ظهور امام زمان
ظهور به معنای نمایان شدن امام مهدی(عج) پس از غیبت کبرا و پیش از قیام برای برپایی عدل و داد.
وظایف یک زن مسلمان به عنوان یک منتظر واقعی ظهور امام زمان (عج) چیست؟
سؤال به دو بخش تقسیم میشود: بخش اوّل: زمان ظهور اصل ظهور امام زمان(عج) امری مسلّم و قطعی است، ولی بنا به مصالحی زمان ظهور مشخص نشده است و هیچ کس جز خداوند از وقت دقیق آن آگاه نیست. بارها اصحاب از ائمه(ع) در مورد زمان ظهور پرسیده‌اند، امّا آنان از مشخّص کردن آن نهی کرده‌اند. فضیل از امام باقر(ع) پرسید: آیا برای ظهور وقتی معیّن شده است؟ امام سه بار فرمود: (کذب الوقاتون؛(1) آنان که برای ظهور وقتی معیّن کنند، دروغگویانند.) برای ظهور نشانه های بیان شده که تحقّق هر یک از آنها نویدی برای نزدیک‌تر شدن ظهور حضرت مهدی(عج) است. بخش دوم: انتظار فرج تلاش دشمنان دین این است که تعهد ما را به مسائل دینی (احکام، اعتقادات و اخلاق) کم رنگ سازند. آنان در راستای اهداف خویش همه را مورد هدف قرار داده و می‌خواهند سنگرهای فرهنگی و اعتقادی ما را (که از مهمترین آنها اعتقاد به ظهور حضرت مهدی و انتظار فرج حضرت است) به تصرّف درآورند و دست ما را از اسلام و افتخارات آن کوتاه سازند. در میدان مبارزه فرقی بین زن و مرد نیست و همگی باید در مسیر اعتقادات خود ثابت قدم و استوار باشیم و دین خدا را یاری دهیم و در مسیر ایفای مسئولیت خویش پایداری و مقاومت کنیم. بخشی از وظایفی که میتواند در رشد و بالندگی جامعه اسلامی و منتظران فرج مؤثر باشد به شرح زیر است: 1- شناخت امام زمان(عج) مهمترین وظیفه شیعه شناخت امام خویش است. در اهمیت این مسئله همین بس که در روایات متواتر که شیعه و سنّی آن را نقل کرده‌اند، آمده است: (من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة جاهلیّة؛(2) هر کس بمیرد و امام زمانش را نشناسد، به مرگ جاهلیّت مرده است.) در روایات از ائمه معصومین(ع) آمده است که: شناخت امام آن است که انسان بداند که اطاعت از آنها واجب است و انسان باید از آنها پیروی کامل و خالص داشته باشد. بدون تردید مراد از شناخت حضرت مهدی(عج)، شناختی است که شیعیان را از شبهه‌های ملحدان در امان نگه دارد و سبب نجات از اعمال گمراه کننده مدعیان دروغین مهدویّت یا مدعیان ارتباط با حضرت باشد. 2- پیوند و ارتباط معنوی با امام عصر(عج) دیگر وظیفه شیعه در دوران غیبت، حفظ و تقویتِ پیوند معنوی با امام زمان(ع) و تجدید دائمی عهد و پیمان با حضرت است. منتظران واقعی ظهور هرگز نباید احساس کنند که در جامعه دارای مسئولیتی نیستند و هیچ گونه تکلیفی نسبت به امام خود ندارند. از شیعیان خواسته شده که در آغاز هر روز با یکی از دعاهایی که مخصوص امام زمان(عج) است، با مقتدای خود و مقام ولایت ارتباط برقرار کنند. شیعه منتظر اگر در آغاز هر روز با حضور قلب و توجه کامل با امام خود عهد و پیمان ببندد، هرگز تن به ذلّت و خواری، ظلم و بی عدالتی نمی‌دهد. نیز هرگز دچار بحران فکری و فرهنگی و از خود بیگانی و یأس و ناامیدی نمی‌شود. یکی از دعاهایی که در این موضوع وارده شده، دعای عهد است که از مضامین بسیار بالایی برخوردار می‌باشد. این دعا بهترین وسیله برای پیوند منتظران با امام زمان(عج) است.(3) 3- خودسازی و کسب فضایل اخلاقی یکی دیگر از وظایف منتظران حضرت مهدی(عج)، تهذیب نفس و آراستگی به فضایل اخلاقی است. در توقیع (نوشته) شریفی که از سوی حضرت صاحب الزمان(عج) خطاب به شیخ مفید نگاشته شده، آمده است: (از علل طولانی شدن غیبت و محروم ماندن شیعیان از ملاقاتشان با ما، اعمال ناشایستی است که آنان مرتکب می‌شوند و ما را ناراحت می‌کنند.)(4) از این توقیع شریف استفاده میشود که منتظر واقعی، از اعمالی که سبب طولانی شدن غیبت حضرت مهدی(عج) و ناراحتی آن بزرگوار میشود، اجتناب می‌کند. بر این اساس: با شناخت امام زمان(عج) و پرهیز از گناهان و در نهایت با تهذیب نفس و ارتباط معنوی با حضرت می‌توانیم به بخشی از وظایفی که در قبال آن عزیز داریم، دست یابیم. سخن آخر: امام صادق(ع) فرمود: (کسی که با این عقیده یعنی در حال انتظار بمیرد، همانند کسی است که در خیمه حضرت مهدی(عج) باشد.)(5) پی‌نوشت‌ها: 1. کتاب الغیبة، طوسی، مؤسسه معارف اسلامی، صص 426 - 425، ح 411. 2. مناقب آل ابی طالب، ابن شهر آشوب، دارالأضواء، بیروت، ج 3، ص 250 ؛ بحارالأنوار، ج 8، ص 368. 3. مفاتیح الجنان. 4. الاحتجاج، طبرسی، انتشارات اسوه، ج 2، ص 602. 5. المحاسن، احمد بن محمد بن خالد، برقی، المجمع العالمی لأهل البیت(ع)، ج 1، ص 277، ح 149. منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام
سؤال به دو بخش تقسیم میشود: بخش اوّل: زمان ظهور اصل ظهور امام زمان(عج) امری مسلّم و قطعی است، ولی بنا به مصالحی زمان ظهور مشخص نشده است و هیچ کس جز خداوند از وقت دقیق آن آگاه نیست. بارها اصحاب از ائمه(ع) در مورد زمان ظهور پرسیده‌اند، امّا آنان از مشخّص کردن آن نهی کرده‌اند. فضیل از امام باقر(ع) پرسید: آیا برای ظهور وقتی معیّن شده است؟ امام سه بار فرمود: (کذب الوقاتون؛(1) آنان که برای ظهور وقتی معیّن کنند، دروغگویانند.) برای ظهور نشانه های بیان شده که تحقّق هر یک از آنها نویدی برای نزدیک‌تر شدن ظهور حضرت مهدی(عج) است. بخش دوم: انتظار فرج تلاش دشمنان دین این است که تعهد ما را به مسائل دینی (احکام، اعتقادات و اخلاق) کم رنگ سازند. آنان در راستای اهداف خویش همه را مورد هدف قرار داده و می‌خواهند سنگرهای فرهنگی و اعتقادی ما را (که از مهمترین آنها اعتقاد به ظهور حضرت مهدی و انتظار فرج حضرت است) به تصرّف درآورند و دست ما را از اسلام و افتخارات آن کوتاه سازند. در میدان مبارزه فرقی بین زن و مرد نیست و همگی باید در مسیر اعتقادات خود ثابت قدم و استوار باشیم و دین خدا را یاری دهیم و در مسیر ایفای مسئولیت خویش پایداری و مقاومت کنیم. بخشی از وظایفی که میتواند در رشد و بالندگی جامعه اسلامی و منتظران فرج مؤثر باشد به شرح زیر است: 1- شناخت امام زمان(عج) مهمترین وظیفه شیعه شناخت امام خویش است. در اهمیت این مسئله همین بس که در روایات متواتر که شیعه و سنّی آن را نقل کرده‌اند، آمده است: (من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة جاهلیّة؛(2) هر کس بمیرد و امام زمانش را نشناسد، به مرگ جاهلیّت مرده است.) در روایات از ائمه معصومین(ع) آمده است که: شناخت امام آن است که انسان بداند که اطاعت از آنها واجب است و انسان باید از آنها پیروی کامل و خالص داشته باشد. بدون تردید مراد از شناخت حضرت مهدی(عج)، شناختی است که شیعیان را از شبهه‌های ملحدان در امان نگه دارد و سبب نجات از اعمال گمراه کننده مدعیان دروغین مهدویّت یا مدعیان ارتباط با حضرت باشد. 2- پیوند و ارتباط معنوی با امام عصر(عج) دیگر وظیفه شیعه در دوران غیبت، حفظ و تقویتِ پیوند معنوی با امام زمان(ع) و تجدید دائمی عهد و پیمان با حضرت است. منتظران واقعی ظهور هرگز نباید احساس کنند که در جامعه دارای مسئولیتی نیستند و هیچ گونه تکلیفی نسبت به امام خود ندارند. از شیعیان خواسته شده که در آغاز هر روز با یکی از دعاهایی که مخصوص امام زمان(عج) است، با مقتدای خود و مقام ولایت ارتباط برقرار کنند. شیعه منتظر اگر در آغاز هر روز با حضور قلب و توجه کامل با امام خود عهد و پیمان ببندد، هرگز تن به ذلّت و خواری، ظلم و بی عدالتی نمی‌دهد. نیز هرگز دچار بحران فکری و فرهنگی و از خود بیگانی و یأس و ناامیدی نمی‌شود. یکی از دعاهایی که در این موضوع وارده شده، دعای عهد است که از مضامین بسیار بالایی برخوردار می‌باشد. این دعا بهترین وسیله برای پیوند منتظران با امام زمان(عج) است.(3) 3- خودسازی و کسب فضایل اخلاقی یکی دیگر از وظایف منتظران حضرت مهدی(عج)، تهذیب نفس و آراستگی به فضایل اخلاقی است. در توقیع (نوشته) شریفی که از سوی حضرت صاحب الزمان(عج) خطاب به شیخ مفید نگاشته شده، آمده است: (از علل طولانی شدن غیبت و محروم ماندن شیعیان از ملاقاتشان با ما، اعمال ناشایستی است که آنان مرتکب می‌شوند و ما را ناراحت می‌کنند.)(4) از این توقیع شریف استفاده میشود که منتظر واقعی، از اعمالی که سبب طولانی شدن غیبت حضرت مهدی(عج) و ناراحتی آن بزرگوار میشود، اجتناب می‌کند. بر این اساس: با شناخت امام زمان(عج) و پرهیز از گناهان و در نهایت با تهذیب نفس و ارتباط معنوی با حضرت می‌توانیم به بخشی از وظایفی که در قبال آن عزیز داریم، دست یابیم. سخن آخر: امام صادق(ع) فرمود: (کسی که با این عقیده یعنی در حال انتظار بمیرد، همانند کسی است که در خیمه حضرت مهدی(عج) باشد.)(5) پی‌نوشت‌ها: 1. کتاب الغیبة، طوسی، مؤسسه معارف اسلامی، صص 426 - 425، ح 411. 2. مناقب آل ابی طالب، ابن شهر آشوب، دارالأضواء، بیروت، ج 3، ص 250 ؛ بحارالأنوار، ج 8، ص 368. 3. مفاتیح الجنان. 4. الاحتجاج، طبرسی، انتشارات اسوه، ج 2، ص 602. 5. المحاسن، احمد بن محمد بن خالد، برقی، المجمع العالمی لأهل البیت(ع)، ج 1، ص 277، ح 149. منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام
پاسخ:
سؤال به دو بخش تقسیم میشود:
بخش اوّل: زمان ظهور
اصل ظهور امام زمان(عج) امری مسلّم و قطعی است، ولی بنا به مصالحی زمان ظهور مشخص نشده است و هیچ کس جز خداوند از وقت دقیق آن آگاه نیست. بارها اصحاب از ائمه(ع) در مورد زمان ظهور پرسیده‌اند، امّا آنان از مشخّص کردن آن نهی کرده‌اند. فضیل از امام باقر(ع) پرسید: آیا برای ظهور وقتی معیّن شده است؟ امام سه بار فرمود: (کذب الوقاتون؛(1) آنان که برای ظهور وقتی معیّن کنند، دروغگویانند.)
برای ظهور نشانه های بیان شده که تحقّق هر یک از آنها نویدی برای نزدیک‌تر شدن ظهور حضرت مهدی(عج) است.
بخش دوم: انتظار فرج
تلاش دشمنان دین این است که تعهد ما را به مسائل دینی (احکام، اعتقادات و اخلاق) کم رنگ سازند. آنان در راستای اهداف خویش همه را مورد هدف قرار داده و می‌خواهند سنگرهای فرهنگی و اعتقادی ما را (که از مهمترین آنها اعتقاد به ظهور حضرت مهدی و انتظار فرج حضرت است) به تصرّف درآورند و دست ما را از اسلام و افتخارات آن کوتاه سازند.
در میدان مبارزه فرقی بین زن و مرد نیست و همگی باید در مسیر اعتقادات خود ثابت قدم و استوار باشیم و دین خدا را یاری دهیم و در مسیر ایفای مسئولیت خویش پایداری و مقاومت کنیم.
بخشی از وظایفی که میتواند در رشد و بالندگی جامعه اسلامی و منتظران فرج مؤثر باشد به شرح زیر است:
1- شناخت امام زمان(عج)
مهمترین وظیفه شیعه شناخت امام خویش است. در اهمیت این مسئله همین بس که در روایات متواتر که شیعه و سنّی آن را نقل کرده‌اند، آمده است: (من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة جاهلیّة؛(2) هر کس بمیرد و امام زمانش را نشناسد، به مرگ جاهلیّت مرده است.)
در روایات از ائمه معصومین(ع) آمده است که: شناخت امام آن است که انسان بداند که اطاعت از آنها واجب است و انسان باید از آنها پیروی کامل و خالص داشته باشد. بدون تردید مراد از شناخت حضرت مهدی(عج)، شناختی است که شیعیان را از شبهه‌های ملحدان در امان نگه دارد و سبب نجات از اعمال گمراه کننده مدعیان دروغین مهدویّت یا مدعیان ارتباط با حضرت باشد.
2- پیوند و ارتباط معنوی با امام عصر(عج)
دیگر وظیفه شیعه در دوران غیبت، حفظ و تقویتِ پیوند معنوی با امام زمان(ع) و تجدید دائمی عهد و پیمان با حضرت است. منتظران واقعی ظهور هرگز نباید احساس کنند که در جامعه دارای مسئولیتی نیستند و هیچ گونه تکلیفی نسبت به امام خود ندارند. از شیعیان خواسته شده که در آغاز هر روز با یکی از دعاهایی که مخصوص امام زمان(عج) است، با مقتدای خود و مقام ولایت ارتباط برقرار کنند. شیعه منتظر اگر در آغاز هر روز با حضور قلب و توجه کامل با امام خود عهد و پیمان ببندد، هرگز تن به ذلّت و خواری، ظلم و بی عدالتی نمی‌دهد. نیز هرگز دچار بحران فکری و فرهنگی و از خود بیگانی و یأس و ناامیدی نمی‌شود.
یکی از دعاهایی که در این موضوع وارده شده، دعای عهد است که از مضامین بسیار بالایی برخوردار می‌باشد. این دعا بهترین وسیله برای پیوند منتظران با امام زمان(عج) است.(3)
3- خودسازی و کسب فضایل اخلاقی
یکی دیگر از وظایف منتظران حضرت مهدی(عج)، تهذیب نفس و آراستگی به فضایل اخلاقی است. در توقیع (نوشته) شریفی که از سوی حضرت صاحب الزمان(عج) خطاب به شیخ مفید نگاشته شده، آمده است: (از علل طولانی شدن غیبت و محروم ماندن شیعیان از ملاقاتشان با ما، اعمال ناشایستی است که آنان مرتکب می‌شوند و ما را ناراحت می‌کنند.)(4)
از این توقیع شریف استفاده میشود که منتظر واقعی، از اعمالی که سبب طولانی شدن غیبت حضرت مهدی(عج) و ناراحتی آن بزرگوار میشود، اجتناب می‌کند. بر این اساس: با شناخت امام زمان(عج) و پرهیز از گناهان و در نهایت با تهذیب نفس و ارتباط معنوی با حضرت می‌توانیم به بخشی از وظایفی که در قبال آن عزیز داریم، دست یابیم.
سخن آخر:
امام صادق(ع) فرمود: (کسی که با این عقیده یعنی در حال انتظار بمیرد، همانند کسی است که در خیمه حضرت مهدی(عج) باشد.)(5)
پی‌نوشت‌ها:
1. کتاب الغیبة، طوسی، مؤسسه معارف اسلامی، صص 426 - 425، ح 411.
2. مناقب آل ابی طالب، ابن شهر آشوب، دارالأضواء، بیروت، ج 3، ص 250 ؛ بحارالأنوار، ج 8، ص 368.
3. مفاتیح الجنان.
4. الاحتجاج، طبرسی، انتشارات اسوه، ج 2، ص 602.
5. المحاسن، احمد بن محمد بن خالد، برقی، المجمع العالمی لأهل البیت(ع)، ج 1، ص 277، ح 149.
منبع: موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه السلام
- [سایر] چرا باید برای تعجیل فرج امام زمان (عج) دعا کنیم و وظایف منتظران ظهور ایشان چیست؟
- [سایر] مهمترین وظایف یک منتظر واقعی امام زمان (عج) چیست؟
- [سایر] وظیفه یک شیعه منتظر ظهور امام زمان (عج) در شب یلدا چیست؟
- [سایر] دیدگاه اهل سنّت در مورد امام مهدی(عج) چیست؟ آیا ظهور مهدی موعود، از مسائل اتفاقی بین مسلمین است؟
- [سایر] دیدگاه اهل سنّت در مورد امام مهدی(عج) چیست؟ آیا ظهور مهدی موعود، از مسائل اتفاقی بین مسلمین است؟
- [سایر] آیا ظهور امام زمان (عج) همراه با جنگ با مخالفان دین اسلام است؟
- [سایر] چطور منتظر واقعی حضرت ولی عصر (عج) باشیم؟
- [سایر] چرا باید منتظر امام زمان (عج) باشیم؟
- [سایر] عوامل ظهور امام زمان (عج) چیست؟
- [سایر] زمان ظهور حضرت ولی عصر(عج) کی می‌باشد؟
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولّی عَصْر ( عج ) که نماز جمعه واجب تَعْیینی نیست ، خرید و فروش و سایر معاملات ، پس از اذان جمعه حرام نیست .
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولیّ عصر (عج ) نماز جمعه واجب تَخییری است ( یعنی مُکَلَّفْ می تواند روز جمعه بجای نماز ظهر نماز جمعه بخواند ) ولی جمعه اَفْضَلْ است وظهر اَحْوَط واحتیاط بیشتر در آن است که هر دو را بجا آورند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمانان باید در مورد اشخاص مجهول که ملبس به لباس علما و طلاب هستند تحقیق نمایند اگر به مقامی دیگر غیر از مقام علما و مجتهدین که نواب حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه می باشند ارتباط داشته باشند از آنها کناره گرفته و از ضلالت و اضلال آن ها بپرهیزند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمان غیبت ولی عصر (عج) نماز جمعه واجب تخییری است (یعنی مکلّف می تواند روز جمعه به جای نماز ظهر نماز جمعه بخواند) ولی جمعه افضل است و ظهر احوط و احتیاط بیشتر در آن است که هردو را بجا آورد.
- [آیت الله جوادی آملی] .دریافت کننده خمس، امام ( ع)و در غیبت آن , فقیه جامع الشرایط و حاکم شرع است و مکلف , بدون اجازه از آنان نمی تواند آن را به موارد مصرف برساند . به تعبیر دیگر , همه خمس , اعم از سهم امام ( ع) و سهم سادات, در اختیار منصب امامت (شخصیت حقوقی) است. در زمان غیبت حضرت ولیّ عصر (عج) ،فقیه جامع الشرایط, جانشین شخصیت حقوقیِ امامت است، بنابراین در زمان غیبت باید تمام خمس را به فقیه جامع الشرای ط تحویل داد و هرگونه دخل و ت صرف در خمس (سهم امام( ع) و سهم سادات) باید با اجازه او باشد.
- [آیت الله سبحانی] اگر صیغه عقد دائم را خود زن و مرد بخوانند و اول زن بگوید: (زَوَّجْتُکَ نَفْسِی عَلَی الصَّداقِ المَعْلُوم) (یعنی خود را زن تو نمودم، به مهری که معیّن شده). پس از آن بدون فاصله مرد بگوید: (قَبِلْتُ التَّزْوِیجَ علی الصَّداقِ المعلومِ) (یعنی قبول کردم ازدواج را با همان مهر معلوم) عقد صحیح است و اگر دیگری را وکیل کنند که از طرف آنها صیغه عقد را بخواند چنانچه مثلاً اسم مرد احمد و اسم زن فاطمه باشد و وکیل زن بگوید: (زَوَّجْتُ مُوَکِّلَتِی فاطِمَةَ مُوَکِّلِکَ اَحْمَدَ عَلَی الصَّداقِ المَعْلُومِ). پس بدون فاصله وکیل مرد بگوید: (قَبِلْتُ التَّزویج لِمُوَکِّلِی اَحْمَدَ عَلَی الصَّداقِ الْمَعْلُومِ) صحیح می باشد. دستور خواندن عقد موقت
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . "أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً وَلِیُّ الله"جزو اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله"، به قصد قربت گفته شود. اللهُ أکْبَرُ خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند. أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ الله شهادت می دهم که نیست خدایی جز خدای یکتا و بی همتا. أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله پیغمبر و فرستاده خداست. أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً أمِیرَ المُؤمِنینَ وَلِیُّ الله شهادت می دهم که حضرت علی علیه السلام أمیرالمؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. حَیَّ عَلَی الصَّلاَة بشتاب برای نماز. حَیَّ عَلَی الْفَلاَح بشتاب برای رستگاری. حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. قَد قامَتِ الصَّلاَة به تحقیق نماز برپا شد. لا إلَهَ إِلاَّ الله نیست خدایی مگر خدای یکتا و بی همتا.
- [آیت الله سبحانی] اگر صیغه عقد دائم را خود زن و مرد بخوانند و اول زن بگوید: (زَوَّجْتُکَ نَفْسِی عَلَی الصَّداقِ المَعْلُوم) (یعنی خود را زن تو نمودم، به مهری که معیّن شده). پس از آن بدون فاصله مرد بگوید: (قَبِلْتُ التَّزْوِیجَ علی الصَّداقِ المعلومِ) (یعنی قبول کردم ازدواج را با همان مهر معلوم) عقد صحیح است و اگر دیگری را وکیل کنند که از طرف آنها صیغه عقد را بخواند چنانچه مثلاً اسم مرد احمد و اسم زن فاطمه باشد و وکیل زن بگوید: (زَوَّجْتُ مُوَکِّلَتِی فاطِمَةَ مُوَکِّلِکَ اَحْمَدَ عَلَی الصَّداقِ المَعْلُومِ). پس بدون فاصله وکیل مرد بگوید: (قَبِلْتُ التَّزویج لِمُوَکِّلِی اَحْمَدَ عَلَی الصَّداقِ الْمَعْلُومِ) صحیح می باشد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر شوهر بخواهد صیغه مبارات را بخواند، چنانچه مثلاً اسم زن (فاطمه) باشد، باید بگوید: (بارَأْتُ زَوْجَتِی فاطِمَةَ عَلی مَهْرِها، فَهِیَ طالِقٌ) یعنی: (طلاق مبارات دادم زنم فاطمه را در مقابل مهر او، پس او رهاست) و اگر دیگری را وکیل کند، وکیل باید بگوید: (بارَأْتُ زَوْجَةَ مُوَکِّلِی فاطِمَةَ عَلی مَهْرِها، فَهِیَ طالِقٌ) یعنی: (طلاق مبارات دادم زن موکّلم فاطمه را در برابر مهر او، پس او رهاست) و در هر دو صورت اگر به جای کلمه (عَلی مَهْرِها)، (بِمَهرِها) بگوید، اشکال ندارد و اگر مالی را که زن بخشیده مقداری از مهر باشد، باید به جای (مَهرِها) بگوید: (عَلی هَذَا الْمِقْدارِ مِنْ مَهْرِها) و اگر مالی که زن بخشیده از مهر نباشد باید به جای آن بگوید: (عَلی ما بَذَلَتْ).
- [آیت الله بروجردی] اگر شوهر بخواهد صیغهی طلاق را بخواند، چنانچه اسم زن مثلاً فاطمه باشد، میگوید:(زَوجَتی فاطِمَةَ خالَعْتُها علی ما بَذَلَتْ هی طالِقٌ). (یعنی زنم فاطمه را طلاق خلع دادم او رها است. )