شرح پرسش:
ما معتقدیم که امام عصر (عج) مانند خورشیده پشت ابر است و نور ولایت ایشان به مردم می‌رسد اما خورشید اگر همیشه پشت ابر باشد که سودی ندارد. گیاهان و نباتات خشک می‌شوند، فتوسنتز نمی‌کنند و در نتیجه جانوران دیگر نیز همین طور. خوب چون غیبت حضرت مهدی (عج) هم طولانی شده، مسلماً به مرگ عقائد و مرگ اسلام واقعی خواهیم رسید. پس غیبت امام زمان (عج) چه منفعتی دارد؟
پاسخ:
هیچ خورشیدی برای همیشه پشت ابر نمی ماند و روزی از پسِ ابرها برون خواهد آمد. ولی گاهی اوقات آن ابرها آنقدر حجیم و درهم است که ظاهر شدن خورشید قدری طول می کشد.
این را بدانید که هیچ کس برای بیرون آوردن خورشید از پس ابرها نمی تواند به ما کمک کند، مگر اینکه خود ما برای ظاهر شدن خورشید حقیقت تلاش کنیم.
در جهت تلاش برای کنار زدن ابرها ابتدا باید سه چیز را بفهمیم؛ آن ابرها چیستند؟ چرا خورشید پس ابر است؟ آیا خورشید پشت ابر کارایی ندارد و فقط ظاهر شدن می تواند حیات ببخشد؟ ابرها همان عواملی هستند که باعث شدند امام در میان مردم حاضر نباشد و خورشید ظاهر نمی شود، مگر آنکه این عوامل کنار بروند.
الف)- ابر اول: حفظ جان امام زمان (عج)
خدای بزرگ پس از وجود مقدس پیامبر(ص)جانشینان بسیاری را در میان مردم فرستاد تا وظایف ناتمام رسالت او را بر روی زمین به اتمام برسانند. تفسیر آیات، بیان حقایق قرآن، رهبری جامعة اسلامی و تربیت نفوس از وظایفی است که پس از پیامبر، به جانشین او واگذار می شود. خدا چنین کسی را که ویژگیهایش مثل آفتاب روشن است، به مردم معرفی کرده تا جانشین پیامبر شود، اما کسانی از نا آگاهی و غفلت مردم سوء استفاده کردند و کوشیدند تا مسیر جانشینی پیامبر(ص) را عوض کنند. پیش از پیامبر اسلام هم پیامبران بسیاری مبعوث شدند که مورد تکذیب مردم ناآگاه قرار گرفتند. پس از ظهور پیامبر اسلام نیز بیشتر مردم آمادگی پذیرش عمومی اسلام و برقراری نظام عدل جهانی را نداشتند. به همین سبب بود که امیرمؤمنان علی(ع) را پس از چند سال حکومت، به شهادت رساندند و بعد از او، آن بلاها را به سر امام حسن(ع)و امام حسین(ع) و سایر امامان آوردند. همان طور که می دانید، اگر وجود مقدس ولی عصر(عج) که واپسین ذخیرة خدای متعال برای امت مسلمان است، از نظرها پنهان نمی شد، او را نیز مانند اجدادش به ظلم و جور حاکمان جبّار، به شهادت می رساندند.
ب)- فراهم آمدن زمینة پذیرش حق در جهان
از آن جا که خدای بزرگ می داند که در آینده، زمانی فرا خواهد رسید که بیشتر مردم، لیاقت حکومت عدل الهی را می یابند، با غایب ساختن امام زمان(عج)، حضرت را از بلاها حفظ فرموده است، تا شرایط لازم برای جهانی سازی عدل و معرفت و عبودیّت فراهم آید.
حالا می پردازیم به این سوال که آیا خورشید پشت ابر کارایی ندارد؟ و ثمر بخش نیست؟ امام(ع) برای خود وظایفی دارند که به بهترین وجه به آنها اقدام می کنند و جز آن چه با غیبت ناسازگار باشد، تماماً مورد عنایت آن حضرت می باشد. اصولاً آن حضرت را غایب نامیده اند، چون ظاهر نیست، نه آن که حاضرنیست، غیبت به معنای حاضر نبودن تهمت ناروایی است که به آن حضرت زده اند. آمدن آن حضرت به معنای ظهور است، نه حضور و شیفتگان آن حضرت، ظهورش را از خدا می طلبند و نه حضورش را. همین است که وقتی ظاهر می شود همه انگشت حیرت به دندان می گزند و با تعجب می گویند که او را پیش از این هم دیده اند. برای اینکه بفهمیم امام در دورانی که غایبند به عبارتی، زمانی که خورشید حقیقت در پس ابرها پنهان است چه وظایفی دارند و به چه اموری می پردازند، به دعاها، زیارت نامه ها، توقیعات و نامه های آن حضرت به بعضی شیعیان رجوع می کنیم.
الف)- آگاهی از وضعیّت و احوال شیعیان : در توقیع برای شیخ مفید آمده است : (ما بر اخبار و احوال شما آگاهیم، و هیچ چیز از اوضاع شما بر ما پوشیده و مخفی نمی ماند.)
ب)- حفظ و نجات شیعیان از گرفتاری ها و شر دشمنان : در همان توقیع نیز این گونه آمده : ما در رسیدگی و سرپرستی شما کوتاهی و اهمال نکرده و یاد شما را از خاطر نبرده ایم، که اگر جز این بود، دشواری ها و مصیبت ها بر شما فرود می آمد و دشمنان شما را ریشه کن می نمودند. از جملة این موارد، نجات مردم بحرین از دست نوکران و دست نشاندگان استعمار است؛ آنجا که نخست وزیر این کشور حیله و نقشه ای ریخت که قرار شد با شیعیان همچون کافر حربی از اهل کتاب رفتار شود؛ یا جزیه پرداخته و ذلت پرداخت آن را تحمل کنند و یا مردانشان کشته و زنان و کودکانشان به اسارت گرفته شوند، و حضرت در خنثی ساختن این توطئه نقش بزرگی داشت.
ج)- حضور در میان مردم : امیرالمؤمنین می فرماید (سوگند به خدای علی، حجت خدا در میان آنهاست، در کوچه و بازار آنها گام برمی دارد و بر خانه های آنان وارد می شود و در شرق و غرب جهان به سیاحت می پردازد و گفتار مردمان را می شنود و بر اجتماعات آنها وارد شده، سلام می دهد. و مردمان را می بیند)
د)- حضور همیشگی در مراسم حج.
ه)- دست گیری درماندگان
ر)- راهیابی گمشدگان
ز)- شفای بیماران لاعلاج
ح)- خیرخواهی و نصیحت و دعا برای مؤمنان
خ)- شرکت در تشییع برخی از آنان
س)- حل بعضی از مشکلات علمی علماء
ش)- خبردادن از پاره ای رویدادهای مهم
ص)- دستگیری باطنی از افراد از جمله کارهای آن حضرت در این دوران است. چه او را بشناسند و چه نشناسند، چه پشت پرده های غیبت باشد یا نباشد.
با تأمل و دقت در این موارد ملاحظه می فرمایید که امام(ع)در دوران غیبت، شیعیان را رها نکرده است و چه بسیار اتفاق افتاده است که ایشان در مواقع اضطرار شیعیان و در مواقعی که مشکلات عقیدتی و روحی سراغ شیعیان آمده است به کمک آنها شتافته اند بدون اینکه ردّ پایی از خود به جای بگذارند.
منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام
