دوست
رفاقت و برقرار کردن ارتباط عاطفی با دیگران را دوستی گویند. دوست خوب گزیدن و دوستان زیاد گرفتن، مستحب، و در روایات بدان تشویق و ترغیب شده است. [۱]
از کجا بفهمیم خدا ما را دوست دارد؟
خدای متعال خود اعلام نموده که چه کسانی را دوست دارد و چه کسانی را دوست ندارد و ما با بررسی و شناخت خود می توانیم دریابیم که آیا محبوب الهی هستیم یا آنکه از مغضوبان درگاه او می باشیم: کسانی که خدا نسبت به آنها بغض خویش را اعلام نموده است، کسانی هستند که ظلم می کنند، بسیار گناه پیشه می باشند، اهل خیانت هستند، و از حدود خود تجاوز می کنند: (إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ الْمُعْتَدینَ[بقره/190] خدا تجاوز کاران (گناهکاران) را دوست نمیدارد.) (اللَّهُ لا یُحِبُّ الظَّالِمینَ[آل عمران/57] خداوند، ستمکاران را دوست نمی دارد.) (اللَّهُ لا یُحِبُّ کُلَّ کَفَّارٍ أَثیمٍ[بقره/276] خداوند، هیچ انسانِ ناسپاسِ گنهکاری را دوست نمی دارد.) (إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ مَنْ کانَ خَوَّاناً أَثیماً[نساء/107] خداوند، افراد خیانت پیشه گنهکار را دوست ندارد.) اما کسانی که در مسیری دیگر گام برداشته اند، محبوب الهی هستند. اینان کسانی هستند که اهل نیکی کردن اند، مراقب حد و حدود مجاز بر خویش اند، اهل صبر و تکیه بر خدا هستند و ... (إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ[بقره/195] خداوند نیکوکاران را دوست میدارد.) (فَإِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَّقینَ[آل عمران/76] خداوند پرهیزگاران را دوست دارد.) (اللَّهُ یُحِبُّ الصَّابِرینَ[آل عمران/146] خداوند استقامت کنندگان را دوست دارد.) (إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلینَ[آل عمران/159] خداوند متوکلان را دوست دارد.) اما نکته ای که باید به آن توجه کرد اینکه دسته اول علیرغم استحقاق بغض الهی، یک راه برایشان باز است تا دوستی خدا را به دست آورند و آن راه توبه است: (إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ التَّوَّابینَ وَ یُحِبُّ الْمُتَطَهِّرینَ[بقره/222] خداوند، توبه کنندگان را دوست دارد، و پاکان را (نیز) دوست دارد.) حضرت باقر(ع) در بیان جایگاه نیک توبه کنندگان می فرمایند: هرگاه مردی در شب تاریک شتر و توشه و اهل و عیالش را در بیابانی گم کند و سپس در حین تلاش برای یافتن ایشان یک مرتبه ایشان را بیابد. چقدر خوشحال می شود پس خداوند متعال بیشتر از این شخص نسبت به بنده اش که توبه می کند و به سوی او باز می گردد، خوشحال می شود.[1] [1]. اصول کافی ج 4 صفحه 167.
خدای متعال خود اعلام نموده که چه کسانی را دوست دارد و چه کسانی را دوست ندارد و ما با بررسی و شناخت خود می توانیم دریابیم که آیا محبوب الهی هستیم یا آنکه از مغضوبان درگاه او می باشیم: کسانی که خدا نسبت به آنها بغض خویش را اعلام نموده است، کسانی هستند که ظلم می کنند، بسیار گناه پیشه می باشند، اهل خیانت هستند، و از حدود خود تجاوز می کنند: (إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ الْمُعْتَدینَ[بقره/190] خدا تجاوز کاران (گناهکاران) را دوست نمیدارد.) (اللَّهُ لا یُحِبُّ الظَّالِمینَ[آل عمران/57] خداوند، ستمکاران را دوست نمی دارد.) (اللَّهُ لا یُحِبُّ کُلَّ کَفَّارٍ أَثیمٍ[بقره/276] خداوند، هیچ انسانِ ناسپاسِ گنهکاری را دوست نمی دارد.) (إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ مَنْ کانَ خَوَّاناً أَثیماً[نساء/107] خداوند، افراد خیانت پیشه گنهکار را دوست ندارد.) اما کسانی که در مسیری دیگر گام برداشته اند، محبوب الهی هستند. اینان کسانی هستند که اهل نیکی کردن اند، مراقب حد و حدود مجاز بر خویش اند، اهل صبر و تکیه بر خدا هستند و ... (إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ[بقره/195] خداوند نیکوکاران را دوست میدارد.) (فَإِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَّقینَ[آل عمران/76] خداوند پرهیزگاران را دوست دارد.) (اللَّهُ یُحِبُّ الصَّابِرینَ[آل عمران/146] خداوند استقامت کنندگان را دوست دارد.) (إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلینَ[آل عمران/159] خداوند متوکلان را دوست دارد.) اما نکته ای که باید به آن توجه کرد اینکه دسته اول علیرغم استحقاق بغض الهی، یک راه برایشان باز است تا دوستی خدا را به دست آورند و آن راه توبه است: (إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ التَّوَّابینَ وَ یُحِبُّ الْمُتَطَهِّرینَ[بقره/222] خداوند، توبه کنندگان را دوست دارد، و پاکان را (نیز) دوست دارد.) حضرت باقر(ع) در بیان جایگاه نیک توبه کنندگان می فرمایند: هرگاه مردی در شب تاریک شتر و توشه و اهل و عیالش را در بیابانی گم کند و سپس در حین تلاش برای یافتن ایشان یک مرتبه ایشان را بیابد. چقدر خوشحال می شود پس خداوند متعال بیشتر از این شخص نسبت به بنده اش که توبه می کند و به سوی او باز می گردد، خوشحال می شود.[1] [1]. اصول کافی ج 4 صفحه 167.
پاسخ:
خدای متعال خود اعلام نموده که چه کسانی را دوست دارد و چه کسانی را دوست ندارد و ما با بررسی و شناخت خود می توانیم دریابیم که آیا محبوب الهی هستیم یا آنکه از مغضوبان درگاه او می باشیم:
کسانی که خدا نسبت به آنها بغض خویش را اعلام نموده است، کسانی هستند که ظلم می کنند، بسیار گناه پیشه می باشند، اهل خیانت هستند، و از حدود خود تجاوز می کنند:
(إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ الْمُعْتَدینَ[بقره/190] خدا تجاوز کاران (گناهکاران) را دوست نمیدارد.)
(اللَّهُ لا یُحِبُّ الظَّالِمینَ[آل عمران/57] خداوند، ستمکاران را دوست نمی دارد.)
(اللَّهُ لا یُحِبُّ کُلَّ کَفَّارٍ أَثیمٍ[بقره/276] خداوند، هیچ انسانِ ناسپاسِ گنهکاری را دوست نمی دارد.)
(إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ مَنْ کانَ خَوَّاناً أَثیماً[نساء/107] خداوند، افراد خیانت پیشه گنهکار را دوست ندارد.)
اما کسانی که در مسیری دیگر گام برداشته اند، محبوب الهی هستند. اینان کسانی هستند که اهل نیکی کردن اند، مراقب حد و حدود مجاز بر خویش اند، اهل صبر و تکیه بر خدا هستند و ...
(إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ[بقره/195] خداوند نیکوکاران را دوست میدارد.)
(فَإِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَّقینَ[آل عمران/76] خداوند پرهیزگاران را دوست دارد.)
(اللَّهُ یُحِبُّ الصَّابِرینَ[آل عمران/146] خداوند استقامت کنندگان را دوست دارد.)
(إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَوَکِّلینَ[آل عمران/159] خداوند متوکلان را دوست دارد.)
اما نکته ای که باید به آن توجه کرد اینکه دسته اول علیرغم استحقاق بغض الهی، یک راه برایشان باز است تا دوستی خدا را به دست آورند و آن راه توبه است:
(إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ التَّوَّابینَ وَ یُحِبُّ الْمُتَطَهِّرینَ[بقره/222] خداوند، توبه کنندگان را دوست دارد، و پاکان را (نیز) دوست دارد.)
حضرت باقر(ع) در بیان جایگاه نیک توبه کنندگان می فرمایند: هرگاه مردی در شب تاریک شتر و توشه و اهل و عیالش را در بیابانی گم کند و سپس در حین تلاش برای یافتن ایشان یک مرتبه ایشان را بیابد. چقدر خوشحال می شود پس خداوند متعال بیشتر از این شخص نسبت به بنده اش که توبه می کند و به سوی او باز می گردد، خوشحال می شود.[1]
[1]. اصول کافی ج 4 صفحه 167.
- [سایر] خدا فرموده بیش از توانمان بر ما تکلیفی ندارد، از کجا بفهمیم که وسع ما کجاست؟
- [سایر] اگر بعد از عقد ، بفهمیم شوهرمان به هروئین اعتیاد پیدا کرده ، با توجه به اینکه او را خیلی دوست داریم ، چه کار باید بکنیم ؟
- [سایر] چگونه باید بفهمیم که خداوند گناهان ما را بخشیده در صورتی که توبه کرده ایم ولی احساس سنگینی و گناه می کنیم ؟
- [سایر] از کجا بفهمیم خدا ما را یاری می رساند و با ما است؟ حتّی اگر مسیر را اشتباه می رویم، آیا ما را کمک می کند؟
- [سایر] خداوند چه کسانی را دوست داردوچه افرادی دشمن خدا هستند؟
- [سایر] از کجا بفهمیم خدا ما را یاری میرساند و با ماست؟حتی اگر مسیر را اشتباه رویم آیا ما را کمک می‌کند؟
- [سایر] آیا خداوند، زیبایی را دوست دارد؟
- [سایر] آیا خدا را می‌توان دوست محسوب کرد؟
- [سایر] دوست داشتن دیدار خداوند چه اثری دارد؟
- [سایر] خداوند ما را آفریده، چون ما را دوست دارد و دوست داشتن نوعی نیاز است؛ پس آیا خداوند نیازمند است که ما را بیافریند؟
- [امام خمینی] نذر آن است که انسان ملتزم شود که کار خیری را برای خدا به جا آورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسانی که عقیده به وحدت وجود دارند یعنی می گویند در عالم هستی یک وجود بیش نیست و آن خداست و همه موجودات عین خدا هستند و کسانی که معتقدند خدا در انسان، یا موجود دیگری حلول کرده و با آن یکی شده، یا خدا را جسم بدانند احتیاط واجب، اجتناب از آنهاست.
- [آیت الله بهجت] کسی که نذر می‌کند باید به قصد قربت و نزدیک شدن به خداوند متعال نذر کند، بنابراین اگر برای خدا نذر نکند، صحیح نیست، بنابراین کافی است موقع نذر کردن بنابر اظهر بگوید: (لِلّهِ عَلَیَّ)، یعنی: (برای خداوند، به عهده من باشد که فلان کار را انجام بدهم)، و اگر کسی که عربی نمیداند ترجمه آن را به هر زبانی بگوید کافی است.
- [آیت الله علوی گرگانی] احکام نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا بجا آورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترکنماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] سجده کردن برای غیر خداوند متعال حرام می‌باشد و بعضی از مردم که مقابل قبر امامان پیشانی را به زمین میگذارند، اگر برای شکر خداوند متعال باشد اشکال ندارد وگرنه حرام است. مستحبات و مکروهات سجده
- [آیت الله مظاهری] نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا به جا آورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . لازمه ایمان به خداوند متعال و ایمان به انبیاء عظام صلوات الله علیهم اجمعین و ایمان به احکام الهی آن است که شخص مؤمن، قلباً از منکر و معصیت خداوند متعال، منزجر باشد، و منکر را قلباً انکار کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] انسان باید فقط برای خداوند عالم نماز بخواند پس کسی که ریا کند یعنی برای نشان دادن به مردم نماز بخواند نمازش باطل است خواه فقط برای مردم باشد یا خدا و مردم هر دو را در نظر بگیرد
- [آیت الله وحید خراسانی] سجده کردن برای غیر خداوند متعال حرام می باشد و بعضی از مردم که مقابل قبر امامان علیهم السلام پیشانی را بر زمین می گذارند اگر برای شکر خداوند متعال باشد اشکال ندارد وگرنه حرام است
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] سجده کردن برای غیر خداوند متعال حرام می باشد و بعضی از مردم عوام که مقابل قبر امامان پیشانی را به زمین می گذارند اگر برای شکر خداوند متعال باشد؛ اشکال ندارد و گرنه حرام است. مستحبات و مکروهات سجده: