خاک
خاک، به مواد ناپیوسته پوشاننده قسمتهاى زیادى از زمین گفته می شود که از احکام آن در بابهاى طهارت، صلات، و اطعمه و اشربه سخن گفته‌اند.
چرا انسان از خاک است؟
با مراجعه به آیات متعدد قرآن، چنین به دست می‌آید که خداوند انسان را از گل آفرید؛[1] یعنی مخلوطی از خاک و آب.[2] نوع متفاوتی از مخلوقاتش را نیز از آتش آفرید که به آنها جانّ یا جن گفته می‌شود.[3] و طبق برخی روایات، خداوند فرشتگان را از نور آفریده است.[4] خداوند در قرآن می‌فرماید: «قبل از این‌که پروردگار عالم انسان را بیافریند، خبر آفرینش او را به فرشتگان اعلام کرد. او به آنها فرمود: من می‌خواهم جانشینی بر روی زمین قرار دهم».[5] با توجه به این‌که اراده الهی بر این بوده که این خلیفه و جانشین خود را، بر روی زمین قرار دهد، متناسب این بوده که او را از جنسی بیافریند که با زمین سازگاری و مناسبت داشته باشد. همچنین خواست خداوند این بود که نوع جدیدی از مخلوقات را بیافریند. از این‌رو، انسان را از مبدأ جدیدی که گل باشد آفرید. همچنین باید توجه داشت که تمام زندگی و حیات و منابع حیاتی از خاک سرچشمه می‌گیرد. گیاهان و درختان و تمام موجودات زنده از خاک قوام گرفته‌اند. همه معادن گران‌بها در دل خاک نهفته شده، و خلاصه خاک منبع انواع برکات و ماده‌ای مناسب برای آفرینش در جهان مادی است‏.[6] [1] . سوره صاد، 71. [2] . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 13، ص 396، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374ش. [3] . حجر، 27. [4] . شیخ مفید، الاختصاص، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، محرمی زرندی، محمود، ص 109، المؤتمر العالمی لالفیة الشیخ المفید، قم، چاپ اول، 1413ق. [5] . بقره، 30. [6] . تفسیر نمونه، ج 19، ص 339 – 340.
با مراجعه به آیات متعدد قرآن، چنین به دست می‌آید که خداوند انسان را از گل آفرید؛[1] یعنی مخلوطی از خاک و آب.[2] نوع متفاوتی از مخلوقاتش را نیز از آتش آفرید که به آنها جانّ یا جن گفته می‌شود.[3] و طبق برخی روایات، خداوند فرشتگان را از نور آفریده است.[4] خداوند در قرآن می‌فرماید: «قبل از این‌که پروردگار عالم انسان را بیافریند، خبر آفرینش او را به فرشتگان اعلام کرد. او به آنها فرمود: من می‌خواهم جانشینی بر روی زمین قرار دهم».[5] با توجه به این‌که اراده الهی بر این بوده که این خلیفه و جانشین خود را، بر روی زمین قرار دهد، متناسب این بوده که او را از جنسی بیافریند که با زمین سازگاری و مناسبت داشته باشد. همچنین خواست خداوند این بود که نوع جدیدی از مخلوقات را بیافریند. از این‌رو، انسان را از مبدأ جدیدی که گل باشد آفرید. همچنین باید توجه داشت که تمام زندگی و حیات و منابع حیاتی از خاک سرچشمه می‌گیرد. گیاهان و درختان و تمام موجودات زنده از خاک قوام گرفته‌اند. همه معادن گران‌بها در دل خاک نهفته شده، و خلاصه خاک منبع انواع برکات و ماده‌ای مناسب برای آفرینش در جهان مادی است‏.[6] [1] . سوره صاد، 71. [2] . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 13، ص 396، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374ش. [3] . حجر، 27. [4] . شیخ مفید، الاختصاص، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، محرمی زرندی، محمود، ص 109، المؤتمر العالمی لالفیة الشیخ المفید، قم، چاپ اول، 1413ق. [5] . بقره، 30. [6] . تفسیر نمونه، ج 19، ص 339 – 340.
پاسخ:
با مراجعه به آیات متعدد قرآن، چنین به دست می‌آید که خداوند انسان را از گل آفرید؛[1] یعنی مخلوطی از خاک و آب.[2] نوع متفاوتی از مخلوقاتش را نیز از آتش آفرید که به آنها جانّ یا جن گفته می‌شود.[3] و طبق برخی روایات، خداوند فرشتگان را از نور آفریده است.[4]
خداوند در قرآن می‌فرماید: «قبل از اینکه پروردگار عالم انسان را بیافریند، خبر آفرینش او را به فرشتگان اعلام کرد. او به آنها فرمود: من می‌خواهم جانشینی بر روی زمین قرار دهم».[5]
با توجه به اینکه اراده الهی بر این بوده که این خلیفه و جانشین خود را، بر روی زمین قرار دهد، متناسب این بوده که او را از جنسی بیافریند که با زمین سازگاری و مناسبت داشته باشد. همچنین خواست خداوند این بود که نوع جدیدی از مخلوقات را بیافریند. از این‌رو، انسان را از مبدأ جدیدی که گل باشد آفرید.
همچنین باید توجه داشت که تمام زندگی و حیات و منابع حیاتی از خاک سرچشمه می‌گیرد. گیاهان و درختان و تمام موجودات زنده از خاک قوام گرفته‌اند. همه معادن گران‌بها در دل خاک نهفته شده، و خلاصه خاک منبع انواع برکات و ماده‌ای مناسب برای آفرینش در جهان مادی است.[6] [1] . سوره صاد، 71. [2] . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 13، ص 396، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، 1374ش. [3] . حجر، 27. [4] . شیخ مفید، الاختصاص، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، محرمی زرندی، محمود، ص 109، المؤتمر العالمی لالفیة الشیخ المفید، قم، چاپ اول، 1413ق. [5] . بقره، 30. [6] . تفسیر نمونه، ج 19، ص 339 – 340.
- [سایر] چرا انسان از خاک است؟
- [سایر] اینکه گفته شده انسان از خاک آفریده شده آیا منظور حضرت آدم است یا اینکه ما نیز از خاک آفریده شده ایم؟
- [سایر] چرا خدا شیطان را از آتش خلق کرد و انسان را از خاک آفرید ؟
- [سایر] آیا می توان گفت که منظور طینت انسان است که از خاک است ؟
- [سایر] چرا انسان بعد از مرگ باید حتما در خاک دفن بشود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر اجزاء بدن انسان مانند دیسک کمر در جراحی خارج شود باید آن را خاک کرد؟
- [سایر] در قرآن آمده که انسان اول خاک بوده بعد به شکل گیاه و بعد مراحلی را پیموده و انسان شده است؟ لطفا در این باره توضیح دهید؟
- [سایر] آیا این واقعیت دارد که انسان از خاک آفریده شده و دوباره نیز یک چنین چیزی اتفاق خواهد افتاد؟
- [سایر] آیا زمین به اندازه جسم تمام آدمیان که در آن زیسته اند خاک دارد تا در قیامت انسان ها به جسم خاکی باز گردند؟
- [سایر] تربتی که به عنوان استشفاء معرفی شده، خاک کربلا است یا خاک حرم امام حسین(علیه السلام)؟
- [آیت الله سبحانی] اگر مقداری خاک نقره دار را به همان مقدار نقره خالص و یا مقداری خاک طلادار را به همان مقدار طلای خالص بفروشند، معامله باطل است. ولی فروختن خاک نقره به طلا و خاک طلا به نقره به هر صورت اشکال ندارد. مواردی که انسان می تواند معامله را به هم بزند
- [آیت الله بروجردی] اگر خاک نقرهی معدن را به نقرهی خالص و یا خاک طلای معدن را به طلای خالص بفروشند، معامله باطل است، ولی فروختن خاک نقره به طلا و خاک طلا به نقره اشکال ندارد.مواردی که انسان میتواند معامله را به هم بزند
- [آیت الله شبیری زنجانی] تیمم به دیوار گلی که با زدن دست بر آن، دست انسان خاکی می‌شود صحیح است و احتیاط مستحب آن است که با بودن خاک خشک به خاک نمناک تیمم نکند.
- [آیت الله جوادی آملی] .فروش خاک معدن طلا به همان مقدار طلای خالص و فروش خاک معدن نقره به همان مقدار نقره خالص باطل است؛ ولی فروش خاک معدن طلا به نقرهّ خالص و فروش خاک معدن نقره به طلای خالص , صحیح است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر خاک نقره معدن را به نقره خالص و خاک طلای معدن را به طلای خالص بفروشند معامله باطل است، مگر معلوم باشد مقدار نقره موجود در خاک نقره با مقدار نقره خالص یا مقدار طلای موجود در خاک طلا با مقدار طلای خالص مساویست و اگر در جایی خاک خودش ارزش مالی داشته باشد نیز معامله صحیح است ولی فروختن خاک نقره به طلا و خاک طلا به نقره در هر حال اشکال ندارد.
- [آیت الله بهجت] خاک نجسی که بهواسطه باران گِل شود پاک است؛ اگر آب باران به همه خاک برسد و بنابر احوط موقع مخلوط شدن با خاک، مضاف نشده باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر خاک نقره معدن را به نقره خالص، و خاک طلای معدن را به طلای خالص بفروشند، معامله باطل است ولی فروختن خاک نقره به طلا و خاک طلا به نقره اشکال ندارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر خاک نقره معدن را به نقره خالص و خاک طلای معدن را به طلای خالص بفروشند معامله باطل است مگر ان که بدانند مقدار طلا یا نقره ای که در خاک است با مقدار طلا یا نقره خالص برابر است ولی فروختن خاک نقره به طلا و خاک طلا به نقره اشکال ندارد
- [آیت الله نوری همدانی] اگر مقداری خاک نقرة معدن را به همان مقدار نقرة خالص وبا مقداری خاک طلای معدن ر به همان مقدار طلای خالص بفروشد ، معامله باطل است ؛ ولی فروختن نقره وخاک طل به نقره به هر صورت اشکال ندارد . مواردی که انسان می تواند معامله را بهم بزند:
- [آیت الله سبحانی] اگر بتواند با تکاندن فرش و مانند آن خاک تهیه کند با وجود خاک تیمّم به گرد باطل است و نیز اگر بتواند گل را خشک کند و از آن خاک تهیه نماید، تیمّم به گل باطل می باشد.