دلیل دعا برای تعجیل فرج ایشان، همان عدالت خواهی و حقیقت جویی است که در فطرت همه ما نهاده شده است؛ زیرا، آن حضرت با ظهور خویش، حق را احیا و عدالت را در جامعه حاکم و مستقر خواهد ساخت. دعا برای ظهور زودتر و سریع‌تر ایشان، رسیدن به آرمان‌هایی است که بشر تشنه نیل به آن بوده است. اما انتظار؛ باوری است بارور به عمل، که در زندگی انسان منتظر، در قالب کرداری خاص تجسّم می‌یابد، انتظار اعتقادی است در گرو عمل، عمل کردن به آنچه که فرهنگ انتظار ایجاب می کند. رسول اکرم(ص) می فرماید: (افضل الاعمال احمزها؛ برترین عمل‌ها، سخت‌ترین آن‌هاست. (مجمع البحرین فخرالدین طریحی، مقدمه و تصحیح آیةالله شهاب الدین مرعشی نجفی(ره)، ص 297). و در جای دیگر فرموده‌اند: (افضل اعمال امتی، انتظار الفرج؛ برترین عمل‌ها، انتظار فرج است (همان، ص 57). نتیجه این دو مقدمه و یا دو روایت آن است که انتظار از دشوارترین تکالیف شرعی محسوب می شود. کشف ویژگی (انتظار) هضم چرایی عظمت پاداش منتظران را آسان‌تر می‌کند. علی(ع) می فرماید: (المنتظر لامرنا کالمتشحط بدمه فی سبیل الله؛ منتظر امر ما بسان کسی است که در راه خدا به خون خود غلتیده باشد.)(بحارالانوار، ج 52، ص 123) آمادگی همیشه جوهر اصلی انتظار است و وظیفه قطعی منتظران، انتظار قیام و ظهور حضرت مهدی(عج) را در سر داشتن، آمادگی پیشین می‌خواهد، آمادگی در:
1- آراستگی به عدالت و تقوا:
فرد منتظر باید به زیور عدالت، تقوا و پارسایی آراسته باشد؛ پیرو واقعی و صدیق حضرت ولی عصر(عج) کسی است که رفتار و مکتب آن جناب را الگوی عملی خود قرار دهد. رسول خدا(صلّی الله علیه و آله) در توصیف اوج مجاهدت و تدین منتظران حضرت مهدی (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) می فرماید: (لاحدهم اشدّ بقیة علی دینه من خرط القتاد فی اللیلة الظلماء، او کالقابص علی جمر الغضا، اولئک مصابیح الدجی؛ ... هر یک از ایشان بیش از کسی که بر زجر پوست کندن درخت خار با دست خالی در شب تاریک یا نگاهداری آتش سوزان چوب درخت تاغ در کف دست صبر می‌کند در دینداری خود استقامت و پایداری می‌ورزد، به راستی که آنان چراغ هدایت در شب‌های ظلمانی‌اند.)(بحارالانوار، ج 52، ص 124).
اگر فردی بتواند با اجتناب از معاصی و رعایت پروای الهی، ملکه عدالت را در خود پدید آورد و با ایجاد تعادل در میان قوای نفسانی خود، ارکان حیات اخلاقی را در وجود خود نهادینه سازد، آن گاه می‌تواند در عصر ظهور که عصر استقرار عدل ناب و مطلق است، خویشتن را با شرایط نوین تمدن توحیدی مهدوی هماهنگ سازد.
2- آراستگی به بردباری و پایداری:
فرد منتظر باید استقامت بورزد و صبر و حلم پیشه سازد؛ زیرا، با توجه به گزارش تاریخی از عصر ظهور، (نگا: اکمال الدین، ج 1، ب 23، حدیث 1، الارشاد مفید، ص 318 و الاحتجاج الطبرسی، ج 2، ص 318) در دوران ظهور فشار زایدالوصفی بر منتظران مخلص و صدیق مهدی موعود وارد می‌شود، که مقاومت و پایداری در چنین شرایطی به توان بالای روحی نیازمند است. منتظران باید بکوشند تا به درجات بالای صبر نایل آیند. رسول خدا(صلّی الله علیه و آله) به اصحاب خویش فرمودند: (پس از شما کسانی می‌آیند که به هر یک از آنان اجر پنجاه نفر از شما را خواهند داد، اصحاب پرسیدند: ای رسول خدا ما در غزوات بدر، احد و حنین با شما بودیم و درباره ما آیاتی از قرآن کریم نازل شده است؛ پس چرا به آنان پنجاه برابر ما ثواب داده می‌شود؟ حضرت پاسخ گفتند: آنان در شرایطی [بس دشوار] خواهند بود که اگر شما در آن شرایط به سر برید، تحمّل و استقامت آنان را نخواهید داشت، (بحار الانوار، ج 2، ص 131). از این رو؛ رسول گرامی اسلام می‌فرماید:
(انتظار الفرج بالصبر عبادة؛ چشم به راه فرج داشتن، همراه صبر و استقامت، عبادت است.) (همان، ج 52، ص 145)
3- بهره‌مندی از دین شناسی بنیادین:
فرد منتظر باید فهم و تلقی صحیحی از دین داشته باشد، مطالعه تاریخ ادیان بیانگر این واقعیت است که ادیان بر اثر عوامل مختلف و با گذشت زمان‌های متمادی، آرام آرام از خلوص نخستین خود فاصله می‌گیرند و خطوط اصلی و فرعی آنها هر یک به نوعی حذف و اضافه، شدید و ضعیف، تبدیل و تغییر و تأویل و تفسیر می شوند؛ از همین رو، امام زمان(علیه السلام) با بدعت‌ها مبارزه سختی خواهد کرد، (نگا: الارشاد، ج 2، ص 384، بحار، ج 52، ص 338 ). چنان که امیر مؤمنان می‌فرماید: (یعطف الهوی علی الهدی، اذا عطفوا الهدی علی الهوی و یعطف الرأی علی القرآن اذا عطفوا القرآن علی الرأی؛ [مهدی موعود] هواهای نفسانی مردمان را به هدایت تبدیل خواهد کرد، آن زمان که مردم هوای نفس را بر هدایت غالب سازند و آراء و نظریات را به قرآن باز خواهد گردانید هنگامی که قرآن را به آرای خود باز گردانند.) (نهج البلاغه، خ 183 و بحارالانوار، ج 8، ص 361)
شارحان شیعه و سنی نهج البلاغه این عبارت را ناظر به مهدی موعود دانسته اند).
4- اصلاح طلبی:
فرد منتظر باید به سهم خود در راه اصلاح جامعه و استقرار عدالت و رفع ظلم و تعدی بکوشد، آن که منتظر مصلح جهانی است، خود نیز باید صالح و مصلح باشد، امر به معروف و نهی از منکر، مبارزه فردی و اجتماعی خصوصاً با حکام جور و سلاطین نقطه بارز مصلح بودن است. امام صادق(ع) می فرماید:
(لیعد احدکم لخروج القائم و لوسهماً؛ حتماً هر یک از شما منتظران برای قیام حضرت قائم سلاح فراهم سازد هر چند یک تیر.)(بحار، ج 52، ص 366)
به هر روی، منتظر مهدی(عج) در برابر فساد و ستم حکومت‌های جور بی تفاوت نیست و مؤید آنان نیز نمی باشد پیامبر اکرم(صلّی الله علیه م آله) در خصوص وظایف منتظران مهدی موعود می‌فرماید:
(طوبی لمن ادرک قائم اهل بیتی و هو مقتد به قبل قیامه، یتولی ولیه و یتبرأ من عدوه و یتولی الائمة الهادیة من قبله، اولئک رفقائی و ذوو ودّی و مودّتی و اکرم امتی علیّ؛ خوشا به حال کسی که به حضور قائم برسد و حال آن که پیش از قیام او نیز پیرو او باشد، آن که با دوست او دوست و با دشمن او دشمن و مخالف است و با رهبران و پیشوایان هدایتگر پیش از او نیز دوست است، اینان همنشین و دوستان من و گرامی‌ترین امت در نزد من هستند.)(بحارالانوار، ج 52، ص 130). توصیه می‌کنیم در باب مهدی شناسی و مباحث پیرامون آن، کتاب: در انتظار ققنوس، نوشته سید ثامر هاشم العمیدی، ترجمه و تحقیق مهدی علیزاده را که از سوی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) قم در سال 1379 برای نخستین بار به چاپ رسیده است - مطالعه فرمایید.
ای مهر طلوع کن که خوابیم همه
در هجر رخت در تب و تابیم همه
هر بر زن و بام از رخت روشن و ما
خفاش وشیم و در حجابیم همه (امام خمینی)
منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام
