با توجه به این‌که انسان در تاریکی، ممکن است تمرکز بیشتری برای نماز داشته و این امر سبب توجه و حضور قلب بیشتر او گردد، شاید امر مطلوبی باشد و ممکن است بتوان این امر را از برخی روایات که اشاره به نماز در تاریکی شب دارد، استفاده نمود، اگر چه صراحت در این مطلب ندارد؛ مثلا: خدای تعالی به موسای پیامبر وحی فرستاد: «ای موسی! اگر ببینی آنان را که در تاریکی شب نماز می‌خوانند و خود را به من نزدیک می‌نمایند گویا که مرا می‌بینند و مرا مخاطب قرار می‌دهند و با من سخن می‌گویند و من آنان را عزیز و بزرگ می‌کنم»‏.[1] البته این موضوع، بدین معنا نیست که اگر کسی در شب مهتاب، یا در مکانی که چراغی روشن است، عبادت کرد فضیلت عبادت او نسبت به کسی که در مکان تاریک نماز می‌خواند کمتر باشد، و لازم باشد به مکان تاریک رود. مؤید این مطلب روایتی است که چگونگی عبادت حضرت خدیجه را در ایامی که رسول خدا (ص) در نزد ایشان نبود بیان می‌کند، که حدیث چنین است: ...از آنجا که من به تنهایی عادت کرده بودم زمانی که شب فرا می‌رسید درب منزل را بسته و پرده را می‌کشیدم و سرم را (برای عبادت) می‌پوشاندم و به نماز و یا خواندن قرآن مشغول می‌شدم و سپس چراغ را خاموش نموده و به بستر خواب می رفتم...[2] این روایت بیانگر این نکته است که حضرت خدیجه در روشنایی عبادت کرده و این امر منعی نداشته است. [1] . دیلمی، حسن بن محمد، ارشاد القلوب إلی الصواب، ج 1، ص 93، الشریف الرضی، قم، چاپ اول، 1412ق. [2] . مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج16، ص 79، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق.
با توجه به اینکه انسان در تاریکی، ممکن است تمرکز بیشتری برای نماز داشته و این امر سبب توجه و حضور قلب بیشتر او گردد، شاید امر مطلوبی باشد و ممکن است بتوان این امر را از برخی روایات که اشاره به نماز در تاریکی شب دارد، استفاده نمود، اگر چه صراحت در این مطلب ندارد؛ مثلا:
خدای تعالی به موسای پیامبر وحی فرستاد: «ای موسی! اگر ببینی آنان را که در تاریکی شب نماز میخوانند و خود را به من نزدیک مینمایند گویا که مرا میبینند و مرا مخاطب قرار میدهند و با من سخن میگویند و من آنان را عزیز و بزرگ میکنم».[1]
البته این موضوع، بدین معنا نیست که اگر کسی در شب مهتاب، یا در مکانی که چراغی روشن است، عبادت کرد فضیلت عبادت او نسبت به کسی که در مکان تاریک نماز میخواند کمتر باشد، و لازم باشد به مکان تاریک رود. مؤید این مطلب روایتی است که چگونگی عبادت حضرت خدیجه را در ایامی که رسول خدا (ص) در نزد ایشان نبود بیان میکند، که حدیث چنین است:
...از آنجا که من به تنهایی عادت کرده بودم زمانی که شب فرا میرسید درب منزل را بسته و پرده را میکشیدم و سرم را (برای عبادت) میپوشاندم و به نماز و یا خواندن قرآن مشغول میشدم و سپس چراغ را خاموش نموده و به بستر خواب می رفتم...[2]
این روایت بیانگر این نکته است که حضرت خدیجه در روشنایی عبادت کرده و این امر منعی نداشته است. [1] . دیلمی، حسن بن محمد، ارشاد القلوب إلی الصواب، ج 1، ص 93، الشریف الرضی، قم، چاپ اول، 1412ق. [2] . مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج16، ص 79، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق.
- [آیت الله بهجت] آیا ثواب خواندن نماز آیات به جماعت همانند ثواب نماز جماعت یومیّه می باشد؟
- [سایر] چرا خواندن نماز با مهر کربلا ثواب بیشتری دارد و یا مثلآ خواندن نماز در مسجد جامع؟
- [سایر] ثواب خواندن قرآن در خانه را بفرمایید؟
- [سایر] آیا ثواب دعا از خواندن قرآن بیشتر است؟
- [سایر] آیا فارسی خواندن قرآن و دعا ثواب دارد؟
- [سایر] با عرض سلام و خسته نباشید لطفاً طریقه خواندن نماز غفیله و ثواب آن را کامل توضیح دهید.
- [آیت الله اردبیلی] گفته میشود که ثواب نماز نافله در حالت نشسته، نصف ثواب آن در حال ایستاده است. حال اگر کسی بر اثر خستگی یا علت دیگر، مثلاً نافله صبح را نشسته بخواند، آیا تنها به نیمی از یک امر استحبابی عمل کرده و این عمل مستحبّی را به طور کامل به جا نیاورده است یا این که به دستور خواندن نافله نماز صبح به طور کامل عمل کرده، ولی با مرتبهای پایینتر (مثل خواندن نماز صبح به صورت انفرادی و جماعت که در هر دو صورت، به دستور خواندن نماز صبح به طور کامل عمل شده که در یکی ثواب کمتر و در دیگری ثواب بیشتر وجود دارد)؟
- [سایر] اگر ثواب سه بار خواندن سوره توحید برابر ختم قرآن است چرا زحمت خواندن کل قرآن را بکشیم ؟
- [سایر] نصف قرآن کدام آیه است؟ و ثواب خواندن چه سورهای معادل نصف قرآن است؟
- [سایر] آیا خواندن و شنیدن دعا از ثواب و پاداش برابری برخوردار است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر یک نفر بامام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد وپنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر میشود تا به ده نفر برسند وعده آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمانها کاغذ ودریاها مرکّب ودرختها قلم وجن وانس وملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در خبر است اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد، و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعت ثواب ششصد نماز دارد، و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر می شود، تا به ده نفر برسند، و عده آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمان ها کاغذ و دریاها مرکب و درخت ها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شود، نمی توانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله بروجردی] اگر یک نفر به امام جماعت اقتدا کند، هر رکعت از نماز آنان ثواب صد و پنجاه نماز دارد و اگر دو نفر اقتدا کنند هر رکعتی ثواب ششصد نماز دارد و هرچه بیشتر شوند ثواب نمازشان بیشتر میشود، تا به ده نفر برسند و عدّهی آنان که از ده گذشت، اگر تمام آسمانها کاغذ و دریاها مرکب و درختها قلم و جن و انس و ملائکه نویسنده شوند، نمیتوانند ثواب یک رکعت آن را بنویسند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] شایسته است به امید ثواب از امور زیر بپرهیزند: 1 اگر در صفهای جماعت جا باشد نمازگزار تنها نایستد. 2 مأموم ذکرهای نماز را طوری نگوید که امام بشنود. 3 مسافری که نماز ظهر و عصر و عشا را شکسته می خواند برای کسانی که مسافر نیستند امامت نکند، همچنین کسی که مسافر است به شخص حاضر اقتدا نکند (البته منظور از کراهت در اینجا کمتر بودن ثواب است وگرنه نماز جماعت در هر صورت ثواب دارد).
- [آیت الله اردبیلی] اگر نذر کند نماز واجب خود را در جایی بخواند که به خودیِ خود ثواب نماز در آنجا زیاد نیست مثلاً نذر کند نماز را در اتاق بخواند چنانچه نماز خواندن در آنجا از جهتی بهتر باشد مثلاً به واسطه این که خلوت است انسان حضور قلب پیدا میکند نذر صحیح است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر نذر کند نماز واجب خود را در جایی بخواند که بخودی خود ثواب نماز در آنجا زیاد نیست مثلاً نذر کند نماز را در اتاق بخواند، چنانچه نماز خواندن در آنجا از جهتی بهتر باشد، مثلاً به واسطه این که خلوت است، انسان حضور قلب پیدا میکند، نذر او صحیح است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر نذر کند نماز واجب خود را در جائی بخواند که به خودی خود ثواب نماز در آنجا زیاد نیست مثلاً نذر کند نماز را در اتاق بخواند، چنانچه نماز خواندن در آنجا از جهتی بهتر باشد مثلاً به واسطة اینکه خلوت است انسان حضور قلب پیدا می کند ، صحیح است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر نذر کند نماز واجب خود را در جایی بخواند که بخودی خود ثواب نماز در آنجا زیاد نیست، مثلاً نذر کند نماز را در اطاق بخواند، چنان چه نماز خواندن در آنجا از جهتی بهتر باشد مثلاً به واسطه این که در مکان خلوت، انسان حضور قلب پیدا می کند، نذر صحیح است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر نذر کند نماز واجب خود را در جائی بخواند که بخودی خود ثواب نماز در آنجا زیاد نیست؛ مثلا نذر کند نماز را در اطاق بخواند؛ چنانچه نماز خواندن در آنجا از جهتی بهتر باشد مثلا به واسطه اینکه خلوت است؛ انسان حضور قلب پیدا می کند؛ نذر او صحیح است.
- [آیت الله بروجردی] اگر نذر کند نماز واجب خود را در جایی بخواند که بخودی خود، ثواب نماز در آن جا زیاد نیست، مثلاً نذر کند نماز را در اتاق بخواند، چنانچه نماز خواندن در آن جا از جهتی بهتر باشد، مثلاً به واسطهی این که خلوت است انسان حضور قلب پیدا میکند، نذر صحیح است.