از سوره قدر به خوبی استفاده میشود که ملائکه شب قدر در هر سال به جهت هر کاری بر زمین فرود میآیند. (انا انزلناه فی لیلة القدر * و ما ادریک ما لیلة القدر * لیلة القدر خیر من الف شهر * تنزل الملائکة و الروح فیها باذن ربهم من کل امر * سلام هی حتی مطلع الفجر)(1)؛ ما آن [قرآن] را در شب قدر نازل کردیم. و تو چه میدانی شب قدر چیست؟! شب قدر بهتر از هزار ماه است. فرشتگان و روح در آن شب به اذن پروردگارشان برای [تقدیر] هر کاری نازل میشوند. شبی است سرشار از سلامت [و برکت و رحمت] تا طلوع سپیده.) در سوره دخان نیز به این موضوع اشاره شده است. آنجا که می فرماید: (حم * و الکتاب المبین * انا انزلناه فی لیلة مبارکة انا کنا منذرین * فیها یفرق کل امر حکیم(2)؛ حم. سوگند به این کتاب روشنگر. که ما آن را در شبی پر برکت نازل کردیم. ما همواره انذار کننده بودهایم. در آن شب هر امری بر اساس حکمت [الهی] تدبیر و جدا می گردد.) ماه رمضان تا روز قیامت تکرار میشود و در نتیجه لیلة القدر نیز تا روز قیامت استمرار دارد پس نزول ملائکه و روح نیز در هر شب قدر تکرار میشود. سوال این است: ملائکه و روح که در هر سال شب قدر بر زمین فرود میآیند، بعد از رسول خدا صلی الله علیه و آله بر چه کسی وارد می شوند؟ با تأمل و دقت پی میبریم که در هر زمان باید امامی کامل و معصوم وجود داشته باشد تا محل نزول ملائکه و روح گردد. امام باقر علیه السلام فرمود: (یا معشر الشیعة! خاصموا بسورة (انا انزلناه) تفلجوا، فوالله أنها لحجة الله تبارک و تعالی علی الخلق بعد رسول الله صلی الله علیه و آله و أنها لسیدة دینکم و اءنها لغایة علمنا. یا معشر الشیعة! خاصموا ب(حم * والکتاب المبین) فإنها لولاة الامر خاصة بعد الرسول الله صلی الله علیه و آله(3)؛ ای جماعت شیعه با خصم خود به سوره (انا انزلناه) محاجه کنید که پیروز خواهید شد، پس سوگند به خدا که این سوره از برای حجت خداوند تبارک و تعالی بعد از رسول است این سوره همانا مدرک دین شما و نهایت علم ما است. ای جماعت شیعه با آیه (حم. و الکتاب المبین ...) بحث کنید؛ زیرا این آیات اختصاص به والیان امر بعد رسول خدا دارد ...). و نیز فرمود: (و ایم الله! ان من صدق بلیلة القدر، لیعلم اءنها لنا خاصة ...(4)؛ (به خدا سوگند همانا هر کس تصدیق کند لیلة القدر را علم پیدا میکند که از برای ما است ...). امام امیرالمومنین علیه السلام به ابن عباس فرمود: (ان لیلة القدر فی کل سنة و انه ینزل فی تلک الیلة امر السنة و ان لذلک الامر ولاة بعد رسول الله صلی الله علیه و آله فقلت: من هم؟ فقال: انا و أحد عشر من صلبی ائمة محدثون ...(5)؛ همانا در هر سال لیلة القدر است، در آن شب امر یک سال نازل میشود. برای آن والیانی است بعد از رسول خدا صلی الله علیه و آله. ابن عباس میگوید عرض کردم: آنان چه کسانی هستند. حضرت فرمود: من و یازده نفر از صلب من که همگی امام و محدثند.) رسول خدا صلی الله علیه و آله به اصحاب خود فرمود: (آمنوا بلیلة القدر، أنها تکون لعلی بن ابی طالب و لولده الاحد عشر من بعده(6)؛ به لیلة القدر ایمان آوردید؛ زیرا برای علی بن ابی طالب و یازده فرزند بعد از اوست). پینوشتها: 1- سوره قدر، آیه 1 - 5. 2- سوره دخان، آیه 1 - 4. 3- کافی، ج 1، ص 249. 4- کافی، ج 1، ص 252 و 253، ح 9 5- کافی، ج 1، ص 247 و 248، ح 2. 6- کمال الدین، ج 1، ص 280 و 281، ح 3. منبع: موعود شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد مقدس جمکران
از سوره قدر به خوبی استفاده میشود که ملائکه شب قدر در هر سال به جهت هر کاری بر زمین فرود میآیند.
(انا انزلناه فی لیلة القدر * و ما ادریک ما لیلة القدر * لیلة القدر خیر من الف شهر * تنزل الملائکة و الروح فیها باذن ربهم من کل امر * سلام هی حتی مطلع الفجر)(1)؛ ما آن [قرآن] را در شب قدر نازل کردیم. و تو چه میدانی شب قدر چیست؟! شب قدر بهتر از هزار ماه است. فرشتگان و روح در آن شب به اذن پروردگارشان برای [تقدیر] هر کاری نازل میشوند. شبی است سرشار از سلامت [و برکت و رحمت] تا طلوع سپیده.)
در سوره دخان نیز به این موضوع اشاره شده است. آنجا که می فرماید: (حم * و الکتاب المبین * انا انزلناه فی لیلة مبارکة انا کنا منذرین * فیها یفرق کل امر حکیم(2)؛ حم. سوگند به این کتاب روشنگر. که ما آن را در شبی پر برکت نازل کردیم. ما همواره انذار کننده بودهایم. در آن شب هر امری بر اساس حکمت [الهی] تدبیر و جدا می گردد.)
ماه رمضان تا روز قیامت تکرار میشود و در نتیجه لیلة القدر نیز تا روز قیامت استمرار دارد پس نزول ملائکه و روح نیز در هر شب قدر تکرار میشود.
سوال این است: ملائکه و روح که در هر سال شب قدر بر زمین فرود میآیند، بعد از رسول خدا صلی الله علیه و آله بر چه کسی وارد می شوند؟
با تأمل و دقت پی میبریم که در هر زمان باید امامی کامل و معصوم وجود داشته باشد تا محل نزول ملائکه و روح گردد. امام باقر علیه السلام فرمود: (یا معشر الشیعة! خاصموا بسورة (انا انزلناه) تفلجوا، فوالله أنها لحجة الله تبارک و تعالی علی الخلق بعد رسول الله صلی الله علیه و آله و أنها لسیدة دینکم و اءنها لغایة علمنا. یا معشر الشیعة! خاصموا ب(حم * والکتاب المبین) فإنها لولاة الامر خاصة بعد الرسول الله صلی الله علیه و آله(3)؛ ای جماعت شیعه با خصم خود به سوره (انا انزلناه) محاجه کنید که پیروز خواهید شد، پس سوگند به خدا که این سوره از برای حجت خداوند تبارک و تعالی بعد از رسول است این سوره همانا مدرک دین شما و نهایت علم ما است. ای جماعت شیعه با آیه (حم. و الکتاب المبین ...) بحث کنید؛ زیرا این آیات اختصاص به والیان امر بعد رسول خدا دارد ...).
و نیز فرمود: (و ایم الله! ان من صدق بلیلة القدر، لیعلم اءنها لنا خاصة ...(4)؛ (به خدا سوگند همانا هر کس تصدیق کند لیلة القدر را علم پیدا میکند که از برای ما است ...).
امام امیرالمومنین علیه السلام به ابن عباس فرمود: (ان لیلة القدر فی کل سنة و انه ینزل فی تلک الیلة امر السنة و ان لذلک الامر ولاة بعد رسول الله صلی الله علیه و آله فقلت: من هم؟ فقال: انا و أحد عشر من صلبی ائمة محدثون ...(5)؛ همانا در هر سال لیلة القدر است، در آن شب امر یک سال نازل میشود. برای آن والیانی است بعد از رسول خدا صلی الله علیه و آله. ابن عباس میگوید عرض کردم: آنان چه کسانی هستند. حضرت فرمود: من و یازده نفر از صلب من که همگی امام و محدثند.)
رسول خدا صلی الله علیه و آله به اصحاب خود فرمود: (آمنوا بلیلة القدر، أنها تکون لعلی بن ابی طالب و لولده الاحد عشر من بعده(6)؛ به لیلة القدر ایمان آوردید؛ زیرا برای علی بن ابی طالب و یازده فرزند بعد از اوست).
پینوشتها:
1- سوره قدر، آیه 1 - 5.
2- سوره دخان، آیه 1 - 4.
3- کافی، ج 1، ص 249.
4- کافی، ج 1، ص 252 و 253، ح 9
5- کافی، ج 1، ص 247 و 248، ح 2.
6- کمال الدین، ج 1، ص 280 و 281، ح 3.
منبع: موعود شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد مقدس جمکران
- [سایر] از آیه 71 سوره اسراء، چگونه برای اثبات وجود امام زمان (عج) استفاده میشود؟
- [سایر] لقب صاحب الزمان را اثبات کنید.
- [سایر] چرا توصیه شده که در روز تولد امام زمان علیه السلام سوره قدر بخوانید؟
- [سایر] چرا به حضرت مهدی علیه السلام، صاحب الزمان می گویند؟
- [سایر] چگونه می توان دیدار صالحان با امام مهدی علیه السلام را اثبات نمود؟
- [سایر] آیا حضرت مهدی علیه السلام برای اثبات امامتشان در کودکی اقدامی انجام دادهاند؟
- [سایر] چگونه عمر طولانی امام زمان علیه السلام اثبات می شود؟
- [سایر] چگونه باید وجود امام زمان (عج) را اثبات نماییم؟
- [سایر] رابطه شب قدر با امام عصر (عج) چیست؟
- [سایر] چطور می توان به وسیلۀ قرآن وجود حضرت ولی عصر (علیه السلام) و ظهور او را اثبات کرد؟
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولّی عَصْر ( عج ) که نماز جمعه واجب تَعْیینی نیست ، خرید و فروش و سایر معاملات ، پس از اذان جمعه حرام نیست .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمانان باید در مورد اشخاص مجهول که ملبس به لباس علما و طلاب هستند تحقیق نمایند اگر به مقامی دیگر غیر از مقام علما و مجتهدین که نواب حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه می باشند ارتباط داشته باشند از آنها کناره گرفته و از ضلالت و اضلال آن ها بپرهیزند.
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولیّ عصر (عج ) نماز جمعه واجب تَخییری است ( یعنی مُکَلَّفْ می تواند روز جمعه بجای نماز ظهر نماز جمعه بخواند ) ولی جمعه اَفْضَلْ است وظهر اَحْوَط واحتیاط بیشتر در آن است که هر دو را بجا آورند .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمان غیبت ولی عصر (عج) نماز جمعه واجب تخییری است (یعنی مکلّف می تواند روز جمعه به جای نماز ظهر نماز جمعه بخواند) ولی جمعه افضل است و ظهر احوط و احتیاط بیشتر در آن است که هردو را بجا آورد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . "أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً وَلِیُّ الله"جزو اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله"، به قصد قربت گفته شود. اللهُ أکْبَرُ خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند. أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ الله شهادت می دهم که نیست خدایی جز خدای یکتا و بی همتا. أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله پیغمبر و فرستاده خداست. أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً أمِیرَ المُؤمِنینَ وَلِیُّ الله شهادت می دهم که حضرت علی علیه السلام أمیرالمؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. حَیَّ عَلَی الصَّلاَة بشتاب برای نماز. حَیَّ عَلَی الْفَلاَح بشتاب برای رستگاری. حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. قَد قامَتِ الصَّلاَة به تحقیق نماز برپا شد. لا إلَهَ إِلاَّ الله نیست خدایی مگر خدای یکتا و بی همتا.
- [آیت الله بروجردی] (اَشْهَدُ اَنَّ عَلِیاً وَلِی اللهِ) جزء اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از (اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ) به قصد قربت گفته شود.ترجمهی اذان و اقامه(اللهُ اکبر): یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند.(اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ الا اللهُ): یعنی شهادت میدهم که غیر خدایی که یکتا و بیهمتاست خدای دیگری سزاوار پرستش نیست.(اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت محمّد بن عبدالله) ص) پیغمبر و فرستادة خدا است.(اَشْهَدُ اَنَّ عَلیا اَمیرَالمؤمنینَ وَلِی اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت علی (علیه الصلوة و السلام)، امیرالمؤمنین و ولی خدا بر همهی خلق است.(حَی عَلَی الصَّلوة): یعنی بشتاب برای نماز.(حَی عَلَی الفَلاحِ): یعنی بشتاب برای رستگاری.(حَی عَلَی خَیرِ العَمَلِ): یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است.(قَد قامَتِ الصَّلوة): یعنی به تحقیق نماز بر پا شد.(لا اِلهَ اِلاَّ الله): یعنی خدایی سزاوار پرستش نیست مگر خدایی که یکتا و بیهمتا است.
- [آیت الله سبحانی] مستحب است در شب اول قبر، دو رکعت نماز لیلة الدفن برای میّت بخوانند و دستور آن این است که در رکعت اول بعد از حمد یک مرتبه آیة الکرسی و در رکعت دوم بعد از حمد ده مرتبه سوره قدر (انّا أنزلناه) بخوانند و بعد از سلام نماز بگویند: اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد و آلِ مُحَمَّد و ابْعَثْ ثَوابَها إلی قَبْرِ فلان و به جای فلان، اسم میّت را بگویند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است در شب اول قبر، دو رکعت نماز وحشت برای میت بخوانند و دستور آن این است که در رکعت اول بعد از حمد یک مرتبه آیة الکرسی و در رکعت دوم بعد از حمد ده مرتبه سوره اِنّا اَنْزَلْنا بخوانند و بعد از سلام نماز بگویند اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَابْعَثْ ثَوابَها اِلَی قَبْرِ فُلانَ و به جای کلمه فلان اسم میت را بگویند.
- [آیت الله نوری همدانی] اذان هیجده جمله است : اللهً اکبرُ چهار مرتبه اشهدً ان لا الهَ الا اللهً ، اشهدً انّ محّمداً رسولً اللهِ ، حیّ علی الصلاهِ، حیَّ علی الفلاحِ ، حیّ علی خیرِ العملِ ، الله اکبرُ ، لا الهَ الا اللهً هر یک دو مرتبه ، و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه الله اکبرُ از اول اذان و یک مرتبه لا اِلَه الّا اللهً از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حیّ علی خیرِ العملِ باید دو مرتبه قد قامتِ الصلاهً اضافه نمود .
- [آیت الله سبحانی] اذان هیجده جمله است: اللّهُ أَکْبَر چهار مرتبه. أَشْهَدُ أَنْ لا اِلَهَ اِلاَّ اللّهُ، أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّهِ، حَیَّ عَلَی الصَّلاَةِ، حَیَّ عَلَی الفَلاَح، حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ، اللّهُ أَکْبَر، لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ هر یک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه اللّهُ أَکْبَر از اول اذان و یک مرتبه لاَ اِلهَ اِلاَّ اللّهُ از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حَیَّ عَلَی خَیْرِ العَمَلِ باید دو مرتبه قَدْ قامَتِ الصَّلاةُ اضافه نمود.