شیعیان می‌گویند پیامبر اسلام(ص) اواخر عمر خود بیان فرمود: من پس از مرگ دو چیز میان شما می‌گذارم یکی قرآن و دیگری عترتم. اهل تسنن می‌گویند: قرآن و سنت. کدام صحیح است؟ منابع هر کدام چیست؟ چرا دکتر شریعتی در کتاب شیعه‌ی صفوی می‌گوید قرآن و سنت؟

مُحَمَّد بن عَبدُاللّه بن عَبدُالمُطّلِب بن هاشم (عام الفیل–۱۱ق)، پیامبر اسلام، از پیامبران اولوالعزم و آخرین پیامبر الهی. معجزه اصلی او قرآن است و مردم را به یکتاپرستی و اخلاق نیک دعوت کرد.

اهل سنت اصطلاحی است در علم ملل و نحل که بر گروهی از مسلمانان اطلاق می شود.

شیعه، یکی از دو مذهب بزرگ دین اسلام در کنار اهل سنت، که بنابر اصول اعتقادی آن، نصب امام و خلیفه پیامبر(ص)، الهی است و دخالت در نصب او در صلاحیت غیر خدا نیست. بنابر عقاید شیعه، امامت مانند نبوت امری الهی و رکن دین است و پیامبر(ص) نسبت به آن غفلت نکرده و تعیین امام از باب حفظ مصالح امت، بر او واجب بوده و او به مناسبت‌های مختلف از جمله غدیر، به امر الهی، از امامت حضرت علی(ع) به نصب الهی خبر داده است. پیروان مذهب شیعه در طول تاریخ به فرقه‌های متعدد تقسیم شدند که مهمترین آنها امامیه ، اسماعیلیه و زیدیه است. بنابر برخی روایات، واژه شیعه را نخستین بار پیامبر(ص) به کار برده است. برخی منابع روایی و کلامی، بزرگانی از صحابه چون سلمان، ابوذر، عمار و مقداد را نخستین شیعیان دانسته‌اند. امروزه از کلمه شیعه، غالبا بزرگترین گروه آن، امامیه قصد می‌شود و برای دو گروه دیگر از عناوین اسماعیلیه و زیدیه استفاده می‌گردد.

جهت بحث مربوط به قابل اعتماد بودن یک منبع خاص ویکی‌شیعه:تابلوی اعلانات منابع معتبر را ببینید.

اهل سنت اصطلاحی است در علم ملل و نحل که بر گروهی از مسلمانان اطلاق می شود.

قرآن، کتاب مقدس دین اسلام. به باور مسلمانان، قرآن کلام خداوند است که از طریق وحی بر پیامبر اسلام(ص) نازل شده است. آنها هم محتوای قرآن و هم الفاظ آن را نازل‌شده از سوی خداوند می‌دانند. قرآن به وسیله جبرئیل به پیامبر وحی می‌شده است. آیات قرآن در زمان پیامبر(ص) به صورت پراکنده بر روی پوست حیوانات، چوب درخت خرما، کاغذ و پارچه نوشته می‌‌شد. پس از پیامبر(ص) صحابه قرآن را به صورت یک‌جا جمع‌آوری کردند.

نام حکومت

عُمَر بن خَطّاب بن نُفَیل (درگذشت ۲۳ق) از صحابه پیامبر اکرم(ص) و خلیفه دوم (خلافت: ۱۳ - ۲۳ق) که در مکه اسلام آورد. عمر بن خطاب به وصیت مستقیم خلیفه اول، به خلافت رسید، حدود ده سال حکومت کرد و در سال ۲۳ق توسط ابولؤلؤ به قتل رسید.

توحید معاد نبوت عدل (شیعه) • 

اهل در معانی همسر و نیز خانواده و همچنین خویشاوندان به کار رفته است.

مرگ یعنی انتقال از دنیا به آخرت. مرگ‌از قوانین فراگیر جهان هستی است که همه موجودات طعم آن را خواهند چشید. [۱] [۲]

‌‌حاکم نیشابوری، ابوعبداللّه محمد بن عبداللّه ضَبّی طهمانی، محدث، قاضی و تراجم‌نگار شافعی قرن چهارم بود.

صحاح به ترتیب زمان از این قرار است:۱ـ صحیح بخاری یا (الجامع الصحیح) از ابو عبدالله محمد بن اسماعیل بخاری متوفی ۲۵۶ ه.۲ـ صحیح مسلم از ابو الحسین مسلم بن حجاج قشیری نیشابوری متوفی ۲۶۱ ه.۳ـ سنن ابن ماجه از محمد بن یزید بن ماجه قزوینی متوفی ۲۷۳ ه.۴ـ سنن ابی داود از سلیمان بن اشعث بن اسحق سجستانی متوفی ۲۷۵ ه.۵ـ جامع ترمذی یا (سنن ترمذی) از ابو عیسی محمد بن عیسی بن سوره متوفی ۲۷۹ ه.۶ـ سنن نسائی (مسمی به مجتبی) از ابو عبد الرحمن احمد بن شعیب متوفی ۳۰۳ ه.

سعد بن مالک بن سنان (۱۰ پیش از هجرت -۷۴ق /۶۱۲- ۶۹۳م)، معروف به ابوسعید خُدری، راوی و صحابی پیامبر اکرم(ص)، از یاران امام علی(ع) و بزرگان انصار. او از راویان حدیث غدیر است. پدر ابوسعید نیز از اصحاب پیامبر(ص) بود. وی در غزوات مختلف پیامبر(ص) شرکت کرد و در جنگ‌های صفین و نهروان نیز همراه امام علی(ع) بود. مورخان بر فقاهت ابوسعید تأکید کرده‌ و رجال شناسان شیعه وی را ستوده‌اند. بیشتر منابع تاریخی وفات وی را در ۷۴ق ضبط کرده‌اند؛ ولی برخی نیز آن را یک سال بعد از واقعه حرّه، در ۶۴ق گفته‌اند. محل دفن وی چنانکه در برخی منابع تصریح گردیده در مدینه و قبرستان بقیع بوده است.

زِید بن اَرقَم انصاری خزرجی، از صحابه انصار پیامبر(ص)، یاران امیرالمؤمنین(ع) و از راویان حدیث غدیر. او پس از واقعه عاشورا به رفتار ابن زیاد با سر امام حسین(ع) اعتراض کرد.

زید بن ثابت بن ضحاک (درگذشتۀ ۴۵ق.) از اصحاب پیامبر اکرم(ص). او را انصاری نجاری نیز گفته‌اند، چرا که هرچند در مکه رشد یافته بود، اما در اصل از طایفه بنی نجار خزرج یثرب بود. در گزارشها از وی به عنوان کاتب وحی در میان انصار یاد شده است. وی در زمان خلفای ثلاثه از همراهان آنان بود ولی با حضرت علی(ع) بیعت نکرد. زید هنگام هجرت ۱۱ سال داشته و در حدود ۵۶ سالگی درگذشته است.

کتاب صحیح یا الجامع الصحیح تألیف ابو الحسین مسلم بن حجاج قشیری نیشابوری می‌باشد.

برای توضیح این واژه رجوع شود به قرآن

برای توضیح این واژه رجوع کنید به مسند احمد بن حنبل

نیشابوری ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • ابو الحسین مسلم بن حجاج قشیری نیشابوری، از علمای بزرگ اهل سنت و صاحب کتاب صحیح مسلم• ابوالحسین عبد الغافر فارسی نیشابوری‌، از محدثین و فقهای اهل سنت• ابوالقاسم اکاف نیشابوری، از مدرسان ایرانی در مکه• برهان‌الملک سعادت‌خان نیشابوری، سردار ایرانی تبار هندی و بنیانگذار سلسله نواب‌های اوده• تاج نیشابوری، واعظ خوش آواز و ردیف دان دوره ناصری تا اواخر قاجار• جمال الدین حسین بن علی نیشابوری، معروف به ابوالفتوح رازی خزاعی، مفسر نامدار شیعه، در حدود سال ۴۷۰ ق• خفاف نیشابوری، خَفّاف نیشابوری، زکریا بن داود، محدّث و مفسر قرن سوم• ظهیر‌الدین نیشابوری، از بزرگان درباری عهد سلجوقی و آموزگار دو تن از شاهزادگان این سلسله• محمد بن شعیب بیهقی نیشابوری، بیهقی، ابوالحسن محمد بن شُعَیب نیشابوری، فقیه و مدرس شافعی در سده سوم و چهارم

عبدالله (یا عبدالرحمان) بن عامر (یا صخر) دَوسی (درگذشت ۵۹ق) مشهور به ابوهُرَیره از اصحاب پیامبر(ص) و محدّثان مشهور اهل سنت که شخصیت او به دفاع یا ردّ همواره شایان توجه است. ابوهریره از پیامبر اکرم(ص) بسیار حدیث نقل می‌کرده و این موجب شد تا حتی در همان دهه‌های نخستین اسلامی نسبت به او حساسیت‌هایی برانگیخته شود؛ به عنوان مثال عمر، ابوهریره را به علت زیادی روایت از پیامبر(ص)، از نقل حدیث بر حذر داشت.[۱] همچنین حضرت علی(ع) و برخی دیگر از اصحاب نیز در همین مورد زبان به اعتراض گشودند. شیعه امامیه در آثار مختلف خود به انتقاد از شخصیت ابوهریره پرداخته‌اند.

ابوسعید ممکن است اسم یا کنیه برای اشخاص ذیل باشد: • ابوسعید ابوالخیر، عارف بنام خراسانی، منسوب به میهنه، از قرای مشهور خاوران در میانه سرخس و ابیورد• ابو سعید الامیر، ابو سعید الامیر العلامه الفقیه نشوان بن سعید بن نشوان الیمنی الحمیری به اذواء، یکی از ملوک یمن• ابوسعید سعدخدری، سعد بن مالک بن سنان (۱۰ پیش از هجرت ـ ۷۴ق/۶۱۲ ـ ۶۹۳م)، از اصحاب پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)• ابوسعید ابن‌اعرابی، ملقب‌ به‌ شیخ‌الاسلام‌ و شیخ‌الحرم‌ (حیات: ۲۴۶-۳۴۰ یا ۳۴۱ ق‌ /۸۶۰ -۹۵۱ یا ۹۵۲ م)، فقیه‌، محدث‌، حافظ، عارف ‌ و از مشایخ‌ صوفیه• ابوسعید اصطخری، اِصْطَخْری‌، ابوسعیدحسن بن احمد (۲۴۴- ۳۲۸ق‌/۸۵۸ -۹۴۰م‌)، فقیه‌ شافعی‌• ابوسعید بردعی، بَرْدَعی، ابوسعید احمد بن حسین، فقیه حنفی و متکلّم معتزلی قرن سوم• ابوسعید بغدادی، بغدادی، مجدالدین، ابوسعید شرف بن مؤید، از عرفای اواسط قرن ششم و اوایل قرن هفتم• ابوسعید بن عقیل، به نظر برخی یکی از شهدای کربلا• ابوسعید پنجدیهی، پَنْجْدیهی، ابوسعید تاج‌الدین محمد بن عبدالرحمان بن‌ محمدمسعودی، محدث، فقیه، لغوی و ادیب شافعی• ابوسعید حسامی ناصری تنکز، سیف‌الدین ابوسعید حُسامی‌ ناصری، معروف به تَنْکِز، نایب‌السلطنه دمشق (متوفی ۷۴۱)• ابوسعید خراز، ابوسعید خرّاز، شهرت احمد بن عیسی بغدادی، عارف قرن سوم• ابوسعید سیرافی، عالم مشهور نحو، لغت، فقه، حدیث، علوم قرآن و کلام• ابوسعید ضریر جرجانی، جرجانی‌، ابوسعید ضریر (نابینا)، ریاضی‌دان‌ و هندسه‌دان‌ ایرانی‌ فعال‌ در حدود سال‌ ۴۰۰

توحيد ایمان به ملائکه ایمان به کتاب‎های آسمانی ایمان به انبیاء ایمان به روز رستاخیز ایمان به قضا و قدر عدالت صحابه

مُسْتَدرَک‌نویسی، به معنای تالیف کتاب با هدف تکمیلِ کتابی دیگر و جبران‌ کاستی‌های آن است. مستدرک‌ نویسی اصطلاحی رایج در میان نویسندگان در حوزه علوم اسلامی است. این شیوه از کتاب نویسی از قرن چهارم قمری میان مسلمانان آغاز و در شاخه‌های مختلف علوم اسلامی از جمله فقه، رجال، حدیث و... مستدرکاتی نگاشته شد. مستدرک‌هایی مانند مستدرک الصحیحینِ حاکم نیشابوری و مستدرک الوسائلِ محدث نوری از مهم‌ترین کتاب‌ها در این زمینه به‌شمار می‌آیند.

ترمذی ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • محمد بن احمد ترمذی، محدّث و فقیه شافعی در قرن سوم‌• ابوعیسی ترمذی، محدّث مشهور اهل سنّت در قرن سوم و نویسنده کتاب الجامع‌الصحیح معروف به سنن ترمذی، از صحاح ستّه‌• سیدبرهان‌الدین محقق ترمذی، عارف سده هفتم‌• محمد بن علی ترمذی، ملقب به حکیم، محدّث، مؤلف و از عرفای بزرگ قرن سوم

جهت بحث مربوط به قابل اعتماد بودن یک منبع خاص ویکی‌شیعه:تابلوی اعلانات منابع معتبر را ببینید.

رأى مشهور فقهاء در مسأله فقهی را فتوای مشهور می گویند .

در این نوشتار به مقوله جرح و تعدیل پرداخته می‌شود؛ یعنی به وسیله‌ چه الفاظی می‌توان وثاقت راوی را سنجید و آن را به دست آورد و چه نشانه‌هایی وجود دارد كه اگر بر راوی منطبق باشد، دلیل بر وثاقت او خواهد بود؟

دلیل وارد به معنی دلیل منتفی کننده موضوع دلیل دیگر است.

قبول این است که مشتری بگوید: «قبلت» یا «اشتریت» یا «ابتعت» و نظیر آنها، [۱] [۲]که مقابل ایجاب است.

مسند، كتاب حدیثی است كه در آن روایات، به ترتیب صحابه (چه به حروف تهجی و چه به حسب سابقه ی اسلامی) جمع آوری شده باشد. اول كسی كه به این ترتیب احادیث را گردآوری كرد، ابو داوود طیالسی متوفای ۲۰۴هـ است كه كتاب وی به مسند طیالسی معروف است، ولی بزرگ ترین مسانید، مسند امام احمد بن حنبل متوفای ۲۴۱ هـ است كه شامل بیش از سی هزار حدیث می باشد. [۱]

ثابِت، اصطلاحی است در کلام معتزله که بحث‌های مختلفی را در فلسفه و کلام به همراه داشته، و در شکل‌گیری نظریات عرفانی مؤثر بوده است.

امام حسین(ع)

قرآن، کتاب مقدس دین اسلام. به باور مسلمانان، قرآن کلام خداوند است که از طریق وحی بر پیامبر اسلام(ص) نازل شده است. آنها هم محتوای قرآن و هم الفاظ آن را نازل‌شده از سوی خداوند می‌دانند. قرآن به وسیله جبرئیل به پیامبر وحی می‌شده است. آیات قرآن در زمان پیامبر(ص) به صورت پراکنده بر روی پوست حیوانات، چوب درخت خرما، کاغذ و پارچه نوشته می‌‌شد. پس از پیامبر(ص) صحابه قرآن را به صورت یک‌جا جمع‌آوری کردند.

شیعه، یکی از دو مذهب بزرگ دین اسلام در کنار اهل سنت، که بنابر اصول اعتقادی آن، نصب امام و خلیفه پیامبر(ص)، الهی است و دخالت در نصب او در صلاحیت غیر خدا نیست. بنابر عقاید شیعه، امامت مانند نبوت امری الهی و رکن دین است و پیامبر(ص) نسبت به آن غفلت نکرده و تعیین امام از باب حفظ مصالح امت، بر او واجب بوده و او به مناسبت‌های مختلف از جمله غدیر، به امر الهی، از امامت حضرت علی(ع) به نصب الهی خبر داده است. پیروان مذهب شیعه در طول تاریخ به فرقه‌های متعدد تقسیم شدند که مهمترین آنها امامیه ، اسماعیلیه و زیدیه است. بنابر برخی روایات، واژه شیعه را نخستین بار پیامبر(ص) به کار برده است. برخی منابع روایی و کلامی، بزرگانی از صحابه چون سلمان، ابوذر، عمار و مقداد را نخستین شیعیان دانسته‌اند. امروزه از کلمه شیعه، غالبا بزرگترین گروه آن، امامیه قصد می‌شود و برای دو گروه دیگر از عناوین اسماعیلیه و زیدیه استفاده می‌گردد.

احمد از برجسته‌ترین نام‌های پیامبر اسلام(ص) است، که در قرآن کریم نیز آمده است. واژه «احمد» برای نامیدن پیامبر اسلام(ص) در یک جا از قرآن مجید[۱] به کار رفته است، آنجا که از زبان عیسی(ع) بشارتی درباره آمدن پیامبری در روزگاران بعد مطرح شده است.

حاکم، اصطلاحی با معانی مختلف در فقه، حقوق و اصول فقه. این کلمه در لغت به معانی قاضی، داور، فرمانروا، اجراکننده حکم و متصدی اداره یک ایالت یا بخش از جانب حکومت است. کاربرد «حاکم» در منابع فقهی و متون حقوقی به معنای لغوی و غیراصطلاحی رایج است. با وجود این، به سبب قیود و شروطی که برای برخی مصادیق آن، به ویژه در فقه امامی، ذکر شده، به یک اصطلاح تبدیل شده است، همچنان که در اصول فقه نیز معانی اصطلاحی خاصی دارد.

توحید معاد نبوت عدل (شیعه) • 

اهل در معانی همسر و نیز خانواده و همچنین خویشاوندان به کار رفته است.

متن الفاظی است كه معنای حدیث بدان استوار است. [۱]

نقل به معنای حالت حاصل از انتقال لفظ از معنای اصلی به معنای دیگر می‌باشد.