عاشورای سال 61 هجری شهادت امام حسین علیه‌ السلام در چه موقعی از سال واقع شده؟ دقیقاً چه زمانی بوده و چه فصلی؟

بر طبق روشی که دکتر ابوالفضل نبئی بیان نموده اند (یعنی روش تبدیل سال هجری قمری به هجری شمسی) وقتی دهم محرم سال 61 هجری را به شمسی تبدیل کنیم از حاصل تبدیل چنین بر می آید که در فصل پائیز یعنی 21/8/51 امام به شهادت رسیده اند.[1]
اما آنچه را که آیت الله سبحانی و مکارم شیرازی محاسبه کرده اند در اینجا می آوریم (از تقویمها معلوم می شود که روز عاشورای سال 1390 هجری قمری مطابق 27 اسفند 1348 شمسی بوده است و می دانیم که واقعه جانسوز کربلا در سال 61 هجری قمری بوده است بنابراین می گوئیم: 1329 61-1390
از طرفی مقدار یک سال شمسی به حسب عدد اعشاری 2422/365 روز است و یکسال قمری به حسب عدد اعشاری 3670/354 روز است پس تفاوت ایام این دو 8752/10 خواهد بود بنابراین تفاوت ایام تمام این سالها (1329 سال) چنین می شود:
1408/14453 1329*8752/10
یعنی در مدت 1329 سال مبداء سال قمری باندازه 1408/14453 روز نسبت به سال شمسی جلو می افتد که برای تطبیق آندو باید به عقب برگردیم با این ترتیب: روز 208+39 سال 2422/365: 1408/14453
بنابراین باید همین 208 روز را بر عاشورای سال 1390 بیفزائیم تا منظور حاصل شود و چون ماههای شمسی بعد از اسفند تا شهریور مطابق تعدیل قانون همه 31 روز است پس 22 روز + 6 ماه 31: 208 و چون 6 ماه و 22 روز بر 27 اسفند بیفزائیم به بیستم مهر خواهیم رسید.
بنابراین با تقریب جزئی می توان گفت که (عاشورای سال 61 مطابق با بیستم مهرماه) بوده است.[2]
علاوه بر محاسبات نجومی از متن نامه ها نیز چنین استفاده می شود که واقعه عاشورا در اواخر تابستان و اوایل پاییز بوده است نویسندگان نامه های دعوت به امام نوشته اند که (باغها سرسبز و میوه ها رسیده است...)[3]
با توجه به اینکه دعوت کنندگان از کوفه بودند و عزیمت امام نیز به سوی کوفه (عراق فعلی) بوده است فصل رسیدن میوه های این منطقه که خرما از جمله مهمترین میوه های منطقه عراق است در همین فصل است و برداشت آن آغاز می شود بنابراین وقوع حادثه عاشورا در فصل پائیز بوده و اختلاف جزئی بین دو روش وجود دارد که اول پائیز بوده یا وسط پائیز، و ترجیح با اول پائیز و بیستم مهرماه است.
برای مطالعه بیشتر به کتاب های: 1. تقویم و تقویم نگاری آقای نبئی و پاسخ به پرسشهای آیات عظام مکارم و سبحانی مراجعه کنید.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
(هر کس حسین را زیارت کند پس از شهادتش بهشت بر او واجب است)[4]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . ابوالفضل نبئی، تقویم وتقویم نگاری، چاپ دوم، مشهد، چاپ و نشر آستان قدس، 1366، ص 201.
[2] . جعفر سبحانی و ناصر مکارم شیرازی، پرسشها و پاسخها، چاپ اول، قم، حکمت 1353، ج 2، ص 155.
[3] . شیخ مفید، الارشاد، چاپ اول، قم، آل البیت، 1413، ج 2، ص 38.
[4] . همان، ج 2، ص 134.