معنای این حدیث چیست: زن کژدمی است شیرین گز؟!
«المرأة عقرب حلوة اللسعة»؛ زن مانند کژدمی است که گزیدن او شیرین است. این روایت در کتاب غرر الحکم به نقل از امیر المؤمنین(ع) نقل شده است[1] که در تفسیر و تبیین آن ابتدا باید به این نکته توجه داشت که مطمئناً مولای متقیان، نخواسته با این سخن خویش، حکمی کلی در مورد گزنده بودن تمام زنان و لزوم دوری از هر زنی را صادر نماید؛ زیرا این بزرگوار در سالیان عمر خود با برگزیده‌ترین بانوی بشریت، حضرت زهرا(س) و نیز بانوان بزرگوار دیگری مانند ام البنین مادر شهیدان کربلا زندگی کرده و روابط میان آنها آکنده از صفا، صمیمیت و احترام متقابل بود. در ضمن، ایشان که قرآن ناطق بودند، نمی‌توانستند زنانی؛ چون مریم، آسیه و ... که در قرآن صامت به نیکی از آنها یاد شده را به عقربی گزنده تشبیه کنند. به همین دلیل، با فرض پذیرش این روایت، در توجیه آن باید گفت که خداوند در وجود زنان، جذابیت، کرشمه و ناز را نهادینه کرده که با این توانایی‌ها مردان را به سمت خود جذب می‌نمایند. این قدرت اگر در مسیر صحیح خود به کار گرفته شود، در نهایت به تشکیل و استحکام بنیاد ستوده شده‌ای به نام «خانواده» خواهد انجامید که دوام نسل انسان و نیز انتقال ارزش‌ها از نسلی به نسل دیگر در گرو این نهاد خواهد بود. اما متأسفانه زنانی نیز وجود دارند که از این قدرت خدادادی خویش بهره نادرست گرفته و آن را در راستای اهداف نامشروع به کار می‌اندازند. توصیه امیر المؤمنین(ع) می‌تواند هشداری به مردان مقید به دین و خانواده به شمار آید که آنان را از افتادن به دام چنین زنان بدنهادی که با جلوه‌گری‌های به ظاهر شیرین خود تلاش در رسیدن به اهداف نامشروع دارند، بازداشته و اعلام کند که این جلوه‌گری‌های شیرین، در واقع جز نیشی زهرناک نیست که در صورت غفلت از آن، می‌تواند نابودی دین و اجتماع را در پی‌داشته باشد.   [1] تمیمی آمدی، عبد الواحد بن محمد، غرر الحکم و درر الکلم، ص 76، ح 1463، دار الکتاب الإسلامی، قم، 1410 ق.  
عنوان سوال:

معنای این حدیث چیست: زن کژدمی است شیرین گز؟!


پاسخ:

«المرأة عقرب حلوة اللسعة»؛ زن مانند کژدمی است که گزیدن او شیرین است. این روایت در کتاب غرر الحکم به نقل از امیر المؤمنین(ع) نقل شده است[1] که در تفسیر و تبیین آن ابتدا باید به این نکته توجه داشت که مطمئناً مولای متقیان، نخواسته با این سخن خویش، حکمی کلی در مورد گزنده بودن تمام زنان و لزوم دوری از هر زنی را صادر نماید؛ زیرا این بزرگوار در سالیان عمر خود با برگزیده‌ترین بانوی بشریت، حضرت زهرا(س) و نیز بانوان بزرگوار دیگری مانند ام البنین مادر شهیدان کربلا زندگی کرده و روابط میان آنها آکنده از صفا، صمیمیت و احترام متقابل بود. در ضمن، ایشان که قرآن ناطق بودند، نمی‌توانستند زنانی؛ چون مریم، آسیه و ... که در قرآن صامت به نیکی از آنها یاد شده را به عقربی گزنده تشبیه کنند. به همین دلیل، با فرض پذیرش این روایت، در توجیه آن باید گفت که خداوند در وجود زنان، جذابیت، کرشمه و ناز را نهادینه کرده که با این توانایی‌ها مردان را به سمت خود جذب می‌نمایند. این قدرت اگر در مسیر صحیح خود به کار گرفته شود، در نهایت به تشکیل و استحکام بنیاد ستوده شده‌ای به نام «خانواده» خواهد انجامید که دوام نسل انسان و نیز انتقال ارزش‌ها از نسلی به نسل دیگر در گرو این نهاد خواهد بود. اما متأسفانه زنانی نیز وجود دارند که از این قدرت خدادادی خویش بهره نادرست گرفته و آن را در راستای اهداف نامشروع به کار می‌اندازند. توصیه امیر المؤمنین(ع) می‌تواند هشداری به مردان مقید به دین و خانواده به شمار آید که آنان را از افتادن به دام چنین زنان بدنهادی که با جلوه‌گری‌های به ظاهر شیرین خود تلاش در رسیدن به اهداف نامشروع دارند، بازداشته و اعلام کند که این جلوه‌گری‌های شیرین، در واقع جز نیشی زهرناک نیست که در صورت غفلت از آن، می‌تواند نابودی دین و اجتماع را در پی‌داشته باشد.   [1] تمیمی آمدی، عبد الواحد بن محمد، غرر الحکم و درر الکلم، ص 76، ح 1463، دار الکتاب الإسلامی، قم، 1410 ق.  





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین