آیا در عالم آخرت روح جدا از جسم است یا همرا جسم ودر هر دوحالت چگونه است ؟

گروهی از متکلمان (دانشمندان علم عقاید و جهان بینی ) معاد راجسمانی دانسته و به وجود روحی جز جسم و مکانیسم بدن معتقد نیستند. درحقیقت روح در نظر آنان , جسم لطیفی است که در بدن سریان دارد. این گروه ,انسان را صرفاً یک موجود مادی می پندارند و به چیزی جز بدن , عقیده ندارند.
اما گروهی از فلاسفه و پیروان مکتب تنها به معاد روحانی معتقدند ومی گویند: پس از مرگ , علاقه روح نسبت بدن قطع می گردد, ولی از آن جا که روح موجود پیراسته از ماده است , فنا و نیستی به آن راه ندارد و پس از قطع علاقه از بدن , باقی و جاوید خواهد ماند.گروهی از حکما و عرفا به هر دو معادمعتقدند و می گویند: روح در سرای دیگر به بدن بازگشت می کند.آیات قرآن از نظریه اخیر پشتیبانی می کند و قرآن به روشنی گواهی می دهدمعاد انسان ها روحانی و جسمانی است و جسمی که روح به آن تعلق خواهدگرفت , همان جسم عنصری است که مبدأ یک رشته فعل و انفعال های فیزیکی و شیمیایی می باشد.
قرآن مجید در پاسخ کسانی که زنده شدن استخوان ها را یک امر محال می پنداشتند می فرماید: .در آیات مختلفی قرآن مجید, بر امکان تحقق زندگی مجدد انسان و معادجسمانی تأکید می کند; گاهی از طریق توجه دادن به زندگی نخست , بار دیگر بانشان دادن صحنه رستاخیز در زمین های مرده و گاه با ارائه نمونه هایی از احیای مردگان و در مواردی با ذکر احیای برخی از مردگان , مانند غُرَیر و یا مرده نمایان ,مانند اصحاب کهف و زنده شدن مرغانی که به وسیله ابراهیم سر بریده شدند,تعجب مشرکان و مخالفت آن ها در مسئله معاد, بر سر همین مطلب بود که چگونه وقتی ما خاک شدیم و خاک ما در زمین گم شد, دوباره لباس حیات در تن می کنیم ؟! آن ها می گفتند: چگونه این مرد به شما وعده می دهد وقتی که مردیدو خاک شدید, بار دیگر به زندگی باز می گردید؟!قرآن مجید کراراً خاطر نشان می کند: انسان در قیامت از قبر خارج می شود.بدیهی است قبر مربوط به معاد جسمانی است . توصیف های زیادی که درقرآن مجید از مواهب مادی و معنوی بهشت کرده است , همه نشان می دهدمعاد, هم در مرحله جسم و هم در مرحله روح تحقق می پذیرد و گرنه حور وقصور و انواع غذاهای بهشتی و لذائذ مادی , در کنار مواهب معنوی معنا ندارد.از روایات معصومان نیز معاد جسمانی و روحانی استفاده می شود. علی (ع)می فرماید: مردگان را از دل گورها و لانه های پرندگان و خانه های درندگان ومکان های هلاک کننده بیرون می کند, در حالی که به سوی فرمان خدا می شتابند و به محل بازگشت خود مبادرت می نمایند.در مود معاد جسمانی , از سوی محققان تصاویر مختلفی ذکر شده است .