افراد
حج افراد از اقسام حج است. از این عنوان در باب حج سخن گفته‌اند.
کمک کردن به افراد بی‌نماز (فامیل و غیر فامیل) چه حکمی دارد؟
برای مصرف زکات، موارد متعددی در قرآن کریم ذکر شده که یکی از آنها برای به دست آوردن دل دیگران است.[1] امام باقر(ع) درباره فلسفه این مورد از زکات، چنین می‌فرماید: «خداوند عزّ و جلّ به پیامبر گرامی اسلام(ص) دستور داد، با کمک و دست‌گیری کردن با مال و بخشش نمودن به کسانی که خدا را یگانه می‏دانند و از پرستش بت‌ها دست برداشته‌اند اما در پاره‌ای از احکام، معرفت به دین اسلام در دل آنها وارد نشده است، آنان را به اسلام و مسلمانی الفت دهد تا دین و مذهب به اعماق وجودشان راه یافته و بر دینی که بدان در آمده‏ و بر آن اقرار کرده‏اند پایدار بمانند».[2] بنابر این، اگر کمک کردن به افراد بی‌نماز، تأیید و پشتیبانی سهل انگاری آنان نسبت به نماز نشود، بلکه سبب روی آوری و گرایش آنان به نماز و دین شود نه تنها ایرادی نداشته، بلکه شاید در برخی موارد، لازم باشد. در غیر این صورت، روشن است کمک به افرادی که ارتباط بهتری با خدا دارند، ارزشمندتر بوده و کمک به گناه‌کاران اگر موجب تشویق آنان در گناه باشد، نه تنها پاداشی نخواهد داشت، شاید انسان را شریک در جرم و گناه آنان کند. [1] . «إِنَّمَا الصَّدَقاتُ لِلْفُقَراءِ وَ الْمَساکینِ وَ الْعامِلینَ عَلَیْها وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَ فِی الرِّقابِ وَ الْغارِمینَ وَ فی‏ سَبیلِ اللَّهِ وَ ابْنِ السَّبیلِ فَریضَةً مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ عَلیمٌ حَکیمٌ»؛ توبه، 60. [2] . کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 410 – 411، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.
برای مصرف زکات، موارد متعددی در قرآن کریم ذکر شده که یکی از آنها برای به دست آوردن دل دیگران است.[1] امام باقر(ع) درباره فلسفه این مورد از زکات، چنین می‌فرماید: «خداوند عزّ و جلّ به پیامبر گرامی اسلام(ص) دستور داد، با کمک و دست‌گیری کردن با مال و بخشش نمودن به کسانی که خدا را یگانه می‏دانند و از پرستش بت‌ها دست برداشته‌اند اما در پاره‌ای از احکام، معرفت به دین اسلام در دل آنها وارد نشده است، آنان را به اسلام و مسلمانی الفت دهد تا دین و مذهب به اعماق وجودشان راه یافته و بر دینی که بدان در آمده‏ و بر آن اقرار کرده‏اند پایدار بمانند».[2] بنابر این، اگر کمک کردن به افراد بی‌نماز، تأیید و پشتیبانی سهل انگاری آنان نسبت به نماز نشود، بلکه سبب روی آوری و گرایش آنان به نماز و دین شود نه تنها ایرادی نداشته، بلکه شاید در برخی موارد، لازم باشد. در غیر این صورت، روشن است کمک به افرادی که ارتباط بهتری با خدا دارند، ارزشمندتر بوده و کمک به گناه‌کاران اگر موجب تشویق آنان در گناه باشد، نه تنها پاداشی نخواهد داشت، شاید انسان را شریک در جرم و گناه آنان کند. [1] . «إِنَّمَا الصَّدَقاتُ لِلْفُقَراءِ وَ الْمَساکینِ وَ الْعامِلینَ عَلَیْها وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَ فِی الرِّقابِ وَ الْغارِمینَ وَ فی‏ سَبیلِ اللَّهِ وَ ابْنِ السَّبیلِ فَریضَةً مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ عَلیمٌ حَکیمٌ»؛ توبه، 60. [2] . کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 410 – 411، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.
پاسخ:
برای مصرف زکات، موارد متعددی در قرآن کریم ذکر شده که یکی از آنها برای به دست آوردن دل دیگران است.[1]
امام باقر(ع) درباره فلسفه این مورد از زکات، چنین می‌فرماید: «خداوند عزّ و جلّ به پیامبر گرامی اسلام(ص) دستور داد، با کمک و دست‌گیری کردن با مال و بخشش نمودن به کسانی که خدا را یگانه می‌دانند و از پرستش بت‌ها دست برداشته‌اند اما در پاره‌ای از احکام، معرفت به دین اسلام در دل آنها وارد نشده است، آنان را به اسلام و مسلمانی الفت دهد تا دین و مذهب به اعماق وجودشان راه یافته و بر دینی که بدان در آمده و بر آن اقرار کرد‌ه‌اند پایدار بمانند».[2]
بنابر این، اگر کمک کردن به افراد بی‌نماز، تأیید و پشتیبانی سهل انگاری آنان نسبت به نماز نشود، بلکه سبب روی آوری و گرایش آنان به نماز و دین شود نه تنها ایرادی نداشته، بلکه شاید در برخی موارد، لازم باشد. در غیر این صورت، روشن است کمک به افرادی که ارتباط بهتری با خدا دارند، ارزشمندتر بوده و کمک به گناه‌کاران اگر موجب تشویق آنان در گناه باشد، نه تنها پاداشی نخواهد داشت، شاید انسان را شریک در جرم و گناه آنان کند. [1] . «إِنَّمَا الصَّدَقاتُ لِلْفُقَراءِ وَ الْمَساکینِ وَ الْعامِلینَ عَلَیْها وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَ فِی الرِّقابِ وَ الْغارِمینَ وَ فی سَبیلِ اللَّهِ وَ ابْنِ السَّبیلِ فَریضَةً مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ عَلیمٌ حَکیمٌ»؛ توبه، 60. [2] . کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 410 – 411، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.
- [آیت الله مظاهری] برخی از افراد فامیل ما اهل نماز نبوده و اعتقادی به قیامت ندارند و اهل خوردن شراب نیز می باشند. آیا رفت و آمد با اینها اشکال دارد؟
- [سایر] چه چیزی به افراد برای باقی ماندن در عملیات درمانی کمک می‌کند؟
- [سایر] آیا با کمک به افراد نیازمند، بیماران، ساختن مسجد و غیره می شود نخواندن نماز را جبران کرد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] یکی از صندوقهای قرض الحسنه که وامهای بدون بهره در اختیار افراد قرار می دهد با توجّه به کثرت متقاضی وام در نظر دارد (در صورت عدم مانع شرعی) اعلام نماید کسانی که مقداری به واحد امور خیریّه صندوق (که به افراد بی بضاعت و مستمند کمک بلاعوض می نماید) کمک نمایند بدون نوبت و با تسهیلات بهتر وام قرض الحسنه دریافت می نماید، حکم شرعی این مسأله چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چه کسانی در فامیل نامحرمند؟
- [سایر] حکم مشاهده فیلم زنان فامیل که از دنیا رفتهاند، چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] بعضی افراد برای کمک به درمان بیمارانی که نیاز به فرآورده های خونی یا اعضای بدن دارند حاضر می شوند که خون یا مثلا کلیه یا چشم خود را بفروشند این موضوع چه حکمی دارد ؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] به وام دانشجویی که به افراد به عنوان کمک هزینه تحصیلی داده می شود و بعد از فارغ التحصیل شدن پس گرفته می شود، آیا خمس تعلّق می گیرد؟
- [سایر] باسلام درمورد سرطان میخواستم بدونم درطب سنتی سرطان چگونه تشکیل میشه از نوع سرده بیشتر در افراد سرد مزاج دیده میشه درمانی براش هست یا فقط کمک کننده است
- [آیت الله مکارم شیرازی] بعضی از افراد برای کمک به درمان بیمارانی که نیاز به فرآورده های خونی یا اعضای بدن دارند، حاضرند خون یا مثلاً کلیه یا چشم خود را بفروشند، خرید و فروش این اعضا چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مظاهری] بر زنها و واماندهها و بچّهها، رفتن به جبهه جنگ واجب نیست و همچنین بر فقرا و ضعفا کمک به جبهه لازم نیست، ولی اگر دشمن به مملکت اسلامی هجوم آورد، بر همه افراد حتّی بر زن و بچّه و وامانده، در صورتی که قدرت داشته باشند، دفع آن دشمن لازم است، و همچنین بر همه چه متمکّنین و چه فقرا و ضعفا، در حدّ توان و قدرت واجب است کمک نمایند.
- [آیت الله بهجت] شخصی که میتواند بدون کمک دیگران وضوی ارتماسی بگیرد، نباید به کمک دیگران وضوی غیر ارتماسی (ترتیبی) بگیرد.
- [آیت الله مظاهری] حقوقی را که به خانواده افراد بازنشسته میدهند اگر از زمان خدمتشان پسانداز شده باشد جزو ترکه میّت است و به همه ورثه میرسد و آنچه را از طرف خود اداره به عنوان اعانت و کمک میدهند به هرکس بدهند مال اوست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه وصی نتواند به تنهایی کارهای میت را انجام دهد و نتواند کسی را کمک بگیرد حاکم شرع برای کمک او فردی را تعیین می کند.
- [آیت الله اردبیلی] ردّ کسی که درخواست کمک کرده و نیز درخواست کمک از دیگران بدون داشتن نیاز، شدیدا کراهت دارد و گاهی جایز نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر وصی نتواند به تنهایی یا به کمک گرفتن از دیگری کارهای میت را انجام دهد حاکم شرع برای کمک او یک نفر دیگررا معین می کند
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر از فامیل دوری که احتمال ارث بردن از او داده نمی شد , ارثی به کسی رسید ، باید خمس آن را پرداخت کند . در این فرض , چنانچه بداند عین آن مال یا عوض آن یا ذمّه مورّث (فامیل دور ) مشمول خمس بوده است، خمس آن را دو بار باید بپردازد، یک بار برای تعلّ ق خمس به عین؛ یا عوض یا ذمّه مورّث و بار دوم به عنوان (ارث مَن لایحتسب). خمس در خمس
- [آیت الله مظاهری] به سیّدی که معصیت کار است، اگر خمس دادن کمک به معصیت او باشد، نمیشود خمس داد و به سیّدی هم که آشکارا معصیت می‌کند، گرچه دادن خمس کمک به معصیت او نباشد. نباید خمس بدهند.
- [آیت الله سبحانی] اگر وصی نتواند به تنهائی کارهای میت را انجام دهد، چنانچه ممکن است برای کمک خود وکیل گیرد و در غیر این صورت حاکم شرع برای کمک او یک نفر دیگر را معین می کند.
- [آیت الله مظاهری] توبه فرار از جنگ یا کمک نکردن به آن، علاوه بر پشیمانی از این گناه بزرگ، شرکت و کمک در جنگ است، مگر اینکه جنگ تمام شده باشد که تصمیم بر ترک آن گناه کفایت می‌کند.