آیا آیات 73 و 74 سوره زمر دلیل برپایی قیامت در عصر ظهور است؟
خداوند متعال در آیات 73 و 74 سورۀ زمر می‌فرماید: (وَسِیقَ الَّذِینَ اتَّقَوْا رَ‌بَّهُمْ إِلَی الْجَنَّةِ زُمَرً‌ا ۖ حَتَّیٰ إِذَا جَاءُوهَا وَفُتِحَتْ أَبْوَابُهَا وَقَالَ لَهُمْ خَزَنَتُهَا سَلَامٌ عَلَیْکُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوهَا خَالِدِینَ * وَقَالُوا الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی صَدَقَنَا وَعْدَهُ وَأَوْرَ‌ثَنَا الْأَرْ‌ضَ نَتَبَوَّأُ مِنَ الْجَنَّةِ حَیْثُ نَشَاءُ ۖ فَنِعْمَ أَجْرُ‌ الْعَامِلِینَ؛ و کسانی‌که تقوای الهی پیشه کردند، گروه‌گروه به‌ سوی بهشت برده می‌شوند؛ هنگامی‌که به آن می‌رسند درهای بهشت گشوده می‌شود و نگهبانان به آنان می‌گویند: (سلام بر شما! گوارایتان باد این نعمت‌ها! داخل بهشت شوید) و جاودانه بمانید. آن‌ها می‌گویند: حمد و ستایش مخصوص خداوندی است که به وعدۀ خویش دربارۀ ما وفا کرد و زمین (بهشت) را میراث ما قرار داد که هرجا را بخواهیم منزلگاه خود قرار دهیم؛ چه نیکوست پاداش عمل‌کنندگان.) این در حالی است که در آیۀ دیگر آمده است: (وَنُرِ‌یدُ أَن نَّمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْ‌ضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِ‌ثِینَ(1)؛ ما می‌خواهیم بر مستضعفان زمین منّت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان روی زمین قرار دهیم.) گفته شده: با جمع بین این آیات پی می‌بریم که در قیامت مؤمنان وارث زمین شده و قیامت در روی همین کرۀ زمین است. پاسخ: اوّل: مطابق برخی از روایات، زمان ظهور حضرت مهدی(ع)، قبل از برپایی قیامت و در همین کرۀ زمین است. از رسول‌خدا(ص) نقل شده که فرمود: (اگر از عمر دنیا تنها یک روز باقی مانده باشد خداوند آن روز را طولانی گرداند تا مردی از اولاد من خروج کند... .)(2) دوم: مطابق مباحثی که در علم کلام مطرح شده و دانشمندان نیز به کمک آن آمده‌اند، محلّ قیامت بر روی همین کرۀ زمین است؛ ولی با تغییرات اساسی که بر روی آن ایجاد می‌شود. سوم: ممکن است مقصود از کلمه (الأرض) در آیۀ اول، به قرینه (نَتَبَوّأ مِنَ الجَنّة حیثُ نشآءُ) که در ادامۀ آیه آمده، زمین بهشت باشد و این با آیۀ دوم فرق می‌کند. چهارم: از آن‌ جهت که عصر ظهور مرحله‌ای از مراحل قیامت است، لذا در آثار تا حدودی با هم مشترک‌اند. پی‌نوشت‌ها: 1. سوره قصص، آیه 5. 2. بحارالانوار، ج 38، ص304، باب 67؛ (لو لم یبق من‌الدنیا إلاّ یوم واحد لطوّل‌الله ذلک الیوم حتّی یخرج رجل من ولدی... .) منبع: پورتال جامع مهدویت
عنوان سوال:

آیا آیات 73 و 74 سوره زمر دلیل برپایی قیامت در عصر ظهور است؟


پاسخ:

خداوند متعال در آیات 73 و 74 سورۀ زمر می‌فرماید:
(وَسِیقَ الَّذِینَ اتَّقَوْا رَ‌بَّهُمْ إِلَی الْجَنَّةِ زُمَرً‌ا ۖ حَتَّیٰ إِذَا جَاءُوهَا وَفُتِحَتْ أَبْوَابُهَا وَقَالَ لَهُمْ خَزَنَتُهَا سَلَامٌ عَلَیْکُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوهَا خَالِدِینَ * وَقَالُوا الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی صَدَقَنَا وَعْدَهُ وَأَوْرَ‌ثَنَا الْأَرْ‌ضَ نَتَبَوَّأُ مِنَ الْجَنَّةِ حَیْثُ نَشَاءُ ۖ فَنِعْمَ أَجْرُ‌ الْعَامِلِینَ؛
و کسانی‌که تقوای الهی پیشه کردند، گروه‌گروه به‌ سوی بهشت برده می‌شوند؛ هنگامی‌که به آن می‌رسند درهای بهشت گشوده می‌شود و نگهبانان به آنان می‌گویند: (سلام بر شما! گوارایتان باد این نعمت‌ها! داخل بهشت شوید) و جاودانه بمانید. آن‌ها می‌گویند: حمد و ستایش مخصوص خداوندی است که به وعدۀ خویش دربارۀ ما وفا کرد و زمین (بهشت) را میراث ما قرار داد که هرجا را بخواهیم منزلگاه خود قرار دهیم؛ چه نیکوست پاداش عمل‌کنندگان.)
این در حالی است که در آیۀ دیگر آمده است:
(وَنُرِ‌یدُ أَن نَّمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْ‌ضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِ‌ثِینَ(1)؛
ما می‌خواهیم بر مستضعفان زمین منّت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان روی زمین قرار دهیم.)
گفته شده: با جمع بین این آیات پی می‌بریم که در قیامت مؤمنان وارث زمین شده و قیامت در روی همین کرۀ زمین است.

پاسخ:
اوّل: مطابق برخی از روایات، زمان ظهور حضرت مهدی(ع)، قبل از برپایی قیامت و در همین کرۀ زمین است.
از رسول‌خدا(ص) نقل شده که فرمود: (اگر از عمر دنیا تنها یک روز باقی مانده باشد خداوند آن روز را طولانی گرداند تا مردی از اولاد من خروج کند... .)(2)

دوم: مطابق مباحثی که در علم کلام مطرح شده و دانشمندان نیز به کمک آن آمده‌اند، محلّ قیامت بر روی همین کرۀ زمین است؛ ولی با تغییرات اساسی که بر روی آن ایجاد می‌شود.

سوم: ممکن است مقصود از کلمه (الأرض) در آیۀ اول، به قرینه (نَتَبَوّأ مِنَ الجَنّة حیثُ نشآءُ) که در ادامۀ آیه آمده، زمین بهشت باشد و این با آیۀ دوم فرق می‌کند.

چهارم: از آن‌ جهت که عصر ظهور مرحله‌ای از مراحل قیامت است، لذا در آثار تا حدودی با هم مشترک‌اند.

پی‌نوشت‌ها:
1. سوره قصص، آیه 5.
2. بحارالانوار، ج 38، ص304، باب 67؛ (لو لم یبق من‌الدنیا إلاّ یوم واحد لطوّل‌الله ذلک الیوم حتّی یخرج رجل من ولدی... .)
منبع: پورتال جامع مهدویت





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین