تفاوت روی آوردن چهره مرگ به مؤمنان و کافران، نشانگر آن است که از دیدگاه معارف قرآنی و روایی، اعمال، افکار و اوصاف انسان نقش به سزایی در این مهم دارد؛ به صورتی که سعادت و شقاوت بشر از درون آن میجوشد و در واقع آدمی، باید از خود و کرده هایش هراسان باشد. آموزه های دینی نیز با ارائه حقیقت مرگ و توصیف ابعاد آن، میخواهد نگرش انسان را به خود تغییر دهد و آن را تصحیح کند؛ یعنی، به او یاد دهد که در عین زندگی در جهان مادی و کوشش برای برطرف ساختن نیازهای خود، دلبستگی و وابستگی به آنها نداشته باشد. از این رو، ترس از مرگ در این چهارچوب، امری ارزشی و مثبت خواهد بود. پس هرکس طبیب خویش است و با نوع نگرش و عملکرد خود، میتواند ترس از مرگ را که بر اثر غفلت، تنگ نظری و محدودنگری به عالم مادی در او پدیدار شده است به ترس از مرگی که راه را طولانی و رویارویی با خداوند متعال را سخت میبیند، تبدیل سازد. ترس اول اگر بر جان آدمی سیطره یابد، زندگی دنیایی را بر آدمی تیره و تار میسازد. اما ترس دوم، موجب تقویت و تهذیب نفس شده و انسان را به انجام دادن اعمال نیک و صالح که از دیدگاه شریعت اسلامی گستره ای بس بزرگ دارد سوق می دهد. امام صادق علیه السلام می فرماید: (همانا تو، طبیب نفس خویش قرار داده شده ای؛ برای تو درد و نشانه صحّت و سلامتی بیان شده است و به دوا [ و درمان]راهنمایی شده ای . پس بنگر که چگونه در [ اصلاح ]نفس خود قیام میکنی)1 . بر این اساس باید با تغییر نگرش خود و تصحیح اعمال، خود را از وحشتی که از مرگ داریم، نجات دهیم. پی نوشت: 1. کافی، ج 2، (کتاب الایمان و الکفر، باب محاسبة العمل)، ح 6؛ به نقل از: چهل حدیث، ص 306. منبع: www.porseman.org
تفاوت روی آوردن چهره مرگ به مؤمنان و کافران، نشانگر آن است که از دیدگاه معارف قرآنی و روایی، اعمال، افکار و اوصاف انسان نقش به سزایی در این مهم دارد؛ به صورتی که سعادت و شقاوت بشر از درون آن میجوشد و در واقع آدمی، باید از خود و کرده هایش هراسان باشد. آموزه های دینی نیز با ارائه حقیقت مرگ و توصیف ابعاد آن، میخواهد نگرش انسان را به خود تغییر دهد و آن را تصحیح کند؛ یعنی، به او یاد دهد که در عین زندگی در جهان مادی و کوشش برای برطرف ساختن نیازهای خود، دلبستگی و وابستگی به آنها نداشته باشد. از این رو، ترس از مرگ در این چهارچوب، امری ارزشی و مثبت خواهد بود.
پس هرکس طبیب خویش است و با نوع نگرش و عملکرد خود، میتواند ترس از مرگ را که بر اثر غفلت، تنگ نظری و محدودنگری به عالم مادی در او پدیدار شده است به ترس از مرگی که راه را طولانی و رویارویی با خداوند متعال را سخت میبیند، تبدیل سازد.
ترس اول اگر بر جان آدمی سیطره یابد، زندگی دنیایی را بر آدمی تیره و تار میسازد.
اما ترس دوم، موجب تقویت و تهذیب نفس شده و انسان را به انجام دادن اعمال نیک و صالح که از دیدگاه شریعت اسلامی گستره ای بس بزرگ دارد سوق می دهد.
امام صادق علیه السلام می فرماید: (همانا تو، طبیب نفس خویش قرار داده شده ای؛ برای تو درد و نشانه صحّت و سلامتی بیان شده است و به دوا [ و درمان]راهنمایی شده ای . پس بنگر که چگونه در [ اصلاح ]نفس خود قیام میکنی)1 .
بر این اساس باید با تغییر نگرش خود و تصحیح اعمال، خود را از وحشتی که از مرگ داریم، نجات دهیم.
پی نوشت:
1. کافی، ج 2، (کتاب الایمان و الکفر، باب محاسبة العمل)، ح 6؛ به نقل از: چهل حدیث، ص 306.
منبع: www.porseman.org
- [سایر] چگونه میتوانم از وحشتی که مرگ در ذهنم ایجاد کرده رهایی یابم؟
- [سایر] برای رهایی ترس از مرگ چکار کنم؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کالبد شکافی برای کشف جرم و شناسایی قاتل باشد چه حکمی دارد؟ و اگر کالبد شکافی تنها راه برای رهایی یک متّهم بیگناه از مرگ باشد چگونه است؟ و جهت تعلیم چگونه است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] الف) آیا برای تشخیص علّت مرگ جهت پیشرفت علم پزشکی و تعلیم به دانشجویان، کالبد شکافی جایز است؟ ب) اگر کالبد شکافی برای کشف جرم شناسایی قاتل باشد حکم چگونه است؟ ج) اگر کالبد شکافی تنها راه برای رهایی یک متّهم بی گناه از مرگ باشد قضیه چه حکمی دارد؟
- [سایر] راه رهایی از دنیا دوستی چیست؟
- [سایر] گاهی اوقات احساس بدی نسبت به مقدسات در درونم ایجاد می شود و این حالت باعث می شود نسبت های ناروایی به ذهنم خطور کند. لطفاً مرا راهنمایی کنید.
- [سایر] راه رهایی از غفلت چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] راه رهایی از حقّ النّاس چیست؟
- [سایر] راه رهایی از فحشاء و زنا چیست و چگونه می توان توبه کرد؟
- [سایر] راه رهایی از فحشاء و زنا چیست و چگونه می توان توبه کرد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] بنا بر احتیاط مستحب انسان در مرگ کسی یقه پاره نکند، به خصوص در مرگ غیر پدر و برادر.
- [آیت الله اردبیلی] شروع در عملیات احیا مانند حصار کشیدن اطراف زمین یا کندن چاه یا ایجاد نهر و مانند آن، (تحجیر) است و موجب مالکیت نمیشود، ولی برای تحجیر کننده ایجاد حقّ اولویّت در احیا میکند.
- [آیت الله سیستانی] مضاربه اذنیه ، با مرگ هر کدام از مالک و عامل باطل میشود ؛ زیرا با مرگ مالک اموال او به وارث منتقل میشود ، و باقی ماندن مال در دست عامل نیاز به مضاربه جدید دارد . و با مرگ عامل اذن از بین میرود ؛ زیرا اذن مالک به او اختصاص داشته باشد .
- [آیت الله مکارم شیرازی] سزاوار است انسان در مرگ خویشاوندان، مخصوصاً در مرگ فرزند شکیبایی را از دست ندهد و هر وقت میت را یاد می کند (انا لله و انا الیْه راجعون) بگوید و برای میت قرآن بخواند و طلب آمرزش کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] جایز نیست انسان در مرگ کسی صورت و بدن خود را بخراشد، و به خود لطمه بزند، و پاره کردن یقه در مرگ غیر پدر و برادر نیز، جایز نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] جائز نیست انسان در مرگ کسی صورت وبدن را بخراشد وبخود لطمه بزند.
- [آیت الله علوی گرگانی] ابتدای عدّه وفات از موقعی است که زن از مرگ شوهر مطلع شود.
- [آیت الله مظاهری] جایز نیست انسان در مرگ کسی صورت و بدن را بخراشد و به خود لطمه بزند.
- [آیت الله مظاهری] ابتدای عدّه وفات از موقعی است که زن از مرگ شوهر مطّلع شود.
- [آیت الله سبحانی] جایز نیست، انسان در مرگ کسی صورت و بدن را بخراشد و به خود لطمه بزند.