اختلاف
اختلاف ضد اتفاق است.
در نماز و روزه استیجاری، در مسایلی که بین علما اختلاف نظر است، باید به نظرات و فتاوای مستأجر عمل شود یا شخص اجیر شده؟
شخص اجیر و نائب، در مسائل نماز [و آنچه برای آن نائب شده] باید به وظیفۀ خود عمل کند، اگر چه با وظیفۀ میت مخالف باشد، مثلاً اگر از کسی تقلید می‌کند که رأیش با رأی مجتهدی که میت از او تقلید می‌کرده در بعضی مسائل نماز مخالف است، باید به رأی مجتهد خودش عمل کند. البته اگر با اجیر شرط کنند که عمل را به طرز مخصوصی به جا آورد، باید همان طور به جا آورد، بلی اگر شرط کنند به صورتی به جا آورد که آن صورت در نظر اجیر یا مجتهدی که از او تقلید می‌کند باطل است، احتیاط واجب آن است که برای آن اجیر نشود.[1] [1] . امام خمینی، سید روح اللّٰه، نجاة العباد، ص 128، م 10، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی قدس سره، تهران، اول، 1422 ه‍ ق.
شخص اجیر و نائب، در مسائل نماز [و آنچه برای آن نائب شده] باید به وظیفۀ خود عمل کند، اگر چه با وظیفۀ میت مخالف باشد، مثلاً اگر از کسی تقلید می‌کند که رأیش با رأی مجتهدی که میت از او تقلید می‌کرده در بعضی مسائل نماز مخالف است، باید به رأی مجتهد خودش عمل کند. البته اگر با اجیر شرط کنند که عمل را به طرز مخصوصی به جا آورد، باید همان طور به جا آورد، بلی اگر شرط کنند به صورتی به جا آورد که آن صورت در نظر اجیر یا مجتهدی که از او تقلید می‌کند باطل است، احتیاط واجب آن است که برای آن اجیر نشود.[1] [1] . امام خمینی، سید روح اللّٰه، نجاة العباد، ص 128، م 10، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی قدس سره، تهران، اول، 1422 ه‍ ق.
عنوان سوال:
در نماز و روزه استیجاری، در مسایلی که بین علما اختلاف نظر است، باید به نظرات و فتاوای مستأجر عمل شود یا شخص اجیر شده؟
پاسخ:
شخص اجیر و نائب، در مسائل نماز [و آنچه برای آن نائب شده] باید به وظیفۀ خود عمل کند، اگر چه با وظیفۀ میت مخالف باشد، مثلاً اگر از کسی تقلید می‌کند که رأیش با رأی مجتهدی که میت از او تقلید می‌کرده در بعضی مسائل نماز مخالف است، باید به رأی مجتهد خودش عمل کند.
البته اگر با اجیر شرط کنند که عمل را به طرز مخصوصی به جا آورد، باید همان طور به جا آورد، بلی اگر شرط کنند به صورتی به جا آورد که آن صورت در نظر اجیر یا مجتهدی که از او تقلید می‌کند باطل است، احتیاط واجب آن است که برای آن اجیر نشود.[1] [1] . امام خمینی، سید روح اللّٰه، نجاة العباد، ص 128، م 10، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی قدس سره، تهران، اول، 1422 ه ق.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی روزه و نماز قضایی از خودش دارد، آیا می تواند برای غیر اجیر شود و نماز و روزه استیجاری بگیرد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] دقیقانمیدانیم در چه مسائلی بین فقهای اسلام اختلاف نظر است تا به اعلم رجوع شود؟
- [آیت الله سبحانی] در بعضی موارد سرپرست خانواده روزه و نماز استیجاری را بعهده می گیرد سپس اعمال مزبور را با اجازه شخص مستأجر ( صاحب روزه و نماز) در بین اعضاء خانواده اش که بعضی از آنان صغیر هستند تقسیم می کند تا در اسرع وقت عمل را به اتمام برساند آیا این اجاره و استنابه صحیح است؟
- [آیت الله سبحانی] کسی که برای نماز استیجاری اجیر شده و بر اثر تصادف دست وی شکسته و گچ گرفته اند آیا می تواند نماز استیجاری را بجا آورد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در روزه استیجاری شخص بیدار شد و معلوم شد پیش از طلوع فجر محتلم بوده، آیا روزه او صحیح است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا کسی که روزه یا نماز قضا دارد میتواند نماز و روزه استیجاری بگیرد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا کسی که نزدیک به بلوغ است، ولی بالغ نشده، میتواند نماز و روزه استیجاری به جا آورد؟ اگر شخص بالغی متکفّل انجام دادن نماز و روزه استیجاری شود و انجام مقداری از آن را به کسی که نزدیک بلوغ است، واگذار نماید، صحیح است یا خیر؟
- [سایر] اگر کسی روزه و نماز قضا و استیجاری داشته باشد می تواند برای میت روزه بگیرد؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر کسی برای نماز و روزه شخصی اجیر شده باشد و به هر دلیلی نتواند آن روزه و نماز را بجا آورد و به شخص اجیر کننده نیز دسترسی نداشته باشد، آیا می تواند آن را به شخص دیگری واگذار کند؟
- [آیت الله بهجت] آیا جایز است در سفر، نماز یا روزه ی استیجاری بگیریم؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که برای روزه شخص مرده ای اجیر شده می تواند روزه مستحبی برای خودش بگیرد.
- [آیت الله مظاهری] کسی که نماز قضا دارد میتواند نماز مستحبّی و یا نماز استیجاری بخواند، و همچنین است کسی که روزه قضا دارد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر میت وصیت کرده باشد که برای نماز و روزة او اجیر بگیرند بعد از آنکه اجیر ، نماز و روزة او را بطور صحیح بجا آورد ، بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر میت وصیت کرده باشد که برای نماز و روزه او اجیر بگیرند، بعد از آن که اجیر، نماز و روزه او را بطور صحیح به جا آورد، بر پسر بزرگ تر چیزی واجب نیست.
- [آیت الله اردبیلی] اگر پسر بزرگتر برای انجام قضای نماز و روزه پدر شخصی را اجیر کند، اجیر باید نماز و روزه را به نیابت از میّت بجا آورد نه به نیابت از پسر.
- [آیت الله اردبیلی] اگر میّت وصیّت کرده باشد که برای نماز و روزه او اجیر بگیرند، بعد از آن که اجیر نماز و روزه او را به نحو صحیح بجا آورد، بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست.
- [آیت الله مظاهری] اگر میّت وصیّت کرده باشد که برای نماز و روزه او اجیر بگیرند بعد از آنکه اجیر، نماز و روزه او را به جا آورد بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست.
- [آیت الله سبحانی] اگر میت وصیت کرده باشد که برای نماز و روزه او اجیر بگیرند بعد از آنکه اجیر، نماز و روزه او را به طور صحیح به جا آورد; بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست.
- [امام خمینی] اگر میت وصیت کرده باشد که برای نماز و روزه او اجیر بگیرند، بعداز آنکه اجیر نماز و روزه او را به طور صحیح بجا آورد، بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست.
- [آیت الله اردبیلی] اگر اجیر پیش از تمام کردن نمازهای میّت بمیرد و خودش نیز نماز قضا داشته باشد، باید از مال او برای نمازهایی که اجیر بوده، شخص دیگری را اجیر نمایند و اگر چیزی زیاد آمد، در صورتی که وصیّت کرده باشد و ورثه اجازه بدهند، برای تمام نمازهای او اجیر بگیرند و اگر اجازه ندهند، ثلث آن را به مصرف نماز خود او برسانند.