قرآن کریم سرشار از آیات مژده و امید است. اما در این‌که کدام‌یک از آیاتش امید بیشتری به مؤمنان می‌دهد، سخن پیشوایان دین در این زمینه متفاوت است که شاید این تفاوت، ناظر به جنبه‌های مختلف امیدبخشی‌ باشد: 1. ابوحمزه ثمالی می‌گوید؛ از امام باقر(ع) یا امام صادق(ع) شنیدم که می‌فرمودند: علی(ع) خطاب به مردم فرمود کدام آیه قرآن در نظر شما امیدبخش‌تر است؟ برخی از آنها گفتند آیه: «إِنَّ اللَّهَ لا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ- وَ یَغْفِرُ ما دُونَ ذلِکَ لِمَنْ یَشاءُ».[1] امام فرمود خوب است، اما این نیست. عده‌ای گفتند آیه: «یا عِبادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلی‏ أَنْفُسِهِمْ- لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ»[2] . امام فرمود: این هم خوب است، اما این آیه نیست. برخی هم گفتند: «الَّذِینَ إِذا فَعَلُوا فاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ- ذَکَرُوا اللَّهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ».[3] فرمود این نیز درست است، اما این آیه نیست. آن‌گاه مردم شروع به پچ‌پچ کردن نمودند. امام علی(ع) فرمود: ای مردم چه شده است شما را؟ گفتند چیزی نیست، به خدا ما در این ارتباط چیزی نمی‌دانیم. آن‌گاه امام(ع) فرمود: از رسول خدا(ص) شنیدم، می‌فرمود امیدبخش‌ترین آیه در کتاب خدا این آیه است: «وَ أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَیِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّیْلِ...».[4] پیامبر تمام این آیه را تلاوت کرد و فرمود: یا علی، قسم به کسی که مرا به حق مبعوث نمود، هریک از ما وقتی که برای وضو بر می‌خیزد، از تمام اعضا و جوارحش گناهان ریخته می‌شود؛ وقتی به ظاهر و باطن، رو به خدا ایستاده از نماز خارج نمی‌شود، مگر این‌که چیزی از گناهانش باقی نمی‌ماند، آن‌گونه که از مادر متولد شد. پس اگر چیزی بین دونماز به او رسید برای او است. پیامبر پنج وقت نماز را شمرد و در ادامه فرمود: یا علی، مَثَلِ نماز برای امتم؛ مانند جوی آبی است که بر در خانه‌ی هر یک از شما است، پس کسی که بدنش آلوده باشد و پنج بار در روز در این آب خود را بشوید، آیا باز آلودگی در بدنش باقی می‌ماند؟! به خدا سوگند، نماز برای امتم این‌گونه است.[5] 2. راوی می‌گوید از امام باقر(ع) پرسیدم، کدام آیه در قرآن، امیدبخش‌تر است؟ حضرت فرمود: مردم در این باره چه می‌گویند؟ گفتم آنان می‌گویند آیه: «یا عِبادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلی‏ أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ».[6] امام(ع) فرمود: اما از نظر ما اهل بیت، این آیه نیست. گفتم؛ پس به نظر شما کدام آیه است؟ فرمود: «وَ لَسَوْفَ یُعْطِیکَ رَبُّکَ فَتَرْضی»،[7] که شفاعت برای امت پیامبر قرار داده شد.[8] [1] . نساء، 48. [2] . زمر، 53. [3] . آل عمران، 135. [4] . هود، 114. [5] . عیاشی، محمد بن مسعود، التفسیر، محقق، مصحح، رسولی محلاتی، هاشم، ج ‏2، ص 161- 162، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، 1380ق. [6] . زمر، 53. [7] . ضحی، 5. [8] . فرات کوفی، ابوالقاسم، تفسیر فرات، تحقیق، محمودی، محمد کاظم، ص 571، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی، چاپ اول، 1410ق.
امیدوار کنندهترین آیه در قرآن کدام آیه است؟
قرآن کریم سرشار از آیات مژده و امید است. اما در اینکه کدامیک از آیاتش امید بیشتری به مؤمنان میدهد، سخن پیشوایان دین در این زمینه متفاوت است که شاید این تفاوت، ناظر به جنبههای مختلف امیدبخشی باشد:
1. ابوحمزه ثمالی میگوید؛ از امام باقر(ع) یا امام صادق(ع) شنیدم که میفرمودند: علی(ع) خطاب به مردم فرمود کدام آیه قرآن در نظر شما امیدبخشتر است؟ برخی از آنها گفتند آیه: «إِنَّ اللَّهَ لا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ- وَ یَغْفِرُ ما دُونَ ذلِکَ لِمَنْ یَشاءُ».[1] امام فرمود خوب است، اما این نیست. عدهای گفتند آیه: «یا عِبادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلی أَنْفُسِهِمْ- لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ»[2] . امام فرمود: این هم خوب است، اما این آیه نیست. برخی هم گفتند: «الَّذِینَ إِذا فَعَلُوا فاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ- ذَکَرُوا اللَّهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ».[3] فرمود این نیز درست است، اما این آیه نیست. آنگاه مردم شروع به پچپچ کردن نمودند. امام علی(ع) فرمود: ای مردم چه شده است شما را؟ گفتند چیزی نیست، به خدا ما در این ارتباط چیزی نمیدانیم.
آنگاه امام(ع) فرمود: از رسول خدا(ص) شنیدم، میفرمود امیدبخشترین آیه در کتاب خدا این آیه است: «وَ أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَیِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّیْلِ...».[4] پیامبر تمام این آیه را تلاوت کرد و فرمود: یا علی، قسم به کسی که مرا به حق مبعوث نمود، هریک از ما وقتی که برای وضو بر میخیزد، از تمام اعضا و جوارحش گناهان ریخته میشود؛ وقتی به ظاهر و باطن، رو به خدا ایستاده از نماز خارج نمیشود، مگر اینکه چیزی از گناهانش باقی نمیماند، آنگونه که از مادر متولد شد. پس اگر چیزی بین دونماز به او رسید برای او است. پیامبر پنج وقت نماز را شمرد و در ادامه فرمود: یا علی، مَثَلِ نماز برای امتم؛ مانند جوی آبی است که بر در خانهی هر یک از شما است، پس کسی که بدنش آلوده باشد و پنج بار در روز در این آب خود را بشوید، آیا باز آلودگی در بدنش باقی میماند؟! به خدا سوگند، نماز برای امتم اینگونه است.[5]
2. راوی میگوید از امام باقر(ع) پرسیدم، کدام آیه در قرآن، امیدبخشتر است؟ حضرت فرمود: مردم در این باره چه میگویند؟ گفتم آنان میگویند آیه: «یا عِبادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلی أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ».[6] امام(ع) فرمود: اما از نظر ما اهل بیت، این آیه نیست. گفتم؛ پس به نظر شما کدام آیه است؟ فرمود: «وَ لَسَوْفَ یُعْطِیکَ رَبُّکَ فَتَرْضی»،[7] که شفاعت برای امت پیامبر قرار داده شد.[8] [1] . نساء، 48. [2] . زمر، 53. [3] . آل عمران، 135. [4] . هود، 114. [5] . عیاشی، محمد بن مسعود، التفسیر، محقق، مصحح، رسولی محلاتی، هاشم، ج 2، ص 161- 162، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، 1380ق. [6] . زمر، 53. [7] . ضحی، 5. [8] . فرات کوفی، ابوالقاسم، تفسیر فرات، تحقیق، محمودی، محمد کاظم، ص 571، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی، چاپ اول، 1410ق.
- [سایر] امیدوار کنندهترین آیه قرآن چیست؟
- [سایر] بهترین آیه قرآن کدام آیه است؟
- [سایر] کدام آیه در قرآن به نام آیه امانت معروف است؟
- [سایر] چرا ما انسانها نمیتوانیم آیه ایی مثل آیه قرآن بیاوریم؟
- [سایر] تفسیر آیه (یا لَیتَنی کُنتُ تراباً) با توجه به روایاتی که درباره تفسیر این آیه نقل شده چیست؟
- [سایر] آیه وسط قرآن چیست؟
- [سایر] کلمه اشراق به چه معنا و مفهومی است.چند بار در قرآن تکرار شده است.در کدام سوره و آیه قرآن ذکر شده است .تفسیر این آیه چیست. ارتباط این آیه که کلمه اشراق دارد با آیات قبل و بعد آن چیست؟
- [سایر] امید بخشترین آیه قران چیست؟
- [سایر] آیا میتوان با آیه (أَ فَلا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآن) لزوم تفسیر قرآن به قرآن را ثابت کرد؟
- [سایر] تفسیر آیه 104 سوره اسراء چیست؟ آیا مقصود از این آیه سرزمین فلسطین است، یا مصر؟
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است که بر بالین محتضر سوره مبارکه یس و صافات و احزاب و ایه الکرسی و ایه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه ایه اخر سوره بقره بلکه هر چه از قران ممکن است بخوانند
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است که بر بالین محتضر سوره مبارکه یس و صافات و احزاب و ایه الکرسی و ایه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه ایه اخر سوره بقره بلکه هر چه از قران ممکن است بخوانند
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکة یس و الصافات و آیه الکرسی و آیه پنجاه و چهارم ازو سورة اعراف و سه آیه آخر سوره بقره بلکه هر چه ازو قرآن ممکن بخوانند .
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سورههای مبارکه (یس) و (صافات) و (احزاب) و (آیة الکرسی) و دو آیه بعد آن تا (هُم فِیها خالِدون) و آیه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه آیه آخر سوره بقره را بلکه هر چه از قرآن ممکن است بخوانند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکه یس، و الصافات و احزاب و آیة الکرسی و آیه پنجاه و چهارم از سوره اعراف یعنی آیه اِنَّ رَبَّکُمُ اللهُ الَّذی خَلَقَ السَّماواتِ... و سه آیه آخر سوره بقره بلکه هرچه از قرآن ممکن است بخوانند.
- [آیت الله مظاهری] اگر آیه سجده را از کسی که قصد خواندن قرآن ندارد بشنود یا از رادیو و ضبط صوت و مانند اینها آیه سجده را بشنود، واجب است سجده کند.
- [آیت الله اردبیلی] جنب وقتی که دعای کمیل میخواند، نباید آیه (أفمن کان مؤمنا کمن کان فاسقا لا یستوون) را که آیه هجدهم سوره سجده میباشد، بخواند؛ ولی اگر آن را به قصد قرآن نخواند، اشکال ندارد، اگرچه نخواندن آن بهتر است.
- [امام خمینی] اگر آیه سجده را از کسی که قصد خواندن قرآن ندارد بشنود، یا از مثل گرامافون آیه سجده را بشنود، لازم نیست سجده نماید. ولی اگر از آلتی که صدای خود انسان را می رساند بشنود، واجب است سجده کند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر دیوانه و یا کودک غیر بالغ آیه سجده را به قصد قرآن بخواند، چنانچه کسی به آن آیه گوش کند، باید سجده نماید؛ ولی اگر کسی آیه سجده را بدون آن که قصد خواندن قرآن داشته باشد، بخواند (مثل کسی که در خواب آن را میخواند)، با گوش دادن به آن، سجده واجب نمیشود؛ ولی اگر از چیزی مثل ضبط صوت و رادیو به آیه سجده گوش کند، احتیاطا لازم است سجده نماید و اگر از وسیلهای که صدای قاری را همزمان با قرائت او پخش میکند به آیه سجده گوش کند، واجب است سجده کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر انسان از بچه غیر ممیز که خوب و بد را نمی فهمد یا از کسی که قصد خواندن قران ندارد یا مثلا از گرامافون یا نوار ضبط صوت ایه سجده را استماع کند سجده واجب نیست ولی اگر شخصی در ایستگاه رادیو ایه سجده را به قصد این که از قران است بخواند و انسان به وسیله رادیو گوش دهد سجده واجب است