خداوند در قرآن ضمن اشاره به شخص حضرت محمد (ص) می فرماید:(و هرگز از روی هوای نفس سخن نمی گوید آنچه می گوید چیزی جز وحی (الهی) که بر او القا شده نیست): (وَمَا یَنْطِقُ عَنْ الْهَوَی إِنْ هُوَ إِلاَّ وَحْیٌ یُوحَی).(1)
از این تعبیر به خوبی به دست می آید که او هرگز دروغ و خلافی نمی گوید، و هیچ گاه در سخنش مرتکب خطا نمی شود، و گمراهی و انحراف در مورد او وجود ندارد: (مَا ضَلِّ صَاحِبُکُم وَ مَا غَوی)(2)
لذا به گفته بعضی از مفسّران از این آیات به خوبی استفاده می شود که سنّت پیامبر(ص) همانند وحی مُنزل است.(3)
در این که ضمیر (هُوَ)در جمله:(اِنْ هُوَ اِلاَّ وَحْیٌ یُوحی) به چه چیز برمی گردد؟ظاهر این است که به نطق از جمله (مَا یَنْطِقُ عَنِ الْهَوی) استفاده می شود باز می گردد.یعنی سخن او وحی الهی است،خواه این سخن آیات قرآن باشد،یا احکام و مواعظ و حکم،و تفسیرهایی که بیان می کند،همه اینها ریشه الهی دارد.
ضمناً از این آیات استفاده می شود که سرچشمه اصلی گمراهی ها و انحرافات پیروی از هوای نفس است و آن کس که به طور کامل بر هوای نفس خویش مسلّط است مرتکب گناهی نمی شود و تقوای او مانع از گمراهی است،چرا که تقوا در هر مرحله ای آمیخته با روشن بینی است،و هنگامی که به مرحله عالی برسد روشن بینی نیز به مرحله کمال می رسد; بنابراین نه گناهی مرتکب می شود و نه خطایی.(4)
پی نوشتها:
1.سوره نجم، آیات 3 و 4.
2.سوره نجم، آیه2.
3.قرطبی در تفسیر خود می گوید:(وَ فِیهَا اَیْضاً دَلاَلَةً عَلَی اَنَّ السُّنَّةَ کَالْوَحیِ الْمُنْزَلِ فِی الْعَمَلِ) ؛جلد17، صفحه 85.
4.پیام قرآن ، مکارم شیرازی، ج 7، ص 99.
منبع:سایت انوار طاها
