«زکات» از نظر لغت و اصطلاح قرآن دارای معانی متفاوتی است که در پاسخ شماره 29768 بدان پرداخته شده است.
امّا زکات باطنی، آن است که هر آنچه را برادر دینی شما بدان نیازمندتر است، به خود اختصاص ندهی و خود را مقدّم بر او ندانی، بلکه همواره او را مقدم و مستحق‌تر از خود بدانی.
بر اساس این معنا هر گونه خدمات مالی و مادی که خارج از محدوده زکات واجب و یا همان زکات ظاهری به خویشاوندان، مستمندان و مستضعفان ارائه می‌شود، زکات باطنی به شمار می‌آید و چنین تفکیکی برگرفته از روایتی از امام صادق(ع) است:
«عن المفضل قال: کنت عند أبی عبد الله ع فسأله رجل فی کم تجب الزکاة من المال فقال له الزکاة الظاهرة أم الباطنة ترید قال أریدهما جمیعا فقال أما الظاهرة ففی کل ألف خمسة و عشرون درهما و أما الباطنة فلا تستأثر علی أخیک بما هو أحوج إلیک منک»؛[1] مفضّل بن عمر می‌گوید: خدمت امام صادق(ع) بودم، شخصی از او پرسید که در چه اندازه‌ای از مال، زکات واجب می‌گردد؟ حضرت به او فرمود: زکات ظاهری یا زکات باطنی، منظورتان کدام است؟ گفت: هر دو را می‌خواهم بدانم، فرمود: امّا زکات ظاهری، پس به هر هزار درهم، بیست و پنج درهم تعلّق می‌گیرد، امّا زکات باطنی، آن است که هر آنچه را برادرت به آن از تو نیازمندتر است، به خود اختصاص ندهی و خود را مقدّم ندانی، بلکه او را جلو بیندازی. [1] . کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 3، ص 500، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
