درست است که مفهوم آیه ، مفهوم وسیع و گسترده‌ای است ، و منحصر به شخص یا اشخاص معینی نمی‌باشد، ولی در روایات متعدد اسلامی که در منابع حدیث اهل سنت و شیعه آمده است، انگشت روی اشخاصی گذارده شده که در صف اول از صفوف (خیرالبریّه)، و بهترین مخلوقات خدا قرار دارند. دقّت در محتوای این احادیث ، بسیاری از حقایق را که تا کنون برای گروهی در پردة ابهام باقی مانده است می‌تواند روشن سازد، و پاسخ روشنی برای بسیاری از اتهامات ناآگاهان باشد. در اینجا توجه خوانندگان را به بخشی از این روایات جلب می‌کنیم 1 مفسّر معروف (سیوطی) در (الدّرالمنثور) ، در ذیل آیه از (ابن عساکر) از (جابر بن عبدالله) نقل می‌کند که ما خدمت پیامبر (ص) بودیم که علی (ع) به سوی ما آمد ، هنگامی که چشم پیامبر (ص) به او افتاد ، فرمود (وَالَّذی نَفْسی بِیَدِهِ اِنَّ هذا وَ شیعَتَهُ لَهُمْ الْفائِزُونَ یَوْمَ الْقِیامَهِ ، وَنَزَلَتْ ، اِنَّ الذَّینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوالصّالِحاتِ اُولئِکَ هُمْ خَیْرُ البَرِیَّهِ فَکانَ اَصْحابُ النَّبِیِ (ص) اِذا اَقْبَلَ عَلِیٌ (ع) قالُوا جاءَ خَیْرُ الّبَرِیَّهِ)! (الدر المنثور 4/379) [پیامبر (ص) فرمود قسم به کسی که جان من به دست او است ، این مرد و شیعیان او ، رستگاران در روز قیامتند، و آیه (اِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوالصّالِحاتِ اُولئِکَ هَمْ خَیْرُ الْبَرِیَّه) نازل شد ، از این رو اصحاب پیامبر (ص) هنگامی که علی (ع) می‌آمد می‌گفتند خیرالبریّه (بهترین مخلوقات خدا) آمد]! 2 در روایت دیگری از ابن عباس می‌خوانیم هنگامی که آیه (اِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوالْصّالِحاتِ اُولئِکَ هُمْ خَیْرُ الْبَرِیَهِ) نازل شد پیامبر اکرم (ص) به علی (ع) فرمود (هُوَ اَنْتَ وَ شیعَتُکَ تَأتی اَنْتَ وَ شیعَتُکَ یَوْمَ الْقیامَهِ راضینَ مَرْضیِیْنَ وَ یَاتی عَدُوُکَ غَضْباناً مُقْمِحینَ) (شواهد التنزیل 2/357) [تو و شیعیانت در روز قیامت خیرالبریه (بهترین مخلوقات) هستید ، هم خدا از شما راضی است و هم شما از خدا راضی هستید ، ولی دشمن تو خشمگین و در زحمت (و عذاب) است] (در بعضی از نسخه‌های حدیث (مقحمین) آمده که به معنی بالا نگاه داشتن سر به وسیله غل و زنجیر است.) 3 در حدیث دیگری از (ابو برزه) آمده است هنگامی که پیامبر اکرم (ص) این آیه را تلاوت فرمود، رو به علی (ع) کرد و گفت (هُمْ اَنْتَ وَ شیعَتُکَ یا عَلِی وَ میعادُ ما بَیْنی وَ بَیْنَکَ الْحَوْضُ)! (شواهد التنزیل 359، ح 1130) [خیر البریّه تو و شیعیانت هستید ای علی! ، و وعدة من و تو کنار حوض کوثر است]. کوتاه سخن اینکه احادیث مربوط به (خیر البریّه) را گروه زیادی در منابع معروف اسلامی نقل کرده‌اند ، و از بهترین دلائل برای افضلیت علی (ع) نسبت به همة مسلمین و صحابه رسول خدا (ص) بعد از آن حضرت است . این در حالی است که دشمنان علی (ع) به خاطر عداوت آن حضرت در عصر تاریک و ظلمانی بنی‌امیه، اصرار بر کتمان فضائل او داشتند و دوستانش به خاطر وحشت از آن جانیان سفاک فضائل او را کتمان می‌کردند ، ولی با نهایت تعجب این فضائل بزرگ تمام این دورانهای تاریک را پشت سر گذاشته و بعد از این همه قرون و اعصار به دست ما رسیده است ، و این نیست جز با امداد الهی. به هر حال از این احادیث به ضمیمه آیة شریفه دو نکته به خوبی استفاده می‌شود: 1 افضلیت علی (ع) نسبت به همة یاران پیامبر (ص)، و از آنجا که مقدم داشتن غیر افضل بر افضل کاری است زشت و ناپسند ، به هیچ حسابی نمی‌توان غیر او را بر او مقدم داشت ، و بنابراین باید نخستین خلیفه و جانشین پیامبر (ص) او باشد، خواه تعیین خلافت از سوی خدا باشد – که ما به آن معتقدیم – یا از سوی خلق و مردم؟ که گروهی دیگر به آن عقیده دارند. 2 نکته دیگری که از این احادیث متعدده به دست می‌آید، این است که نامگذاری پیروان علی (ع) به (شیعه) چیزی است که در زبان پیامبر اکرم (ص) بارها آمده است ، و آنها که با این عنوان دشمنی می‌کنند ، و از آن نفرت دارند ، و گاه (شین) آن را دلیل بر (شوم) و (شر) گرفته‌اند، در واقع با پیامبر اسلام (ص) به مخالفت برخاسته و العیاذ بالله نسبت به سخنان او ابراز نفرت می‌کنند ، و به یقین اگر آگاهانه این سخن را بگویند کارشان مشکل است ، چه بهتر که بگوئیم از این روایات نبوی بیخبر بوده‌اند. آری لقب شیعه، موجب نفرت نیست، تاج افتخاری است که که پیامبر اسلام (ص) طبق این روایات کثیره معتبره بر سر پیروان مکتب علی(ع) زده است. eporsesh.com
درست است که مفهوم آیه ، مفهوم وسیع و گستردهای است ، و منحصر به شخص یا اشخاص معینی نمیباشد، ولی در روایات متعدد اسلامی که در منابع حدیث اهل سنت و شیعه آمده است، انگشت روی اشخاصی گذارده شده که در صف اول از صفوف (خیرالبریّه)، و بهترین مخلوقات خدا قرار دارند. دقّت در محتوای این احادیث ، بسیاری از حقایق را که تا کنون برای گروهی در پردة ابهام باقی مانده است میتواند روشن سازد، و پاسخ روشنی برای بسیاری از اتهامات ناآگاهان باشد.
در اینجا توجه خوانندگان را به بخشی از این روایات جلب میکنیم
1 مفسّر معروف (سیوطی) در (الدّرالمنثور) ، در ذیل آیه از (ابن عساکر) از (جابر بن عبدالله) نقل میکند که ما خدمت پیامبر (ص) بودیم که علی (ع) به سوی ما آمد ، هنگامی که چشم پیامبر (ص) به او افتاد ، فرمود (وَالَّذی نَفْسی بِیَدِهِ اِنَّ هذا وَ شیعَتَهُ لَهُمْ الْفائِزُونَ یَوْمَ الْقِیامَهِ ، وَنَزَلَتْ ، اِنَّ الذَّینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوالصّالِحاتِ اُولئِکَ هُمْ خَیْرُ البَرِیَّهِ فَکانَ اَصْحابُ النَّبِیِ (ص) اِذا اَقْبَلَ عَلِیٌ (ع) قالُوا جاءَ خَیْرُ الّبَرِیَّهِ)! (الدر المنثور 4/379)
[پیامبر (ص) فرمود قسم به کسی که جان من به دست او است ، این مرد و شیعیان او ، رستگاران در روز قیامتند، و آیه (اِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوالصّالِحاتِ اُولئِکَ هَمْ خَیْرُ الْبَرِیَّه) نازل شد ، از این رو اصحاب پیامبر (ص) هنگامی که علی (ع) میآمد میگفتند خیرالبریّه (بهترین مخلوقات خدا) آمد]!
2 در روایت دیگری از ابن عباس میخوانیم هنگامی که آیه (اِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوالْصّالِحاتِ اُولئِکَ هُمْ خَیْرُ الْبَرِیَهِ) نازل شد پیامبر اکرم (ص) به علی (ع) فرمود
(هُوَ اَنْتَ وَ شیعَتُکَ تَأتی اَنْتَ وَ شیعَتُکَ یَوْمَ الْقیامَهِ راضینَ مَرْضیِیْنَ وَ یَاتی عَدُوُکَ غَضْباناً مُقْمِحینَ) (شواهد التنزیل 2/357)
[تو و شیعیانت در روز قیامت خیرالبریه (بهترین مخلوقات) هستید ، هم خدا از شما راضی است و هم شما از خدا راضی هستید ، ولی دشمن تو خشمگین و در زحمت (و عذاب) است] (در بعضی از نسخههای حدیث (مقحمین) آمده که به معنی بالا نگاه داشتن سر به وسیله غل و زنجیر است.)
3 در حدیث دیگری از (ابو برزه) آمده است هنگامی که پیامبر اکرم (ص) این آیه را تلاوت فرمود، رو به علی (ع) کرد و گفت (هُمْ اَنْتَ وَ شیعَتُکَ یا عَلِی وَ میعادُ ما بَیْنی وَ بَیْنَکَ الْحَوْضُ)! (شواهد التنزیل 359، ح 1130) [خیر البریّه تو و شیعیانت هستید ای علی! ، و وعدة من و تو کنار حوض کوثر است].
کوتاه سخن اینکه احادیث مربوط به (خیر البریّه) را گروه زیادی در منابع معروف اسلامی نقل کردهاند ، و از بهترین دلائل برای افضلیت علی (ع) نسبت به همة مسلمین و صحابه رسول خدا (ص) بعد از آن حضرت است .
این در حالی است که دشمنان علی (ع) به خاطر عداوت آن حضرت در عصر تاریک و ظلمانی بنیامیه، اصرار بر کتمان فضائل او داشتند و دوستانش به خاطر وحشت از آن جانیان سفاک فضائل او را کتمان میکردند ، ولی با نهایت تعجب این فضائل بزرگ تمام این دورانهای تاریک را پشت سر گذاشته و بعد از این همه قرون و اعصار به دست ما رسیده است ، و این نیست جز با امداد الهی.
به هر حال از این احادیث به ضمیمه آیة شریفه دو نکته به خوبی استفاده میشود:
1 افضلیت علی (ع) نسبت به همة یاران پیامبر (ص)، و از آنجا که مقدم داشتن غیر افضل بر افضل کاری است زشت و ناپسند ، به هیچ حسابی نمیتوان غیر او را بر او مقدم داشت ، و بنابراین باید نخستین خلیفه و جانشین پیامبر (ص) او باشد، خواه تعیین خلافت از سوی خدا باشد – که ما به آن معتقدیم – یا از سوی خلق و مردم؟ که گروهی دیگر به آن عقیده دارند.
2 نکته دیگری که از این احادیث متعدده به دست میآید، این است که نامگذاری پیروان علی (ع) به (شیعه) چیزی است که در زبان پیامبر اکرم (ص) بارها آمده است ، و آنها که با این عنوان دشمنی میکنند ، و از آن نفرت دارند ، و گاه (شین) آن را دلیل بر (شوم) و (شر) گرفتهاند، در واقع با پیامبر اسلام (ص) به مخالفت برخاسته و العیاذ بالله نسبت به سخنان او ابراز نفرت میکنند ، و به یقین اگر آگاهانه این سخن را بگویند کارشان مشکل است ، چه بهتر که بگوئیم از این روایات نبوی بیخبر بودهاند.
آری لقب شیعه، موجب نفرت نیست، تاج افتخاری است که که پیامبر اسلام (ص) طبق این روایات کثیره معتبره بر سر پیروان مکتب علی(ع) زده است.
eporsesh.com
- [سایر] لطفاً از ابتدای آیه 4 تا انتهای آیه 7 سوره اسراء را توضیح دهید. منظور از فساد بنیاسرائیل در آیه 4 این سوره چیست؟
- [سایر] مراد از «من الخوف» در سوره بقره، آیه 155 چیست؟
- [سایر] مراد از «وحی» و «امر آسمانها» در آیه 12 سوره فصلت چیست؟
- [سایر] مراد از «وحی» و «امر آسمانها» در آیه 12 سوره فصلت چیست؟
- [سایر] در قرآن کریم سوره 56 آیه 7 آمده است که در روز قیامت مردم سه دسته میشوند، اما در سوره 90 آیات 18-19 و سوره 99 آیات 6-7 تنها دو گروه را بر میشمرد. این چگونه جمع میشود؟
- [آیت الله سبحانی] مراد از (مؤمن) در سوره ی نساء، آیه ی92: ( وَما کانَ لِمؤمن أَنْ یَقْتُلَ مُؤْمِناً إلاّ خطأً ) ، چه کسی است؟
- [سایر] در آیة 81 سورة آل عمران، مراد از وعده یاری کنید چیست و چگونه می توان این آیه را دلیل بر اثبات رجعت قرار داد؟ لطفاً توضیح دهید.
- [سایر] مراد از قربانی در مناسک حج که در سوره مبارکه بقره آیه 196 به آن اشاره شده، چیست؟
- [سایر] آیه «قُلْ لا اَسئَلُکُمْ عَلَیْه اَجْراً اِلاَّْ الْمَوَدَّهَ فی الْقُربی» از دیدگاه احادیث اسلامی چگونه است؟
- [سایر] جادوگران فرعون مسلمان شدند یا کفر ورزیدند؟ و آیا شعبدهبازان فرعون، به موسی(ع) ایمان آوردند (سوره 7 آیه 103-126، سوره 20 آیه 56-73، سوره 26 آیه 29-51) یا تنها اسرائیلیان به موسی(ع) ایمان آوردند (سوره 10 آیه 82)؟
- [آیت الله جوادی آملی] .در چهار سوره قرآن, آیه سجده هست: آیه 15 سوره (سجده), آیه 37 سوره (فصّلت), آیه 62 سوره (نجم) و آیه 19 سوره (علق). هر کس یکی از این چهار آیه را بخواند یا گوش فرا دهد، پس از تمام شدن آیه، فوراً باید سجده کند و اگر آن را فراموش کرده، هر وقت یادش آمد, باید سجده نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است که بر بالین محتضر سوره مبارکه یس و صافات و احزاب و ایه الکرسی و ایه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه ایه اخر سوره بقره بلکه هر چه از قران ممکن است بخوانند
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است که بر بالین محتضر سوره مبارکه یس و صافات و احزاب و ایه الکرسی و ایه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه ایه اخر سوره بقره بلکه هر چه از قران ممکن است بخوانند
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکة یس و الصافات و آیه الکرسی و آیه پنجاه و چهارم ازو سورة اعراف و سه آیه آخر سوره بقره بلکه هر چه ازو قرآن ممکن بخوانند .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکه یس، و الصافات و احزاب و آیة الکرسی و آیه پنجاه و چهارم از سوره اعراف یعنی آیه اِنَّ رَبَّکُمُ اللهُ الَّذی خَلَقَ السَّماواتِ... و سه آیه آخر سوره بقره بلکه هرچه از قرآن ممکن است بخوانند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در چهار سوره از قرآن مجید آیه سجده است (سوره های وَالنَّجم(53) اِقرَأْ(96) والم تنزیل(32) و حم سجده(41)) وهرگاه انسان آیه سجده را بخواند یا گوش کند باید فوراً به سجده رود، و اگر فراموش کرد هر زمان یادش آید سجده واجب است و اگر گوش ندهد بلکه آیه سجده به گوشش بخورد بنابر احتیاط واجب باید سجده کند.
- [آیت الله مظاهری] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکه یس و الصافات و احزاب و آیة الکرسی و آیه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه آیه آخر سوره بقره بلکه هر چه از قرآن ممکن است بخوانند.
- [آیت الله سبحانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکه یس و الصافات و احزاب و آیة الکرسی و آیه پنجاه و چهارم از سوره اعراف (إنَّ ربَّکُمُ اللهُ الّذی خَلَقَ السموات و الارض) تا آخر، و سه آیه آخر سوره بقره بلکه هرچه از قرآن ممکن است بخوانند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او، سوره مبارکه یس و الصافات و احزاب و آیة الکرسی و آیه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه آیه آخر سوره بقره، بلکه هر چه از قرآن ممکن است بخوانند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنان که گفته شد در چهار سوره از قرآن مجید آیه سجده است(سوره (الم سجده) و (حم سجده) و (النجم) و (اقرء)) و هرگاه انسان آیه سجده را بخواند یا گوش کند باید فوراً به سجده رود و اگر فراموش کرد هر زمان یادش آید سجده واجب است و اگر گوش ندهد بلکه آیه سجده به گوشش بخورد، بنابر احتیاط واجب باید سجده کند.