مطهرات مادی و مطهرات غیر مادی کدامند؟
مطهّرات به چیزهایی گفته می‌شود که نجس را پاک می‌کند و آنها عبارتند از: 1- آب، که برای آگاهی از شرایط آن می توانید به نمایه 1073 در همین سایت مراجعه نمایید. 2- زمین؛ با چند شرط، کف پا و ته کفش نجس را پاک می‌کند. اول: آن که زمین پاک باشد. دوّم: آن که خشک باشد. سوم: آن که نجاست از ناحیۀ زمین حاصل شده باشد. چهارم: آن که عین نجاست به واسطۀ راه رفتن یا مالیدن پا به زمین برطرف شود. پنجم: آنکه زمین باید خاک یا سنگ یا آجر فرش و مانند اینها باشد و با راه رفتن روی فرش، حصیر، سبزه و آسفالت کف پا و ته کفش نجس، پاک نمی‌شود.[1] جهت آگاهی بیشتر به نمایه 13409 مراجعه نمایید. 3- آفتاب، که برای آگاهی از شرایط آن می توانید به نمایه 12030 مراجعه نمایید. 4- استحاله، که برای آگاهی از شرایط آن می توانید به نمایه 648 مراجعه نمایید. 5- انقلاب؛ هرگاه شراب به خودی خود یا به واسطۀ ریختن چیزی (مانند سرکه یا نمک) در آن مبدّل به سرکه گردد، پاک می‌شود و آن را «انقلاب» گویند. 6- کم شدن دو سوم آب انگور؛ هرگاه آب انگور با آتش بجوشد نجس نیست، ولی خوردنش حرام است، امّا اگر آن قدر بجوشد که دو قسمت آن بخار شود و یک قسمت بماند، حلال می‌شود و اگر خود به خود به جوش آید و مست‌کننده شود حرام و نجس است و تنها با سرکه شدن پاک و حلال می‌شود. 7- انتقال‌؛ اگر خون بدن انسان یا حیوانی که خون جهنده دارد به بدن حیوانی که خون جهنده ندارد منتقل گردد و خون آن حیوان حساب شود پاک است و آن را «انتقال» گویند بنابراین، خون پشه که جزء بدن اوست پاک است، هر چند در اصل آن را از انسان گرفته، ولی خونی که زالو از انسان می‌مکد پاک نیست، چون جزء بدن او محسوب نمی‌شود. 8- اسلام، اگر کافر شهادتین بگوید یعنی بگوید: «اشْهَدُ انْ لٰا إِلٰهَ إِلَّا اللّٰه وَ اشْهَدُ انَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّٰهِ» مسلمان می‌شود و بعد از مسلمان شدن، بدن و آب دهان و بینی و عرق او پاک است. 9- تبعیّت؛ و آن عبارت است از اینکه چیزی به تبع چیز دیگری پاک شود. مثلا هرگاه شراب، سرکه شود، ظرف آن هم تا پاک می‌شود. 10- برطرف شدن عین نجاست؛ هرگاه بدن حیوان، نجس شود همین که عین نجاست برطرف شود، بدن حیوان پاک می‌گردد، مثلًا اگر منقار پرنده خون‌آلود باشد یا حیوانی روی چیزهای آلوده بنشیند، همین که خون و آلودگی برطرف شد، بدن حیوان پاک است. 11- استبراء حیوان نجاستخوار؛ هرگاه حیوانی به خوردن مدفوع انسان عادت کند بول و مدفوع آن نجس است و اگر بخواهند پاک شود، باید حیوان را غذای پاک بدهند تا نام حیوان نجاستخوار از آن برداشته شود. 12- غایب شدن مسلمان؛ هرگاه بدن یا لباس مسلمان یا چیز دیگری که در اختیار اوست نجس شود، سپس آن مسلمان غایب گردد، اگر انسان احتمال دهد که آن را آب کشیده، پاک است، به شرط اینکه از چیزهایی باشد که طهارت در آن شرط است، مانند لباسی که با آن نماز می‌خواند و یا غذا و ظروف غذا. [2] لازم به ذکر است، در کتب فقهی تقسیمی با عنوان مطهرات مادی و غیر مادی وجود ندارد، اما شاید بتوان از میان مطهراتی که ذکر آن گذشت، اسلام آوردن کافر را، به عنوان یک مطهر معنوی به شمار آورد. اما اگر مراد شما از مطهرات غیر مادی، چیز هایی است که موجب پاکی و صفای باطن و روح آدمی می گردد، برای آگاهی از آن می توانید به نمایه 3717 (عوامل تمدد و تقویت اعصاب و روان)، مراجعه نمایید. در هر حال با توجه به ابهام سؤال، اگر پاسخ خود را دریافت ننموده اید، می توانید با توضیح بیشتر، مجددا با ما مکاتبه نمایید.   [1] . آیات عظام مکارم شیرازی و شبیری زنجانی: (...ولی با راه رفتن روی آسفالت پاک می شود)؛ ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج‌1، ص 114، م 183، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق. [2] . ر.ک: همان ص 121 –  133.  
عنوان سوال:

مطهرات مادی و مطهرات غیر مادی کدامند؟


پاسخ:

مطهّرات به چیزهایی گفته می‌شود که نجس را پاک می‌کند و آنها عبارتند از: 1- آب، که برای آگاهی از شرایط آن می توانید به نمایه 1073 در همین سایت مراجعه نمایید. 2- زمین؛ با چند شرط، کف پا و ته کفش نجس را پاک می‌کند. اول: آن که زمین پاک باشد. دوّم: آن که خشک باشد. سوم: آن که نجاست از ناحیۀ زمین حاصل شده باشد. چهارم: آن که عین نجاست به واسطۀ راه رفتن یا مالیدن پا به زمین برطرف شود. پنجم: آنکه زمین باید خاک یا سنگ یا آجر فرش و مانند اینها باشد و با راه رفتن روی فرش، حصیر، سبزه و آسفالت کف پا و ته کفش نجس، پاک نمی‌شود.[1] جهت آگاهی بیشتر به نمایه 13409 مراجعه نمایید. 3- آفتاب، که برای آگاهی از شرایط آن می توانید به نمایه 12030 مراجعه نمایید. 4- استحاله، که برای آگاهی از شرایط آن می توانید به نمایه 648 مراجعه نمایید. 5- انقلاب؛ هرگاه شراب به خودی خود یا به واسطۀ ریختن چیزی (مانند سرکه یا نمک) در آن مبدّل به سرکه گردد، پاک می‌شود و آن را «انقلاب» گویند. 6- کم شدن دو سوم آب انگور؛ هرگاه آب انگور با آتش بجوشد نجس نیست، ولی خوردنش حرام است، امّا اگر آن قدر بجوشد که دو قسمت آن بخار شود و یک قسمت بماند، حلال می‌شود و اگر خود به خود به جوش آید و مست‌کننده شود حرام و نجس است و تنها با سرکه شدن پاک و حلال می‌شود. 7- انتقال‌؛ اگر خون بدن انسان یا حیوانی که خون جهنده دارد به بدن حیوانی که خون جهنده ندارد منتقل گردد و خون آن حیوان حساب شود پاک است و آن را «انتقال» گویند بنابراین، خون پشه که جزء بدن اوست پاک است، هر چند در اصل آن را از انسان گرفته، ولی خونی که زالو از انسان می‌مکد پاک نیست، چون جزء بدن او محسوب نمی‌شود. 8- اسلام، اگر کافر شهادتین بگوید یعنی بگوید: «اشْهَدُ انْ لٰا إِلٰهَ إِلَّا اللّٰه وَ اشْهَدُ انَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّٰهِ» مسلمان می‌شود و بعد از مسلمان شدن، بدن و آب دهان و بینی و عرق او پاک است. 9- تبعیّت؛ و آن عبارت است از اینکه چیزی به تبع چیز دیگری پاک شود. مثلا هرگاه شراب، سرکه شود، ظرف آن هم تا پاک می‌شود. 10- برطرف شدن عین نجاست؛ هرگاه بدن حیوان، نجس شود همین که عین نجاست برطرف شود، بدن حیوان پاک می‌گردد، مثلًا اگر منقار پرنده خون‌آلود باشد یا حیوانی روی چیزهای آلوده بنشیند، همین که خون و آلودگی برطرف شد، بدن حیوان پاک است. 11- استبراء حیوان نجاستخوار؛ هرگاه حیوانی به خوردن مدفوع انسان عادت کند بول و مدفوع آن نجس است و اگر بخواهند پاک شود، باید حیوان را غذای پاک بدهند تا نام حیوان نجاستخوار از آن برداشته شود. 12- غایب شدن مسلمان؛ هرگاه بدن یا لباس مسلمان یا چیز دیگری که در اختیار اوست نجس شود، سپس آن مسلمان غایب گردد، اگر انسان احتمال دهد که آن را آب کشیده، پاک است، به شرط اینکه از چیزهایی باشد که طهارت در آن شرط است، مانند لباسی که با آن نماز می‌خواند و یا غذا و ظروف غذا. [2] لازم به ذکر است، در کتب فقهی تقسیمی با عنوان مطهرات مادی و غیر مادی وجود ندارد، اما شاید بتوان از میان مطهراتی که ذکر آن گذشت، اسلام آوردن کافر را، به عنوان یک مطهر معنوی به شمار آورد. اما اگر مراد شما از مطهرات غیر مادی، چیز هایی است که موجب پاکی و صفای باطن و روح آدمی می گردد، برای آگاهی از آن می توانید به نمایه 3717 (عوامل تمدد و تقویت اعصاب و روان)، مراجعه نمایید. در هر حال با توجه به ابهام سؤال، اگر پاسخ خود را دریافت ننموده اید، می توانید با توضیح بیشتر، مجددا با ما مکاتبه نمایید.   [1] . آیات عظام مکارم شیرازی و شبیری زنجانی: (...ولی با راه رفتن روی آسفالت پاک می شود)؛ ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج‌1، ص 114، م 183، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق. [2] . ر.ک: همان ص 121 –  133.  





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین