صلوات بر پیامبر(ص ) در آیه 56 سوره احزاب مطرح شده است : )ان الله و ملائکته یصلون علی النبی ، یا ایها الذین امنوا صلوا علیه و سلموا تسلیما"(. 1. مفهوم آیه فوق آن است که مقام پیامبر(ص ) آن قدر والاست که آفریدگار عالم هستی و تمام فرشتگانی که تدبیر این جهان به فرمان حق بر عهده ی آنان گذارده شده است ، بر او درود می فرستند. حال که چنین است ، شما نیز با این پیام جهان هستی هماهنگ شوید. 2. صلوات وقتی به خداوند نسبت داده شود، به معنی فرستادن رحمت و هرگاه به فرشتگان و مؤمنان منسوب گردد، به معنی طلب رحمت می باشد. 3. درباره کیفیت صلوات بر پیامبر(ص ) در روایات بی شماری که از منابع اهل سنت و اهل بیت (ع ) رسیده ، صریحا" آمده است که آل محمد(ص ) را به هنگام صلوات بر محمد بیفزایید. از جمله : از کعب بن عجره نقل شده است که مردی خدمت پیامبر(ص ) عرض کرد: )اما السلام علیک فقد علمنا فکیف الصلاه علیک قال (ص ) قل اللهم صل علی محمد(ص ) و علی آل محمد(ص ) کما صلیت علی ابراهیم انک حمید مجید. اللهم بارک علی محمد و علی آل محمد(ص ) کما بارکت علی ابراهیم انک حمید مجید(. امام زمان (عج ) هم از آل محمد(ص ) است . 4. اهمیت صلوات بر پیامبر(ص ) و آل او، تا بدان جاست که اگر کسی در تشهد نماز چنین نکند، نمازش باطل خواهد بود. 5. انسان لحظه به لحظه به سمت بی نهایت می تواند پیش رود و رسول خدا با وجودی که کاملترین بشر هستند ولی باز هم روز به روز به درجات و مقاماتشان افزوده می شود. قرآن می فرماید: (یا ایها الانسان انک کادح الی ربک فملاقیه؛ ای انسان تو به سوی پروردگارت در سیر و حرکتی و به مقام قرب او نائل خواهی آمد) و صلوات های مؤمنین در رفیع تر گردیدن مقام محمد و آل محمد اثر دارد. برای مطالعه بیشتر ر.ک: 1. نجم الثاقب، حسین طبری نوری 2. فلاح السائل، علی بن طاووس ، فصل هشتم www.payambarazam.ir
چرا باید بر محمد و آل محمد صلوات بفرستیم مگر مقام آنها در بهشت والا نیست پس چه نیازی به درود فرستادن ماست؟
صلوات بر پیامبر(ص ) در آیه 56 سوره احزاب مطرح شده است : )ان الله و ملائکته یصلون علی النبی ، یا ایها الذین امنوا صلوا علیه و سلموا تسلیما"(.
1. مفهوم آیه فوق آن است که مقام پیامبر(ص ) آن قدر والاست که آفریدگار عالم هستی و تمام فرشتگانی که تدبیر این جهان به فرمان حق بر عهده ی آنان گذارده شده است ، بر او درود می فرستند. حال که چنین است ، شما نیز با این پیام جهان هستی هماهنگ شوید.
2. صلوات وقتی به خداوند نسبت داده شود، به معنی فرستادن رحمت و هرگاه به فرشتگان و مؤمنان منسوب گردد، به معنی طلب رحمت می باشد.
3. درباره کیفیت صلوات بر پیامبر(ص ) در روایات بی شماری که از منابع اهل سنت و اهل بیت (ع ) رسیده ، صریحا" آمده است که آل محمد(ص ) را به هنگام صلوات بر محمد بیفزایید. از جمله : از کعب بن عجره نقل شده است که مردی خدمت پیامبر(ص ) عرض کرد: )اما السلام علیک فقد علمنا فکیف الصلاه علیک قال (ص ) قل اللهم صل علی محمد(ص ) و علی آل محمد(ص ) کما صلیت علی ابراهیم انک حمید مجید. اللهم بارک علی محمد و علی آل محمد(ص ) کما بارکت علی ابراهیم انک حمید مجید(. امام زمان (عج ) هم از آل محمد(ص ) است .
4. اهمیت صلوات بر پیامبر(ص ) و آل او، تا بدان جاست که اگر کسی در تشهد نماز چنین نکند، نمازش باطل خواهد بود.
5. انسان لحظه به لحظه به سمت بی نهایت می تواند پیش رود و رسول خدا با وجودی که کاملترین بشر هستند ولی باز هم روز به روز به درجات و مقاماتشان افزوده می شود. قرآن می فرماید: (یا ایها الانسان انک کادح الی ربک فملاقیه؛ ای انسان تو به سوی پروردگارت در سیر و حرکتی و به مقام قرب او نائل خواهی آمد) و صلوات های مؤمنین در رفیع تر گردیدن مقام محمد و آل محمد اثر دارد.
برای مطالعه بیشتر ر.ک:
1. نجم الثاقب، حسین طبری نوری
2. فلاح السائل، علی بن طاووس ، فصل هشتم
www.payambarazam.ir
- [سایر] معنای این صلوات شریفه چیست؟ اللهم صل علی محمد و آل محمد فی الاولین و صل علی محمد و آل محمد فی الآخرین و صل علی محمد و آل محمد فی الملأ الاعلی و صل علی محمد و آل محمد فی المرسلین؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] فرستادن صلوات بر پیامبر اکرم (صل الله علیه و آله) چه حکمی دارد؟
- [سایر] آیا صلوات فرستادن بر غیر حضرت محمد (ص) (اللهم صل علی فلان) جایز است؟
- [آیت الله بهجت] آیا خود پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه وآله وسلّم صلوات در تشهد را همراه با "آل محمد" می خوانده اند؟
- [آیت الله بهجت] آیا افزودن جملات: "إلها واحدا..." پس از ذکر شهادت اوّل در تشهّد و جمله ی "أرسله بالهُدی و دین الحقّ..." پس از ذکر شهادت دوّم و "بارک علی محمّدٍ و آل محمّد و تفضّل علی محمّدٍ و آل محمّد..." پس از ذکر صلوات، مشروعیّت دارد؟
- [سایر] چه دلایلی بر وجود عبارت « و آل محمد » در پایان صلوات وجود دارد؟
- [سایر] گفته میشود که اگر کسی هنگام صلوات کلمه (آل محمد) را نگوید مرتکب گناه میشود. این را میدانم که سیوطی در تفسیر خود از بخاری، مسلم، ابوداود، ترمذی، نسائی و ابن ماجه نقل میکند که مردی به پیامبر عرضه داشت: سلام بر تو را میدانیم؛ اما صلوات بر تو چگونه است؟ پیامبر فرمود: (بگو اللهم صل علی محمد و آل محمد کما صلیت علی ابراهیم انک حمید مجید اللهم بارک علی محمد و آل محمد کما بارکت علی ابراهیم و آل ابراهیم انک حمید مجید). سیوطی افزون بر این حدیث، هیجده حدیث دیگر را نقل کرده که همه آنها دلالت میکند هنگام صلوات، آل محمد نیز باید افزوده شود. به نقل ابن حجر در صواعق، پیغمبر اکرم(ص) از اینکه مؤمنان بر او صلوات ناقص بفرستند و فقط بگویند: (اللهم صل علی محمد)، نهی کرده و سفارش فرموده است که هنگام صلوات بگویید: (اللهم صل علی محمد و آل محمد). روایات شیعه هم در اینباره بسیار فراوان است. لطفاً جواب کلامی و فلسفی بدهید و از ذکر احادیث راجع به حتمی بودن صلوات بر آل محمد از روایات شیعه و سنی خودداری شود؛ چون تمام آنها را میدانم.
- [سایر] «رب صل علی محمد و آل محمد» بعد از ذکر سجده یا رکوع نماز، به چه معنا است؟
- [آیت الله خامنه ای] در نماز جماعت بعد از سلام ابتدا آیه صلوات بر پیامبر تلاوت می شود و نمازگزاران سه مرتبه صلوات بر محمد و آل محمد(صلی الله علیهم اجمعین) می فرستند، بعد از آن سه بار تکبیر می گویند و سپس شعارهای سیاسی به صورت دعا و برائت توسط مؤمنین با صدای بلند داده می شود، آیا این کار اشکال دارد؟
- [سایر] صلوات ما بر رسول خدا (ص) چه فایده ای دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است بعد از تکبیره الاحرام بگوید : یا مُحسنُ قداتاکَ المسیءُ و قد امَرتَ المحسنَ ان یتجاوَز عنِ المسی ءِ انتَ المحسنُ و انا المُسی ءُ بحقّ محمّدٍ و آلِ محّمدٍ صل عَلی محّمدِ و ال محّمدِ و تجاوَز عن قبیحِ ما تعلمُ منّی .یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بندة گنهکار به در خانة تو آمده و تو امر کرده ای که نییکوکار از گنهکار بگذرد ، تو نیکو کاری و من گناهکار بحقّ محّمدٍ و آل محّمدٍ صلی اللهُ علیه و آله و سّلم .رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیها یی که می دانی از من سر زده . بگذر .
- [امام خمینی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید: "یا محسن قد اتاک المسیی ء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیی ء انت المحسن و انا المسیی ء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان می کنی، بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله خوئی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:" یا محسن قد اتاک المسییء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیء انت المحسن و انا المسیء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است قبل از تکبیرة الاحرام بگوید: (یا مُحْسِنُ قَدْ أَتَاکَ المُسیءُ وقَدْ أَمَرْتَ المُحْسِنَ أَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِیءِ، أَنْتَ المُحْسِنُ وأَنا المُسِیءُ، بحقِّ مُحمَّدٍ و آل محمّد صَلِّ علی مُحمَّدٍ و آلِ مُحمَّدٍ وتَجاوَزْ عَنْ قَبِیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سرزده بگذر.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام به قصد رجاء این دعا را بخوانند: (یا محْسن قدْ اتاک الْمسیء و قدْ أمرْت الْمحْسن انْ یتجاوز عن الْمسیئ انت الْمحْسن و أنا الْمسیئ بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوزْ عنْ قبیح ما تعْلم منی. یعنی: (ای خدای نیکوکار! بنده گنهکارت به در خانه تو آمده است تو امر کرده ای که نکوکار از گنهکار بگذرد،تو نیکو کاری و من گنهکارم، به حق محمد و آل محمد رحمتت را بر محمد و آل محمد بفرست و از کارهای زشتی که می دانی از من سرزده بگذر!)
- [آیت الله مکارم شیرازی] اشْهد انْ لا اله إلا الله وحْده لا شریک له: گواهی می دهم هیچ کس شایسته پرستش جز خداوند نیست، یگانه است و شریک ندارد. و اشْهد ان محمداً عبْده و رسوله: و گواهی می دهم محمد(صلی الله علیه وآله) بنده و فرستاده اوست. اللهم صل علی محمد و آل محمد: خداوندا! درود بفرست بر محمد(صلی الله علیه وآله) و اهل بیت او(علیهم السلام).
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مستحب است بعد از تکبیره الاحرام بگوید: یا محسن قد اتاک المسیء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیء انت المحسن وا نا المسیء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی؛ بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گناهکار بگذرد؛ تو نیکوکاری و من گناهکار؛ به حق محمد و آل محمد (ص) رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهائی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله بروجردی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:(یا مُحْسِنُ قَدْ اَتَاکَ الْمُسِییءُ وَ قَد اَمَرْتَ الْمُحْسِنَ اَنْ یتَجاوَزَ عَنِ الْمُسِییء أنْتَ الْمُحْسِنُ وَ اَنا المُسِیءُ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَجاوَز عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنِّی)؛یعنی؛ ای خدایی که به بندگان احسان میکنی، بندهی گنهکار به در خانهی تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گنهکار، به حق محمّد و آل محمّد / رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله مظاهری] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید: (یا مُحْسِنُ قَد أَتاکَ الْمُسیئُ وَ قَدْ أَمَرْتَ الُْمحْسِنَ أَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ الْمُسیءِ أَنْتَ الْمُحْسِنُ وَ أَنَا الْمُسیئُ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ وَ تَجاوَزْ عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) (ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گنهکار به حقّ محمّد و آل محمّدصلی الله علیه وآله وسلم رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر).
- [آیت الله اردبیلی] بنابر احتیاط حمد و ثنای پروردگار و صلوات بر پیامبر اکرم و آل پیامبر علیهمالسلام باید به عربی گفته شود و در حمد و ثنای خداوند و صلوات بر پیامبر اکرم و آل پیامبر علیهمالسلام و دعوت مردم به تقوا و خواندن یک سوره کامل در دو خطبه، باید ترتیب مراعات شود.