پاسخ اجمالی: شب زفاف اولین شب همبستری دو زوجی است که از راه صحیح شرعی با هم دیگر پیمان زناشویی بسته اند. این شب از شب های بسیار مهم و مبارک در زندگی هر فردی است. مبارکی آن از این جهت است که در روایت آمده مؤمن با ازدواج و عروسی کردن نیمی از ایمانش تکمیل می شود. در این شب دعا مستجاب است و فرشتگان برای عروس و داماد رحمت خدا را نازل می کنند. در منابع اسلامی آداب فراوانی برای آن ذکر شده است از جمله:. - زفاف و رفتن به حجله در شب باشد. - در شب زفاف ابتدا دو رکعت نماز بگزارد و دعای خاصی را بخواند. - مستحب است عروس نیز وضو بگیرد و دو رکعت نمازبخواند. - بعد از نماز دستش را جلو سر عروس بگذارد و دعای خاصی را بخواند. پاسخ تفصیلی: شب زفاف اولین شب همبستری دو زوجی است که از راه صحیح شرعی با همدیگر پیمان زناشویی بسته اند. این شب از شب های بسیار مهم و مبارک در زندگی هر فردی است و به همین جهت در منابع اسلامی آداب فراوانی برای آن ذکر شده است. مبارکی آن از این جهت است که در روایت آمده مؤمن با ازدواج و عروسی کردن نیمی از ایمانش تکمیل می شود. در این شب دعا مستجاب است و فرشتگان برای عروس و داماد رحمت خدا را نازل می کنند. آداب روابط زناشویی زن و مرد دو قسم است: الف. آداب شب زفاف که عبارت است: 1. ابتدا عروس و داماد وضو بگیرد. 2. شستن پای عروس هنگام ورود به خانه داماد: رسول خدا(ص) به امام علی(ع) سفارش فرمود: (ای علی! هنگامی که عروس‌ را به خانه خود آوردی‌ کفش او را از پایش بیرون بیاور تا بنشیند (هنگامی که مینشیند) و پای او را با آب بشوی و آن آب را از در خانه تا آخرین نقطه حیاط خانه بریز؛ زیرا اگر چنین کنی خداوند هفتاد هزار نوع تنگدستی را از آن خانه ببرد، و هفتاد هزار نوع برکت وارد کند، و هفتاد رحمت نازل کند که بالین سر عروس بگردند تا اینکه برکتش به همه زوایای خانه تو برسد، و تا زمانی که آن برکات و رحمتها در خانه است عروس از مشکلات روحی روانی و مرض جذام و برص ایمن باشد).[1] 3. گفتن تکبیر در شب زفاف برخلاف مراسم جاهلیت. 4. خواندن دو رکعت نماز پس از گرفتن وضو، با حال خضوع و خشوع و دعای ذیل که بسیار در سرنوشت عروس و داماد مؤثر است: ( ِ اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی إِلْفَهَا وَ وُدَّهَا وَ رِضَاهَا وَ رَضِّنِی بِهَا ثُمَّ اجْمَعْ بَیْنَنَا بِأَحْسَنِ اجْتِمَاعٍ وَ أَسَرِّ ائْتِلَافٍ فَإِنَّکَ تُحِبُّ الْحَلَالَ وَ تَکْرَهُ الْحَرَام‌) خدایا الفت و مودت و رضایت زن را نسبت به من و رضایت مرا نسبت به او، بر من ارزانی دار و میان ما را به بهترین وجه جمع نما و نیکوترین الفت را به ما عطا کن، همانا تو حلال را دوست می‌ داری و حرام را زشت می ‌شماری. 5. خواندن دعا و نیایش، که بعد از خواندن نماز زفاف صورت می ‌گیرد. 6. گذاشتن دست داماد بر پیشانی عروس، پس از ورود عروس به اتاق زفاف، داماد دست خویش را در حالی که رو به قبله می‌ ایستد، بر پیشانی عروس می‌ گذارد و برای خود و عروس و اولاد آینده ‌اش از وی، دعا می‌ کند. ( ْ اللَّهُمَّ بِأَمَانَتِکَ أَخَذْتُهَا وَ بِکَلِمَاتِکَ اسْتَحْلَلْتُ فَرْجَهَا فَإِنْ قَضَیْتَ لِی مِنْهَا وَلَداً فَاجْعَلْهُ مُبَارَکاً سَوِیّاً وَ لَا تَجْعَلْ لِلشَّیْطَانِ فِیهِ شِرْکاً وَ لَا نَصِیباً) خدایا این زن را به امانت از تو گرفتم و با کلمات تو او را حلال کردم، اگر از این زن فرزندی برای من مقرر فرمودی او را پربرکت و کامل قرار ده و برای شیطان در او بهره‌ای قرار مده. ب. آداب عمومی زناشویی: (مستحبات) 1. گرفتن وضو. 2. گفتن بسم اللّه. 3. در هنگام جماع تعجیل نکند و زن را برای آن آماده کند تا او هم کاملًا لذت ببرد. 4. جماع در شب‌های دوشنبه، سه شنبه، پنج شنبه یا جمعه باشد. 5. جماع را وقتی انجام دهد که زن میل دارد. بهتر است از همبستری با خصوصیات زیر پرهیز گردد: 1. در شب و روزی که ماه و خورشید گرفته است. 2. هنگام غروب خورشید. 3. هنگام طلوع فجر تا طلوع آفتاب. 4. شب اول ماه غیر از ماه رمضان. 5. در شب آخر ماه. 6. بعد از احتلام در خواب. 7. در اتاقی که بچه ای وجود داشته باشد. 8. نگاه کردن به فرج همسر. 9. به صورت عریان. 10. در زیر آسمان. 11. رو به قبله و پشت به قبله. 12. هنگامی که شکم پر است[2]. 13. در جایی که کودکی باشد که به آنها نگاه کند یا سر و صدای آنها را بشنود، هر چند چیزی متوجه نشود. 14. در فرصت بین اذان و اقامه نماز که مخصوص اعمال عبادی است. 15. در شب عید قربان. 16. در شب عید فطر. در غیر این مواردی که مکروه است در سایر مواقع نزدیکی و مقاربت اشکالی ندارد[3]. برای آگاهی بیشتر مراجعه شود به: 1. آیین همسرداری، ابراهیم امینی. 2. ازدواج آسان، اشتهاردی. 3. ازدواج دراسلام، مشکینی. 4. ازدواج مکتب انسان سازی، دکتر پاک نژاد. 5 . حلیه المتقین، علامه مجلسی ص 75 - 70. 6. ازدواج و مسائل جنسی، گروهی از نویسندگان. 7. بهشت خانواده، دکتر سید جواد مصطفوی. پی نوشتها: [1].‌ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه،‌ محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ج 3، ص 551، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ دوم، 1413ق. [2]. سفینه البحار، ج 1، ص 181 [3]. نرم افزار پرسمان. منبع: www.islamquest.net
پاسخ اجمالی:
شب زفاف اولین شب همبستری دو زوجی است که از راه صحیح شرعی با هم دیگر پیمان زناشویی بسته اند. این شب از شب های بسیار مهم و مبارک در زندگی هر فردی است. مبارکی آن از این جهت است که در روایت آمده مؤمن با ازدواج و عروسی کردن نیمی از ایمانش تکمیل می شود. در این شب دعا مستجاب است و فرشتگان برای عروس و داماد رحمت خدا را نازل می کنند.
در منابع اسلامی آداب فراوانی برای آن ذکر شده است از جمله:.
- زفاف و رفتن به حجله در شب باشد.
- در شب زفاف ابتدا دو رکعت نماز بگزارد و دعای خاصی را بخواند.
- مستحب است عروس نیز وضو بگیرد و دو رکعت نمازبخواند.
- بعد از نماز دستش را جلو سر عروس بگذارد و دعای خاصی را بخواند.
پاسخ تفصیلی:
شب زفاف اولین شب همبستری دو زوجی است که از راه صحیح شرعی با همدیگر پیمان زناشویی بسته اند. این شب از شب های بسیار مهم و مبارک در زندگی هر فردی است و به همین جهت در منابع اسلامی آداب فراوانی برای آن ذکر شده است. مبارکی آن از این جهت است که در روایت آمده مؤمن با ازدواج و عروسی کردن نیمی از ایمانش تکمیل می شود. در این شب دعا مستجاب است و فرشتگان برای عروس و داماد رحمت خدا را نازل می کنند.
آداب روابط زناشویی زن و مرد دو قسم است:
الف. آداب شب زفاف که عبارت است:
1. ابتدا عروس و داماد وضو بگیرد.
2. شستن پای عروس هنگام ورود به خانه داماد: رسول خدا(ص) به امام علی(ع) سفارش فرمود: (ای علی! هنگامی که عروس را به خانه خود آوردی کفش او را از پایش بیرون بیاور تا بنشیند (هنگامی که مینشیند) و پای او را با آب بشوی و آن آب را از در خانه تا آخرین نقطه حیاط خانه بریز؛ زیرا اگر چنین کنی خداوند هفتاد هزار نوع تنگدستی را از آن خانه ببرد، و هفتاد هزار نوع برکت وارد کند، و هفتاد رحمت نازل کند که بالین سر عروس بگردند تا اینکه برکتش به همه زوایای خانه تو برسد، و تا زمانی که آن برکات و رحمتها در خانه است عروس از مشکلات روحی روانی و مرض جذام و برص ایمن باشد).[1]
3. گفتن تکبیر در شب زفاف برخلاف مراسم جاهلیت.
4. خواندن دو رکعت نماز پس از گرفتن وضو، با حال خضوع و خشوع و دعای ذیل که بسیار در سرنوشت عروس و داماد مؤثر است: ( ِ اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی إِلْفَهَا وَ وُدَّهَا وَ رِضَاهَا وَ رَضِّنِی بِهَا ثُمَّ اجْمَعْ بَیْنَنَا بِأَحْسَنِ اجْتِمَاعٍ وَ أَسَرِّ ائْتِلَافٍ فَإِنَّکَ تُحِبُّ الْحَلَالَ وَ تَکْرَهُ الْحَرَام) خدایا الفت و مودت و رضایت زن را نسبت به من و رضایت مرا نسبت به او، بر من ارزانی دار و میان ما را به بهترین وجه جمع نما و نیکوترین الفت را به ما عطا کن، همانا تو حلال را دوست می داری و حرام را زشت می شماری.
5. خواندن دعا و نیایش، که بعد از خواندن نماز زفاف صورت می گیرد.
6. گذاشتن دست داماد بر پیشانی عروس، پس از ورود عروس به اتاق زفاف، داماد دست خویش را در حالی که رو به قبله می ایستد، بر پیشانی عروس می گذارد و برای خود و عروس و اولاد آینده اش از وی، دعا می کند. ( ْ اللَّهُمَّ بِأَمَانَتِکَ أَخَذْتُهَا وَ بِکَلِمَاتِکَ اسْتَحْلَلْتُ فَرْجَهَا فَإِنْ قَضَیْتَ لِی مِنْهَا وَلَداً فَاجْعَلْهُ مُبَارَکاً سَوِیّاً وَ لَا تَجْعَلْ لِلشَّیْطَانِ فِیهِ شِرْکاً وَ لَا نَصِیباً) خدایا این زن را به امانت از تو گرفتم و با کلمات تو او را حلال کردم، اگر از این زن فرزندی برای من مقرر فرمودی او را پربرکت و کامل قرار ده و برای شیطان در او بهرهای قرار مده.
ب. آداب عمومی زناشویی: (مستحبات)
1. گرفتن وضو.
2. گفتن بسم اللّه.
3. در هنگام جماع تعجیل نکند و زن را برای آن آماده کند تا او هم کاملًا لذت ببرد.
4. جماع در شبهای دوشنبه، سه شنبه، پنج شنبه یا جمعه باشد.
5. جماع را وقتی انجام دهد که زن میل دارد.
بهتر است از همبستری با خصوصیات زیر پرهیز گردد:
1. در شب و روزی که ماه و خورشید گرفته است.
2. هنگام غروب خورشید.
3. هنگام طلوع فجر تا طلوع آفتاب.
4. شب اول ماه غیر از ماه رمضان.
5. در شب آخر ماه.
6. بعد از احتلام در خواب.
7. در اتاقی که بچه ای وجود داشته باشد.
8. نگاه کردن به فرج همسر.
9. به صورت عریان.
10. در زیر آسمان.
11. رو به قبله و پشت به قبله.
12. هنگامی که شکم پر است[2].
13. در جایی که کودکی باشد که به آنها نگاه کند یا سر و صدای آنها را بشنود، هر چند چیزی متوجه نشود.
14. در فرصت بین اذان و اقامه نماز که مخصوص اعمال عبادی است.
15. در شب عید قربان.
16. در شب عید فطر.
در غیر این مواردی که مکروه است در سایر مواقع نزدیکی و مقاربت اشکالی ندارد[3].
برای آگاهی بیشتر مراجعه شود به:
1. آیین همسرداری، ابراهیم امینی.
2. ازدواج آسان، اشتهاردی.
3. ازدواج دراسلام، مشکینی.
4. ازدواج مکتب انسان سازی، دکتر پاک نژاد.
5 . حلیه المتقین، علامه مجلسی ص 75 - 70.
6. ازدواج و مسائل جنسی، گروهی از نویسندگان.
7. بهشت خانواده، دکتر سید جواد مصطفوی.
پی نوشتها:
[1]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ج 3، ص 551، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ دوم، 1413ق.
[2]. سفینه البحار، ج 1، ص 181
[3]. نرم افزار پرسمان.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] روایاتی در مورد نماز و دعا و آداب شب زفاف بنویسید
- [سایر] زفاف یعنی چه؟ و شب زفاف چه شبی است؟
- [سایر] لطفاً در مورد شب زفاف توضیح دهید.
- [سایر] لطفاً در مورد شب زفاف توضیح دهید.
- [آیت الله سیستانی] آیا زفاف در شب یا روز عید قربان جایز است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا حکم جواز غنا در مجلس زفاف و عروسی، در مجلس شب عقد نیز جاری است؟
- [آیت الله خامنه ای] خواهشمند است حکم آوازخوانی زنان در مجالس عروسی (غنا در شب زفاف) را بیان فرمایید.
- [آیت الله سیستانی] غنائی که شب زفاف و عروسی استثناء کرده اند ایشان قبول دارند یا خیر ؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی در شب زفاف نتوانست غسل کند، آیا می تواند نماز صبح را با تیمم بخواند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجه به اینکه امسال اربعین حسینی مقارن با شب یلداست، نظر معظم له را در خصوص برگزاری آداب و رسوم این شب خواستاریم؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] نافله شب از مهمترین نمازهای نافله است که در روایات اسلامی و قرآن مجید روی آن تاکید شده و تأثیر عمیقی در صفای روح و پاکی قلب و تربیت نفوس انسانی وحل مشکلات دارد و در کتب معروف دعا، آدابی برای آن ذکر کرده اند، مخصوصاً برای قنوت نافله وتر، رعایت این آداب خوب است ولی می توان نماز شب را بدون این آداب مانند نمازهای معمولی نیز انجام داد و کسی که به علتی نتواند آخر شب بیدار شود و نماز شب را بخواند می تواند قبل از خواب آنها را به جا آورد.
- [آیت الله اردبیلی] در آشامیدن آب چند چیز مکروه است: اوّل:زیاد آشامیدن.دوم:آشامیدن آب در شب به حالت ایستاده.سوم: آشامیدن آب با دست چپ.چهارم:آشامیدن آب پس از غذای چرب.پنجم:آشامیدن از جای شکسته کوزه، لیوان و هر ظرف دیگر و نیز از جایی که دسته آن است. =============================================================================== 1 وسائل الشیعة، چاپ آل البیت، باب 1 از (أبواب آداب المائدة)،ح13،ج24،ص242 و 243.
- [آیت الله اردبیلی] نافله صبح پیش از نماز صبح خوانده میشود و وقت آن از61 آخر شب شروع میشود و اگر نافله شب را به جا آورد، میتواند نافله صبح را متّصل به نافله شب پس از نیمه شب بخواند و اگر از کسانی باشد که تقدیم نافله شب بر نیمه شب برای آنان جایز است، میتواند نافله صبح را همراه نافله شب قبل از نیمه شب بجا آورد.
- [آیت الله سبحانی] اگر کسی دختر عمه یا دختر خاله انسان را شیر دهد به انسان محرم نمی شود ولی احتیاط مستحب آن است که از ازدواج با او خودداری نماید. آداب شیر دادن
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی دختر عمّه یا دختر خالة انسان را شیر دهد به انسان محرم نمی شود ولی احتیاط مستحّب آن است که از ازدواج با او خودداری نماید . آداب شیر دادن
- [آیت الله علوی گرگانی] از یازده رکعت نافله شب، هشت رکعت آن باید به نیّت نافله شب ودو رکعت آن به نیّت نماز شفع ویک رکعت آن به نیّت نماز وتر خوانده شود، ودستور کامل نافله شب در کتابهای دعا گفته شده است.
- [آیت الله اردبیلی] از یازده رکعت نافله شب، هشت رکعت آن باید به نیّت نافله شب، دو رکعت به نیّت نماز شَفْع و یک رکعت به نیّت نماز وَتْر خوانده شود. دستور کامل نافله شب در کتابهای ادعیه گفته شده است.
- [آیت الله علوی گرگانی] مسافر و کسی که برای او سخت است، نافله شب را بعد از نصف شب بخواند، میتواند آن را در اوّل شب بجا آورد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مسافر و کسی که برای او سخت است نافله شب را بعد از نصف شب بخواند، میتواند آن را در اوّل شب به جا آورد.
- [آیت الله نوری همدانی] مسافر و کسی که برای او سخت است نافلة شب را بعد از نصف شب بخواند ، می تواند آن را در اول شب بجا آورد . نماز غفیله