در دین اسلام، دعا کردن برای خود و دیگران، بسیار سفارش شده است. خداوند میفرماید: (وَ ادْعُوهُ خَوْفاً وَ طَمَعاً إِنَّ رَحْمَةَ اللّهِ قَرِیبٌ مِنَ الُْمحْسِنِینَ؛[1] او را با بیم و امید بخوانید؛ زیرا، رحمت خداوند به نیکوکاران نزدیک است). هم چنین خداوند، وعده قبولی دعاها را داده است: (ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ؛[2] بخوانید مرا تا اجابت کنم شما را). روایات متعددی وجود دارد که در آنها پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و ائمه معصومین علیهم السلام مسلمانان را به دعا کردن، ترغیب و تشویق کردهاند. امام رضا علیه السلام از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل میکند که آن حضرت فرمود: (الدعاء سلاح المؤمن و عمادالدین و نور السماوات و الأرض؛[3] دعا، سلاح مؤمن و عمود دین و نور آسمانها و زمین است). هم چنین حضرت علی علیه السلام میفرماید: (الدعا مفتاح الرحمة و مصباح الظلمة؛[4] دعا، کلید رحمت و چراغ تاریکی است). دعا کردن، به دو گونه میتواند باشد: الف) انسان فقط برای خود دعا کند. ب) انسان برای دیگران دعا کند. این نوع دعا کردن، در اسلام، بسیار سفارش شده است. امام صادق علیه السلام میفرماید: (هر کس ابتدا، به چهل نفر از برادران (دینی) خود دعا کند، سپس برای خودش دعا کند، آن دعا، در مورد آن چهل نفر و خودش، مستجاب میشود).[5] بنابراین، اولا، دعا کردن برای دیگران، فضیلت بیشتری دارد و سود آن به خود ما برمیگردد. پس اگر برای سلامتی امام زمان علیه السلام دعا کنیم، در حقیقت، آن دعا، در حق ما نیز قبول میشود. در حدیثی از امام کاظم علیه السلام نقل شده که آن حضرت میفرماید: (إنّ مَنْ دعا لأخیه بظهر الغیب نودی من العرش و لک مئة ألف ضعف؛[6] هر کس در نهان، برادر (دینی) خود را دعا کند، از عرش ندا میآید که برای تو، صد هزار برابر باد). در روایات آمده است که اگر به برادر مومن خود دعا کنی، ملائکه آسمان، همان دعا را در حق خودت آمین می گویند.[7] بنابراین، دعا برای سلامتی آن عبد صالح و انسان کامل، موجب می شود تا دعا کننده، مشمول دعای خیر فرشتگان گردد. نیز اگر فردی متوجّه شود که دیگری برای او دعا کرده و از درگاه الهی رفع مشکلاتش را خواسته، او نیز در پاسخ چنین خواهد کرد. پس با دعا برای آن حضرت، میتوان اطمینان یافت که مشمول دعای خیر ولی الله الاعظم علیه السلام خواهیم شد. ثانیاً، در روایت، ترک کردن دعا به دلیل اتکا به قضا و قدر، مذموم شمرده شده است. امام صادق علیه السلام می فرماید: (ادع الله عزّوجلّ و لاتقل إنَّ الأمر قد فُرغ منه؛ خداوند را بخوان و نگو که این کار مفروع عنه است).[8] زراره، در ذیل این حدیث میگوید: (منظور از این حدیث، این است که ایمان تو به قضا و قدر، مانع از دعا کردن نشود).[9] بنابراین، به دلیل این که خداوند، امام مهدی علیه السلام را حفظ میکند، نباید از دعا کردن برای سلامتی آن حضرت دست برداریم. چون این امر، تکلیف ما را ساقط نمیکند و ما همیشه مأمور به دعا کردن هستیم. ثالثاً، یکی از راههای ابراز دوستی و ارادت نسبت به محبوب، دعا برای سلامتی او است. این ابراز دوستی، انسان را به محبوب نزدیکتر میگرداند تا جایی که برای رسیدن به او، سر از پا نمیشناسد. دعا برای وجود مقدّس حضرت حجّت علیه السلام نوعی اظهار مودّت و موجب افزایش محبّت و اشتیاق فرد نسبت به آن محبوب دلها است که به تدریج، وی را به کانون حرارت آن خورشید عالم افروز و انوار روشنی بخش او نزدیکتر میگرداند. پی نوشتها: [1]. اعراف: 56. [2]. غافر: 60. [3]. محمدباقر مجلسی، بحارالأنوار، ج 90، ص 288. [4]. همان، ص 300. [5]. همان، ص 383. [6]. شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعه، ج 7، ص 110. [7]. همان، ص 111. [8]. همان، ص 35. [9]. همان. منبع: امام مهدی (عج)، رسول رضوی، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه (1384).
در دین اسلام، دعا کردن برای خود و دیگران، بسیار سفارش شده است. خداوند میفرماید: (وَ ادْعُوهُ خَوْفاً وَ طَمَعاً إِنَّ رَحْمَةَ اللّهِ قَرِیبٌ مِنَ الُْمحْسِنِینَ؛[1] او را با بیم و امید بخوانید؛ زیرا، رحمت خداوند به نیکوکاران نزدیک است).
هم چنین خداوند، وعده قبولی دعاها را داده است: (ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ؛[2] بخوانید مرا تا اجابت کنم شما را).
روایات متعددی وجود دارد که در آنها پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و ائمه معصومین علیهم السلام مسلمانان را به دعا کردن، ترغیب و تشویق کردهاند. امام رضا علیه السلام از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل میکند که آن حضرت فرمود: (الدعاء سلاح المؤمن و عمادالدین و نور السماوات و الأرض؛[3] دعا، سلاح مؤمن و عمود دین و نور آسمانها و زمین است).
هم چنین حضرت علی علیه السلام میفرماید: (الدعا مفتاح الرحمة و مصباح الظلمة؛[4] دعا، کلید رحمت و چراغ تاریکی است).
دعا کردن، به دو گونه میتواند باشد:
الف) انسان فقط برای خود دعا کند.
ب) انسان برای دیگران دعا کند. این نوع دعا کردن، در اسلام، بسیار سفارش شده است. امام صادق علیه السلام میفرماید: (هر کس ابتدا، به چهل نفر از برادران (دینی) خود دعا کند، سپس برای خودش دعا کند، آن دعا، در مورد آن چهل نفر و خودش، مستجاب میشود).[5]
بنابراین، اولا، دعا کردن برای دیگران، فضیلت بیشتری دارد و سود آن به خود ما برمیگردد. پس اگر برای سلامتی امام زمان علیه السلام دعا کنیم، در حقیقت، آن دعا، در حق ما نیز قبول میشود. در حدیثی از امام کاظم علیه السلام نقل شده که آن حضرت میفرماید: (إنّ مَنْ دعا لأخیه بظهر الغیب نودی من العرش و لک مئة ألف ضعف؛[6] هر کس در نهان، برادر (دینی) خود را دعا کند، از عرش ندا میآید که برای تو، صد هزار برابر باد).
در روایات آمده است که اگر به برادر مومن خود دعا کنی، ملائکه آسمان، همان دعا را در حق خودت آمین می گویند.[7] بنابراین، دعا برای سلامتی آن عبد صالح و انسان کامل، موجب می شود تا دعا کننده، مشمول دعای خیر فرشتگان گردد.
نیز اگر فردی متوجّه شود که دیگری برای او دعا کرده و از درگاه الهی رفع مشکلاتش را خواسته، او نیز در پاسخ چنین خواهد کرد. پس با دعا برای آن حضرت، میتوان اطمینان یافت که مشمول دعای خیر ولی الله الاعظم علیه السلام خواهیم شد.
ثانیاً، در روایت، ترک کردن دعا به دلیل اتکا به قضا و قدر، مذموم شمرده شده است. امام صادق علیه السلام می فرماید: (ادع الله عزّوجلّ و لاتقل إنَّ الأمر قد فُرغ منه؛ خداوند را بخوان و نگو که این کار مفروع عنه است).[8]
زراره، در ذیل این حدیث میگوید: (منظور از این حدیث، این است که ایمان تو به قضا و قدر، مانع از دعا کردن نشود).[9]
بنابراین، به دلیل این که خداوند، امام مهدی علیه السلام را حفظ میکند، نباید از دعا کردن برای سلامتی آن حضرت دست برداریم. چون این امر، تکلیف ما را ساقط نمیکند و ما همیشه مأمور به دعا کردن هستیم.
ثالثاً، یکی از راههای ابراز دوستی و ارادت نسبت به محبوب، دعا برای سلامتی او است. این ابراز دوستی، انسان را به محبوب نزدیکتر میگرداند تا جایی که برای رسیدن به او، سر از پا نمیشناسد. دعا برای وجود مقدّس حضرت حجّت علیه السلام نوعی اظهار مودّت و موجب افزایش محبّت و اشتیاق فرد نسبت به آن محبوب دلها است که به تدریج، وی را به کانون حرارت آن خورشید عالم افروز و انوار روشنی بخش او نزدیکتر میگرداند.
پی نوشتها:
[1]. اعراف: 56.
[2]. غافر: 60.
[3]. محمدباقر مجلسی، بحارالأنوار، ج 90، ص 288.
[4]. همان، ص 300.
[5]. همان، ص 383.
[6]. شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعه، ج 7، ص 110.
[7]. همان، ص 111.
[8]. همان، ص 35.
[9]. همان.
منبع: امام مهدی (عج)، رسول رضوی، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه (1384).
- [سایر] باسلام! آیا درست است که بعضی می گویند دعای اللهم کن لولیک ...برای سلامتی امام زمان(عج)است و دعای الهی عظم البلا... برای فرج امام زمان(عج) است؟
- [سایر] وقتی خداوند محافظ حضرت مهدی (عج) است، دعا برای سلامتی ایشان چه اثری دارد؟
- [سایر] با سلام و خدا قوت در کتا بهای دینی خواندم یا خیلی مواقع میگویند برای سلامتی اما م زمان صلوات دهید صدقه و یا قران بفرستید برای سلامتی امام زمان مگه امام زمان در سایه خدا نیست مگه مریض میشه چه نیازی به صدقه یا صلوات ما برای سلامتی اقا هست توضیح دهید التماس دعا
- [سایر] آیا این دعای سطحی که ما بعد از نماز برای ظهور امام زمان«عج» می خوانیم تأثیری هم در ظهور آقا امام زمان«عج» خواهد داشت؟
- [سایر] آیا با خواندن دعای عهد یار حضرت مهدی (عج) میشویم؟
- [سایر] آیا دعای سلامت امام زمان (عج) وجود دارد؟ مگر حضرت دچار بلایای طبیعی میشوند؟
- [سایر] باید چند مرتبه دعای عهد بخوانیم تا به افتخار یاری امام زمان (عج) دست یابیم؟
- [سایر] آیا دعای سلامتی امام زمان(عج) (أللَّهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّکَ الْحجّة بن الحسن، صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلی آبَائِهِ...) دارای سند است؟ در کدام منابع قدیمی آمده است؟ و منظور از اینکه (خداوند ولیّ ایشان است) چیست؟
- [سایر] امام زمان (عج) چگونه با خداوند مناجات میکنند؟
- [سایر] ثواب هایی که انسان از خواندن دعای فرج و سلامتی امام زمان(ع) به ما میرسد چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولّی عَصْر ( عج ) که نماز جمعه واجب تَعْیینی نیست ، خرید و فروش و سایر معاملات ، پس از اذان جمعه حرام نیست .
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولیّ عصر (عج ) نماز جمعه واجب تَخییری است ( یعنی مُکَلَّفْ می تواند روز جمعه بجای نماز ظهر نماز جمعه بخواند ) ولی جمعه اَفْضَلْ است وظهر اَحْوَط واحتیاط بیشتر در آن است که هر دو را بجا آورند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمانان باید در مورد اشخاص مجهول که ملبس به لباس علما و طلاب هستند تحقیق نمایند اگر به مقامی دیگر غیر از مقام علما و مجتهدین که نواب حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه می باشند ارتباط داشته باشند از آنها کناره گرفته و از ضلالت و اضلال آن ها بپرهیزند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمان غیبت ولی عصر (عج) نماز جمعه واجب تخییری است (یعنی مکلّف می تواند روز جمعه به جای نماز ظهر نماز جمعه بخواند) ولی جمعه افضل است و ظهر احوط و احتیاط بیشتر در آن است که هردو را بجا آورد.
- [آیت الله جوادی آملی] .دریافت کننده خمس، امام ( ع)و در غیبت آن , فقیه جامع الشرایط و حاکم شرع است و مکلف , بدون اجازه از آنان نمی تواند آن را به موارد مصرف برساند . به تعبیر دیگر , همه خمس , اعم از سهم امام ( ع) و سهم سادات, در اختیار منصب امامت (شخصیت حقوقی) است. در زمان غیبت حضرت ولیّ عصر (عج) ،فقیه جامع الشرایط, جانشین شخصیت حقوقیِ امامت است، بنابراین در زمان غیبت باید تمام خمس را به فقیه جامع الشرای ط تحویل داد و هرگونه دخل و ت صرف در خمس (سهم امام( ع) و سهم سادات) باید با اجازه او باشد.
- [آیت الله بروجردی] (اَشْهَدُ اَنَّ عَلِیاً وَلِی اللهِ) جزء اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از (اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ) به قصد قربت گفته شود.ترجمهی اذان و اقامه(اللهُ اکبر): یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند.(اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ الا اللهُ): یعنی شهادت میدهم که غیر خدایی که یکتا و بیهمتاست خدای دیگری سزاوار پرستش نیست.(اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت محمّد بن عبدالله) ص) پیغمبر و فرستادة خدا است.(اَشْهَدُ اَنَّ عَلیا اَمیرَالمؤمنینَ وَلِی اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت علی (علیه الصلوة و السلام)، امیرالمؤمنین و ولی خدا بر همهی خلق است.(حَی عَلَی الصَّلوة): یعنی بشتاب برای نماز.(حَی عَلَی الفَلاحِ): یعنی بشتاب برای رستگاری.(حَی عَلَی خَیرِ العَمَلِ): یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است.(قَد قامَتِ الصَّلوة): یعنی به تحقیق نماز بر پا شد.(لا اِلهَ اِلاَّ الله): یعنی خدایی سزاوار پرستش نیست مگر خدایی که یکتا و بیهمتا است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در قنوت، ذکر و دعای مخصوصی شرط نیست، همچنین بلند کردن دستها، ولی بهتر آن است دستها را تا مقابل صورت بلند کند بطوری که کف دست رو به آسمان باشد و آنها را به یکدیگر بچسباند و ذکر خدا بگوید و یا دعا کند و هر ذکری در قنوت بخواند جایز است حتی گفتن یک (سبْحان الله)، ولی بهتر است دعاهایی مانند دعای زیر را بخواند: (لا اله إلا الله الْحلیم الْکریم لا اله إلا الله الْعلی الْعظیم سبْحان الله رب السموات السبْع و رب الاْرضین السبْع و ما فیهن و ما بیْنهن و رب الْعرْش الْعظیم والْحمْد لله رب الْعالمین) وحوائج دنیاو آخرت را از خدا طلب کند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . "أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً وَلِیُّ الله"جزو اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله"، به قصد قربت گفته شود. اللهُ أکْبَرُ خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند. أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ الله شهادت می دهم که نیست خدایی جز خدای یکتا و بی همتا. أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله پیغمبر و فرستاده خداست. أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً أمِیرَ المُؤمِنینَ وَلِیُّ الله شهادت می دهم که حضرت علی علیه السلام أمیرالمؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. حَیَّ عَلَی الصَّلاَة بشتاب برای نماز. حَیَّ عَلَی الْفَلاَح بشتاب برای رستگاری. حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. قَد قامَتِ الصَّلاَة به تحقیق نماز برپا شد. لا إلَهَ إِلاَّ الله نیست خدایی مگر خدای یکتا و بی همتا.
- [امام خمینی] "اشهد ان علیا ولی الله" جزو اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعداز "اشهد ان محمدا رسول الله" به قصد قربت گفته شود. ترجمه اذان و اقامه "الله اکبر" یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند."اشهد ان لا اله الا الله" یعنی شهادت می دهم که غیر خدایی که یکتا و بی همتا است، خدای دیگری سزاوار پرستش نیست. "اشهد ان محمدا رسول الله" یعنی شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبد الله صلی الله علیه و آله و سلم، پیغمبر و فرستاده خدا است. "اشهد ان علیا امیر المؤمنین ولی الله" یعنی شهادت می دهم که حضرت علی علیه الصلاة و السلام، امیر المؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. "حی علی الصلاه"یعنی بشتاب برای نماز. "حی علی الفلاح" یعنی بشتاب برای رستگاری. "حی علی خیرالعمل" یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. "قد قامت الصلاه" یعنی به تحقیق نماز برپا شد. "لا اله الا الله" یعنی خدایی سزاوار پرستش نیست مگر خدایی که یکتا و بی همتا است.
- [امام خمینی] - ترجمه تشهد و سلام (الحمد لله اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له )، یعنی ستایش،مخصوص پروردگار است و شهادت می دهم که خدایی سزاوار پرستش نیست مگر خدایی که یگانه است و شریک ندارد. (و اشهد ان محمدا عبده و رسوله )، یعنی شهادت می دهم که محمد صلی الله علیه و آله بنده خدا و فرستاده اوست. (اللهم صل علی محمد و آل محمد)، یعنی خدایا رحمت بفرست بر محمد و آل محمد. (و تقبل شفاعته و ارفع درجته ) یعنی قبول کن شفاعت پیغمبر را و درجه آن حضرت را نزد خود بلند کن. (السلام علیک ایها النبی و رحمة الله و برکاته )، یعنی سلام بر تو ای پیغمبر و رحمت و برکات خدا بر تو باد. (السلام علینا و علی عباد الله الصالحین )، یعنی سلام از خداوند عالم بر نمازگزاران و تمام بندگان خوب او. (السلام علیکم و رحمة الله و برکاته ) یعنی سلام و رحمت و برکات خداوند بر شما مؤمنین باد.