من قبول دارم که اراده جزء صفات ذاتی خداوند است، ولی در کتاب توحید صدوق روایتی از امام رضا(ع) آمده است که می‌فرماید: (الارادة و المشیة محدثة، فمن زعم أن الله تعالی لم یزل مریداً شائیاً فلیس بموحد.
برای این‌که بدانیم صفت اراده از صفات ذات است یا صفات فعل، باید ببینیم که منظور ما از مرید و با اراده بودن خدا چیست؟ اگر منظور ما این است که خداوند مانند انسان به هنگام صدور افعال دارای اراده است، البته با این تفاوت که اراده‌ی خدا هیچ‌گاه از مراد خود جدا نمی‌شود، در این صورت چون مراد، امری حادث است؛ یعنی مسبوق به عدم است، این اراده قطعا جدای از ذات خدا بوده و از صفات فعل است، در واقع این عین ایجاد خداوند است که از وجود خلق جدا نیست؛ اما اگر منظور ما این باشد که خداوند این‌گونه است که افعال او، از روی اراده صادر می‌گردد و مجبور نیست یا این‌که منظور ما از اراده، علم خدا به نظام احسن باشد، در این صورت این صفت از صفات ذات خواهد بود.  
عنوان سوال:

من قبول دارم که اراده جزء صفات ذاتی خداوند است، ولی در کتاب توحید صدوق روایتی از امام رضا(ع) آمده است که می‌فرماید: (الارادة و المشیة محدثة، فمن زعم أن الله تعالی لم یزل مریداً شائیاً فلیس بموحد.


پاسخ:

برای این‌که بدانیم صفت اراده از صفات ذات است یا صفات فعل، باید ببینیم که منظور ما از مرید و با اراده بودن خدا چیست؟ اگر منظور ما این است که خداوند مانند انسان به هنگام صدور افعال دارای اراده است، البته با این تفاوت که اراده‌ی خدا هیچ‌گاه از مراد خود جدا نمی‌شود، در این صورت چون مراد، امری حادث است؛ یعنی مسبوق به عدم است، این اراده قطعا جدای از ذات خدا بوده و از صفات فعل است، در واقع این عین ایجاد خداوند است که از وجود خلق جدا نیست؛ اما اگر منظور ما این باشد که خداوند این‌گونه است که افعال او، از روی اراده صادر می‌گردد و مجبور نیست یا این‌که منظور ما از اراده، علم خدا به نظام احسن باشد، در این صورت این صفت از صفات ذات خواهد بود.
 





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین