مسح
دست كشيدن بر چيزی
مخلوط شدن مسح سر با خیسی صورت چه حکمی دارد؟
از آنجایی که مسح پاها باید با رطوبتی که از آب وضو در کف دو دست باقی مانده صورت بگیرد، لذا باید هنگام مسح سر، دست به قسمت بالای پیشانی نرسد و با رطوبت صورت برخورد نکند تا این‌که رطوبت دست که هنگام مسح پا به آن نیاز دارد با رطوبت صورت مخلوط نشود.[1] به هر حال، وضو و مسح سر باطل نمی‌شود، ولی مسح پا نباید با رطوبت گرفته شده از آب وضوی صورت باشد.[2] لذا فقها در این‌باره راه‌حلی ارائه کرده‌ و می‌گویند: با قسمت دیگر کف دست که ملاقات با آب صورت نکرده، پا را مسح کند.[3] [1] . حسینی خامنه‌ای، سید علی، أجوبة الاستفتاءات، ص 27، دفتر معظم له در قم، چاپ اول، 1424ق. [2] . امام خمینی، سید روح اللّٰه، استفتاءات، ج 1، ص 39، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ پنجم، 1422ق. [3] . بهجت، محمد تقی، استفتاءات، ج 1، ص 142، دفتر حضرت آیة الله بهجت، قم، چاپ اول، 1428ق؛ فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، ج 1، ص 50، انتشارات امیر قلم، قم، چاپ یازدهم، بی‌تا؛ تبریزی، جواد، استفتاءات جدید، ج 1، ص 39، قم، چاپ اول، بی‌تا.
از آنجایی که مسح پاها باید با رطوبتی که از آب وضو در کف دو دست باقی مانده صورت بگیرد، لذا باید هنگام مسح سر، دست به قسمت بالای پیشانی نرسد و با رطوبت صورت برخورد نکند تا این‌که رطوبت دست که هنگام مسح پا به آن نیاز دارد با رطوبت صورت مخلوط نشود.[1] به هر حال، وضو و مسح سر باطل نمی‌شود، ولی مسح پا نباید با رطوبت گرفته شده از آب وضوی صورت باشد.[2] لذا فقها در این‌باره راه‌حلی ارائه کرده‌ و می‌گویند: با قسمت دیگر کف دست که ملاقات با آب صورت نکرده، پا را مسح کند.[3] [1] . حسینی خامنه‌ای، سید علی، أجوبة الاستفتاءات، ص 27، دفتر معظم له در قم، چاپ اول، 1424ق. [2] . امام خمینی، سید روح اللّٰه، استفتاءات، ج 1، ص 39، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ پنجم، 1422ق. [3] . بهجت، محمد تقی، استفتاءات، ج 1، ص 142، دفتر حضرت آیة الله بهجت، قم، چاپ اول، 1428ق؛ فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، ج 1، ص 50، انتشارات امیر قلم، قم، چاپ یازدهم، بی‌تا؛ تبریزی، جواد، استفتاءات جدید، ج 1، ص 39، قم، چاپ اول، بی‌تا.
پاسخ:
از آنجایی که مسح پاها باید با رطوبتی که از آب وضو در کف دو دست باقی مانده صورت بگیرد، لذا باید هنگام مسح سر، دست به قسمت بالای پیشانی نرسد و با رطوبت صورت برخورد نکند تا این‌که رطوبت دست که هنگام مسح پا به آن نیاز دارد با رطوبت صورت مخلوط نشود.[1] به هر حال، وضو و مسح سر باطل نمی‌شود، ولی مسح پا نباید با رطوبت گرفته شده از آب وضوی صورت باشد.[2]
لذا فقها در این‌باره راه‌حلی ارائه کرده و می‌گویند: با قسمت دیگر کف دست که ملاقات با آب صورت نکرده، پا را مسح کند.[3] [1] . حسینی خامنه‌ای، سید علی، أجوبة الاستفتاءات، ص 27، دفتر معظم له در قم، چاپ اول، 1424ق. [2] . امام خمینی، سید روح اللّٰه، استفتاءات، ج 1، ص 39، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ پنجم، 1422ق. [3] . بهجت، محمد تقی، استفتاءات، ج 1، ص 142، دفتر حضرت آیة الله بهجت، قم، چاپ اول، 1428ق؛ فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، ج 1، ص 50، انتشارات امیر قلم، قم، چاپ یازدهم، بی‌تا؛ تبریزی، جواد، استفتاءات جدید، ج 1، ص 39، قم، چاپ اول، بی‌تا.
- [آیت الله علوی گرگانی] در هنگام کشیدن مسح سر، آیا برخورد دست با خیسی موهای جلوی سر که معمولادر اثر شستن صورت خیس می‌شود اشکال دارد؟
- [سایر] گاهی در هنگام وضو گرفتن، زمانی که پاها را مسح می کشیم احساس می شود که کف دست، آن خیسی و تر بودن لازم را بر روی محل مسح پا انتقال نداده است. آیا می شود دراین مواقع دوباره پاها را مسح کشید؟
- [سایر] سلام .مسح سر باید تا کجا باشد؟در مسح سر باید پوست سر خیس شود؟
- [سایر] لطفا جای مسح سر و مقدار مسح را مشخص کنید؟
- [سایر] لطفا جای مسح سر و مقدار مسح را مشخص کنید؟
- [سایر] آیا کشیدن مسح سر در وضو الزاماً باید از فرق سر به پایین باشد؟ به سمت خواب مو باشد یا از پایین به بالا یا کنار سر مسح کشیدن ایراد دارد؟ اگر مسح سر با دست چپ باشد چطور؟
- [آیت الله خوئی] فرمودهاید در محل مسح: (باید رطوبت ظاهر نباشد به طوری که با آب مسح مخلوط گردد به مجرد مماسه نمودن) این عبارت را توضیح دهید؟
- [آیت الله بهجت] مسح کردن سر و پا با دست چپ، چه حکمی دارد؟ آیا در غیر ضرورت می توان پشت سر را به جای جلوی سر مسح کرد؟
- [آیت الله بهجت] آیا برای مسح سر لازم است، تمام سر پاک باشد؟
- [آیت الله بهجت] آیا در وقت تیمم، رطوبت و خیسی اعضای تیمم اشکال دارد؟
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر رطوبت کف دست فقط به اندازه مسح سر باشد سر را با همان رطوبت مسح کند و برای مسح پاها از ریش خود رطوبت بگیرد.
- [آیت الله خوئی] اگر رطوبتی کف دست فقط به انداز مسح سر باشد میتواند سر را باهمان رطوبت مسح کند، و برای مسح پاها از ریش خود رطوبت بگیرد.
- [امام خمینی] اگر رطوبت کف دست فقط به اندازه مسح سر باشد، می تواند سر را باهمان رطوبت مسح کند، و برای مسح پاها از اعضای دیگر وضو رطوبت بگیرد.
- [آیت الله اردبیلی] لازم نیست مسح سر بر پوست آن باشد بلکه بر موی جلوی سر نیز صحیح است؛ ولی کسی که موی جلوی سر او به اندازهای بلند است که اگر مثلاً شانه کند به صورتش میریزد یا به جاهای دیگر سر میرسد، باید بیخ موها را مسح کند یا فرق سر را باز کرده پوست سر را مسح نماید و اگر موهایی را که به صورت میریزند یا به جاهای دیگر سر میرسند جلوی سر جمع کند و بر آنها مسح نماید یا بر موی جاهای دیگر سر که جلوی آن آمده مسح کند، مسح او باطل است.
- [آیت الله نوری همدانی] لازم نیست مسح سر بر پوست آن باشد ، بلکه بر موی جلوی سر هم صحیح است ، ولی کسی که موی جلوی سر او به اندازه ای بلند است که اگر مثلا شانه کند به صورتش می ریزد ، یا به جاهای دیگر سر ، که خارج از جلو سر است می رسد ، باید بیخ موها را مسح کند ، یا فرق سر را باز کرده ، پوست سر را مسح نماید و اگر موهائی را که به صورت می ریزد یا به جاهای دیگر سر می رسد ، جلوی سر جمع کند و بر آنها مسح نماید یا بر موی جاهای دیگر سر ، که جلوی آن آمده مسح کند ، باطل است .
- [آیت الله شبیری زنجانی] لازم نیست مسح سر بر پوست آن باشد بلکه بر موی جلوی سر هم صحیح است؛ ولی کسی که موی جلوی سر او به اندازهای بلند است که اگر مثلاً شانه کند به صورتش میریزد، باید قسمتی از موها را که پس از شانه کردن در جلو سر قرار می‌گیرد مسح کند، یا فرق سر را باز کرده پوست سر را مسح نماید و اگر موهایی را که به صورت میریزد یا به جاهای دیگر سر میرسد جلوی سر جمع کند و بر آنها مسح نماید، یا بر موی جاهای دیگر سر، که جلوی آن آمده مسح کند باطل است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] لازم نیست مسح سر بر پوست آن باشد بلکه بر موی جلوی سر هم صحیح است؛ ولی کسی که موی جلوی سر او به اندازه ای بلند است که اگر مثلا شانه کند به صورتش می ریزد؛ یا به جاهای دیگر سر می رسد؛ باید بیخ موها را مسح کند؛ یا فرق سر را باز کرده پوست سر را مسح نماید و اگر موهائی را که به صورت می ریزد با به جاهای دیگر سر می رسد جلوی سر جمع کند و بر آنها مسح نماید؛ یا بر موی جاهای دیگر سر؛ که جلوی آن آمده مسح کند باطل است.
- [آیت الله بروجردی] لازم نیست مسح سر بر پوست آن باشد بلکه بر موی جلوی سر هم صحیح است، ولی کسی که موی جلوی سر او به اندازهای بلند است که اگر مثلاً شانه کند به صورتش میریزد، یا به جاهای دیگر سر میرسد، باید بیخ موها را مسح کند، یا فرق سر را باز کرده پوست سر را مسح نماید و اگر موهایی را که به صورت میریزد یا به جاهای دیگر سر میرسد جلوی سر جمع کند و بر آنها مسح نماید، یا بر موی جاهای دیگر سر که جلوی آن آمده مسح کند باطل است.
- [آیت الله خوئی] لازم نیست مسح سر بر پوست آن باشد بلکه بر موی جلوی سر هم صحیح است. ولی کسی که موی جلوی سر او به اندازای بلند است که اگر مثلًا شانه کند به صورتش میریزد یا بهجاهای دیگر سر میرسد باید بیخ موها را مسح کند، یا فرق سر را باز کرده، پوست سر را مسح نماید، و اگر موهائی را که به صورت میریزد یا بهجای دیگر سر، میرسد جلوی سر جمع کند و بر آنها مسح نماید، یا بر موی جاهای دیگر سر که جلوی آن آمده مسح کند چنین مسحی باطل است.
- [آیت الله مظاهری] لازم نیست مسح سر بر پوست آن باشد بلکه بر موی جلوی سر هم صحیح است. ولی کسی که موی جلوی سر او به اندازهای بلند است که اگر مثلاً شانه کند به صورتش میریزد، یا به جاهای دیگر سر میرسد، باید بیخ موها را مسح کند یا فرق سر را باز کرده پوست سر را مسح نماید، و اگر موهایی را که به صورت میریزد یا به جاهای دیگر سر میرسد جلوی سر جمع کند و بر آنها مسح نماید، یا بر موی جاهای دیگر سر، که جلوی آن آمده مسح کند باطل است.