و کفاره آن بنابر اظهر کفاره (قَسَم) و بنابر احتیاط مستحب، کفاره افطار عمدی روزه ماه رمضان است. و نیز اگر نذر روزه معین کرده باشد، کفاره آن بنابر احتیاط واجب، همان کفاره افطار عمدی است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر بداند که روزه است و عمدا برای غسل سر را در آب فرو برد؛ چنانچه روزه او مثل روزه رمضان واجب معین باشد؛ روزه و غسل او هر دو باطل است و اگر روزه مستحب باشد یا روزه واجبی باشد که مثل روزه کفاره وقت معینی ندارد و افطار آن جایز است غسل او صحیح و روزه اش باطل می باشد.
- [آیت الله سبحانی] روزی را که انسان نمی داند آخر رمضان است یا اول شوال، باید روزه بگیرد ولی اگر پیش از مغرب بفهمد که اول شوال است، باید افطار کند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . روزی را که انسان نمی داند آخر رمضان است یا اول شوال، باید روزه بگیرد ولی اگر پیش از مغرب بفهمد که اول شوال است باید افطار کند.