اطعام نمودن و غذا دادن به برادران دینی از کارهایی است که در اسلام مورد تأکید قرار گرفته و برای آن اجر و پاداش فراوانی قرار داده شده است. اما متن موجود در پرسش، تلفیق و خلط دو روایتی است که هر کدام دارای خاستگاه مخصوص به خود هستند که ما هر دو روایت را بیان و خاستگاهشان را روشن می‌‌کنیم: در یک روایت، اجر و پاداش اطعام نمودن و غذا دادن به برادران دینی به طور مطلق و بدون مقید شدن به زمان یا مکان خاص، بیان شده است ‌که امام صادق(ع) می‌‌فرماید: «مَنْ أَطْعَمَ أَخَاهُ فِی اللَّهِ کَانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ مَنْ أَطْعَمَ فِئَاماً[1] مِنَ النَّاسِ‏ قُلْتُ وَ مَا الْفِئَامُ مِنَ النَّاسِ قَالَ مِائَةُ أَلْفٍ مِنَ النَّاسِ.»؛[2] کسی که برادرش را برای رضای خدا اطعام نماید، پاداشش برابر پاداش کسی است که صد هزار نفر از مردم را اطعام نموده است. در این روایت، پاداش اطعام نمودن یک نفر، برابر با پاداش اطعام صد هزار نفر از مردم ذکر شده است، نه صد هزار پیامبر و شهید و... . اما در روایت دیگری از آن امام(ع)، اطعام و افطاری دادن در زمان خاص بیان شده است که پاداش آن نیز خاص است. و آن زمان خاص، روز «غدیر» است که به «عید الله اکبر» تعبیر شده است، امام صادق(ع) می‌‌فرماید: «... و مَنْ فَطَّرَ مُؤْمِناً کَانَ لَهُ ثَوَابُ مَنْ أَطْعَمَ فِئَاماً وَ فِئَاماً وَ لَمْ یَزَلْ یَعُدُّ حَتَّی عَقَدَ عَشَرَةً ثُمَّ قَالَ أَ تَدْرِی مَا الْفِئَامُ قُلْتُ لَا قَالَ مِائَةُ أَلْفٍ وَ کَانَ لَهُ ثَوَابُ مَنْ أَطْعَمَ بِعَدَدِهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَدَاءِ وَ الصَّالِحِینَ فِی حَرَمِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ سَقَاهُمْ‏ فِی یَوْمٍ ذِی مَسْغَبَة»؛[3] کسی که در روز عید غدیر یک مؤمن را افطاری دهد، پاداش و ثواب آن همانند پاداش کسی است که ده فئام (گروه) از پیامبران و صدیقین و شهدا و صالحین را در حرم خدا اطعام و سیراب نموده باشد. سپس امام به مخاطب فرمود آیا دانستی فئام چیست؟ گفت نه، حضرت فرمود، فئام یعنی صد هزار». از این روایت به دست می‌آید کسی که یک نفر را در روز عید غدیر، افطار و اطعام نماید، پاداش او برابر با پاداش اطعام نمودن و سیراب نمودن یک میلیون از پیامبران و صدیقان و شهدا و صالحان در غیر روز غدیر است. [1] . گروهی از مردم. [2] . کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 202، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق. [3] . سید ابن طاووس، رضی الدین علی، الاقبال بالاعمال الحسنة، ج 1، ص 476، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ دوم، 1409ق.
اطعام نمودن و غذا دادن به برادران دینی از کارهایی است که در اسلام مورد تأکید قرار گرفته و برای آن اجر و پاداش فراوانی قرار داده شده است. اما متن موجود در پرسش، تلفیق و خلط دو روایتی است که هر کدام دارای خاستگاه مخصوص به خود هستند که ما هر دو روایت را بیان و خاستگاهشان را روشن میکنیم:
در یک روایت، اجر و پاداش اطعام نمودن و غذا دادن به برادران دینی به طور مطلق و بدون مقید شدن به زمان یا مکان خاص، بیان شده است که امام صادق(ع) میفرماید: «مَنْ أَطْعَمَ أَخَاهُ فِی اللَّهِ کَانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ مَنْ أَطْعَمَ فِئَاماً[1] مِنَ النَّاسِ قُلْتُ وَ مَا الْفِئَامُ مِنَ النَّاسِ قَالَ مِائَةُ أَلْفٍ مِنَ النَّاسِ.»؛[2] کسی که برادرش را برای رضای خدا اطعام نماید، پاداشش برابر پاداش کسی است که صد هزار نفر از مردم را اطعام نموده است.
در این روایت، پاداش اطعام نمودن یک نفر، برابر با پاداش اطعام صد هزار نفر از مردم ذکر شده است، نه صد هزار پیامبر و شهید و... .
اما در روایت دیگری از آن امام(ع)، اطعام و افطاری دادن در زمان خاص بیان شده است که پاداش آن نیز خاص است. و آن زمان خاص، روز «غدیر» است که به «عید الله اکبر» تعبیر شده است، امام صادق(ع) میفرماید: «... و مَنْ فَطَّرَ مُؤْمِناً کَانَ لَهُ ثَوَابُ مَنْ أَطْعَمَ فِئَاماً وَ فِئَاماً وَ لَمْ یَزَلْ یَعُدُّ حَتَّی عَقَدَ عَشَرَةً ثُمَّ قَالَ أَ تَدْرِی مَا الْفِئَامُ قُلْتُ لَا قَالَ مِائَةُ أَلْفٍ وَ کَانَ لَهُ ثَوَابُ مَنْ أَطْعَمَ بِعَدَدِهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَدَاءِ وَ الصَّالِحِینَ فِی حَرَمِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ سَقَاهُمْ فِی یَوْمٍ ذِی مَسْغَبَة»؛[3] کسی که در روز عید غدیر یک مؤمن را افطاری دهد، پاداش و ثواب آن همانند پاداش کسی است که ده فئام (گروه) از پیامبران و صدیقین و شهدا و صالحین را در حرم خدا اطعام و سیراب نموده باشد. سپس امام به مخاطب فرمود آیا دانستی فئام چیست؟ گفت نه، حضرت فرمود، فئام یعنی صد هزار».
از این روایت به دست میآید کسی که یک نفر را در روز عید غدیر، افطار و اطعام نماید، پاداش او برابر با پاداش اطعام نمودن و سیراب نمودن یک میلیون از پیامبران و صدیقان و شهدا و صالحان در غیر روز غدیر است. [1] . گروهی از مردم. [2] . کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 202، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق. [3] . سید ابن طاووس، رضی الدین علی، الاقبال بالاعمال الحسنة، ج 1، ص 476، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ دوم، 1409ق.
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که روز پنجشنبه (روز آخر ماه رمضان) جهت افطاری مهمان داشته باشیم آیا فطریه به عهده میزبان هست یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که روز پنج شنبه (روز اخر ماه رمضان) جهت افطاری مهمان داشته باشیم آیا فطریه به عهده میزبان هست یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که روز پنجشنبه (روز آخر ماه رمضان) جهت افطاری مهمان داشته باشیم آیا فطریه به عهده میزبان هست یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که روز پنجشنبه (روز آخر ماه رمضان) جهت افطاری مهمان داشته باشیم آیا فطریه به عهده میزبان هست یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شهادت امام حسین با شهادت کدام پیامبر مقایسه شده است
- [سایر] شهادت امام حسین(علیه السلام) با شهادت کدام پیامبر مقایسه شده است؟
- [سایر] شهادت امام حسین(علیه السلام) با شهادت کدام پیامبر مقایسه شده است؟
- [سایر] فرق نبوت، امامت و رسالت چیست؟
- [سایر] بین امامت و نبوت چه تفاوتی وجود دارد؟ آیا امامت بالاتر از نبوت است؟
- [سایر] بین امامت و نبوت چه تفاوتی وجود دارد؟ آیا امامت بالاتر از نبوت است؟
- [آیت الله اردبیلی] عدالت امام جماعت از چند راه ثابت میشود: اوّل: انسان به عدالت امام جماعت وثوق و اطمینان پیدا کند و فرقی نمیکند که اطمینان از چه راهی حاصل شود، به شرط این که انسان از افراد آشنا به مسائل باشد و از افرادی نباشد که با کمترین چیز به امری اطمینان کند. دوم: شهادت دو مرد عادل به شرط آن که دو مرد عادل دیگر برخلاف آن شهادت ندهند و حتّی اگر یک مرد عادل که گفته او موجب وثوق است، بر خلاف آن شهادت دهد، نمیتوان به شهادت آنها اکتفا کرد. سوم: حسن ظاهر امام جماعت که از رفتار او در اجتماع حاصل میشود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر صاحب خانه در بین غذا خوردن بفهمد غذا نجس است، باید به مهمان ها بگوید، اما اگر یکی از مهمان ها بفهمد لازم نیست به دیگران خبر دهد.
- [آیت الله اردبیلی] شهیدی که در میدان جنگ و در معرکه، پیش از آن که به سراغ او بیایند به شهادت رسیده و جان داده است، غسل و کفن ندارد و باید او را با لباسهای خود بدون غسل دفن کنند، چه جنگ در زمان امام علیهالسلام و به اذن و اجازه امام علیهالسلام باشد و چه برای دفاع از اسلام و کشور اسلامی به شهادت رسیده باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] فطره مهمانی که پیش از غروب شب عید فطر با رضایت صاحب خانه وارد شده اگر نانخور او حساب شود بر او واجب است، لکن به مجرد صرف یک افطاری فطره میهمان بر صاحبخانه واجب نیست.
- [آیت الله مظاهری] شهادت پنج دسته پذیرفته نمیشود گرچه دارای شرایط بیّنه باشند: 1 - شهادت شریک برای شریک در مالی که شریک هستند. 2 - شهادت وصی در چیزهایی که در اختیار اوست. 3 - شهادت خویشان مانند پدر و فرزند. 4 - شهادت دشمن علیه دشمن خود. 5 - شهادت مدّعی برای ادعای خود نظیر قذف (شهادت کسی که به دیگری نسبت زنا بدهد در مورد زنا).
- [آیت الله مظاهری] زکات فطره مهمان بر میزبان واجب نیست، خواه با رضایت میزبان آمده باشد یا بدون رضایت، پیش از غروب آمده باشد یا بعد از غروب.
- [آیت الله بهجت] نماز خواندن جلوتر یا مساوی قبر پیامبر صلیاللهعلیهوآله و امام علیهالسلام در صورتی که بیادبی نسبت به آنها نباشد، بنابر اظهر مکروه است، ولی احتیاط مستحب این است که بهطور کلی از این کار مخصوصاً از جلوتر ایستادن اجتناب شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر بخواهد خبری را که نمیداند راست است یا دروغ، نقل کند، بنا بر احتیاط نباید به خداوند یا پیامبر صلی الله علیه و آله یا امام علیهالسلام نسبت دهد، بلکه باید مثلاً چنین بگوید: چنین روایت شده است.
- [آیت الله مظاهری] تحمّل شهادت و ادای شهادت هر دو واجب است بنابر این اگر کسی را برای شهادت خواستند باید برود همانگونه که اگر او را برای شهادت دادن نزد قاضی خواستند باید حاضر شود مگر اینکه افراد دیگری برای تحمّل شهادت یا ادای آن، باشند.
- [آیت الله بهجت] فطره کسی که پیش از برآمدن هلال ماه شوال مهمان شخص دیگری شده است بر میزبان واجب است، بهشرط آنکه برای خوردن غذا به منزل او آمده باشد، ولو بعداً مانعی پیش آید که نتواند غذا صرف کند، اما اگر وقت رؤیت هلال، غذایی برای کسی هدیه بفرستد، در صورتی که اینگونه هدیه مستمر نبوده و صدق نانخور یا مهمان بر او نکند، فطره او بر هدیه دهنده واجب نیست، هر چند با مال او افطار کرده باشد.