آیا امام حسین(ع) خواهری به نام رقیه داشت؟ آیا او همراه امام حسین(ع) در کربلا بود؟ و آیا خواهران دیگر امام حسین؛ مثل ام کلثوم در کربلا حضور داشتند؟
بر اساس نقل برخی منابع حدیثی و تاریخی؛ امام علی(ع) دختری به نام رقیه داشت که با پسر عمویش مسلم بن عقیل ازدواج کرد و از وی این فرزندان متولد شدند: عبد الله، علی و محمّد که عبدالله در کربلا شهید شد.[1] برخی نیز گفته‌اند: رقیه دختر علی(ع) در کودکی از دنیا رفت.[2] به هر حال؛ امام حسین(ع) خواهری به نام رقیه داشت. درباره این‌که خواهرش رقیه، همراه امام حسین(ع) در کربلا بوده یا نه، در منابع روایی به نام ایشان تصریح نشده و تنها به طور عام اشاره شده است که خواهران امام(ع) نیز همراه آن‌حضرت در سفر به مکّه‏ بودند و از آن‌جا به سوی کربلا رهسپار شدند: امام زین العابدین(ع) فرمود: «حسین(ع)؛ خواهرانش و دخترش و برادرزاده‌اش قاسم بن حسن بن علی را بر مَحمل، سوار کرد. سپس با 21 مرد از یاران و خانواده‌اش از جمله: ابو بکر بن علی، محمّد بن علی، عثمان بن علی، عبّاس بن علی، عبد الله بن مسلم بن عقیل، علی اکبر و علی اصغر، رهسپار شد».[3] ابن اعثم کوفی(م 314ق) در الفتوح می‌گوید: «حسین(ع) یارانش را -که به همراه او، قصد رفتن به عراق داشتند- گرد آورد و به هر یک، ده دینار و یک شتر برای حمل توشه و اثاثشان داد. آن‌گاه خانه خدا و صفا و مروه را طواف نمود و آماده رفتن شد و دختران و خواهرانش را بر کجاوه‌ها سوار کرد».[4] اما ام کلثوم همراه امام(ع) در کربلا بوده‌اند؛ چنان‌که در الأخبار الطوال چنین آمده است: «حسین(ع) نیز به سمت مکّه رهسپار شد و دو خواهرش: زینب و امّ کلثوم، و برادرزاده‌هایش و برادرانش: ابو بکر، جعفر و عبّاس، و تمام بستگانش که در مدینه بودند، جز برادرش محمّد بن حنفیّه، همراه ایشان بودند».[5]   [1] . طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری بأعلام الهدی، ج ‏1، ص 397، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1417ق؛ ابن ابی الدنیا، ابو بکر عبد الله بن محمد، مقتل الإمام أمیر المؤمنین علی بن أبی‌طالب(ع)، ص 122، قم، مجمع إحیاء الثقافة الإسلامیة، چاپ اوّل‏، 1411ق؛ بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج 2، ص 70 – 71، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، 1417ق؛ ابوالفرج اصفهانی،‏ علی بن حسین‏، مقاتل الطالبیین‏، ص 98، بیروت، دار المعرفة، بی‌تا. [2] . دولابی، ابوبشر، الذریة الطاهرة، ص 92، قم، جامعه مدرسین‏، چاپ دوم‏، 1418ق؛ سبط بن جوزی‏، تذکرة الخواص من الأمة فی ذکر خصائص الأئمة، ص 289، قم، منشورات الشریف الرضی‏، چاپ اول، 1418ق. [3] . صدوق، محمد بن علی‏، الامالی، ص 152، تهران، کتابچی، چاپ ششم، 1376ش. [4] .ابن اعثم کوفی، احمد بن اعثم، الفتوح، ج 5، ص 69، بیروت، دار الاضواء، 1411ق. [5] . دینوری‏، ابو حنیفه احمد بن داود، الاخبار الطوال، ص 228، قم، منشورات الرضی، 1368ش.
عنوان سوال:

آیا امام حسین(ع) خواهری به نام رقیه داشت؟ آیا او همراه امام حسین(ع) در کربلا بود؟ و آیا خواهران دیگر امام حسین؛ مثل ام کلثوم در کربلا حضور داشتند؟


پاسخ:

بر اساس نقل برخی منابع حدیثی و تاریخی؛ امام علی(ع) دختری به نام رقیه داشت که با پسر عمویش مسلم بن عقیل ازدواج کرد و از وی این فرزندان متولد شدند: عبد الله، علی و محمّد که عبدالله در کربلا شهید شد.[1]
برخی نیز گفته‌اند: رقیه دختر علی(ع) در کودکی از دنیا رفت.[2]
به هر حال؛ امام حسین(ع) خواهری به نام رقیه داشت.
درباره این‌که خواهرش رقیه، همراه امام حسین(ع) در کربلا بوده یا نه، در منابع روایی به نام ایشان تصریح نشده و تنها به طور عام اشاره شده است که خواهران امام(ع) نیز همراه آن‌حضرت در سفر به مکّه‏ بودند و از آن‌جا به سوی کربلا رهسپار شدند:
امام زین العابدین(ع) فرمود: «حسین(ع)؛ خواهرانش و دخترش و برادرزاده‌اش قاسم بن حسن بن علی را بر مَحمل، سوار کرد. سپس با 21 مرد از یاران و خانواده‌اش از جمله: ابو بکر بن علی، محمّد بن علی، عثمان بن علی، عبّاس بن علی، عبد الله بن مسلم بن عقیل، علی اکبر و علی اصغر، رهسپار شد».[3]
ابن اعثم کوفی(م 314ق) در الفتوح می‌گوید: «حسین(ع) یارانش را -که به همراه او، قصد رفتن به عراق داشتند- گرد آورد و به هر یک، ده دینار و یک شتر برای حمل توشه و اثاثشان داد. آن‌گاه خانه خدا و صفا و مروه را طواف نمود و آماده رفتن شد و دختران و خواهرانش را بر کجاوه‌ها سوار کرد».[4]
اما ام کلثوم همراه امام(ع) در کربلا بوده‌اند؛ چنان‌که در الأخبار الطوال چنین آمده است: «حسین(ع) نیز به سمت مکّه رهسپار شد و دو خواهرش: زینب و امّ کلثوم، و برادرزاده‌هایش و برادرانش: ابو بکر، جعفر و عبّاس، و تمام بستگانش که در مدینه بودند، جز برادرش محمّد بن حنفیّه، همراه ایشان بودند».[5]   [1] . طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری بأعلام الهدی، ج ‏1، ص 397، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1417ق؛ ابن ابی الدنیا، ابو بکر عبد الله بن محمد، مقتل الإمام أمیر المؤمنین علی بن أبی‌طالب(ع)، ص 122، قم، مجمع إحیاء الثقافة الإسلامیة، چاپ اوّل‏، 1411ق؛ بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج 2، ص 70 – 71، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، 1417ق؛ ابوالفرج اصفهانی،‏ علی بن حسین‏، مقاتل الطالبیین‏، ص 98، بیروت، دار المعرفة، بی‌تا. [2] . دولابی، ابوبشر، الذریة الطاهرة، ص 92، قم، جامعه مدرسین‏، چاپ دوم‏، 1418ق؛ سبط بن جوزی‏، تذکرة الخواص من الأمة فی ذکر خصائص الأئمة، ص 289، قم، منشورات الشریف الرضی‏، چاپ اول، 1418ق. [3] . صدوق، محمد بن علی‏، الامالی، ص 152، تهران، کتابچی، چاپ ششم، 1376ش. [4] .ابن اعثم کوفی، احمد بن اعثم، الفتوح، ج 5، ص 69، بیروت، دار الاضواء، 1411ق. [5] . دینوری‏، ابو حنیفه احمد بن داود، الاخبار الطوال، ص 228، قم، منشورات الرضی، 1368ش.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین