دلیل اندوه و شادی شیعه در ایام حزن و شادمانی اهل بیت(علیهم السلام)چیست؟
ما مطابق با ارزشهای اسلامی، هم به شادی و هم به اندوه در جای خود به حد معقول و نیاز بشر نیاز داریم.این شادی ها همان اعیاد اسلامی است و در روایات و دستورات بزرگان اسلام هم شادی در جای بسیار ارزشمندی قرار دارد. در روایتی از امام صادق علیه السلام آمده: رحم الله شیعتنا خلقوا من فاضل طینتنا وعجنوا بماء ولایتنا یحزنون لحزننا ویفرحون لفرحنا ؛خدا شیعیان ما را رحمت کند که از زیادی طینت ما آفریده شده اند و با آب ولایت ما عجین گشته اند و در ایام حزن ما محزون و در ایام سرور ما شادمان هستند.(1) ودر روایت دیگری از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند: شیعتنا جزء منا ، خلقوا من فضل طینتنا ، یسوءهم ما یسوءنا ، ویسرهم ما یسرنا؛ شیعیان ما از ما هستند و از فزونی طینت ما آفریده شده اند ناراحتی ما آنان را اندوهگین می سازد و شادمانی ما آنان را شادمان می سازد.(2) حتی ائمه معصوم(علیهم السلام) ما در ایام سرور، شادی خود را بروز می دادند، در خانه هایشان را به روی مردم می گشودند، لباسهای نو می پوشیدند، به یکدیگر تبریک و تهنیت می گفتند. حضرت رضا علیه السلام فرماید: روز غدیر، روز تبسّم در روی مؤمنان است. هر که روز غدیر در روی برادر دینی خود تبسّم کند خدای در روز قیامت نظر رحمت به سوی او افکند و هزار حاجتش را بر آورده سازد و در بهشت قصری از دُرّ سفید برایش بنا کند و صورتش را زیبا سازد. (3) امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: شادمانی را در میانتان و شادی را در ملاقاتتان آشکار کنید.(4) دستور امام رضا علیه السلام به عزاداری در ایام مصائب اهل بیت علیهم السلام امام رضا علیه السلام به ریان بن شبیب می فرمایند: یا بن شبیب ، إن سرک أن تکون معنا فی الدرجات العلی من الجنان، فاحزن لحزننا وافرح لفرحنا؛ اگر دوست داری که ما در بهشت همراه ما باشی ، به هنگام حزن ما ، اندوهگین باش و به وقت شادمانی ما شاد باش. (5) محرم ماه حزن اهل بیت علیهم السلام : امام هشتم علیه السلام می فرمایند: کان أبی ( صلوات الله علیه ) إذا دخل شهر المحرم لا یری ضاحکا ، وکانت الکآبة تغلب علیه حتی یمضی منه عشرة أیام ، فإذا کان یوم العاشر کان ذلک الیوم یوم مصیبته وحزنه وبکائه ، ویقول : هو الیوم الذی قتل فیه الحسین ( صلوات الله علیه )؛ وقتی ماه محرم داخل می شد پدرم امام کاظم علیه السلام خنده بر لبهایش نمی نشست. و هر روز بر اندوه او افزوده می شد تا روز دهم که روز مصیبت و حزن و گریه آن حضرت بود و می فرمود این روز همان روزی است که امام حسین علیه السلام را مظلومانه شهید کردند.(6) حزن و عزاداری در ایام شهادت ائمه اطهار(علیهم السلام) هم سبب صفای باطن و هم اجر اخروی است. امام رضا علیه السلام : بر کسی چون حسین باید که گریندگان بگریند؛ زیرا که گریستن بر او گناهان بزرگ را می زداید.(7) امام صادق علیه السلام می فرمایند : کسی که برای ما نگران باشد وبه خاطر ستمی که بر ما برود غمگین ، نفس کشیدنش تسبیح است وغم خواریش برای ما عبادت .(8) همچنین امام رضا علیه السلام می فرمایند : : هر که روز عاشورا روز سوگواری واندوه وگریه اش باشد، خداوند عزّ وجلّ روز قیامت را روز شادی وسرور او قرار دهد.(9) در روایت داریم که زراره از امام صادق (علیه السلام) نقل می کند: روز قیامت وقتی که مردم مشغول حساب پس دادن هستند ، درآن غوغای قیامت، آن سروصدا وگرفتاری هایی که مردم را مشغول کرده گروهی اطراف امام حسین علیه السلام هستند، شاد، با نشاط، اطراف حضرت مشغول سخن گفتن با امام علیه السلام هستند. ملایکه می آیند و می گویند : بفرمایید به بهشت . می گویند : شما بروید بعد می آییم . بی اعتنا ! حاضرنیستند دست از ملاقات و زیارت بردارند و به بهشت بروند . دوباره ملایکه می آیند می گویند همسران شما در بهشت منتظر شما هستند، بفرمایید. می گویند حالا بروید بعد می آییم . برای مرتبه سوم ملایکه می آیند ، اسب های بهشتی می آورند ، این ها را با سلام وصلوات سوار اسب می کنند وبا احترام به طرف بهشت می برند.(10) منابع و مأخذ: 1. شجره طوبی - شیخ محمد مهدی حائری - ج 1 ص 3 2. امالی شیخ طوسی - ص 299 3. اقبال الاعمال 2/261 4. اقبال الاعمال 2/259 5. امالی شیخ صدوق ص 192، عیون اخبار الرضا (علیه السلام) - شیخ صدوق - ج 2 ص 269 6. امالی شیخ صدوق ص 191، وسائل الشیعة ج 14 ص 505 ، إقبال الأعمال سید ابن طاووس ج 3 ص 28. 7. میزان الحکمه، ج 7، صفحه 401 8. میزان الحکمه، ج 7، صفحه 434. 9. بحار الانوار ، ج 45، باب 40، ص 207، حدیث 13 ، و مستدرک الوسایل ،ج 10، باب 26 ، ص 228 ، 10. میزان الحکمه، ج 3، صفحه 92 www.rasekhoon.net
عنوان سوال:

دلیل اندوه و شادی شیعه در ایام حزن و شادمانی اهل بیت(علیهم السلام)چیست؟


پاسخ:

ما مطابق با ارزشهای اسلامی، هم به شادی و هم به اندوه در جای خود به حد معقول و نیاز بشر نیاز داریم.این شادی ها همان اعیاد اسلامی است و در روایات و دستورات بزرگان اسلام هم شادی در جای بسیار ارزشمندی قرار دارد.
در روایتی از امام صادق علیه السلام آمده: رحم الله شیعتنا خلقوا من فاضل طینتنا وعجنوا بماء ولایتنا یحزنون لحزننا ویفرحون لفرحنا ؛خدا شیعیان ما را رحمت کند که از زیادی طینت ما آفریده شده اند و با آب ولایت ما عجین گشته اند و در ایام حزن ما محزون و در ایام سرور ما شادمان هستند.(1)
ودر روایت دیگری از امام صادق علیه السلام روایت شده که فرمودند: شیعتنا جزء منا ، خلقوا من فضل طینتنا ، یسوءهم ما یسوءنا ، ویسرهم ما یسرنا؛ شیعیان ما از ما هستند و از فزونی طینت ما آفریده شده اند ناراحتی ما آنان را اندوهگین می سازد و شادمانی ما آنان را شادمان می سازد.(2)
حتی ائمه معصوم(علیهم السلام) ما در ایام سرور، شادی خود را بروز می دادند، در خانه هایشان را به روی مردم می گشودند، لباسهای نو می پوشیدند، به یکدیگر تبریک و تهنیت می گفتند.
حضرت رضا علیه السلام فرماید: روز غدیر، روز تبسّم در روی مؤمنان است. هر که روز غدیر در روی برادر دینی خود تبسّم کند خدای در روز قیامت نظر رحمت به سوی او افکند و هزار حاجتش را بر آورده سازد و در بهشت قصری از دُرّ سفید برایش بنا کند و صورتش را زیبا سازد. (3)
امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: شادمانی را در میانتان و شادی را در ملاقاتتان آشکار کنید.(4)
دستور امام رضا علیه السلام به عزاداری در ایام مصائب اهل بیت علیهم السلام
امام رضا علیه السلام به ریان بن شبیب می فرمایند: یا بن شبیب ، إن سرک أن تکون معنا فی الدرجات العلی من الجنان، فاحزن لحزننا وافرح لفرحنا؛ اگر دوست داری که ما در بهشت همراه ما باشی ، به هنگام حزن ما ، اندوهگین باش و به وقت شادمانی ما شاد باش. (5)
محرم ماه حزن اهل بیت علیهم السلام :
امام هشتم علیه السلام می فرمایند: کان أبی ( صلوات الله علیه ) إذا دخل شهر المحرم لا یری ضاحکا ، وکانت الکآبة تغلب علیه حتی یمضی منه عشرة أیام ، فإذا کان یوم العاشر کان ذلک الیوم یوم مصیبته وحزنه وبکائه ، ویقول : هو الیوم الذی قتل فیه الحسین ( صلوات الله علیه )؛ وقتی ماه محرم داخل می شد پدرم امام کاظم علیه السلام خنده بر لبهایش نمی نشست. و هر روز بر اندوه او افزوده می شد تا روز دهم که روز مصیبت و حزن و گریه آن حضرت بود و می فرمود این روز همان روزی است که امام حسین علیه السلام را مظلومانه شهید کردند.(6)
حزن و عزاداری در ایام شهادت ائمه اطهار(علیهم السلام) هم سبب صفای باطن و هم اجر اخروی است.
امام رضا علیه السلام : بر کسی چون حسین باید که گریندگان بگریند؛ زیرا که گریستن بر او گناهان بزرگ را می زداید.(7)
امام صادق علیه السلام می فرمایند : کسی که برای ما نگران باشد وبه خاطر ستمی که بر ما برود غمگین ، نفس کشیدنش تسبیح است وغم خواریش برای ما عبادت .(8)
همچنین امام رضا علیه السلام می فرمایند : : هر که روز عاشورا روز سوگواری واندوه وگریه اش باشد، خداوند عزّ وجلّ روز قیامت را روز شادی وسرور او قرار دهد.(9)
در روایت داریم که زراره از امام صادق (علیه السلام) نقل می کند:
روز قیامت وقتی که مردم مشغول حساب پس دادن هستند ، درآن غوغای قیامت، آن سروصدا وگرفتاری هایی که مردم را مشغول کرده گروهی اطراف امام حسین علیه السلام هستند، شاد، با نشاط، اطراف حضرت مشغول سخن گفتن با امام علیه السلام هستند. ملایکه می آیند و می گویند : بفرمایید به بهشت . می گویند : شما بروید بعد می آییم . بی اعتنا ! حاضرنیستند دست از ملاقات و زیارت بردارند و به بهشت بروند . دوباره ملایکه می آیند می گویند همسران شما در بهشت منتظر شما هستند، بفرمایید. می گویند حالا بروید بعد می آییم . برای مرتبه سوم ملایکه می آیند ، اسب های بهشتی می آورند ، این ها را با سلام وصلوات سوار اسب می کنند وبا احترام به طرف بهشت می برند.(10)
منابع و مأخذ:
1. شجره طوبی - شیخ محمد مهدی حائری - ج 1 ص 3
2. امالی شیخ طوسی - ص 299
3. اقبال الاعمال 2/261
4. اقبال الاعمال 2/259
5. امالی شیخ صدوق ص 192، عیون اخبار الرضا (علیه السلام) - شیخ صدوق - ج 2 ص 269
6. امالی شیخ صدوق ص 191، وسائل الشیعة ج 14 ص 505 ، إقبال الأعمال سید ابن طاووس ج 3 ص 28.
7. میزان الحکمه، ج 7، صفحه 401
8. میزان الحکمه، ج 7، صفحه 434.
9. بحار الانوار ، ج 45، باب 40، ص 207، حدیث 13 ، و مستدرک الوسایل ،ج 10، باب 26 ، ص 228 ،
10. میزان الحکمه، ج 3، صفحه 92
www.rasekhoon.net





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین