در مورد جایگاه بهشت و جهنم , نظریات مختلفی عرضه شده است :
1 بعضی گفته اند بهشت در آسمان ها و جایگاه دوزخ زیر طبقات زمین است . این دسته به آیهء تمسک کرده و گفته اند: قرآن بهشت را نزد سورة المنتهی می داند و آن جا برترین محل آسمان است .(1)
2 نظریهء دیگر اعتقاد جمعی از فلاسفه است که منکر مادی بودن بهشت ودوزخ اند. بنابراین عقیده بهشت نیازی به مکان مادی ندارد, بلکه در ماورای عالم ماده و حس است .
این نظریه با آیات قرآن منطبق نیست , چون قرآن مجید معاد جسمانی رااثبات کرده است .
3 نظریهء سوم آن است که بهشت و دوزخ در درون و باطن همین جهان قراردارد.
4 نظریهء دیگر آن است که سؤال از جایگاه بهشت و دوزخ صحیح نیست ,چون سؤال در صورتی صحیح است که آن در جزئی از این جهان باشد, به گونه ای که بتوان میان آن دو و این جهان نسبتی بر قرار کرد, اما اگر بهشت و دوزخ برای خود جهانی مستقل و جدا از آسمان ها و زمین باشند, سؤال از محل ومکان آن دو کاملاً غیر منطقی است .(2)
قبل از رستاخیز زلزله ای رخ می دهد که نظام و کرات آسمانی را در هم می پیچد و زمین و آسمان , گونهء دگر می شوند, چنان که قرآن مجید می فرماید:.(3) در این صورت جهان نظام دیگری پیدا می کند و صحنهء زمین وسیع تر می گردد, چنان که قرآن مجید می فرماید: ; بنابراین رستاخیز در نظام کنونی واقع نمی شود.
پی نوشت:
1.مکارم شیرازی , پیام قرآن , ج 6 ص 339
2.جعفر سبحانی , منشور جاوید, ج 9 ص 374
3.ابراهیم (14 آیهء 48
