در پاسخ باید گفت که در بین جامعه عرب این گونه رسم بوده و هست که معمولا هر شخص دارای یک کنیه و یک یا چند لقب می باشد ائمه معصومین علیهم السّلام نیز این گونه بوده اند و هر یک دارای کنیه و القابی متعدد بوده اند. امام باقر -علیه السّلام- درباره این که چرا هر یک از فرزندان اهل بیت دارای کنیه ای خاص بوده اند میفرماید: انّا لَنُکَنّی اُولادَنا فی صِغَرِهِم مَخافَةَ النَبزَ اَن یُلحَقَ بهم.[1] یعنی ما برای فرزندانمان در کودکی کنیه قرار می دهیم از ترس اینکه مبادا در بزرگی دچار لقب های ناخوشایند گردند. و درباره اینکه چرا (اباعبدالله) به عنوان کنیه برای امام حسین علیه السّلام انتخاب شده است در روایتی آمده است که این کنیه را روز هفتم ولادت امام حسین -علیه السّلام- پیامبر برای او انتخاب نموده است به این صورت که پیامبر او را در دامان خود نهاد و فرمود: ای اباعبدالله چه بسیار گران است بر من کشته شدن تو.[2] در تواریخ نیز آمده است که امام حسین -علیه السّلام- بعداً نام یکی از فرزندان خود را عبدالله گذاشتند که ظاهراً همان حضرت علی اصغر -علیه السّلام- می باشند که در کربلا به شهادت رسیدند.[3] البته برای علت نام گذاری امام حسین -علیه السّلام- به اباعبدالله وجوهی دیگر ذکر کرده اند که به دو نمونه از آن اشاره می شود: الف: در بین اعراب رسم بر این است که هر کس دارای صفات خاص باشد، در مقام مبالغه وی را پدر آن صفت می نامند مثلا کسی که دارای صفت بخشش باشد او را (ابوجواد) می گویند. امام حسین -علیه السّلام- نیز به دلیل اینکه در مقام بندگی خدا امتیازی خاص داشته و در مرتبه اعلی و مافوق انسانهای دیگر قرار داشته اند او را اباعبدالله خوانده اند، چنانکه خود آن بزرگوار هنگامی که از اسب بر روی زمین افتادند، فرمودند: (رضاً بقضائِک، تسلیماً لِاَمرِک...)[4] ب. اگر سید الشهداء در کربلا آن گونه جان نثاری نکرده بود و در میدان سربازی حق تعالی ثابت قدم نمی بود، آئین محمدی از روی زمین رخت بربسته و مردم به زندگی جاهلیت کفار برمی گشتند، لذا هر کسی بعد از آن حضرت خداوند را پرستش نماید و پیروی از پیامبر صلّی الله علیه و آله و امامان علیهم السّلام را سیره خود قرار دهد، همه به برکت وجود مقدس امام حسین -علیه السّلام- و ایثار اوست (لولاه ماعُبِدَالله و لولاهُ ماعُرِفَ الله) بنابراین ایشان در حقیقت پدر همه بندگان خداست، زیرا پدر به معنای مربی است و او بر اساس آنچه گفتیم بهترین و عالی ترین مربی است.[5] امام حسین -علیه السّلام- علاوه بر کنیه دارای القاب متعددی نیز بوده اند از جمله: الرشید الطیب الوفی السید الزکی المبارک التابع لمرضاة الله سید الشهداء.[6] معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1. زندگانی امام حسین -علیه السّلام- سید هاشم رسولی محلاتی. 2. شهید جاوید صالحی نجف آبادی. 3. بررسی تاریخ عاشورا دکتر محمد ابراهیم آیتی. 4. منتهی الامال شیخ عباس قمی. پاورقی ها: [1] . زندگانی امام حسن مجتبی -علیه السّلام- سید هاشم رسولی محلاتی، ص8، حیاة امام الحسن، ج1، ص65. [2] . منتهی الامال، شیخ عباس قمی، هجرت، ج1، ص523. [3] . الارشاد، شیخ مفید، موسسه آل البیت، ج2، ص135. [4] . مقتل الحسین، مقرم، ص357. [5] . شرح زیارت عاشورا، علی اصغر عزیزی تهرانی، ص34. [6] . بحار الانوار، علامه مجلسی، ج43، ص237. منبع: اندیشه قم
چرا امام حسین علیه السّلام را اباعبدالله می نامند؟ نام های دیگر امام حسین علیه السّلام کدامند؟
در پاسخ باید گفت که در بین جامعه عرب این گونه رسم بوده و هست که معمولا هر شخص دارای یک کنیه و یک یا چند لقب می باشد ائمه معصومین علیهم السّلام نیز این گونه بوده اند و هر یک دارای کنیه و القابی متعدد بوده اند.
امام باقر -علیه السّلام- درباره این که چرا هر یک از فرزندان اهل بیت دارای کنیه ای خاص بوده اند میفرماید:
انّا لَنُکَنّی اُولادَنا فی صِغَرِهِم مَخافَةَ النَبزَ اَن یُلحَقَ بهم.[1] یعنی ما برای فرزندانمان در کودکی کنیه قرار می دهیم از ترس اینکه مبادا در بزرگی دچار لقب های ناخوشایند گردند.
و درباره اینکه چرا (اباعبدالله) به عنوان کنیه برای امام حسین علیه السّلام انتخاب شده است در روایتی آمده است که این کنیه را روز هفتم ولادت امام حسین -علیه السّلام- پیامبر برای او انتخاب نموده است به این صورت که پیامبر او را در دامان خود نهاد و فرمود: ای اباعبدالله چه بسیار گران است بر من کشته شدن تو.[2]
در تواریخ نیز آمده است که امام حسین -علیه السّلام- بعداً نام یکی از فرزندان خود را عبدالله گذاشتند که ظاهراً همان حضرت علی اصغر -علیه السّلام- می باشند که در کربلا به شهادت رسیدند.[3]
البته برای علت نام گذاری امام حسین -علیه السّلام- به اباعبدالله وجوهی دیگر ذکر کرده اند که به دو نمونه از آن اشاره می شود:
الف: در بین اعراب رسم بر این است که هر کس دارای صفات خاص باشد، در مقام مبالغه وی را پدر آن صفت می نامند مثلا کسی که دارای صفت بخشش باشد او را (ابوجواد) می گویند. امام حسین -علیه السّلام- نیز به دلیل اینکه در مقام بندگی خدا امتیازی خاص داشته و در مرتبه اعلی و مافوق انسانهای دیگر قرار داشته اند او را اباعبدالله خوانده اند، چنانکه خود آن بزرگوار هنگامی که از اسب بر روی زمین افتادند، فرمودند: (رضاً بقضائِک، تسلیماً لِاَمرِک...)[4]
ب. اگر سید الشهداء در کربلا آن گونه جان نثاری نکرده بود و در میدان سربازی حق تعالی ثابت قدم نمی بود، آئین محمدی از روی زمین رخت بربسته و مردم به زندگی جاهلیت کفار برمی گشتند، لذا هر کسی بعد از آن حضرت خداوند را پرستش نماید و پیروی از پیامبر صلّی الله علیه و آله و امامان علیهم السّلام را سیره خود قرار دهد، همه به برکت وجود مقدس امام حسین -علیه السّلام- و ایثار اوست (لولاه ماعُبِدَالله و لولاهُ ماعُرِفَ الله) بنابراین ایشان در حقیقت پدر همه بندگان خداست، زیرا پدر به معنای مربی است و او بر اساس آنچه گفتیم بهترین و عالی ترین مربی است.[5]
امام حسین -علیه السّلام- علاوه بر کنیه دارای القاب متعددی نیز بوده اند از جمله: الرشید الطیب الوفی السید الزکی المبارک التابع لمرضاة الله سید الشهداء.[6]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. زندگانی امام حسین -علیه السّلام- سید هاشم رسولی محلاتی.
2. شهید جاوید صالحی نجف آبادی.
3. بررسی تاریخ عاشورا دکتر محمد ابراهیم آیتی.
4. منتهی الامال شیخ عباس قمی.
پاورقی ها:
[1] . زندگانی امام حسن مجتبی -علیه السّلام- سید هاشم رسولی محلاتی، ص8، حیاة امام الحسن، ج1، ص65.
[2] . منتهی الامال، شیخ عباس قمی، هجرت، ج1، ص523.
[3] . الارشاد، شیخ مفید، موسسه آل البیت، ج2، ص135.
[4] . مقتل الحسین، مقرم، ص357.
[5] . شرح زیارت عاشورا، علی اصغر عزیزی تهرانی، ص34.
[6] . بحار الانوار، علامه مجلسی، ج43، ص237.
منبع: اندیشه قم
- [سایر] سر کنیه اباعبدالله امام حسین -علیه السّلام- چیست؟ نامهای دیگر امام حسین -علیه السّلام- کدامند؟
- [سایر] چرا امام رضا (ع) را ابوالحسن می نامند؟
- [سایر] شواهد موجود بر سنخیت روحی لازم امام علی(ع)، حضرت فاطمه(س)، امام حسن(ع) و امام حسین (ع) برای اهل بیت پیامبر اکرم(ص) بودن کدامند؟
- [سایر] چرا به امام حسین (علیه السلام) اباعبدالله گفته می شود؟
- [سایر] چرا حضرت مهدی علیه السلام را در دعای ندبه، «ابن طه» می نامند؟
- [سایر] امام جعفر صادق علیهالسلام را پایه گذار مذهب شیعه می نامند؟
- [آیت الله مظاهری] حضرت امام صادق(علیه السلام) را موسس مذهب جعفری می نامیند چرا ایشان را به این نام می نامند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] نظر شما در مورد دختر سه ساله امام حسین علیه السلام (رقیه علیها السلام) چیست؟
- [سایر] مادر حضرت رقیه (علیها السلام) که بود و فرزندان دیگر امام حسین (علیه السلام) که با حضرت رقیه(علیها السلام) مدفونند که هستند؟
- [سایر] علت گذاشتن کنیه «اباعبدالله» برای امام حسین(علیه السلام) چه بوده است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلا به زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام) مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر بواسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله سبحانی] خوردن خاک و گِل حرام است، ولی خوردن کمی از تربت پاک حضرت سیّدالشهداء امام حسین(علیه السلام) که از قبر شریف اخذ شود (کمتر از یک نخود) به قصد شفاء اشکال ندارد و همچنین گل داغستان و گل ارمنی که برای معالجه می خورند در صورتی که علاج منحصر به آن باشد جایز است.
- [آیت الله سبحانی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبدالله(علیه السلام)مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله بروجردی] اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت اباعبدالله عَلَیْهِ السَّلَام مشّرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر به واسطهی عذری نتواند آن امام را زیارت کند، چیزی بر او واجب نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] خوردن خاک و گل حرام است، ولی خوردن کمی از تربت پاک حضرت سیدالشهداء امام حسین(علیه السلام) (کمتر از یک نخود) به قصد شفاء اشکال ندارد و همچنین گل داغستان و گل ارمنی که برای معالجه می خورند در صورتی که علاج منحصر به آن باشد جایز است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه نذر کند به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت امام حسین(علیه السلام) مشرف شود، اگر به زیارت امام دیگری برود کافی نیست و هرگاه به واسطه عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در آشامیدن آب، چند چیز مستحب است: اول آب را به طور مکیدن بیاشامد. دوم در روز، ایستاده آب بخورد. سوم پیش از آشامیدن آب (بِسْمِ الله) و بعد از آن (اَلْحَمْدُ لله) بگوید. چهارم به سه نفس آب بیاشامد. پنجم از روی میل آب بیاشامد. ششم بعد از آشامیدن آب، حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام و اهل بیت بزرگوارش را یاد کند، و قاتلان آن حضرت را لعنت نماید.
- [آیت الله مظاهری] مکروه است که در گریه بر میّت صدا را خیلی بلند کنند. ______ 1) آیا تو بر پیمانی - که با آن ما را ترک کردی - وفاداری؟ پیمان بر شهادت به اینکه نیست خدایی غیر از خداوند متعال، او که یکتاست و شریکی برای او نیست و به اینکه محمد صلی الله علیه وآله وسلم بنده و رسول اوست و سید پیامبران و خاتم آنان است و به اینکه علی علیه السلام امیر مومنان و سید امامان و امامی است که خداوند متعال، فرمانبرداری از او را بر همه عالمیان واجب فرموده است و به اینکه حسن و حسین و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و حسن بن علی و قائم آل محمد - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان مومنان و حجّتهای خداوند بر همه خلائق و امامان تو هستند، که پیشروان هدایت و نیکوکاری هستند. 2) هنگامی که دو فرشته نزدیک به خداوند (نکیر و منکر) که فرستادگان از جانب خدای متعالند، به سوی تو آمدند و از تو در مورد خدایت و پیامبرت و دینت و کتابت و قبلهات و امامانت سوال کردند،پس نترس و اندوهگین نشو و در جواب آنان بگو: خداوند، پروردگار من و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، پیامبر من و اسلام، دین من و قرآن، کتاب من و کعبه، قبله من و امیر مومنان علی بن ابی طالب، امام من و حسن بن علی، امام من و حسین بن علی، امام من و زین العابدین، امام من و محمد باقر، امام من و جعفر صادق، امام من، و موسی کاظم، امام من و علی رضا، امام من و محمد جواد امام من و علی هادی، امام من و حسن عسکری، امام من و حجّت منتظَر، امام من میباشند، اینان - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان و سروران و رهبران و شفیعان من میباشند، در دنیا و آخرت به آنان دوستی میورزم و از دشمنان آنان دوری میجویم، سپس بدان ای فلان فرزند فلان. 3) بدرستی که خداوند متعال، بهترین پروردگار و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، بهترین پیامبر و امیر مومنان علی بن ابی طالب و فرزندان معصوم او یعنی دوازده امام، بهترین امامان هستند و آنچه را محمد صلی الله علیه وآله وسلم آورده است حقّ است و مرگ حقّ است و سوال منکر و نکیر در قبر حقّ است و برانگیخته شدن (برای روز قیامت)، حقّ است و رستاخیز، حقّ است و صراط، حقّ است و میزان (اعمال)، حقّ است و تطایر کتب، حقّ است و بهشت، حقّ است و جهنم، حقّ است و آن ساعت معهود (روز قیامت)، خواهد آمد و هیچ تردیدی در آن نیست و به تحقیق خداوند متعال کسانی را، که در قبرها هستند، بر خواهد انگیخت. 4) خداوند تو را بر قول ثابت، پایدار فرماید و به راه مستقیم هدایت فرماید و بین تو و امامان تو در جایگاهی از رحمتش، شناخت ایجاد فرماید. 5) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را با برهانی از خودت روبرو گردان، خداوندا (درخواست میکنیم)عفو تو را، عفو تو را. 6) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را از جانب خودت با رضوان روبرو کن و قبر او را از بخشایش خودت آرام فرما، رحمتی که بوسیله آن از مهربانی هر کس دیگری بی نیاز گردد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] واجب است میت مسلمان را با سه پارچه که یکی را لنگ و دیگری را پیراهن و دیگری را سرتاسری می نامند کفن کنند.
- [آیت الله نوری همدانی] اذان هیجده جمله است : اللهً اکبرُ چهار مرتبه اشهدً ان لا الهَ الا اللهً ، اشهدً انّ محّمداً رسولً اللهِ ، حیّ علی الصلاهِ، حیَّ علی الفلاحِ ، حیّ علی خیرِ العملِ ، الله اکبرُ ، لا الهَ الا اللهً هر یک دو مرتبه ، و اقامه هفده جمله است یعنی دو مرتبه الله اکبرُ از اول اذان و یک مرتبه لا اِلَه الّا اللهً از آخر آن کم می شود و بعد از گفتن حیّ علی خیرِ العملِ باید دو مرتبه قد قامتِ الصلاهً اضافه نمود .