عراق در موقعیتی جنگ را به ایران تحمیل کرد که اوضاع بین‌المللی و منطقه‌ای برای حمله عراق مساعد بود. سران عراق عنوان می‌کردند که انقلاب ایران خطری است که کشورهای منطقه خاورمیانه را تهدید می‌کند و عراق حاضر به مقابله با این خطر است؛ بنابراین کشورهای منطقه باید از نظر مالی از عراق حمایت کنند. این کشورها که با موج اسلام خواهی مواجه بودند از خواست عراق پشتیبانی کردند و میلیاردها دلار کمک مالی در اختیار عراق قرار دادند. شش کشور حوزه خلیج فارس )عربستان، کویت، قطر، بحرین، امارات متحده عربی و عمان( که سازمان شورای همکاری خلیج فارس را تشکیل دادند از عراق پشتیبانی نمودند. این کشورها در دوران جنگ، میلیاردها دلار کمک مالی در اختیار عراق قرار دادند و کویت و عربستان نیز علاوه بر کمک‌های مالی، میلیاردها دلار نفت برای عراق فروختند. فرانسه بیش از میلیارد دلار تجهیزات نظامی فرانسوی به صورت عاریه در اختیار عراق گذاشت. آمریکا نیز با دادن اعتبار مالی به کمک عراق شتافت و هم زمان با آن فشار فزاینده‌ای را بر متحدین خود برای جلوگیری از تأمین مالی و تسلیحاتی ایران وارد آورد. مصر و اردن نیز در مواقع حساس جنگ کمک‌های تسلیحاتی و پشتیبانی زیادی به عراق کردند. شوروی نیز هر زمانی که از سرازیر شدن جنگ افزارهای مختلف قدرت‌های غربی به عراق آگاه می‌شد، نقش حساسی را در کمک به عراق بازی می‌کرد. علاوه بر آن عراق از کمک سایر کشورها همچون ایتالیا و یوگسلاوی نیز برخوردار بود. سرلشکر وفیق السامرایی، رئیس بخش ایران در سازمان اطلاعات نظامی عراق در این باره نوشته است: (بیش از 45 میلیارد دلار از سوی کشورهای خلیج [فارس] به عراق داده شد که بیش از نیمی از آن را عربستان سعودی پرداخت نمود. عراق بدون در اختیار داشتن چنین پول هنگفتی، قدرت ادامه جنگ را نداشت. اگر سرازیر شدن کمک‌های مختلف به سوی عراق نبود، به طور قطع رژیم صدام حسین در سال 1982، یعنی سال شکست‌های فراگیر، سرنگون شده بود. ) طبق برآوردهای انجام شده، از صد میلیارد دلار بدهی خارجی عراق، بخش اعظم آن مربوط به کشورهای عضور شورای همکاری خلیج فارس بود که عراق اصولا این را بدهی نمی‌دانست و معتقد بود عراق سرباز است و به نیابت از کشورهای منطقه و حتی آمریکا جنگیده است و شورای همکاری با همین هدف به عراق پول داده است و لذا نباید هیچ گونه منتی بر گردن عراق گذاشت . به هر صورت، کشورهای منطقه به ویژه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس نقش عمده‌ای در تأمین منابع مالی جنگ افزارهای عراق برای تداوم جنگ داشتند و بدون این کمک‌ها، یقینا عراق قادر به ادامه جنگ نبود. منبع: جنگ ایران و عراق، پرسشها و پاسخها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
عراق در موقعیتی جنگ را به ایران تحمیل کرد که اوضاع بینالمللی و منطقهای برای حمله عراق مساعد بود. سران عراق عنوان میکردند که انقلاب ایران خطری است که کشورهای منطقه خاورمیانه را تهدید میکند و عراق حاضر به مقابله با این خطر است؛ بنابراین کشورهای منطقه باید از نظر مالی از عراق حمایت کنند. این کشورها که با موج اسلام خواهی مواجه بودند از خواست عراق پشتیبانی کردند و میلیاردها دلار کمک مالی در اختیار عراق قرار دادند. شش کشور حوزه خلیج فارس )عربستان، کویت، قطر، بحرین، امارات متحده عربی و عمان( که سازمان شورای همکاری خلیج فارس را تشکیل دادند از عراق پشتیبانی نمودند. این کشورها در دوران جنگ، میلیاردها دلار کمک مالی در اختیار عراق قرار دادند و کویت و عربستان نیز علاوه بر کمکهای مالی، میلیاردها دلار نفت برای عراق فروختند.
فرانسه بیش از میلیارد دلار تجهیزات نظامی فرانسوی به صورت عاریه در اختیار عراق گذاشت. آمریکا نیز با دادن اعتبار مالی به کمک عراق شتافت و هم زمان با آن فشار فزایندهای را بر متحدین خود برای جلوگیری از تأمین مالی و تسلیحاتی ایران وارد آورد. مصر و اردن نیز در مواقع حساس جنگ کمکهای تسلیحاتی و پشتیبانی زیادی به عراق کردند. شوروی نیز هر زمانی که از سرازیر شدن جنگ افزارهای مختلف قدرتهای غربی به عراق آگاه میشد، نقش حساسی را در کمک به عراق بازی میکرد. علاوه بر آن عراق از کمک سایر کشورها همچون ایتالیا و یوگسلاوی نیز برخوردار بود.
سرلشکر وفیق السامرایی، رئیس بخش ایران در سازمان اطلاعات نظامی عراق در این باره نوشته است:
(بیش از 45 میلیارد دلار از سوی کشورهای خلیج [فارس] به عراق داده شد که بیش از نیمی از آن را عربستان سعودی پرداخت نمود. عراق بدون در اختیار داشتن چنین پول هنگفتی، قدرت ادامه جنگ را نداشت. اگر سرازیر شدن کمکهای مختلف به سوی عراق نبود، به طور قطع رژیم صدام حسین در سال 1982، یعنی سال شکستهای فراگیر، سرنگون شده بود. )
طبق برآوردهای انجام شده، از صد میلیارد دلار بدهی خارجی عراق، بخش اعظم آن مربوط به کشورهای عضور شورای همکاری خلیج فارس بود که عراق اصولا این را بدهی نمیدانست و معتقد بود عراق سرباز است و به نیابت از کشورهای منطقه و حتی آمریکا جنگیده است و شورای همکاری با همین هدف به عراق پول داده است و لذا نباید هیچ گونه منتی بر گردن عراق گذاشت . به هر صورت، کشورهای منطقه به ویژه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس نقش عمدهای در تأمین منابع مالی جنگ افزارهای عراق برای تداوم جنگ داشتند و بدون این کمکها، یقینا عراق قادر به ادامه جنگ نبود.
منبع: جنگ ایران و عراق، پرسشها و پاسخها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
- [سایر] آیا برآوردی از هزینه های یک رزمنده ایرانی در زمان جنگ ایران و عراق وجود دارد؟
- [سایر] میزان خریدهای تسلیحاتی عراق در دوران جنگ تحمیلی چگونه بود؟
- [سایر] چرا در ایران به جنگ عراق و ایران، جنگ تحمیلی گفته می شود؟
- [سایر] به رغم تحقق نیافتن بسیاری از شعارهای جنگ تحمیلی، چرا تا پایان جنگ بر آنها تاکید میشد؟
- [سایر] چرا در طول جنگ تحمیلی شعارهایی چون: جنگ جنگ تا پیروزی، جنگ جنگ تا رفع فتنه در جهان، راه قدس از کربلا میگذرد و غیره مطرح میشد؟
- [سایر] قیمت نفت ایران و عراق در طی سالهای جنگ تحمیلی چقدر بوده است؟
- [سایر] فروش نفت ایران و عراق در طول 8 سال جنگ تحمیلی بین دو کشور چگونه بود؟
- [سایر] در طول جنگ تحمیلی ،عراق از چه عوامل شیمیایی استفاده کرد؟
- [سایر] آیاوقوع جنگ تحمیلی اجتناب ناپذیر بود؟ آیا می شد که جنگی اتفاق نیفتد و یا ادامه پیدا نکند؟
- [سایر] در طول جنگ تحمیلی، شیوه ها و ابزارهای تبلیغاتی ایران قوی تر بود یا عراق؟ چرا؟
- [آیت الله جوادی آملی] .اموالی که مسلمانان از راه شبیخون که نوعی جنگیدن است از کفّار حربی به دست می آورند و این شبیخون هم در ادامه جنگ با کفّار, با اذن امام(ع) انجام میشود، از باب غنائم جنگی خمس دارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .کافری که در جنگ , به دست رزمنده مسلمان کشته شود، وسیله های شخصی او را (سلَب) می نامند. سلَب و (وسایل شخصی ) او مال رزمندهای است که او را بکشد. این اموال از باب غنائم جنگی خمس ندارد ; ولی اگر تا یک سال بماند , پس از آن، به عنوان درآمد کسبی، خمس دارد که پس از احتساب هزینه سال، باید پرداخت شود. نصاب غنائم جنگی
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر در جنگ از کافر حربی مالی به دست آید که مال خود آن کافر باشد , یا از کافر حربی دیگری غصب کرده , یا به عنوان امانت و غیر آن از کافر حربی دیگر گرفته باشد، حکم غنائم جنگی را دارد.
- [آیت الله بهجت] اگر از فاسق یا کافر امانتی گرفته و او آن را مطالبه کند، واجب است آن را رد نماید، ولی بنابر اظهر واجب نیست که امانت کافر حربی را رد کند و جایز است مسلمان آن را برای خودش تملّک نماید، بلکه اگر امانت وسایل جنگی باشد، رد کردن آن در زمان جنگ جایز نیست.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر در جنگ با کافر حربی مالی به دست آید که وی آن را از مسلمان یا اهل ذمِّه و کسانی ک ه اموال آنان محترم است , غصب کرده یا به امانت گرفته باشد، حکم غنائم جنگی را ندارد , بلکه باید به صاحبان اصلی آن برگردانده شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] فقیر یا مسکین نمیتواند بیشتر از مخارج سال خود و عیالاتش را از زکات بگیرد و اگر مقداری پول یا جنس دارد، فقط میتواند به اندازه کسری مخارج یک سال، زکات بگیرد، ولی اگر قادر به تأمین مخارج سالهای آینده - ولو از زکات - نباشد، میتواند مخارج سالهای بعد را نیز در همان سال اوّل از زکات بگیرد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی در یک سال خمسی، درآمدش از هزینه او کمتر بود و از سرمایه مصرف کرد، نمی تواند کسری این سال را از درآمد سال بعد جبران و جایگزین نماید و اگر برای تأمین هزینه سال قبل وام گرفته باشد، می تواند این وام را از درآمد سال بعد کم نماید و جزء هزینه او محسوب می گردد و خمس ندارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی برای تأمین کسری هزینه خود وام گرفته باشد و میتوانست آن وام را در سال قبل تسویه نماید؛ ولی انجام نداد، میتواند آن وام را از درآمد سال بعد پرداخت نماید. اگرچه این وام, هزینه سال قبل است؛ ولی پرداخت آن, جزء هزینه سال جدید شمرده میشود و خمس ندارد.
- [آیت الله مظاهری] زمینهای آبادی که در صدر اسلام با جنگ به دست مسلمین افتاده، قابل خرید و فروش نیست ولی در این زمان که معلوم نیست آیا این زمینها (در ایران و عراق و ...) در صدر اسلام آباد بوده یا نه، ملک کسانی است که زمین در تصرّف آنهاست و خرید و فروش و سایر تصرّفات در آن جایز است.
- [آیت الله جوادی آملی] .منافقان و ک سانی که در زمان غیبت امام معصوم (ع)،با حکومت اسلامیِ مبتنی بر ولایت فقیه مبارزه و جنگ می کنند، خونشان هدر است و اگ ر در حال مبارزه فرار کنند و پس از مدتی , بدون اینکه توبه کرده باشند دستگیر شوند، اعدام می شوند؛ ولی اموال آنان حکم غنائم جنگی را ندارد و باید به آنها یا ورثه آنان برگردانده شود. حکم مال انتقالی غیر معتقد به خمس