انسان نمی‌تواند به سبب ضعف بدن، روزه را بخورد، ولی اگر ضعف او به قدری است که معمولاً نمی‌شود آن را تحمل کرد، خوردن روزه اشکال ندارد.[1] لذا درباره چنین بچه‌ای که به سن تکلیف رسیده باید گفت؛ اگر روزه، موجب ضعفی شده که نمی توان تحمل کرد و برای او مشقت و حرج داشته باشد، روزه نگیرد. ولی بعداً در صورت توانایی، باید قضا کند و اگر تا ماه رمضان سال بعد قضا نکند برای هر روز یک مُد طعام، کفاره تأخیر (تقریباً 750 گرم گندم یا مانند آن) به فقیر بدهد، مگر این‌که در تأخیر نیز معذور باشد.[2] البته برخی از مراجع تقلید در این‌باره می‌گویند: «دختران پس از تمام شدن 9 سال قمری بالغ می‌شوند ولی اگر نتوانند بعضی از وظایف مانند روزه را بر اثر ضعف انجام دهند از آنها ساقط می‌شود و اگر تا ماه رمضان سال بعد قادر بر قضای آن هم نباشند، قضا نیز ندارد و به جای آن برای هر روز یک مد طعام به فقیر ‌دهند. شایان ذکر است، این حکم تا زمانی که واقعا قادر بر روزه گرفتن نباشند ادامه دارد و در مورد پسران نیز جاری است.».[3] [1] . امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج‌1، ص 895، م 1583، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق. [2] . ر.ک: فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، ج‌1، ص 151، انتشارات امیر قلم، قم، چاپ یازدهم، بی تا؛ تبریزی، جواد بن علی، استفتاءات جدید، ج‌2، ص 135، دفتر معظم له، قم، چاپ اول، بی‌تا؛ موسوی گلپایگانی، سید محمدرضا، مجمع المسائل، ج‌4، ص 182، محقق و مصحح: کریمی جهرمی، علی، ثابتی همدانی، علی، نیری همدانی، علی، ‌دار القرآن الکریم‌، قم، چاپ دوم، 1409ق؛ خمینی، سید روح اللّٰه، استفتاءات، ج‌1، ص 333، دفتر انتشارات اسلامی، قم، پنجم، 1422ق؛ حسینی خامنه‌ای، سید علی، أجوبة الاستفتاءات، ص 152، دفتر معظم له، قم، چاپ اول، 1424ق. [3] . مکارم شیرازی، ناصر، استفتاءات جدید، محقق و مصحح: علیان‌نژادی‌، ابوالقاسم، ج‌1، ص 89، انتشارات مدرسه امام علی بن ابیطالب(ع)، قم، چاپ دوم، 1427ق؛ استفتا از دفتر معظم له، توسط سایت اسلام کوئست.
انسان نمیتواند به سبب ضعف بدن، روزه را بخورد، ولی اگر ضعف او به قدری است که معمولاً نمیشود آن را تحمل کرد، خوردن روزه اشکال ندارد.[1] لذا درباره چنین بچهای که به سن تکلیف رسیده باید گفت؛ اگر روزه، موجب ضعفی شده که نمی توان تحمل کرد و برای او مشقت و حرج داشته باشد، روزه نگیرد. ولی بعداً در صورت توانایی، باید قضا کند و اگر تا ماه رمضان سال بعد قضا نکند برای هر روز یک مُد طعام، کفاره تأخیر (تقریباً 750 گرم گندم یا مانند آن) به فقیر بدهد، مگر اینکه در تأخیر نیز معذور باشد.[2]
البته برخی از مراجع تقلید در اینباره میگویند: «دختران پس از تمام شدن 9 سال قمری بالغ میشوند ولی اگر نتوانند بعضی از وظایف مانند روزه را بر اثر ضعف انجام دهند از آنها ساقط میشود و اگر تا ماه رمضان سال بعد قادر بر قضای آن هم نباشند، قضا نیز ندارد و به جای آن برای هر روز یک مد طعام به فقیر دهند. شایان ذکر است، این حکم تا زمانی که واقعا قادر بر روزه گرفتن نباشند ادامه دارد و در مورد پسران نیز جاری است.».[3] [1] . امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنیهاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج1، ص 895، م 1583، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق. [2] . ر.ک: فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، ج1، ص 151، انتشارات امیر قلم، قم، چاپ یازدهم، بی تا؛ تبریزی، جواد بن علی، استفتاءات جدید، ج2، ص 135، دفتر معظم له، قم، چاپ اول، بیتا؛ موسوی گلپایگانی، سید محمدرضا، مجمع المسائل، ج4، ص 182، محقق و مصحح: کریمی جهرمی، علی، ثابتی همدانی، علی، نیری همدانی، علی، دار القرآن الکریم، قم، چاپ دوم، 1409ق؛ خمینی، سید روح اللّٰه، استفتاءات، ج1، ص 333، دفتر انتشارات اسلامی، قم، پنجم، 1422ق؛ حسینی خامنهای، سید علی، أجوبة الاستفتاءات، ص 152، دفتر معظم له، قم، چاپ اول، 1424ق. [3] . مکارم شیرازی، ناصر، استفتاءات جدید، محقق و مصحح: علیاننژادی، ابوالقاسم، ج1، ص 89، انتشارات مدرسه امام علی بن ابیطالب(ع)، قم، چاپ دوم، 1427ق؛ استفتا از دفتر معظم له، توسط سایت اسلام کوئست.
- [آیت الله اردبیلی] به چه دلیل دختر بچه نُه سالهای که به تکلیف رسیده و توانایی انجام دادن نماز را دارد، ولی قدرت روزه گرفتن را ندارد، بعدا باید قضای این روزهها را به جا آورد؟
- [آیت الله سیستانی] روزهایی که به سن تکلیف رسیده بودم اما به هر دلیل در سالهای ?-? سال دبستان روزه نگرفتم حال حکم ان چیست ؟
- [آیت الله خامنه ای] دخترانی که تازه به سن تکلیف رسیده اند و روزه گرفتن بر آنها مقداری مشکل است، چه حکمی دارند؟ آیا سن بلوغ شرعی دختران اکمال نه سال قمری است؟
- [سایر] آیا کسی که به سن تکلیف رسیده و نماز نمیخواند مسلمان نیست؟ دلیل بیاورید.
- [سایر] سن تکلیف دختر، بر مبنای سال شمسی چقدر است؟
- [آیت الله اردبیلی] سن بلوغ زن نه سال در رساله ذکر شده است و تکلیف بر او واجب است ولی دختر آن قدر کوچک است که اگر روزه بگیرد مریض می شود، علامت دیگر بلوغ هم ندارد، تکلیف ایشان چیست؟
- [سایر] سن تکلیف دختر و پسر، بر مبنای سال شمسی چقدر است؟
- [آیت الله خامنه ای] کسی که قبل از بلوغ از محل تولد خود به شهر دیگری مهاجرت نماید و به مسأله اعراض از وطن آگاه نباشد، الآن که به سن تکلیف رسیده، نسبت به نماز و روزه اش در آنجا چه وظیفه ای دارد؟
- [آیت الله بهجت] مدت 13 سال روزه نگرفته ام، کفاره آن چه قدر است و اگر قدرت پرداخت آن را نداشتم، تکلیف چیست؟
- [سایر] آیا رقص دختر و پسری که به سن تکلیف نرسیدهاند اشکال دارد؟ دیدن آن چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] بر پسر یا دختری که تازه بالغ شدهاند و قدرت بر روزه گرفتن ندارند، روزه واجب نیست و کفاره هم ندارد، ولی قضا دارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] مرد میتواند دختر بچهای را که سنّ او از سه سال بیشتر نیست غسل دهد، زن هم میتواند پسر بچهای را که سه سال بیشتر ندارد غسلدهد.
- [آیت الله بروجردی] مرد میتواند دختر بچّهای را که سن او سه سال بیشتر نیست غسل دهد. زن هم میتواند پسر بچّهای را که سه سال بیشتر ندارد غسل دهد.
- [آیت الله مظاهری] مرد میتواند دختر بچهای را که سن او از سه سال بیشتر نیست غسل دهد، زن هم میتواند پسر بچهای را که سه سال بیشتر ندارد، غسل دهد.
- [آیت الله خوئی] مرد میتواند دختر بچهای را که سن او از سه سال بیشتر نیست، غسل دهد. زن هم میتواند پسر بچهای را که سه سال بیشتر ندارد، غسل دهد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر پسر بزرگتر بخواهد نماز پدر یا مادر را بخواند ، باید به تکلیف خود عمل کند . مثلاً قضای نماز ها را باید ایستاده بخواند . هر چند پدر یا مادر قدرت ایستادن را نداشته اند .
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر پدر یا مادر نذر کند که دختر خودرا به سید شوهر دهد بعد از ان که دختر به تکلیف رسید اختیار با خود اوست و نذر انان اعتبار ندارد
- [آیت الله نوری همدانی] اگر پدر یا مادر نذر کند که دختر خود به سیّد شوهر دهد بعد از آن که به دختر به تکلیف رسید اختیار با خود او است ونذ رآنان اعتبار ندارد .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر پدر یا مادر نذر کند که دختر خود را به سید شوهر دهد، بعد از آن که دختر به تکلیف رسید، اختیار با خود اوست، ونذر آنان اعتبار ندارد.
- [امام خمینی] اگر پدر یا مادر نذر کند که دختر خود را به سید شوهر دهد بعد از آن که دختر به تکلیف رسید احتیاط آن است که اگر بتوانند او را راضی نمایند که به سید شوهر کند.