در این رابطه ما با دو دسته از روایات مواجه هستیم: 1- روایاتی که مسأله رجعت امام حسین(ع) و امامان دیگر را بیان نموده‌اند، از جمله روایات امام صادق(ع) است که حضرت در ذیل آیه شریفه (ثُمَّ رَدَدْنا لَکُم الکَرَّةَ عَلَیهِم)(1) می‌فرمایند: (مقصود زنده شدن دوباره امام حسین(ع) و هفتاد نفر از اصحابش در عصر امام زمان(عج) است، در حالی که کلاهخودهایی طلایی به سر دارند، و به مردم، رجعت و زنده شدن دوباره حضرت امام حسین(ع) را اطلاع می‌دهند تا مؤمنان به شک و شبهه نیفتند. این در حالی است که حضرت حجت در میان مردم است. چون معرفت و ایمان به حضرتش در دل‌های مردم استقرار یافت، مرگ حضرت حجت می‌رسد، پس حضرت امام حسین(ع) متولی غسل و کفن و حنوط و دفن ایشان خواهند شد و هرگز غیر از وصی، وصی را تجهیز و آماده به خاکسپاری نمیکند.)(2) 2- روایاتی که میگویند: (چون قائم آل محمد(ص) از دنیا برود و یا شهید شود، چهل روز پس از آن قیامت بر پا میگردد و مردگان از گورها به در آیند و برای حساب و جزای محشر آماده گردند و خداوند بر آنچه واقع می‌شود داناتر، و ولّی توفیق و صواب است.)(3) شیخ حرّ عاملی(ره) در کتاب شریف (ایقاظ) مینویسد: شاید چهل روز ایام هجرت باشد و این عدد اشاره به کمی دوران حضرتش باشد، چون مقدار زیادی را به هفتاد و مقدار کم را با اعداد کمتر معرفی میکنند و یا این که هر روزی برابر هزار سال باشد. چنان که در قرآن میفرماید: (وَ اِنَّ یَوماً عِنْدَ رَبِّکَ کَاَلْفِ سِنَةٍ مِمّا تَعُدُّونَ؛ یک روز نزد پروردگارت مثل هزار سالی است که شما میشمارید.)(4) و شاید مراد از قیامت در روایات دسته دوّم، قیامت صغری، یعنی رجعت باشد، البته اطلاق قیامت بر رجعت منعی ندارد، ممکن است قیامت بر هر دو اطلاق شود.(5) پینوشتها: 1. سوره اسراء، آیه 6. 2. علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 3، ص 13. 3. شیخ مفید، ارشاد، ترجمه ساعدی، ص 708. 4. سوره سجده، آیه 5. 5. - شیخ حرّ عاملی، الایقاظ من الهجمه، ترجمه احمد جنّتی، ص 400. منبع:یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (عج)، علیرضا رجالی تهرانی، قم: انتشارات نبوغ (1375).
در این رابطه ما با دو دسته از روایات مواجه هستیم:
1- روایاتی که مسأله رجعت امام حسین(ع) و امامان دیگر را بیان نمودهاند، از جمله روایات امام صادق(ع) است که حضرت در ذیل آیه شریفه (ثُمَّ رَدَدْنا لَکُم الکَرَّةَ عَلَیهِم)(1) میفرمایند:
(مقصود زنده شدن دوباره امام حسین(ع) و هفتاد نفر از اصحابش در عصر امام زمان(عج) است، در حالی که کلاهخودهایی طلایی به سر دارند، و به مردم، رجعت و زنده شدن دوباره حضرت امام حسین(ع) را اطلاع میدهند تا مؤمنان به شک و شبهه نیفتند. این در حالی است که حضرت حجت در میان مردم است. چون معرفت و ایمان به حضرتش در دلهای مردم استقرار یافت، مرگ حضرت حجت میرسد، پس حضرت امام حسین(ع) متولی غسل و کفن و حنوط و دفن ایشان خواهند شد و هرگز غیر از وصی، وصی را تجهیز و آماده به خاکسپاری نمیکند.)(2)
2- روایاتی که میگویند: (چون قائم آل محمد(ص) از دنیا برود و یا شهید شود، چهل روز پس از آن قیامت بر پا میگردد و مردگان از گورها به در آیند و برای حساب و جزای محشر آماده گردند و خداوند بر آنچه واقع میشود داناتر، و ولّی توفیق و صواب است.)(3)
شیخ حرّ عاملی(ره) در کتاب شریف (ایقاظ) مینویسد: شاید چهل روز ایام هجرت باشد و این عدد اشاره به کمی دوران حضرتش باشد، چون مقدار زیادی را به هفتاد و مقدار کم را با اعداد کمتر معرفی میکنند و یا این که هر روزی برابر هزار سال باشد. چنان که در قرآن میفرماید: (وَ اِنَّ یَوماً عِنْدَ رَبِّکَ کَاَلْفِ سِنَةٍ مِمّا تَعُدُّونَ؛ یک روز نزد پروردگارت مثل هزار سالی است که شما میشمارید.)(4)
و شاید مراد از قیامت در روایات دسته دوّم، قیامت صغری، یعنی رجعت باشد، البته اطلاق قیامت بر رجعت منعی ندارد، ممکن است قیامت بر هر دو اطلاق شود.(5)
پینوشتها:
1. سوره اسراء، آیه 6.
2. علامه مجلسی، بحارالانوار، ج 3، ص 13.
3. شیخ مفید، ارشاد، ترجمه ساعدی، ص 708.
4. سوره سجده، آیه 5.
5. - شیخ حرّ عاملی، الایقاظ من الهجمه، ترجمه احمد جنّتی، ص 400.
منبع:یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (عج)، علیرضا رجالی تهرانی، قم: انتشارات نبوغ (1375).
- [سایر] در زمان رجعت حضرت مهدی (عج) چه تعداد از پیامبران و امامان (علیهم السلام) ظهور خواهند کرد؟
- [سایر] در زمان رجعت حضرت مهدی (عج) چه تعداد از پیامبران و امامان (علیهم السلام) ظهور خواهند کرد؟
- [سایر] منظور از اینکه امامان یک به یک رجعت میکنند تا نوبت به امام عصر برسد چیست؟
- [سایر] چرا سلسله امامان در امام دوازدهم علیه السلام ختم میشود؟
- [سایر] باسلام" من به عنوان دختری 16 ساله برای خشنودی امام زمانم چه باید بکنم و امام زمان از من چه انتظاری دارد؟ ایا در زمان ظهور امام زمان(عج) عجل شیطان فرا می رسد؟ حکومت امام زمان چه مدت زمانی به طول خواهد انجامید و بحث رجعت چیست؟ایا همه ی امامان دوباره حکومت خواهند کرد(قبل یا بعد از حکومت امام زمان)
- [سایر] آیا حضرت مهدی (ع) هم رجعت میکنند؟
- [سایر] در هنگام ظهور امام زمان(عجل الله تعالی) رجعت به چه صورت می باشد؟ توضیح دهید.
- [سایر] امام زمان بهائیت کیست؟ و چه رابطه ای با امام زمان شیعه دارد؟
- [سایر] آیا رجعت صحیح است؟ آیا بازگشت ائمه (ع) بعد از شهید شدن امام مهدی (ع) میباشد؟
- [سایر] آیا پس از امام زمان رجعت خواهد بود یانه؟
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولّی عَصْر ( عج ) که نماز جمعه واجب تَعْیینی نیست ، خرید و فروش و سایر معاملات ، پس از اذان جمعه حرام نیست .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمانان باید در مورد اشخاص مجهول که ملبس به لباس علما و طلاب هستند تحقیق نمایند اگر به مقامی دیگر غیر از مقام علما و مجتهدین که نواب حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه می باشند ارتباط داشته باشند از آنها کناره گرفته و از ضلالت و اضلال آن ها بپرهیزند.
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولیّ عصر (عج ) نماز جمعه واجب تَخییری است ( یعنی مُکَلَّفْ می تواند روز جمعه بجای نماز ظهر نماز جمعه بخواند ) ولی جمعه اَفْضَلْ است وظهر اَحْوَط واحتیاط بیشتر در آن است که هر دو را بجا آورند .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمان غیبت ولی عصر (عج) نماز جمعه واجب تخییری است (یعنی مکلّف می تواند روز جمعه به جای نماز ظهر نماز جمعه بخواند) ولی جمعه افضل است و ظهر احوط و احتیاط بیشتر در آن است که هردو را بجا آورد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . "أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً وَلِیُّ الله"جزو اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله"، به قصد قربت گفته شود. اللهُ أکْبَرُ خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند. أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ الله شهادت می دهم که نیست خدایی جز خدای یکتا و بی همتا. أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله پیغمبر و فرستاده خداست. أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً أمِیرَ المُؤمِنینَ وَلِیُّ الله شهادت می دهم که حضرت علی علیه السلام أمیرالمؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. حَیَّ عَلَی الصَّلاَة بشتاب برای نماز. حَیَّ عَلَی الْفَلاَح بشتاب برای رستگاری. حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. قَد قامَتِ الصَّلاَة به تحقیق نماز برپا شد. لا إلَهَ إِلاَّ الله نیست خدایی مگر خدای یکتا و بی همتا.
- [آیت الله بروجردی] (اَشْهَدُ اَنَّ عَلِیاً وَلِی اللهِ) جزء اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از (اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ) به قصد قربت گفته شود.ترجمهی اذان و اقامه(اللهُ اکبر): یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند.(اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ الا اللهُ): یعنی شهادت میدهم که غیر خدایی که یکتا و بیهمتاست خدای دیگری سزاوار پرستش نیست.(اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت محمّد بن عبدالله) ص) پیغمبر و فرستادة خدا است.(اَشْهَدُ اَنَّ عَلیا اَمیرَالمؤمنینَ وَلِی اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت علی (علیه الصلوة و السلام)، امیرالمؤمنین و ولی خدا بر همهی خلق است.(حَی عَلَی الصَّلوة): یعنی بشتاب برای نماز.(حَی عَلَی الفَلاحِ): یعنی بشتاب برای رستگاری.(حَی عَلَی خَیرِ العَمَلِ): یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است.(قَد قامَتِ الصَّلوة): یعنی به تحقیق نماز بر پا شد.(لا اِلهَ اِلاَّ الله): یعنی خدایی سزاوار پرستش نیست مگر خدایی که یکتا و بیهمتا است.
- [آیت الله مظاهری] مکروه است که در گریه بر میّت صدا را خیلی بلند کنند. ______ 1) آیا تو بر پیمانی - که با آن ما را ترک کردی - وفاداری؟ پیمان بر شهادت به اینکه نیست خدایی غیر از خداوند متعال، او که یکتاست و شریکی برای او نیست و به اینکه محمد صلی الله علیه وآله وسلم بنده و رسول اوست و سید پیامبران و خاتم آنان است و به اینکه علی علیه السلام امیر مومنان و سید امامان و امامی است که خداوند متعال، فرمانبرداری از او را بر همه عالمیان واجب فرموده است و به اینکه حسن و حسین و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و حسن بن علی و قائم آل محمد - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان مومنان و حجّتهای خداوند بر همه خلائق و امامان تو هستند، که پیشروان هدایت و نیکوکاری هستند. 2) هنگامی که دو فرشته نزدیک به خداوند (نکیر و منکر) که فرستادگان از جانب خدای متعالند، به سوی تو آمدند و از تو در مورد خدایت و پیامبرت و دینت و کتابت و قبلهات و امامانت سوال کردند،پس نترس و اندوهگین نشو و در جواب آنان بگو: خداوند، پروردگار من و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، پیامبر من و اسلام، دین من و قرآن، کتاب من و کعبه، قبله من و امیر مومنان علی بن ابی طالب، امام من و حسن بن علی، امام من و حسین بن علی، امام من و زین العابدین، امام من و محمد باقر، امام من و جعفر صادق، امام من، و موسی کاظم، امام من و علی رضا، امام من و محمد جواد امام من و علی هادی، امام من و حسن عسکری، امام من و حجّت منتظَر، امام من میباشند، اینان - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان و سروران و رهبران و شفیعان من میباشند، در دنیا و آخرت به آنان دوستی میورزم و از دشمنان آنان دوری میجویم، سپس بدان ای فلان فرزند فلان. 3) بدرستی که خداوند متعال، بهترین پروردگار و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، بهترین پیامبر و امیر مومنان علی بن ابی طالب و فرزندان معصوم او یعنی دوازده امام، بهترین امامان هستند و آنچه را محمد صلی الله علیه وآله وسلم آورده است حقّ است و مرگ حقّ است و سوال منکر و نکیر در قبر حقّ است و برانگیخته شدن (برای روز قیامت)، حقّ است و رستاخیز، حقّ است و صراط، حقّ است و میزان (اعمال)، حقّ است و تطایر کتب، حقّ است و بهشت، حقّ است و جهنم، حقّ است و آن ساعت معهود (روز قیامت)، خواهد آمد و هیچ تردیدی در آن نیست و به تحقیق خداوند متعال کسانی را، که در قبرها هستند، بر خواهد انگیخت. 4) خداوند تو را بر قول ثابت، پایدار فرماید و به راه مستقیم هدایت فرماید و بین تو و امامان تو در جایگاهی از رحمتش، شناخت ایجاد فرماید. 5) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را با برهانی از خودت روبرو گردان، خداوندا (درخواست میکنیم)عفو تو را، عفو تو را. 6) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را از جانب خودت با رضوان روبرو کن و قبر او را از بخشایش خودت آرام فرما، رحمتی که بوسیله آن از مهربانی هر کس دیگری بی نیاز گردد.
- [آیت الله سبحانی] نماز در حرم امامان(علیهم السلام) مستحب است و نماز در حرم مطهر حضرت امیرالمؤمنین(علیه السلام) برابر دویست هزار نماز است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] نماز در حرم امامان(علیهم السلام) مستحب است، بلکه در حدیث آمده نماز در حرم مطهر حضرت امیرالمؤمنین(علیه السلام) برابر با دویست هزار نماز است.
- [آیت الله اردبیلی] نماز خواندن در حرم امامان علیهمالسلام مستحب و بلکه بهتر از مسجد است و نماز در حرم مطهر حضرت امیرالمؤمنین علیهالسلام برابر با دویست هزار نماز است.