پاسخ اجمالی: این طور نیست که قبح و زشتی همه گناهان در یک سطح باشد و گناهکاران نیز در یک رتبه قرار داشته باشند، بلکه میان گناهان نیز شدت و ضعف وجود دارد. بعضی از گناهان کبیره و برخی صغیره، تعدادی از آنها حق الله و بعضی نیز حق الناس است. گناهانی هم که کبیره محسوب می شوند باز هم همه در یک سطح نیستند. وانگهی، ارتکاب گناه از طرف کسی، مجوز ارتکاب برای گناه کردن فرد دیگر نمی شود. ما باید این سخن رسول خدا (ص) را آویزه گوشمان قرار دهیم که: خوشا به حال کسی که ترس از خدا، او را از ترسیدن از مردم فارغ کند، و خوشا به حال کسی که توجه به عیوب خود، او را از پرداختن به عیب های دیگران باز دارد. پاسخ تفصیلی: در جواب پرسش شما توجه به چند نکته ضروری است: 1. همان گونه که می دانید، این طور نیست که قبح و زشتی همه گناهان در یک سطح باشد و گناهکاران نیز در یک رتبه قرار داشته باشند، بلکه میان گناهان نیز شدت و ضعف وجود دارد. بعضی ها کبیره و برخی صغیره، تعدادی از آنها حق الله و بعضی نیز حق الناس است. گناهانی هم که کبیره محسوب می شوند باز هم همه در یک سطح نیستند، بنابر این، این طور نیست که زشتی و گناه شما و شوهرتان و ... همه به یک اندازه باشد. کسی که از روی خطا و اشتباه گناهی از او سرزده، با کسی که می داند کاری را که دارد انجام می دهد گناه است و همچنان آن را ادامه می دهد و .... طبیعی است که این باید گناهش بیشتر باشد. 2. البته چون گناه، سرپیچی و نافرمانی از دستورات خداوند بزرگ است و سرپیچی از کسی است که صاحب همه نعمت هایی است که ما از آن بهره مندیم؛ از این رو گناه هرچه در ظاهر کوچک هم باشد، باز هم بزرگ شمرده می شود. بنابر این شایسته است که هنگام گناه خدا را در نظر بگیریم و خود را در محضر او بدانیم. 3. نیز می دانید که اگر انسان پس از ارتکاب گناه به خود آید، و متوجه شود که خدا را نافرمانی کرده، از گناهش پشیمان شود و توبه واقعی کند، خداوند گناه او را می بخشد و او را مورد لطف و محبت خویش قرار می دهد. با توجه به آیات و روایات زیاد و بر اساس وعده تخلف ناپذیری خداوند هیچ گناهی نیست که در صورت توبه واقعی، خداوند آن را نبخشد جز شرک، [1] البته مشرک نیز اگر از شرک بازگردد و توبه واقعی نماید توبه اش پذیرفته می شود. 4. گفتنی است که ارتکاب گناه از طرف کسی، مجوز ارتکاب برای گناه کردن فرد دیگر نمی شود. ضروری است به شوهرتان تذکر دهید که اگر من در گذشته مرتکب اشتباهی شدم؛ این دلیل نمی شود که شما هم این اشتباه را تکرار کنید. اساساً زن و شوهری که می خواهند سالیان سال در کنار هم زندگی کنند و به کمک هم پله های ترقی و کمال را بپیمایند، نباید به دنبال یافتن نقاط ضعف از هم باشند و اشتباهات یکدیگر را به یکدیگر بکشند، که این کار نه عاقلانه و پسندیده است و نه مجوز برای انجام گناه. 5. همه ما باید این سخن رسول خدا را آویزه گوشمان قرار دهیم که: "... طُوبَی لِمَنْ شَغَلَهُ خَوْفُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عَنْ خَوْفِ النَّاسِ طُوبَی لِمَنْ مَنَعَهُ عَیْبُهُ عَنْ عُیُوبِ الْمُؤْمِنِینَ مِنْ إِخْوَانِه‌..."؛ [2] خوشا به حال کسی که ترس از خدا، او را از ترسیدن از مردم فارغ کند، و خوشا به حال کسی که توجه به عیوب خود، او را از پرداختن به عیب های دیگران باز دارد. پی نوشتها: [1] نساء، 48 و 116. [2] کلینی، کافی، ج 8، ص 165، دار الکتب الاسلامیة، تهران، 1365ش؛ حرعاملی، وسائل الشیعة، ج 15، ص 289، آل البیت، قم، 1409ق. منبع: www.islamquest.net
آیا گناه افراد قابل مقایسه است، تا بتوان نتیجه گرفت که گناه من بزرگ تر است یا گناه فلانی؟
پاسخ اجمالی:
این طور نیست که قبح و زشتی همه گناهان در یک سطح باشد و گناهکاران نیز در یک رتبه قرار داشته باشند، بلکه میان گناهان نیز شدت و ضعف وجود دارد. بعضی از گناهان کبیره و برخی صغیره، تعدادی از آنها حق الله و بعضی نیز حق الناس است. گناهانی هم که کبیره محسوب می شوند باز هم همه در یک سطح نیستند. وانگهی، ارتکاب گناه از طرف کسی، مجوز ارتکاب برای گناه کردن فرد دیگر نمی شود. ما باید این سخن رسول خدا (ص) را آویزه گوشمان قرار دهیم که: خوشا به حال کسی که ترس از خدا، او را از ترسیدن از مردم فارغ کند، و خوشا به حال کسی که توجه به عیوب خود، او را از پرداختن به عیب های دیگران باز دارد.
پاسخ تفصیلی:
در جواب پرسش شما توجه به چند نکته ضروری است:
1. همان گونه که می دانید، این طور نیست که قبح و زشتی همه گناهان در یک سطح باشد و گناهکاران نیز در یک رتبه قرار داشته باشند، بلکه میان گناهان نیز شدت و ضعف وجود دارد. بعضی ها کبیره و برخی صغیره، تعدادی از آنها حق الله و بعضی نیز حق الناس است. گناهانی هم که کبیره محسوب می شوند باز هم همه در یک سطح نیستند، بنابر این، این طور نیست که زشتی و گناه شما و شوهرتان و ... همه به یک اندازه باشد. کسی که از روی خطا و اشتباه گناهی از او سرزده، با کسی که می داند کاری را که دارد انجام می دهد گناه است و همچنان آن را ادامه می دهد و .... طبیعی است که این باید گناهش بیشتر باشد.
2. البته چون گناه، سرپیچی و نافرمانی از دستورات خداوند بزرگ است و سرپیچی از کسی است که صاحب همه نعمت هایی است که ما از آن بهره مندیم؛ از این رو گناه هرچه در ظاهر کوچک هم باشد، باز هم بزرگ شمرده می شود. بنابر این شایسته است که هنگام گناه خدا را در نظر بگیریم و خود را در محضر او بدانیم.
3. نیز می دانید که اگر انسان پس از ارتکاب گناه به خود آید، و متوجه شود که خدا را نافرمانی کرده، از گناهش پشیمان شود و توبه واقعی کند، خداوند گناه او را می بخشد و او را مورد لطف و محبت خویش قرار می دهد. با توجه به آیات و روایات زیاد و بر اساس وعده تخلف ناپذیری خداوند هیچ گناهی نیست که در صورت توبه واقعی، خداوند آن را نبخشد جز شرک، [1] البته مشرک نیز اگر از شرک بازگردد و توبه واقعی نماید توبه اش پذیرفته می شود.
4. گفتنی است که ارتکاب گناه از طرف کسی، مجوز ارتکاب برای گناه کردن فرد دیگر نمی شود. ضروری است به شوهرتان تذکر دهید که اگر من در گذشته مرتکب اشتباهی شدم؛ این دلیل نمی شود که شما هم این اشتباه را تکرار کنید. اساساً زن و شوهری که می خواهند سالیان سال در کنار هم زندگی کنند و به کمک هم پله های ترقی و کمال را بپیمایند، نباید به دنبال یافتن نقاط ضعف از هم باشند و اشتباهات یکدیگر را به یکدیگر بکشند، که این کار نه عاقلانه و پسندیده است و نه مجوز برای انجام گناه.
5. همه ما باید این سخن رسول خدا را آویزه گوشمان قرار دهیم که: "... طُوبَی لِمَنْ شَغَلَهُ خَوْفُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عَنْ خَوْفِ النَّاسِ طُوبَی لِمَنْ مَنَعَهُ عَیْبُهُ عَنْ عُیُوبِ الْمُؤْمِنِینَ مِنْ إِخْوَانِه..."؛ [2] خوشا به حال کسی که ترس از خدا، او را از ترسیدن از مردم فارغ کند، و خوشا به حال کسی که توجه به عیوب خود، او را از پرداختن به عیب های دیگران باز دارد.
پی نوشتها:
[1] نساء، 48 و 116.
[2] کلینی، کافی، ج 8، ص 165، دار الکتب الاسلامیة، تهران، 1365ش؛ حرعاملی، وسائل الشیعة، ج 15، ص 289، آل البیت، قم، 1409ق.
منبع: www.islamquest.net
- [آیت الله اردبیلی] آیا احکام شرعی در مورد افراد وسواسی، در مقایسه با افراد معمولی، یکسان است یا متفاوت؟
- [سایر] تهمت زدن چگونه است و از این نوع گناهان - گناهان زبان- چه نتیجه ای می گیریم؟
- [سایر] چرا افراد مرتکب گناه می شوند؟
- [سایر] چرا بعضی از افراد گناه میکنند؟
- [سایر] بردن آبروی مؤمن با چه گناهی مقایسه شده و در چه شرایطی جایز است و چگونه می توان از این گناه توبه کرد؟
- [سایر] کسی که نتیجه تمام اعمال او یعنی گناهان و حسنات او برابر باشد به بهشت میرود یا جهنم؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] من یک بازاری هستم و بابت خرید اجناس مورد نیازم بدهکاری هایی دارم و در مقابل از افراد به همان نسبت طلبکار هستم، آیا می توانم برای تسویه بدهی و وصول طلبم، به طلبکارم بگویم طلبت را از فلانی بگیر؟
- [سایر] آیا اعتقاد به شفاعت، موجب جرأت افراد بر گناه و شانه خالی کردن از مسؤولیت نمیشود؟
- [سایر] آیا بر اساس احادیث و منابع دینی گناهان در مقایسه با یکدیگر از لحاظ کیفری مقدار خاصی دارند. مثلا زنا گناهش از گوش کردن به موسیقی 34 بار بیشتر است یا...
- [آیت الله اردبیلی] دانشآموزان استثنایی (کم توان ذهنی)، با توجه به این که سنّ عقلی آنان در مقایسه با افراد عادی همسنّ خود پایینتر است (به عنوان مثال سنّ آنها دوازده سال، ولی سنّ عقلی آنها هشت سال است)، آیا سنّ تکلیف این دانشآموزان، مانند افراد عادی، همان نُه سال قمری در دختران و پانزده سال قمری در پسران است یا خیر؟
- [آیت الله مظاهری] اگر انکار فضیلتی از فضائل و خوبیها کند نظیر اینکه بگوید فلانی مجتهد نیست یا عادل نیست یا با انصاف نیست، چنانچه آن انکار فضیلت موجب تنقیص و شکستن شخصیّت او شود، غیبت و حرام است. صفحه 415
- [آیت الله نوری همدانی] هر گاه انسان کسی را وصیّ کند و بگوید که اگر آن کس بمیرد فلانی وصی باشد ؛ بعد از آنکه وصیّ او مرد ، وصیّ دوّم باید کارهای میّت را انجام دهد .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] هرگاه انسان کسی را وصی کند و بگوید که اگر آن کس بمیرد فلانی وصی باشد؛ بعد از آنکه وصی اول مرد؛ وصی دوم باید کارهای میت را انجام دهد.
- [آیت الله خوئی] هرگاه انسان کسی را وصی کند، و بگوید که اگر آن کس بمیرد فلانی وصی باشد، بعد از آن که وصی اول مرد، وصی دوم باید کارهای میت را انجام دهد.
- [آیت الله سیستانی] کسی که برای معصیت سفر نکرده ، اگر در بین راه قصد کند که بقیه راه را برای معصیت برود ، باید نماز را تمام بخواند ، ولی نمازهائی را که شکسته خوانده صحیح است . شرط ششم : آنکه از کسانی نباشد که خانهشان همراه خودشان است ، مانند صحرانشینهائی که در بیابانها گردش میکنند ، و هر جا آب و خوراک برای خود و حشمشان پیدا کنند میمانند ، و بعد از چندی به جای دیگری میروند ، پس اینگونه افراد در این مسافرتها باید نماز را تمام بخوانند .
- [آیت الله مظاهری] به سیّدی که معصیت کار است، اگر خمس دادن کمک به معصیت او باشد، نمیشود خمس داد و به سیّدی هم که آشکارا معصیت میکند، گرچه دادن خمس کمک به معصیت او نباشد. نباید خمس بدهند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر جلوگیری از معصیت توقّف داشته باشد بر اینکه دست معصیت کار را بگیرد یا اورا از محلّ معصیت بیرون کند یا در آلتی که به آن معصیت می کند تصرّف کند جایز است ، بلکه واجب است عمل کند .
- [آیت الله اردبیلی] هرگاه انسان کسی را وصیّ کند و بگوید که: (اگر آن فرد از دنیا رفت، فلانی وصی باشد)، بعد از آن که وصیّ اوّل مُرد، وصیّ دوم باید کارهای میّت را انجام دهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] هرگاه انسان کسی را وصی کند و بگوید که اگر آنکس بمیرد فلانی وصی باشد، بعد از آن که وصیّ اوّل مرد، وصیّ دوم باید کارهای میّت را انجام دهد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] هر گاه انسان کسی را وصیّ کند و بگوید که اگر آن کس بمیرد فلانی وصیّ باشد، بعد از آن که وصیّ اوّل مرد، مسؤولیّت امر بر عهده وصیّ دوم قرار میگیرد.