خداوند متعال، در همه صفات کمالی و جمالی، نامحدود و بی نهایت است. او قدیر مطلق و علیم مطلق و بصیر و سمیع و ... مطلق است. با توجه به این مطلب که در جای خود کاملا روشن و واضح است و ادله و براهین متعددی بر آن اقامه شده است، معنای یاری کردن خداوند و نصرت پروردگار، دارای معنای مناسب و خاص خود است زیرا او که قدرت مطلق و بی نیاز علی الاطلاق است و هیچ نیاز و نقصان و حاجتی ندارد تا از کسی یاری و کمک بطلبد. پس معنای یاری کردن خداوند، یاری کردن آیین و پیامبر و شریعت و تعلیمات او است و به همین خاطر در برخی دیگر از آیات قرآن، یاری کردن خدا و رسولش در کنار یکدیگر قرار داده شده است. در آیه 8 از سوره حشر می خوانیم: ( وَ یَنْصُرُونَ اللّهَ وَ رَسُولَهُ أُولئِکَ هُمُ الصّادِقُونَ)؛ با اینکه قدرت خداوند بی پایان است و قدرت مخلوقات در برابر او بسیار ناچیز ولی باز تعبیر به یاری کردن خداوند می کند تا اهمیت مسأله جهاد و دفاع از آیین حق را روشن سازد و تعبیری از این با عظمت تر برای این موضوع پیدا نمی شود در واقع این کمک و یاری کردن، یاری کردن خود و کمک به خود است نه به خداوند، زیرا یاری کردن دین خدا و پیامبر او و شریعت او و بر پاداشتن دین الهی و حفظ شکوه و عظمت دین، ضامن سعادت و نجات و بهره ورزی انسان است، چون دین الهی برای تأمین سعادت دنیا و آخرت انسان است و برای خداوند هیچ نفع و سودی دربر ندارد، پس نتیجه یاری کردن خدا که همان یاری کردن دین و آیین الهی است، یاری کردن خود و کمک به تأمین سعادت و کمال خود است. اما ببینیم وعدهای را که خداوند در برابر دفاع از آئینش به مجاهدان داده چیست؟ نخست: میگوید: شما را یاری میکند اما از کدام طریق؟ از طریق بسیار، در قلب شما نور ایمان و در روح شما تقوا، در اراده شما قدرت، در فکر شما آرامش میافکند. از سوی دیگر فرشتگان را به یاری شما میفرستد، حوادث را به نفع شما تغییر مسیر میدهد، قلوب مردم را به شما متمایل میکند، سخنانتان را نافذ، فعالیتهایتان را پر ثمر میسازد، آری یاری خدا جسم و جان و درون و برون را احاطه میکند. اما در میان تمام اشکال یاری کردن روی مساله ثبات قدم تاکید میکند، چرا که ایستادگی در برابر دشمن مهمترین رمز پیروزی است، و برندگان جنگها آنها هستند که ثبات و استقامت بیشتری نشان میدهند. و لذا در داستان پیکار طالوت، فرمانده بزرگ بنی اسرائیل، با جالوت آن زمامدار ستمگر و خونخوار و قوی پنجه، میخوانیم: مؤمنان اندکی که با او بودند به هنگامی که در برابر انبوه دشمن قرار گرفتند چنین گفتند: رَبَّنا أَفْرِغْ عَلَیْنا صَبْراً وَ ثَبِّتْ أَقْدامَنا وَ انْصُرْنا عَلَی الْقَوْمِ الْکافِرِینَ: پروردگارا! صبر و استقامت را بر ما بریز و گامهای ما را استوار دار و در برابر قوم کافر یاری فرما. و در آیه بعد از آن میخوانیم: فَهَزَمُوهُمْ بِإِذْنِ اللَّهِ، یاران طالوت لشکر نیرومند جالوت را به فرمان خدا شکست دادند. آری نتیجه ثبات قدم پیروزی بر دشمن است . تفسیر نمونه، ج21، ص: 426 (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 2/100110792)
یاری خدا ، چگونه؟
خداوند متعال، در همه صفات کمالی و جمالی، نامحدود و بی نهایت است. او قدیر مطلق و علیم مطلق و بصیر و سمیع و ... مطلق است. با توجه به این مطلب که در جای خود کاملا روشن و واضح است و ادله و براهین متعددی بر آن اقامه شده است، معنای یاری کردن خداوند و نصرت پروردگار، دارای معنای مناسب و خاص خود است زیرا او که قدرت مطلق و بی نیاز علی الاطلاق است و هیچ نیاز و نقصان و حاجتی ندارد تا از کسی یاری و کمک بطلبد. پس معنای یاری کردن خداوند، یاری کردن آیین و پیامبر و شریعت و تعلیمات او است و به همین خاطر در برخی دیگر از آیات قرآن، یاری کردن خدا و رسولش در کنار یکدیگر قرار داده شده است.
در آیه 8 از سوره حشر می خوانیم: ( وَ یَنْصُرُونَ اللّهَ وَ رَسُولَهُ أُولئِکَ هُمُ الصّادِقُونَ)؛ با اینکه قدرت خداوند بی پایان است و قدرت مخلوقات در برابر او بسیار ناچیز ولی باز تعبیر به یاری کردن خداوند می کند تا اهمیت مسأله جهاد و دفاع از آیین حق را روشن سازد و تعبیری از این با عظمت تر برای این موضوع پیدا نمی شود در واقع این کمک و یاری کردن، یاری کردن خود و کمک به خود است نه به خداوند، زیرا یاری کردن دین خدا و پیامبر او و شریعت او و بر پاداشتن دین الهی و حفظ شکوه و عظمت دین، ضامن سعادت و نجات و بهره ورزی انسان است، چون دین الهی برای تأمین سعادت دنیا و آخرت انسان است و برای خداوند هیچ نفع و سودی دربر ندارد، پس نتیجه یاری کردن خدا که همان یاری کردن دین و آیین الهی است، یاری کردن خود و کمک به تأمین سعادت و کمال خود است.
اما ببینیم وعدهای را که خداوند در برابر دفاع از آئینش به مجاهدان
داده چیست؟ نخست: میگوید: شما را یاری میکند اما از کدام طریق؟
از طریق بسیار، در قلب شما نور ایمان و در روح شما تقوا، در اراده شما قدرت، در فکر شما آرامش میافکند.
از سوی دیگر فرشتگان را به یاری شما میفرستد، حوادث را به نفع شما تغییر مسیر میدهد، قلوب مردم را به شما متمایل میکند، سخنانتان را نافذ، فعالیتهایتان را پر ثمر میسازد، آری یاری خدا جسم و جان و درون و برون را احاطه میکند.
اما در میان تمام اشکال یاری کردن روی مساله ثبات قدم تاکید میکند، چرا که ایستادگی در برابر دشمن مهمترین رمز پیروزی است، و برندگان جنگها آنها هستند که ثبات و استقامت بیشتری نشان میدهند.
و لذا در داستان پیکار طالوت، فرمانده بزرگ بنی اسرائیل، با جالوت آن زمامدار ستمگر و خونخوار و قوی پنجه، میخوانیم: مؤمنان اندکی که با او بودند به هنگامی که در برابر انبوه دشمن قرار گرفتند چنین گفتند:
رَبَّنا أَفْرِغْ عَلَیْنا صَبْراً وَ ثَبِّتْ أَقْدامَنا وَ انْصُرْنا عَلَی الْقَوْمِ الْکافِرِینَ:
پروردگارا! صبر و استقامت را بر ما بریز و گامهای ما را استوار دار و در برابر قوم کافر یاری فرما.
و در آیه بعد از آن میخوانیم: فَهَزَمُوهُمْ بِإِذْنِ اللَّهِ، یاران طالوت لشکر نیرومند جالوت را به فرمان خدا شکست دادند.
آری نتیجه ثبات قدم پیروزی بر دشمن است .
تفسیر نمونه، ج21، ص: 426 (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 2/100110792)
- [سایر] استمداد پیامبر ص و یاری گرفتن از خدا در صحنه های مختلف زندگی چگونه است؟
- [سایر] با توجه به هزاران سال عبادت شیطان؛ آیا استحقاق نداشت که خداوند او را یاری کند؟
- [سایر] در چه صورتی خداوند حکومت و دوستداران و هوادارانش را یاری می کند؟
- [سایر] با توجه به هزاران سال عبادت شیطان آیا استحقاق نداشت که خداوند او را یاری کند؟
- [سایر] منظور از یاری کردن خدا که در آیه شریفه (یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللهَ یَنْصُرْکُم)، چیست؟
- [سایر] از کجا بفهمیم خدا ما را یاری می رساند و با ما است؟ حتّی اگر مسیر را اشتباه می رویم، آیا ما را کمک می کند؟
- [سایر] از کجا بفهمیم خدا ما را یاری میرساند و با ماست؟حتی اگر مسیر را اشتباه رویم آیا ما را کمک میکند؟
- [سایر] یاری ستمگر چه کیفری دارد؟
- [سایر] چرا مسلم را یاری نکردند؟
- [سایر] چرا ایرانیان امام حسین را یاری نکردند؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . هیچ فرد مسلمانی نمی تواند به عنوان دستور مافوق، فرمان غیر شرعی او را اجرا نماید و او را در جلو گیری از شعائر اسلام و غصب حقوق و آزادی های مشروعه و کارهای ضد اسلامی، کمک و یاری نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] بسْم الله الرحْمن الرحیم: به نام خداوند بخشنده بخشایشگر الْحمْد لله رب الْعالمین: ستایش مخصوص خداوندی است که پروردگار جهانیان است. الرحْمن الرحیم: بخشنده و بخشایشگر است. مالک یوْم الدین: (خداوندی که) صاحب روز جزا است. ایاک نعْبد و ایاک نسْتعین: (پروردگارا) تنها تو را می پرستیم و تنها از تو یاری می جوییم. اهْدنا الصراط الْمسْتقیم: ما را به راه راست هدایت فرما! صراط الذین انْعمْت علیْهمْ: راه کسانی که آنان را مشمول نعمت خود ساختی، غیْر الْمغْضوب علیْهمْ و لا الضآلین: نه راه کسانی که بر آنان غضب کردی و نه گمراهان!
- [آیت الله اردبیلی] (سُبْحانَ رَبّیَِ الْعَظیمِ وَبِحَمْدِهِ) یعنی: (پروردگار بزرگ من از هر عیب و نقصی پاک و منزه است و من مشغول ستایش او هستم.) (سُبْحانَ رَبّیَِ الاْءعْلی وَبِحَمْدِهِ) یعنی: (پروردگار برتر من که از همه کس بالاتر میباشد از هر عیب و نقصی پاک و منزه است و من مشغول ستایش او هستم.) (سَمِعَ اللّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ) یعنی: (خدا ثنای کسی که او را ستایش میکند میشنود و میپذیرد.) (أسْتَغْفِرُ اللّهَ رَبّی وَأتُوبُ إلَیْهِ) یعنی: (طلب آمرزش و مغفرت میکنم از خداوندی که پرورش دهنده من است و من به سوی او بازگشت مینمایم.) (بِحَوْلِ اللّهِ وَقُوَّتِهِ أقُومُ وَأقْعُدُ) یعنی: (به یاری خدای متعال وقوّت او برمیخیزم و مینشینم.)
- [امام خمینی] نذر آن است که انسان ملتزم شود که کار خیری را برای خدا به جا آورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسانی که عقیده به وحدت وجود دارند یعنی می گویند در عالم هستی یک وجود بیش نیست و آن خداست و همه موجودات عین خدا هستند و کسانی که معتقدند خدا در انسان، یا موجود دیگری حلول کرده و با آن یکی شده، یا خدا را جسم بدانند احتیاط واجب، اجتناب از آنهاست.
- [آیت الله بهجت] کسی که نذر میکند باید به قصد قربت و نزدیک شدن به خداوند متعال نذر کند، بنابراین اگر برای خدا نذر نکند، صحیح نیست، بنابراین کافی است موقع نذر کردن بنابر اظهر بگوید: (لِلّهِ عَلَیَّ)، یعنی: (برای خداوند، به عهده من باشد که فلان کار را انجام بدهم)، و اگر کسی که عربی نمیداند ترجمه آن را به هر زبانی بگوید کافی است.
- [امام خمینی] - ترجمه ذکر رکوع و سجود و ذکرهایی که بعد از آنها مستحب است (سبحان ربی العظیم و بحمده )، یعنی پروردگار بزرگ من از هر عیب و نقصی پاک و منزه است و من مشغول ستایش او هستم. (سبحان ربی الاعلی و بحمده ) یعنی پروردگار من که از همه کس بالاتر می باشد از هر عیب و نقصی پاک و منزه است و من مشغول ستایش او هستم. (سمع الله لمن حمده )، یعنی خدا بشنود و بپذیرد ثنای کسی که او را ستایش می کند. (استغفر الله ربی و اتوب الیه )، یعنی طلب آمرزش و مغفرت می کنم از خداوندی که پرورش دهنده من است و من به طرف او بازگشت می نمایم. (بحول الله و قوته اقوم و اقعد)، یعنی به یاری خدای متعال و قوه او برمی خیزم و می نشینم.
- [آیت الله وحید خراسانی] ترجمه ذکر رکوع و سجود و ذکرهایی که بعد از انها مستحب است سبحان ربی العظیم و بحمده یعنی پروردگار بزرگ من از هر عیب و نقصی پاک و منزه است و من مشغول ستایش او هستم سبحان ربی الاعلی و بحمده یعنی پروردگار من از همه موجودات بالاتر می باشد و از هر عیب و نقصی پاک و منزه است و من مشغول ستایش او هستم سمع الله لمن حمده یعنی خدا بپذیرد ثنای کسی که او را ستایش می کند استغفر الله ربی و اتوب الیه یعنی طلب امرزش می کنم از خداوندی که پرورش دهنده من است و من به طرف او بازگشت می نمایم بحول الله وقوته اقوم واقعد یعنی به یاری الله و قوت او بر می خیزم و می نشینم
- [آیت الله علوی گرگانی] احکام نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا بجا آورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترکنماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] سجده کردن برای غیر خداوند متعال حرام میباشد و بعضی از مردم که مقابل قبر امامان پیشانی را به زمین میگذارند، اگر برای شکر خداوند متعال باشد اشکال ندارد وگرنه حرام است. مستحبات و مکروهات سجده