اشتباه
مردّد شدن چیزی میان چند چیز را اشتباه گویند. از این موضوع در بابهای مختلف از جمله طهارت، صلات، جهاد، صید و ذباحه، اطعمه و اشربه و ارث سخن رفته است.
از کجا بفهمیم خدا ما را یاری می رساند و با ما است؟ حتّی اگر مسیر را اشتباه می رویم، آیا ما را کمک می کند؟
پاسخ اجمالی: امدادها و کمک های خداوند شامل دو بخش می شود. 1. بخشی که شامل تمام موجودات می شود؛ زیرا خداوند به هر موجودی آنچه لازمه آفرینش او بود داده، و سپس او را در مراحل هستی رهبری و هدایت فرموده است. 2. کمک هایی که مخصوص انسان ها است که خود به دو بخش تقسیم می شود. یک. مربوط به کمک های عام خداوند است که شامل تمام انسان ها می شود: رحمانیبت خداوند اقتضا می کند که یاری و کمکش شامل تمام انسان ها شود، به این معنا که خداوند برای رسیدن به هدف آفرینش با رساندن نعمت هایش همانند فرستادن پیامبران و رساندن باران و ... حجت را بر بندگانش تمام نموده و راه هرگونه بهانه ای را بر آنها بسته است. دو. کمک های ویژه و مخصوص: این بخش که بیشتر شامل امور معنوی و روحانی است تنها شامل کسانی است که در مرحله قبل از کمک های معنوی و هدایت الهی به درستی استفاده نموده و خواستار مراحل بعدی و رسیدن به کمال بالاتر باشند، بنابر این بهترین شرطی که در این بخش وجود دارد این که شخص با نیّت پاک خواستار کمک، هدایت و کمال باشد و خودش نیز مقداری از راه را طی نموده باشد و در این طی طریق احیاناً به موانعی برخورد خواهد نمود و یا در تشخیص حقّ به تردید خواهد افتاد که خداوند وعده فرموده که با اعطای بصیرت و فهم او را از این تردید نجات داده و یاری خواهد نماید. پاسخ تفصیلی: انسان های خدا پرست آفریدگارشان را با اوصافی می شناسند، از جمله این که او اهل کرم و بخشش است، از این رو بر این باوریم که خداوند چیزی را بندگانش به آن نیازمندند برای آنان کم نگذاشته است. امدادها و کمک ها خداوند شامل دو بخش است. 1. بخشی که شامل تمام موجودات می شود؛ زیرا خداوند به هر موجودی آنچه لازمه آفرینش او بوده، داده، و سپس او را در مراحل هستی رهبری و هدایت فرموده است. خداوند در قرآن می فرماید: "گفت: پروردگار ما همان کس است که به هر موجودی آنچه لازمه آفرینش او بوده است داده، و سپس او را در مراحل هستی رهبری و هدایت فرموده است".[1] در این سخن کوتاه، موسی (ع) از جانب خداوند اشاره به دو اصل اساسی از آفرینش و هستی می‌کند که هر یک دلیل مستقل و روشنی برای شناسایی پروردگار است: نخست این که خداوند به هر موجودی آنچه نیاز داشته، بخشیده است. اگر ما اندکی در باره گیاهان و جاندارانی که در هر منطقه‌ای زندگی می‌کنند، اعمّ از پرندگان، حیوانات دریایی، حشرات، خزندگان دقت کنیم، خواهیم دید که هر کدام هماهنگی کامل با محیط خود دارند و آنچه که برای زندگی مادیشان به آن نیاز دارند در اختیارشان قرار داده است. ساختمان پرندگان آن چنان است که از نظر شکل، وزن و حواسّ مختلف آنها را برای پرواز آماده میکند، و ساختمان جانوران اعماق دریاها نیز همین گونه است. مرحله پس از آن مسئله هدایت و رهبری موجودات است که قرآن آن را با کلمه "ثم" در درجه بعد از تأمین نیازمندی ها قرار داده است. ممکن است کسی یا چیزی وسائل حیاتی را در اختیار داشته باشد، امّا طرز استفاده از آن را نداند، مهمّ آن است که به طرز کاربرد آنها آشنا باشد، و این همان چیزی است که ما در موجودات مختلف به خوبی می‌بینیم که چگونه هر کدام از آنها نیروهایشان را دقیقاً در مسیر ادامه حیاتشان به کار می‌گیرند، چگونه لانه می سازند، تولید مثل می‌کنند، فرزندان خود را پرورش می دهند، و از دسترس دشمنان مخفی می‌شوند، و یا به مبارزه با دشمن برمی‌خیزند. 2. کمک هایی که مخصوص انسان ها است که خود به دو بخش تقسیم می شود. یک. مربوط به امور مادی است: در این بخش رحمانیت خداوند اقتضا می کند که یاریش تمام انسان ها را شامل شود؛ به این معنا که خداوند برای دست یابی به هدف آفرینش با ارسال پیامبران[2] تا رساندن باران و ... راه رسیدن به کمال را به همه آموخته است، حجّت را بر بندگانش تمام نموده و راه هرگونه بهانه ای را بر آنها بسته است و این مکلّف است که باید در این مجال، فرصت را غنیمت شمرده و از موقعیت به دست آمده استفاده نماید و به راه درست رهنمون شود. خداوند در قرآن می فرماید: "إِنَّا هَدَیْناهُ السَّبِیلَ إِمَّا شاکِراً وَ إِمَّا کَفُوراً".[3] " کلمه "دایت" به معنای ارائه طریق است، نه رساندن به مطلوب، و مراد از "سبیل"، آن مسیری است که آدمی را به غایت مطلوب برساند، و غایت مطلوب همان حق است.[4] دو. کمک های ویژه و مخصوص: این بخش که بیشتر شامل امور معنوی و روحانی است که به نحوی تتمه و تکمله مرحله پیشین است، تنها شامل کسانی است که در مرحله قبل از کمک های معنوی و هدایت الهی به درستی استفاده نموده و خواستار مراحل بعدی و رسیدن به کمال بالاتر باشند، بنابر این بهترین شرطی که در این بخش وجود دارد این که شخص با نیّت پاک خواستار کمک، هدایت و کمال باشد و خودش نیز مقداری از راه را طی نموده باشد و در این طی طریق احیاناً به موانعی برخورد خواهد نمود و یا در تشخیص حقّ به تردید خواهد افتاد که خداوند وعده فرموده که با اعطای بصیرت و فهم او را از این تردید نجات داده و یاری خواهد نماید. در این رابطه به چند آیه اشاره می نماییم که در صورت نیاز به شرح و تفصیل به تفاسیر مراجعه نمایید. الف. "یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یَجْعَلْ لَکُمْ فُرْقاناً".[5] ب. "یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ یَنْصُرْکُمْ وَ یُثَبِّتْ أَقْدامَکُمْ".[6] ج. "وَ مَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً".[7] د. "وَ مَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مِنْ أَمْرِهِ یُسْراً".[8] نتیجه این که کمک های خداوند در بخش مادی و معنوی تقسیم می شود که در بخش مادی همه انسان ها از کمک الهی برخوردارند چه بسا انسان های غیر مؤمن (به دلیل عدم محدودیت در به دست آوردن) از سرمایه بیشتری برخودار باشند، امّا در بخش معنوی، در راستای وعده الهی کسی که تقوای خدا داشته و دین خدا را یاری نماید از عنایات و کمک های خاص او بهره مند خواهد بود. و انسان مؤمن بدون امداد الهی زندگی برای او جهنّم خواهد بود. از این رو می بینیم پیامبر اسلام (ص) و ائمه (ع) به خداوند عرض می کردند: "ربّ لا تکلنی الی نفسی طرفة عین أبداً".[9] پی نوشتها: [1]طه، 50. [2] انسان، 3. [3] همان. [4]طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، موسوی همدانی سید محمد باقر، ترجمه المیزان، ج ‌20، ص 195، دفتر انتشارات اسلامی جامعه، قم‌، 1374. [5]انفال، 29. [6]محمد، 7. [7]طلاق، 2 [8] طلاق، 4. [9] کلینی، کافی ج 2، ص 581، دار الکتب الاسلامیة، 1365ش، پروردگارا ما را در یک چشم به هم زدن به خودمان وامگذار. منبع: www.islamquest.net
پاسخ اجمالی: امدادها و کمک های خداوند شامل دو بخش می شود. 1. بخشی که شامل تمام موجودات می شود؛ زیرا خداوند به هر موجودی آنچه لازمه آفرینش او بود داده، و سپس او را در مراحل هستی رهبری و هدایت فرموده است. 2. کمک هایی که مخصوص انسان ها است که خود به دو بخش تقسیم می شود. یک. مربوط به کمک های عام خداوند است که شامل تمام انسان ها می شود: رحمانیبت خداوند اقتضا می کند که یاری و کمکش شامل تمام انسان ها شود، به این معنا که خداوند برای رسیدن به هدف آفرینش با رساندن نعمت هایش همانند فرستادن پیامبران و رساندن باران و ... حجت را بر بندگانش تمام نموده و راه هرگونه بهانه ای را بر آنها بسته است. دو. کمک های ویژه و مخصوص: این بخش که بیشتر شامل امور معنوی و روحانی است تنها شامل کسانی است که در مرحله قبل از کمک های معنوی و هدایت الهی به درستی استفاده نموده و خواستار مراحل بعدی و رسیدن به کمال بالاتر باشند، بنابر این بهترین شرطی که در این بخش وجود دارد این که شخص با نیّت پاک خواستار کمک، هدایت و کمال باشد و خودش نیز مقداری از راه را طی نموده باشد و در این طی طریق احیاناً به موانعی برخورد خواهد نمود و یا در تشخیص حقّ به تردید خواهد افتاد که خداوند وعده فرموده که با اعطای بصیرت و فهم او را از این تردید نجات داده و یاری خواهد نماید. پاسخ تفصیلی: انسان های خدا پرست آفریدگارشان را با اوصافی می شناسند، از جمله این که او اهل کرم و بخشش است، از این رو بر این باوریم که خداوند چیزی را بندگانش به آن نیازمندند برای آنان کم نگذاشته است. امدادها و کمک ها خداوند شامل دو بخش است. 1. بخشی که شامل تمام موجودات می شود؛ زیرا خداوند به هر موجودی آنچه لازمه آفرینش او بوده، داده، و سپس او را در مراحل هستی رهبری و هدایت فرموده است. خداوند در قرآن می فرماید: "گفت: پروردگار ما همان کس است که به هر موجودی آنچه لازمه آفرینش او بوده است داده، و سپس او را در مراحل هستی رهبری و هدایت فرموده است".[1] در این سخن کوتاه، موسی (ع) از جانب خداوند اشاره به دو اصل اساسی از آفرینش و هستی می‌کند که هر یک دلیل مستقل و روشنی برای شناسایی پروردگار است: نخست این که خداوند به هر موجودی آنچه نیاز داشته، بخشیده است. اگر ما اندکی در باره گیاهان و جاندارانی که در هر منطقه‌ای زندگی می‌کنند، اعمّ از پرندگان، حیوانات دریایی، حشرات، خزندگان دقت کنیم، خواهیم دید که هر کدام هماهنگی کامل با محیط خود دارند و آنچه که برای زندگی مادیشان به آن نیاز دارند در اختیارشان قرار داده است. ساختمان پرندگان آن چنان است که از نظر شکل، وزن و حواسّ مختلف آنها را برای پرواز آماده میکند، و ساختمان جانوران اعماق دریاها نیز همین گونه است. مرحله پس از آن مسئله هدایت و رهبری موجودات است که قرآن آن را با کلمه "ثم" در درجه بعد از تأمین نیازمندی ها قرار داده است. ممکن است کسی یا چیزی وسائل حیاتی را در اختیار داشته باشد، امّا طرز استفاده از آن را نداند، مهمّ آن است که به طرز کاربرد آنها آشنا باشد، و این همان چیزی است که ما در موجودات مختلف به خوبی می‌بینیم که چگونه هر کدام از آنها نیروهایشان را دقیقاً در مسیر ادامه حیاتشان به کار می‌گیرند، چگونه لانه می سازند، تولید مثل می‌کنند، فرزندان خود را پرورش می دهند، و از دسترس دشمنان مخفی می‌شوند، و یا به مبارزه با دشمن برمی‌خیزند. 2. کمک هایی که مخصوص انسان ها است که خود به دو بخش تقسیم می شود. یک. مربوط به امور مادی است: در این بخش رحمانیت خداوند اقتضا می کند که یاریش تمام انسان ها را شامل شود؛ به این معنا که خداوند برای دست یابی به هدف آفرینش با ارسال پیامبران[2] تا رساندن باران و ... راه رسیدن به کمال را به همه آموخته است، حجّت را بر بندگانش تمام نموده و راه هرگونه بهانه ای را بر آنها بسته است و این مکلّف است که باید در این مجال، فرصت را غنیمت شمرده و از موقعیت به دست آمده استفاده نماید و به راه درست رهنمون شود. خداوند در قرآن می فرماید: "إِنَّا هَدَیْناهُ السَّبِیلَ إِمَّا شاکِراً وَ إِمَّا کَفُوراً".[3] " کلمه "دایت" به معنای ارائه طریق است، نه رساندن به مطلوب، و مراد از "سبیل"، آن مسیری است که آدمی را به غایت مطلوب برساند، و غایت مطلوب همان حق است.[4] دو. کمک های ویژه و مخصوص: این بخش که بیشتر شامل امور معنوی و روحانی است که به نحوی تتمه و تکمله مرحله پیشین است، تنها شامل کسانی است که در مرحله قبل از کمک های معنوی و هدایت الهی به درستی استفاده نموده و خواستار مراحل بعدی و رسیدن به کمال بالاتر باشند، بنابر این بهترین شرطی که در این بخش وجود دارد این که شخص با نیّت پاک خواستار کمک، هدایت و کمال باشد و خودش نیز مقداری از راه را طی نموده باشد و در این طی طریق احیاناً به موانعی برخورد خواهد نمود و یا در تشخیص حقّ به تردید خواهد افتاد که خداوند وعده فرموده که با اعطای بصیرت و فهم او را از این تردید نجات داده و یاری خواهد نماید. در این رابطه به چند آیه اشاره می نماییم که در صورت نیاز به شرح و تفصیل به تفاسیر مراجعه نمایید. الف. "یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یَجْعَلْ لَکُمْ فُرْقاناً".[5] ب. "یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ یَنْصُرْکُمْ وَ یُثَبِّتْ أَقْدامَکُمْ".[6] ج. "وَ مَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً".[7] د. "وَ مَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مِنْ أَمْرِهِ یُسْراً".[8] نتیجه این که کمک های خداوند در بخش مادی و معنوی تقسیم می شود که در بخش مادی همه انسان ها از کمک الهی برخوردارند چه بسا انسان های غیر مؤمن (به دلیل عدم محدودیت در به دست آوردن) از سرمایه بیشتری برخودار باشند، امّا در بخش معنوی، در راستای وعده الهی کسی که تقوای خدا داشته و دین خدا را یاری نماید از عنایات و کمک های خاص او بهره مند خواهد بود. و انسان مؤمن بدون امداد الهی زندگی برای او جهنّم خواهد بود. از این رو می بینیم پیامبر اسلام (ص) و ائمه (ع) به خداوند عرض می کردند: "ربّ لا تکلنی الی نفسی طرفة عین أبداً".[9] پی نوشتها: [1]طه، 50. [2] انسان، 3. [3] همان. [4]طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، موسوی همدانی سید محمد باقر، ترجمه المیزان، ج ‌20، ص 195، دفتر انتشارات اسلامی جامعه، قم‌، 1374. [5]انفال، 29. [6]محمد، 7. [7]طلاق، 2 [8] طلاق، 4. [9] کلینی، کافی ج 2، ص 581، دار الکتب الاسلامیة، 1365ش، پروردگارا ما را در یک چشم به هم زدن به خودمان وامگذار. منبع: www.islamquest.net
عنوان سوال:
از کجا بفهمیم خدا ما را یاری می رساند و با ما است؟ حتّی اگر مسیر را اشتباه می رویم، آیا ما را کمک می کند؟
پاسخ:
پاسخ اجمالی:
امدادها و کمک های خداوند شامل دو بخش می شود.
1. بخشی که شامل تمام موجودات می شود؛ زیرا خداوند به هر موجودی آنچه لازمه آفرینش او بود داده، و سپس او را در مراحل هستی رهبری و هدایت فرموده است.
2. کمک هایی که مخصوص انسان ها است که خود به دو بخش تقسیم می شود.
یک. مربوط به کمک های عام خداوند است که شامل تمام انسان ها می شود: رحمانیبت خداوند اقتضا می کند که یاری و کمکش شامل تمام انسان ها شود، به این معنا که خداوند برای رسیدن به هدف آفرینش با رساندن نعمت هایش همانند فرستادن پیامبران و رساندن باران و ... حجت را بر بندگانش تمام نموده و راه هرگونه بهانه ای را بر آنها بسته است.
دو. کمک های ویژه و مخصوص: این بخش که بیشتر شامل امور معنوی و روحانی است تنها شامل کسانی است که در مرحله قبل از کمک های معنوی و هدایت الهی به درستی استفاده نموده و خواستار مراحل بعدی و رسیدن به کمال بالاتر باشند، بنابر این بهترین شرطی که در این بخش وجود دارد این که شخص با نیّت پاک خواستار کمک، هدایت و کمال باشد و خودش نیز مقداری از راه را طی نموده باشد و در این طی طریق احیاناً به موانعی برخورد خواهد نمود و یا در تشخیص حقّ به تردید خواهد افتاد که خداوند وعده فرموده که با اعطای بصیرت و فهم او را از این تردید نجات داده و یاری خواهد نماید.
پاسخ تفصیلی:
انسان های خدا پرست آفریدگارشان را با اوصافی می شناسند، از جمله این که او اهل کرم و بخشش است، از این رو بر این باوریم که خداوند چیزی را بندگانش به آن نیازمندند برای آنان کم نگذاشته است.
امدادها و کمک ها خداوند شامل دو بخش است.
1. بخشی که شامل تمام موجودات می شود؛ زیرا خداوند به هر موجودی آنچه لازمه آفرینش او بوده، داده، و سپس او را در مراحل هستی رهبری و هدایت فرموده است. خداوند در قرآن می فرماید: "گفت: پروردگار ما همان کس است که به هر موجودی آنچه لازمه آفرینش او بوده است داده، و سپس او را در مراحل هستی رهبری و هدایت فرموده است".[1]
در این سخن کوتاه، موسی (ع) از جانب خداوند اشاره به دو اصل اساسی از آفرینش و هستی میکند که هر یک دلیل مستقل و روشنی برای شناسایی پروردگار است:
نخست این که خداوند به هر موجودی آنچه نیاز داشته، بخشیده است.
اگر ما اندکی در باره گیاهان و جاندارانی که در هر منطقه‌‌ای زندگی می‌‌کنند، اعمّ از پرندگان، حیوانات دریایی، حشرات، خزندگان دقت کنیم، خواهیم دید که هر کدام هماهنگی کامل با محیط خود دارند و آنچه که برای زندگی مادیشان به آن نیاز دارند در اختیارشان قرار داده است.
ساختمان پرندگان آن چنان است که از نظر شکل، وزن و حواسّ مختلف آنها را برای پرواز آماده میکند، و ساختمان جانوران اعماق دریاها نیز همین گونه است.
مرحله پس از آن مسئله هدایت و رهبری موجودات است که قرآن آن را با کلمه "ثم" در درجه بعد از تأمین نیازمندی ها قرار داده است.
ممکن است کسی یا چیزی وسائل حیاتی را در اختیار داشته باشد، امّا طرز استفاده از آن را نداند، مهمّ آن است که به طرز کاربرد آنها آشنا باشد، و این همان چیزی است که ما در موجودات مختلف به خوبی می‌‌بینیم که چگونه هر کدام از آنها نیروهایشان را دقیقاً در مسیر ادامه حیاتشان به کار می‌‌گیرند، چگونه لانه می سازند، تولید مثل می‌‌کنند، فرزندان خود را پرورش می دهند، و از دسترس دشمنان مخفی می‌‌شوند، و یا به مبارزه با دشمن برمی‌‌خیزند.
2. کمک هایی که مخصوص انسان ها است که خود به دو بخش تقسیم می شود.
یک. مربوط به امور مادی است: در این بخش رحمانیت خداوند اقتضا می کند که یاریش تمام انسان ها را شامل شود؛ به این معنا که خداوند برای دست یابی به هدف آفرینش با ارسال پیامبران[2] تا رساندن باران و ... راه رسیدن به کمال را به همه آموخته است، حجّت را بر بندگانش تمام نموده و راه هرگونه بهانه ای را بر آنها بسته است و این مکلّف است که باید در این مجال، فرصت را غنیمت شمرده و از موقعیت به دست آمده استفاده نماید و به راه درست رهنمون شود. خداوند در قرآن می فرماید: "إِنَّا هَدَیْناهُ السَّبِیلَ إِمَّا شاکِراً وَ إِمَّا کَفُوراً".[3]
" کلمه "دایت" به معنای ارائه طریق است، نه رساندن به مطلوب، و مراد از "سبیل"، آن مسیری است که آدمی را به غایت مطلوب برساند، و غایت مطلوب همان حق است.[4]
دو. کمک های ویژه و مخصوص: این بخش که بیشتر شامل امور معنوی و روحانی است که به نحوی تتمه و تکمله مرحله پیشین است، تنها شامل کسانی است که در مرحله قبل از کمک های معنوی و هدایت الهی به درستی استفاده نموده و خواستار مراحل بعدی و رسیدن به کمال بالاتر باشند، بنابر این بهترین شرطی که در این بخش وجود دارد این که شخص با نیّت پاک خواستار کمک، هدایت و کمال باشد و خودش نیز مقداری از راه را طی نموده باشد و در این طی طریق احیاناً به موانعی برخورد خواهد نمود و یا در تشخیص حقّ به تردید خواهد افتاد که خداوند وعده فرموده که با اعطای بصیرت و فهم او را از این تردید نجات داده و یاری خواهد نماید.
در این رابطه به چند آیه اشاره می نماییم که در صورت نیاز به شرح و تفصیل به تفاسیر مراجعه نمایید.
الف. "یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یَجْعَلْ لَکُمْ فُرْقاناً".[5]
ب. "یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ یَنْصُرْکُمْ وَ یُثَبِّتْ أَقْدامَکُمْ".[6]
ج. "وَ مَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجاً".[7]
د. "وَ مَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مِنْ أَمْرِهِ یُسْراً".[8]
نتیجه این که کمک های خداوند در بخش مادی و معنوی تقسیم می شود که در بخش مادی همه انسان ها از کمک الهی برخوردارند چه بسا انسان های غیر مؤمن (به دلیل عدم محدودیت در به دست آوردن) از سرمایه بیشتری برخودار باشند، امّا در بخش معنوی، در راستای وعده الهی کسی که تقوای خدا داشته و دین خدا را یاری نماید از عنایات و کمک های خاص او بهره مند خواهد بود.
و انسان مؤمن بدون امداد الهی زندگی برای او جهنّم خواهد بود. از این رو می بینیم پیامبر اسلام (ص) و ائمه (ع) به خداوند عرض می کردند: "ربّ لا تکلنی الی نفسی طرفة عین أبداً".[9]
پی نوشتها:
[1]طه، 50.
[2] انسان، 3.
[3] همان.
[4]طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، موسوی همدانی سید محمد باقر، ترجمه المیزان، ج 20، ص 195، دفتر انتشارات اسلامی جامعه، قم، 1374.
[5]انفال، 29.
[6]محمد، 7.
[7]طلاق، 2
[8] طلاق، 4.
[9] کلینی، کافی ج 2، ص 581، دار الکتب الاسلامیة، 1365ش، پروردگارا ما را در یک چشم به هم زدن به خودمان وامگذار.
منبع: www.islamquest.net
- [سایر] از کجا بفهمیم خدا ما را یاری میرساند و با ماست؟حتی اگر مسیر را اشتباه رویم آیا ما را کمک میکند؟
- [سایر] چه کاری انسان را در طول دادن سجده یاری می رساند؟
- [سایر] یاری خدا ، چگونه؟
- [سایر] نقش جوانان در کمک و یاری امام زمان (عج) چیست؟
- [سایر] از کجا بفهمیم خدا ما را دوست دارد؟
- [سایر] خدا فرموده بیش از توانمان بر ما تکلیفی ندارد، از کجا بفهمیم که وسع ما کجاست؟
- [سایر] وقتی که خدا می داند که ما به راه راست یا نادرست می رویم پس هدف از خلقت ما چیست؟
- [سایر] ما باید از چه مصادیقی کمک بگیریم تا بفهمیم یک فرد که قصد ازدواج با وی را داریم ، به معتقدات دینی پایبند است یا خیر؟
- [سایر] استمداد پیامبر ص و یاری گرفتن از خدا در صحنه های مختلف زندگی چگونه است؟
- [سایر] با توجه به هزاران سال عبادت شیطان؛ آیا استحقاق نداشت که خداوند او را یاری کند؟
- [آیت الله جوادی آملی] .نماز در مکانی که ماندن در آ ن حرام است؛ مانند زیر سقف در حال ریزش، مسیر در حال آمدن سیل، روی فرشی که نام خدا یا آیهّ قرآن بر آن نوشته شده, باطل نیست، هرچند معصیت است. شرط سوم
- [آیت الله اردبیلی] جهاد از واجبات دین و دری از درهای بهشت است که خداوند آن را برای اولیای خود گشوده است(1) و در جهت حفظ کیان اسلام و امنیت مسلمانان و دفاع در مقابل هجوم کافران و ناپاکان و یاری مستضعفان، مورد تأکید قرآن و معصومان علیهم‌السلام قرار گرفته است. امّتی که از جهاد روی گردانند، جامه ذلّت و خواری و ردای بلا و گرفتاری بپوشند و با حقارت و پستی از انصاف و عدالت محروم شوند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] بسْم الله الرحْمن الرحیم: به نام خداوند بخشنده بخشایشگر الْحمْد لله رب الْعالمین: ستایش مخصوص خداوندی است که پروردگار جهانیان است. الرحْمن الرحیم: بخشنده و بخشایشگر است. مالک یوْم الدین: (خداوندی که) صاحب روز جزا است. ایاک نعْبد و ایاک نسْتعین: (پروردگارا) تنها تو را می پرستیم و تنها از تو یاری می جوییم. اهْدنا الصراط الْمسْتقیم: ما را به راه راست هدایت فرما! صراط الذین انْعمْت علیْهمْ: راه کسانی که آنان را مشمول نعمت خود ساختی، غیْر الْمغْضوب علیْهمْ و لا الضآلین: نه راه کسانی که بر آنان غضب کردی و نه گمراهان!
- [آیت الله اردبیلی] (سُبْحانَ رَبّیَِ الْعَظیمِ وَبِحَمْدِهِ) یعنی: (پروردگار بزرگ من از هر عیب و نقصی پاک و منزه است و من مشغول ستایش او هستم.) (سُبْحانَ رَبّیَِ الاْءعْلی وَبِحَمْدِهِ) یعنی: (پروردگار برتر من که از همه کس بالاتر می‌باشد از هر عیب و نقصی پاک و منزه است و من مشغول ستایش او هستم.) (سَمِعَ اللّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ) یعنی: (خدا ثنای کسی که او را ستایش میکند میشنود و میپذیرد.) (أسْتَغْفِرُ اللّهَ رَبّی وَأتُوبُ إلَیْهِ) یعنی: (طلب آمرزش و مغفرت میکنم از خداوندی که پرورش دهنده من است و من به سوی او بازگشت مینمایم.) (بِحَوْلِ اللّهِ وَقُوَّتِهِ أقُومُ وَأقْعُدُ) یعنی: (به یاری خدای متعال وقوّت او برمیخیزم و مینشینم.)
- [آیت الله مظاهری] مستحب است قاضی با وضو و در وقت قضاوت پشت به قبله باشد و مدعی و منکر رو به قبله باشند و از خداوند تعالی و اهلبیتعلیهم السلام در کارش کمک بگیرد و فرقی بین طرفین دعوی در صحبت و نگاه و توجّه و مانند اینها نگذارد و پیش از آنکه قسم بخورند آنها را از قسم خوردن بترساند و ابهت قسم را در دل آنها ایجاد کند.
- [امام خمینی] - ترجمه ذکر رکوع و سجود و ذکرهایی که بعد از آنها مستحب است (سبحان ربی العظیم و بحمده )، یعنی پروردگار بزرگ من از هر عیب و نقصی پاک و منزه است و من مشغول ستایش او هستم. (سبحان ربی الاعلی و بحمده ) یعنی پروردگار من که از همه کس بالاتر می باشد از هر عیب و نقصی پاک و منزه است و من مشغول ستایش او هستم. (سمع الله لمن حمده )، یعنی خدا بشنود و بپذیرد ثنای کسی که او را ستایش می کند. (استغفر الله ربی و اتوب الیه )، یعنی طلب آمرزش و مغفرت می کنم از خداوندی که پرورش دهنده من است و من به طرف او بازگشت می نمایم. (بحول الله و قوته اقوم و اقعد)، یعنی به یاری خدای متعال و قوه او برمی خیزم و می نشینم.
- [آیت الله وحید خراسانی] ترجمه ذکر رکوع و سجود و ذکرهایی که بعد از انها مستحب است سبحان ربی العظیم و بحمده یعنی پروردگار بزرگ من از هر عیب و نقصی پاک و منزه است و من مشغول ستایش او هستم سبحان ربی الاعلی و بحمده یعنی پروردگار من از همه موجودات بالاتر می باشد و از هر عیب و نقصی پاک و منزه است و من مشغول ستایش او هستم سمع الله لمن حمده یعنی خدا بپذیرد ثنای کسی که او را ستایش می کند استغفر الله ربی و اتوب الیه یعنی طلب امرزش می کنم از خداوندی که پرورش دهنده من است و من به طرف او بازگشت می نمایم بحول الله وقوته اقوم واقعد یعنی به یاری الله و قوت او بر می خیزم و می نشینم
- [آیت الله اردبیلی] کسی که وضو میگیرد، مستحب است هنگامی که نگاهش به آب میافتد، بگوید: (بِسْمِ اللّهِ وَبِاللّهِ وَالْحَمْدُ للّهِ الَّذی جَعَلَ الْماءَ طَهُورا ولَمْ یَجْعَلْهُ نَجِسا) یعنی: (با نام خدا آغاز میکنم و با کمک از او وضو میگیرم، همه حمد و سپاس از آنِ خدایی است که آب را پاکیزه قرار داده و آن را نجس قرار نداده است) و هنگامی که پیش از وضو دست خود را میشوید، بگوید: (أَللّهُمَّ اجْعَلْنی مِنَ التَّوّابِینَ وَاجعَلْنی مِنَ المُتَطَهِّرینَ) یعنی: (خدایا مرا از توبهکنندگان و پاکشوندگان قرار بده) و در وقت مضمضه کردن (یعنی آب در دهان گرداندن) بگوید: (أَللّهُمَّ لَقِّنی حُجَّتی یَوْمَ أَلْقاکَ وَأَطْلِقْ لِسانی بِذِکْرِکَ) یعنی: (خدایا روزی که با تو دیدار میکنم، دلیلم را به من تلقین کن و زبانم را به یاد خود بگشا) و در وقت استنشاق (یعنی آب در بینی کردن) بگوید: (أَللّهُمَّ لاتُحَرِّمْ عَلَیَّ ریحَ الجَنَّةِ وَاجْعَلْنی مِمَّنْ یَشُمُّ ریحَهَا وَرَوْحَها وَطیبَها) یعنی: (خدایا بوی بهشت را بر من حرام مگردان، و از کسانی قرارم ده که نسیم و عطر بهشت را میبویند) و در هنگام شستن صورت بگوید: (أَللّهُمَّ بَیِّضْ وَجْهی یَوْمَ تَسْوَدُّ فیهِ الْوُجُوهُ وَلا تُسَوِّدْ وَجْهی یَوْمَ تَبْیَضُّ فیهِ الْوُجُوهُ) یعنی: (خدایا رویم را در آن روز که چهرهها سیاه میگردند سپید گردان، و در آن روزی که چهرهها سپید می‌‌شوند، رویم را سیاه مگردان) و در وقت شستن دست راست بخواند: (أَللّهُمَّ أَعْطِنی کِتابی بِیَمینی وَالْخُلْدَ فی الْجِنَانِ بِیَساری وَحاسِبْنی حِسابَا یَسیرا) یعنی: (خدایا نامه کردارم را به دست راستم بده، و جاودانی در بهشت را به دست چپم، و حساب مرا آسان فرما) و هنگام شستن دست چپ بگوید: (أَللّهُمَّ لاتُعْطِنی کِتابی بِشِمالی وَلا مِنْ وَراءِ ظَهْری ولا تَجْعَلْها مَغْلُولَةً إِلی عُنُقی، وَأَعُوذُ بِکَ مِنْ مُقَطَّعاتِ النّیرانِ) یعنی: (خدایا نامه کردارم را به دست چپ و از پشت سر به من مده، و دستم را به گردنم مبند، و من از پارههای آتش سوزان جهنم به تو پناه میبرم) و هنگامی که سر را مسح میکند، بگوید: (أَللّهُمَ غَشِّنی بِرَحْمَتِکَ وَبَرَکاتِکَ وَعَفْوِکَ) یعنی: (خدایا مرا با رحمت و برکتها و بخشایش خود در بر گیر) و در وقت مسح پا بخواند: (أَللّهُمَ ثَبِّتْنی عَلَی الصِّراطِ یَوْمَ تَزِلُّ فیهِ الأَقْدامُ وَاجْعَلْ سَعْیی فی ما یُرْضیکَ عَنّی یَا ذَا الْجَلالِ وَالإکْرامِ) یعنی: (خدایا آن روز که گامها بر صراط میلغزند، گام مرا ثابت و استوار بدار، و کوششم را در آنچه از من خرسند میشوی قرار ده، ای دارنده شکوه و بزرگواری).
- [آیت الله وحید خراسانی] خاتمه هرچند هر گناهی بزرگ است چون عظمت و جلال و کبریای خداوند محدود به حدی نیست پس نافرمانی خداوند متعال هم با توجه به این که معصیت خداوند علی عظیم است بزرگ است و روایت شده نظر نکن به انچه معصیت کردی بلکه ببین چه کسی را معصیت کردی ولی در مقایسه گناهان به یکدیگر بعضی بزرگتر و عذاب ان شدیدتر است و بر برخی از گناهان به طور صریح یا ضمنی تهدید و وعید به عذاب و اتش شده و یا در روایات وارده از اهل بیت عصمت علیهم السلام از انها تعبیر به کبیره شده است و به مقتضای ایه کریمه ان تجتنبوا کبایر ما تنهون عنه نکفر عنکم سییاتکم اگر دوری کنید از گناهان کبیره ای که نهی شده اید از ان می پوشانیم از شما بدیها و سییات شما را اجتناب از انها موجب امرزش گناهان دیگر است و بعضی از فقهاء اعلی الله مقامهم انها را تا هفتاد و بعضی بیشتر از ان شمرده اند و قسمتی از انها که بیشتر مورد ابتلاست ذکر می شود شرک و کفر به خداوند متعال که با هیچ گناه کبیره ای قابل قیاس نیست یاس و ناامیدی از روح و رحمت خداوند متعال امن از مکر خداوند متعال قسم دروغ به خداوند متعال انکار انچه خداوند نازل فرموده است محاربه با اولیای خداوند متعال محاربه با خدا و رسول به قطع طریق و افساد در زمین حکم به غیر انچه خداوند نازل فرموده است دروغ بستن بر خدا و رسول و اوصیا منع از ذکر خداوند در مساجد و سعی در خراب کردن انها منع زکاتی که واجب است تخلف از جهاد واجب فرار از جنگ مسلمین با کفار اضلال گمراه کردن از راه خداوند متعال اصرار بر گناهان صغیره ترک عمدی نماز و سایر واجبات الهیه ریا اشتغال به لهو مانند غنا و تار زدن ولایت ظالم اعانه کمک کردن ظالم شکستن عهد و قسم تبذیر فاسد کردن مال و بیهوده خرج کردن ان اسراف شرب خمر سحر ظلم غنا عقوق والدین اذیت و بدرفتاری با پدر و مادر قطع رحم لواط زنا نسبت دادن زنا به زن محصنه قیادت جمع کردن بین مرد و زن به زنا یا دو مرد به لواط دزدی ربا خوردن سحت خوردن حرام مانند بهای خمر و اجرت زن زناکار و رشوه ای که حاکم برای حکم می گیرد کم فروشی غش مسلمین خوردن مال یتیم به ظلم شهادت دادن به ناحق کتمان شهادت اشاعه فاحشه و گناه بین مومنین فتنه سخن چینی کردن که موجب تفرقه بین مومنین شود ناسزا گفتن به مومن و اهانت به مومن و ذلیل کردن او بهتان بر مومن تهمت زدن به مومن غیبت و ان ذکر عیب مستور و پوشیده مومن در غیاب او است چه ان عیب را به گفتار بیان کند یا به رفتار بفهماند هرچند در اظهار عیب مومن قصد اهانت و هتک حیثیت نداشته باشد و اگر به قصد اهانت عیب مومن را اظهار نماید دو گناه مرتکب شده است
- [آیت الله اردبیلی] سر بریدن حیوان پنج شرط دارد: اوّل:کسی که سر حیوان را میبرد مرد باشد یا زن باید مسلمان باشد و اظهار دشمنی با اهل بیت پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم نکند و بچّه مسلمان هم اگر ممیّز باشد، یعنی خوب و بد را بفهمد، میتواند سر حیوان را ببرد. دوم:سرِ حیوان را با کارد تیز ببرند و کارد باید از فلزی باشد که معمولاً با آن چاقو میسازند؛ ولی چنانچه پیدا نشود و به گونه‌ای باشد که اگر سر حیوان را نبرند میمیرد، با چیز تیزی که چهار رگ آن را جدا کند، مانند شیشه و سنگ تیز، می‌شود سر آن را برید. سوم:در هنگام سر بریدن، جلوی بدن حیوان باید رو به قبله باشد و کسی که میداند باید رو به قبله سر ببرد، اگر عمدا حیوان را رو به قبله نکند، حیوان حرام می‌شود؛ ولی اگر فراموش کند یا مسأله را نداند یا قبله را اشتباه کند یا نداند قبله کدام طرف است یا نتواند حیوان را رو به قبله کند، اشکال ندارد. چهارم:وقتی که میخواهد سر حیوان را ببرد یا کارد به گلویش بگذارد، به نیّت سر بریدن نام خدا را ببرد و همین قدر که بگوید: (بسم الله) کافی است و اگر بدون قصدِ سر بریدن نام خدا را ببرد، آن حیوان پاک نمیشود و گوشت آن هم حرام است، ولی اگر از روی فراموشی نام خدا را نبرد، اشکال ندارد. پنجم:حیوان بعد از سر بریدن حرکتی بکند، اگرچه مثلاً چشم یا دُم خود را حرکت دهد یا پای خود را به زمین بزند تا معلوم شود زنده بوده است.