ایه قران
آیات، اجزای مشخص شده هر سوره، توسط پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم را آیات گویند.
بهترین آیه قرآن کدام آیه است؟
شرح پرسش بهترین آیه قرآن کدام است؟ آیا می‌توان گفت به این علت که این آیه یا همه آیات بسته به مقصودی که دارند بهترین‌اند؟ پاسخ : قبل از پرداختن به اصل پاسخ باید گفت؛ همانگونه که خود قرآن کریم بهترین و برترین کتاب آسمانی است، تمام آیاتش در نهایت حسن و برتری هستند؛ از این رو نمی‌توان فرقی بین آنها قائل شد و گفت این آیات از مقام بالایی برخودارند و آن آیات در درجه پایین‌ترند. قرآن کریم تمام آیاتش سراسر نور است. بر این اساس، نمی‌توان به صورت کلی آیه‌‌ای را به صورت مطلق و از همه جهات برتر از دیگر آیات دانست. اما در عین حال ممکن تعدادی از آیات یا سوره‌ها از جنبه‌ای بر آیه دیگر برتری داشته باشد. به عنوان نمونه برخی سوره‌های قرآن؛ مانند سورۀ یوسف از جنبۀ ارائۀ زیبای داستان‌های تاریخی، زیباتر از دیگر سوره‌ها است. در همین راستا برخی سوره‌ها با عنوان (ام الکتاب)، (قلب القرآن) و ... سوره‌های برتر اعلام شده‌اند. 1. (أَنَّ النَّبِیَّ(ص) قَالَ لِجَابِرٍ أَ لَا أُعَلِّمُکَ أَفْضَلَ سُورَةٍ أَنْزَلَهَا اللَّهُ فِی کِتَابِهِ قَالَ (بَلَی) عَلِّمْنِیهَا فَعَلَّمَهُ الْحَمْدَ أُمَّ الْکِتَاب‌)؛[1]پیامبر اسلام(ص) فرمود: آیا می‌خواهی بدانی با فضیلت‌ترین سوره‌ای که خداوند در کتابش نازل کرده کدام است؟! جابر گفت بلی، آن‌را به من بیاموز، پیامبر فرمود سوره حمد ام الکتاب است. 2. ( عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: قَالَ إِنَّ لِکُلِّ شَیْ‌ءٍ قَلْباً وَ إِنَّ قَلْبَ الْقُرْآنِ یس....‌)؛[2] از امام صادق(ع) روایت شده است، برای هر چیزی قلبی است و قلب قرآن سوره (یس= یاسین) است. 3. (وَ عَنْهُ (ص)‌ لِکُلِّ شَیْ‌ءٍ عَرُوسٌ وَ عَرُوسُ‌ الْقُرْآنِ‌ الرَّحْمَن‌)؛[3] از پیامبر(ص) نقل شده است برای هر چیزی عروسی است و عروس قرآن سوره الرحمن است. 4. صاحب مجمع البیان روایتی را نقل میکند که در آن پیامبر اکرم(ص) برترین آیه را آیه 30 سوره شوری، اعلام می‌فرمایند: (وَ ما أَصابَکُمْ مِنْ مُصیبَةٍ فَبِما کَسَبَتْ أَیْدیکُمْ وَ یَعْفُوا عَنْ کَثیر)؛[4] هر مصیبتی به شما رسد در برابر اعمالی است که انجام داده‌اید، و بسیاری را نیز عفو می‌کند! متن روایت این‌گونه است: (و روی عن علی(ع) أنه قال، قال رسول الله(ص) خیر آیة فی کتاب الله هذه الآیة یا علی ما من خدش عود و لا نکبة قدم إلا بذنب و ما عفا الله عنه فی الدنیا فهو أکرم من أن یعود فیه و ما عاقب علیه فی الدنیا فهو أعدل من أن یثنی علی عبده)؛[5] امام علی(ع) می‌فرماید: رسول خدا(ص) فرمود بهترین آیه در قرآن این آیه(30، شوری) است. یا علی، هیچ خراش چوبی، و هیچ زمین خوردنی نیست، مگر آنکه به واسطه گناهی است که انسان انجام داده است. خداوند بزرگ‌تر از آن است که هر گناهی را که در دنیا عفو کرده، در آخرت انسان را برای آن مجازات فرماید، و گناهانی را که در دنیا مکافات فرموده، عادل‌تر از آن است که در آخرت انسان را دوباره به خاطر آن مجازات نماید. همانگونه که مشاهده می فرمایید، برتری این آیه بر دیگر متون قرآنی نیز ناظر به جنبۀ رحمانیت پروردگار است . پی نوشت: [1]. عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، محقق، مصحح، رسولی محلاتی، هاشم،‌ ج ‌1، ص 20، المطبعة العلمیة، تهران، چاپ اول، 1380 ق‌. [2] ابن بابویه، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص 111، دار الشریف الرضی للنشر، قم، چاپ دوم، 1406ق. [3] کفعمی، ابراهیم بن علی، المصباح للکفعمی (جنة الأمان الواقیة)، ص 446، دارالرضی، قم، چاپ دوم، 1405ق. [4] شوری، 30. [5] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ‌9، ص 47، ناصر خسرو، تهران، 1372ش. منبع:islamquest.net
شرح پرسش بهترین آیه قرآن کدام است؟ آیا می‌توان گفت به این علت که این آیه یا همه آیات بسته به مقصودی که دارند بهترین‌اند؟ پاسخ : قبل از پرداختن به اصل پاسخ باید گفت؛ همانگونه که خود قرآن کریم بهترین و برترین کتاب آسمانی است، تمام آیاتش در نهایت حسن و برتری هستند؛ از این رو نمی‌توان فرقی بین آنها قائل شد و گفت این آیات از مقام بالایی برخودارند و آن آیات در درجه پایین‌ترند. قرآن کریم تمام آیاتش سراسر نور است. بر این اساس، نمی‌توان به صورت کلی آیه‌‌ای را به صورت مطلق و از همه جهات برتر از دیگر آیات دانست. اما در عین حال ممکن تعدادی از آیات یا سوره‌ها از جنبه‌ای بر آیه دیگر برتری داشته باشد. به عنوان نمونه برخی سوره‌های قرآن؛ مانند سورۀ یوسف از جنبۀ ارائۀ زیبای داستان‌های تاریخی، زیباتر از دیگر سوره‌ها است. در همین راستا برخی سوره‌ها با عنوان (ام الکتاب)، (قلب القرآن) و ... سوره‌های برتر اعلام شده‌اند. 1. (أَنَّ النَّبِیَّ(ص) قَالَ لِجَابِرٍ أَ لَا أُعَلِّمُکَ أَفْضَلَ سُورَةٍ أَنْزَلَهَا اللَّهُ فِی کِتَابِهِ قَالَ (بَلَی) عَلِّمْنِیهَا فَعَلَّمَهُ الْحَمْدَ أُمَّ الْکِتَاب‌)؛[1]پیامبر اسلام(ص) فرمود: آیا می‌خواهی بدانی با فضیلت‌ترین سوره‌ای که خداوند در کتابش نازل کرده کدام است؟! جابر گفت بلی، آن‌را به من بیاموز، پیامبر فرمود سوره حمد ام الکتاب است. 2. ( عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: قَالَ إِنَّ لِکُلِّ شَیْ‌ءٍ قَلْباً وَ إِنَّ قَلْبَ الْقُرْآنِ یس....‌)؛[2] از امام صادق(ع) روایت شده است، برای هر چیزی قلبی است و قلب قرآن سوره (یس= یاسین) است. 3. (وَ عَنْهُ (ص)‌ لِکُلِّ شَیْ‌ءٍ عَرُوسٌ وَ عَرُوسُ‌ الْقُرْآنِ‌ الرَّحْمَن‌)؛[3] از پیامبر(ص) نقل شده است برای هر چیزی عروسی است و عروس قرآن سوره الرحمن است. 4. صاحب مجمع البیان روایتی را نقل میکند که در آن پیامبر اکرم(ص) برترین آیه را آیه 30 سوره شوری، اعلام می‌فرمایند: (وَ ما أَصابَکُمْ مِنْ مُصیبَةٍ فَبِما کَسَبَتْ أَیْدیکُمْ وَ یَعْفُوا عَنْ کَثیر)؛[4] هر مصیبتی به شما رسد در برابر اعمالی است که انجام داده‌اید، و بسیاری را نیز عفو می‌کند! متن روایت این‌گونه است: (و روی عن علی(ع) أنه قال، قال رسول الله(ص) خیر آیة فی کتاب الله هذه الآیة یا علی ما من خدش عود و لا نکبة قدم إلا بذنب و ما عفا الله عنه فی الدنیا فهو أکرم من أن یعود فیه و ما عاقب علیه فی الدنیا فهو أعدل من أن یثنی علی عبده)؛[5] امام علی(ع) می‌فرماید: رسول خدا(ص) فرمود بهترین آیه در قرآن این آیه(30، شوری) است. یا علی، هیچ خراش چوبی، و هیچ زمین خوردنی نیست، مگر آنکه به واسطه گناهی است که انسان انجام داده است. خداوند بزرگ‌تر از آن است که هر گناهی را که در دنیا عفو کرده، در آخرت انسان را برای آن مجازات فرماید، و گناهانی را که در دنیا مکافات فرموده، عادل‌تر از آن است که در آخرت انسان را دوباره به خاطر آن مجازات نماید. همانگونه که مشاهده می فرمایید، برتری این آیه بر دیگر متون قرآنی نیز ناظر به جنبۀ رحمانیت پروردگار است . پی نوشت: [1]. عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، محقق، مصحح، رسولی محلاتی، هاشم،‌ ج ‌1، ص 20، المطبعة العلمیة، تهران، چاپ اول، 1380 ق‌. [2] ابن بابویه، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص 111، دار الشریف الرضی للنشر، قم، چاپ دوم، 1406ق. [3] کفعمی، ابراهیم بن علی، المصباح للکفعمی (جنة الأمان الواقیة)، ص 446، دارالرضی، قم، چاپ دوم، 1405ق. [4] شوری، 30. [5] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ‌9، ص 47، ناصر خسرو، تهران، 1372ش. منبع:islamquest.net
عنوان سوال:
بهترین آیه قرآن کدام آیه است؟
پاسخ:
شرح پرسش
بهترین آیه قرآن کدام است؟ آیا می‌توان گفت به این علت که این آیه یا همه آیات بسته به مقصودی که دارند بهترین‌اند؟
پاسخ :
قبل از پرداختن به اصل پاسخ باید گفت؛ همانگونه که خود قرآن کریم بهترین و برترین کتاب آسمانی است، تمام آیاتش در نهایت حسن و برتری هستند؛ از این رو نمی‌توان فرقی بین آنها قائل شد و گفت این آیات از مقام بالایی برخودارند و آن آیات در درجه پایین‌ترند. قرآن کریم تمام آیاتش سراسر نور است. بر این اساس، نمی‌توان به صورت کلی آیه‌‌ای را به صورت مطلق و از همه جهات برتر از دیگر آیات دانست.
اما در عین حال ممکن تعدادی از آیات یا سوره‌ها از جنبه‌ای بر آیه دیگر برتری داشته باشد. به عنوان نمونه برخی سوره‌های قرآن؛ مانند سورۀ یوسف از جنبۀ ارائۀ زیبای داستان‌های تاریخی، زیباتر از دیگر سوره‌ها است.
در همین راستا برخی سوره‌ها با عنوان (ام الکتاب)، (قلب القرآن) و ... سوره‌های برتر اعلام شده‌اند.
1. (أَنَّ النَّبِیَّ(ص) قَالَ لِجَابِرٍ أَ لَا أُعَلِّمُکَ أَفْضَلَ سُورَةٍ أَنْزَلَهَا اللَّهُ فِی کِتَابِهِ قَالَ (بَلَی) عَلِّمْنِیهَا فَعَلَّمَهُ الْحَمْدَ أُمَّ الْکِتَاب)؛[1]پیامبر اسلام(ص) فرمود: آیا می‌خواهی بدانی با فضیلت‌ترین سوره‌ای که خداوند در کتابش نازل کرده کدام است؟! جابر گفت بلی، آن‌را به من بیاموز، پیامبر فرمود سوره حمد ام الکتاب است.
2. ( عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: قَالَ إِنَّ لِکُلِّ شَیْ‌ءٍ قَلْباً وَ إِنَّ قَلْبَ الْقُرْآنِ یس....)؛[2] از امام صادق(ع) روایت شده است، برای هر چیزی قلبی است و قلب قرآن سوره (یس= یاسین) است.
3. (وَ عَنْهُ (ص) لِکُلِّ شَیْ‌ءٍ عَرُوسٌ وَ عَرُوسُ الْقُرْآنِ الرَّحْمَن)؛[3] از پیامبر(ص) نقل شده است برای هر چیزی عروسی است و عروس قرآن سوره الرحمن است.
4. صاحب مجمع البیان روایتی را نقل میکند که در آن پیامبر اکرم(ص) برترین آیه را آیه 30 سوره شوری، اعلام می‌فرمایند: (وَ ما أَصابَکُمْ مِنْ مُصیبَةٍ فَبِما کَسَبَتْ أَیْدیکُمْ وَ یَعْفُوا عَنْ کَثیر)؛[4] هر مصیبتی به شما رسد در برابر اعمالی است که انجام داده‌‌‌اید، و بسیاری را نیز عفو میکند!
متن روایت این‌گونه است: (و روی عن علی(ع) أنه قال، قال رسول الله(ص) خیر آیة فی کتاب الله هذه الآیة یا علی ما من خدش عود و لا نکبة قدم إلا بذنب و ما عفا الله عنه فی الدنیا فهو أکرم من أن یعود فیه و ما عاقب علیه فی الدنیا فهو أعدل من أن یثنی علی عبده)؛[5] امام علی(ع) می‌فرماید: رسول خدا(ص) فرمود بهترین آیه در قرآن این آیه(30، شوری) است. یا علی، هیچ خراش چوبی، و هیچ زمین خوردنی نیست، مگر آنکه به واسطه گناهی است که انسان انجام داده است. خداوند بزرگ‌تر از آن است که هر گناهی را که در دنیا عفو کرده، در آخرت انسان را برای آن مجازات فرماید، و گناهانی را که در دنیا مکافات فرموده، عادل‌‌تر از آن است که در آخرت انسان را دوباره به خاطر آن مجازات نماید.
همانگونه که مشاهده می فرمایید، برتری این آیه بر دیگر متون قرآنی نیز ناظر به جنبۀ رحمانیت پروردگار است .
پی نوشت:
[1]. عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، محقق، مصحح، رسولی محلاتی، هاشم، ج 1، ص 20، المطبعة العلمیة، تهران، چاپ اول، 1380 ق.
[2] ابن بابویه، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص 111، دار الشریف الرضی للنشر، قم، چاپ دوم، 1406ق.
[3] کفعمی، ابراهیم بن علی، المصباح للکفعمی (جنة الأمان الواقیة)، ص 446، دارالرضی، قم، چاپ دوم، 1405ق.
[4] شوری، 30.
[5] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 9، ص 47، ناصر خسرو، تهران، 1372ش.
منبع:islamquest.net
- [سایر] امیدوار کنندهترین آیه در قرآن کدام آیه است؟
- [سایر] کدام آیه در قرآن به نام آیه امانت معروف است؟
- [سایر] چرا ما انسان‌ها نمیتوانیم آیه ایی مثل آیه قرآن بیاوریم؟
- [سایر] تفسیر آیه (یا لَیتَنی کُنتُ تراباً) با توجه به روایاتی که درباره تفسیر این آیه نقل شده چیست؟
- [سایر] آیه وسط قرآن چیست؟
- [سایر] کلمه اشراق به چه معنا و مفهومی است.چند بار در قرآن تکرار شده است.در کدام سوره و آیه قرآن ذکر شده است .تفسیر این آیه چیست. ارتباط این آیه که کلمه اشراق دارد با آیات قبل و بعد آن چیست؟
- [سایر] امید بخشترین آیه قران چیست؟
- [سایر] آیا می‌توان با آیه (أَ فَلا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآن) لزوم تفسیر قرآن به قرآن را ثابت کرد؟
- [سایر] تفسیر آیه 104 سوره اسراء چیست؟ آیا مقصود از این آیه سرزمین فلسطین است، یا مصر؟
- [سایر] آیه سقایة الحاج در قرآن به چه آیه ای می گویند و به چه معنا است؟
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است که بر بالین محتضر سوره مبارکه یس و صافات و احزاب و ایه الکرسی و ایه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه ایه اخر سوره بقره بلکه هر چه از قران ممکن است بخوانند
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است که بر بالین محتضر سوره مبارکه یس و صافات و احزاب و ایه الکرسی و ایه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه ایه اخر سوره بقره بلکه هر چه از قران ممکن است بخوانند
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکة یس و الصافات و آیه الکرسی و آیه پنجاه و چهارم ازو سورة اعراف و سه آیه آخر سوره بقره بلکه هر چه ازو قرآن ممکن بخوانند .
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره‌های مبارکه (یس) و (صافات) و (احزاب) و (آیة الکرسی) و دو آیه بعد آن تا (هُم فِیها خالِدون) و آیه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه آیه آخر سوره بقره را بلکه هر چه از قرآن ممکن است بخوانند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکه یس، و الصافات و احزاب و آیة الکرسی و آیه پنجاه و چهارم از سوره اعراف یعنی آیه اِنَّ رَبَّکُمُ اللهُ الَّذی خَلَقَ السَّماواتِ... و سه آیه آخر سوره بقره بلکه هرچه از قرآن ممکن است بخوانند.
- [آیت الله مظاهری] اگر آیه سجده را از کسی که قصد خواندن قرآن ندارد بشنود یا از رادیو و ضبط صوت و مانند اینها آیه سجده را بشنود، واجب است سجده کند.
- [آیت الله اردبیلی] جنب وقتی که دعای کمیل میخواند، نباید آیه (أفمن کان مؤمنا کمن کان فاسقا لا یستوون) را که آیه هجدهم سوره سجده می‌باشد، بخواند؛ ولی اگر آن را به قصد قرآن نخواند، اشکال ندارد، اگرچه نخواندن آن بهتر است.
- [امام خمینی] اگر آیه سجده را از کسی که قصد خواندن قرآن ندارد بشنود، یا از مثل گرامافون آیه سجده را بشنود، لازم نیست سجده نماید. ولی اگر از آلتی که صدای خود انسان را می رساند بشنود، واجب است سجده کند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر دیوانه و یا کودک غیر بالغ آیه سجده را به قصد قرآن بخواند، چنانچه کسی به آن آیه گوش کند، باید سجده نماید؛ ولی اگر کسی آیه سجده را بدون آن که قصد خواندن قرآن داشته باشد، بخواند (مثل کسی که در خواب آن را میخواند)، با گوش دادن به آن، سجده واجب نمیشود؛ ولی اگر از چیزی مثل ضبط صوت و رادیو به آیه سجده گوش کند، احتیاطا لازم است سجده نماید و اگر از وسیلهای که صدای قاری را همزمان با قرائت او پخش میکند به آیه سجده گوش کند، واجب است سجده کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر انسان از بچه غیر ممیز که خوب و بد را نمی فهمد یا از کسی که قصد خواندن قران ندارد یا مثلا از گرامافون یا نوار ضبط صوت ایه سجده را استماع کند سجده واجب نیست ولی اگر شخصی در ایستگاه رادیو ایه سجده را به قصد این که از قران است بخواند و انسان به وسیله رادیو گوش دهد سجده واجب است