یکم: خداوند در دعوت به ایمان چنین فرمود: (امِنوا بالله و رسوله) نساء/136 . دوم: اطاعت: (مَن یُطع الله و الرَسول) نساء/69 ، (أَطیعوا الله و أَطیعوا الرسول) نساء/59 . سوم: استجابت: (یا أیها الذین امنوا استجَیبوا ِلله و لِلرسول اذِا دَعاکم لِما یُحییکم) انفال/24 . چهارم: نصرت: (و ینصرون الله و رسوله) حشر/8 . پنجم: تولّی: (من یتَول الله و رسوله) مائده/56 . ششم: نصیحت (اطاعت مخلصانه از خدا و رسول): (إذا نصَحوا لله و رسوله) توبه/91 . هفتم: عزت: (وللهِ العِزة و لِرسوله) منافقون/8 . هشتم: خداوند سبحان درباره قضا و داوری می‌فرماید: (و ما کان لِمؤمن ولا مؤُمنه إذا قضَی الله و رسوله أَمراً أن یکون لهم الخِیرة) احزاب/36 ؛ وقتی خدا و پیامبر حکمی کردند کسی حق نظر و انتخاب خلاف آن را ندارد. انسان در مسائل عادی زندگی روزانه‌اش صاحب نظر است و می‌تواند با مشورت، از آراء دیگران مدد بگیرد، اما درباره امر و حکم خدا جا برای اعمال نظر و مشورت نیست. مشورتی را هم که قرآن کریم تکریم کرده، در کارهایی است که مربوط به امر مردم است نه امر خدا، چنانکه می‌فرماید: (وأَمرهم شُوری بَینهم) شوری/38 ، نه این که (امر الله شوری بیهنم). همان‌گونه که در کمالات ثبوتی نام خدا و رسولش با هم آمده، در اوصاف سلبی نیز که به تبری بر می‌گردد چنین است، مانند: یکم: در برائت از شرک و مشرکان می‌فرماید: (بَراءة منِ الله و رسوله إلی الذین عاهدتم من المشُرکین) توبه/1 . دوم: به رباخواران درباره جنگ با خدا و رسول چنین هشدار می‌دهد: (فَأذنوا بِحرب مِن الله و رسوله) بقره/279 . سوم: نافرمانی رسول خدا را در کنار نافرمانی خود ذکر می‌کند: (و مَن یَعصی الله و رسوله) نساء/14 . چهارم: اذیت: (إِن الذین یُؤذن الله و رَسوله) احزاب/57 . در مسائل مالی نیز نام مبارک رسول خدا در کنار نام خدا ذکر شده است، مانند: (واعلَموا أَنما غَنمتم مِن شیء فإن الله خُمُسَه و للرسول ولِذی القُربی) انفال/41 . البته باید توجه داشت که اوصاف ثبوتی و سلبی ذاتاً به خداوند متعلق است و در پرتو عنایت الهی به رسول گرامی(ص) اسناد داده می‌شود. آیت الله جوادی آملی،تفسیر موضوعی قرآن کریم ج 9 (سیرة رسول اکرم در قرآن) www.payambarazam.ir
مواردی را که خداوند نام حضرت محّمد(ص) را در کنار نام شریف خود ذکر کرده است بیان نمایید؟
یکم: خداوند در دعوت به ایمان چنین فرمود: (امِنوا بالله و رسوله) نساء/136 .
دوم: اطاعت: (مَن یُطع الله و الرَسول) نساء/69 ، (أَطیعوا الله و أَطیعوا الرسول) نساء/59 .
سوم: استجابت: (یا أیها الذین امنوا استجَیبوا ِلله و لِلرسول اذِا دَعاکم لِما یُحییکم) انفال/24 .
چهارم: نصرت: (و ینصرون الله و رسوله) حشر/8 .
پنجم: تولّی: (من یتَول الله و رسوله) مائده/56 .
ششم: نصیحت (اطاعت مخلصانه از خدا و رسول): (إذا نصَحوا لله و رسوله) توبه/91 .
هفتم: عزت: (وللهِ العِزة و لِرسوله) منافقون/8 .
هشتم: خداوند سبحان درباره قضا و داوری میفرماید: (و ما کان لِمؤمن ولا مؤُمنه إذا قضَی الله و رسوله أَمراً أن یکون لهم الخِیرة) احزاب/36 ؛ وقتی خدا و پیامبر حکمی کردند کسی حق نظر و انتخاب خلاف آن را ندارد. انسان در مسائل عادی زندگی روزانهاش صاحب نظر است و میتواند با مشورت، از آراء دیگران مدد بگیرد، اما درباره امر و حکم خدا جا برای اعمال نظر و مشورت نیست. مشورتی را هم که قرآن کریم تکریم کرده، در کارهایی است که مربوط به امر مردم است نه امر خدا، چنانکه میفرماید: (وأَمرهم شُوری بَینهم) شوری/38 ، نه این که (امر الله شوری بیهنم).
همانگونه که در کمالات ثبوتی نام خدا و رسولش با هم آمده، در اوصاف سلبی نیز که به تبری بر میگردد چنین است، مانند:
یکم: در برائت از شرک و مشرکان میفرماید: (بَراءة منِ الله و رسوله إلی الذین عاهدتم من المشُرکین) توبه/1 .
دوم: به رباخواران درباره جنگ با خدا و رسول چنین هشدار میدهد: (فَأذنوا بِحرب مِن الله و رسوله) بقره/279 .
سوم: نافرمانی رسول خدا را در کنار نافرمانی خود ذکر میکند: (و مَن یَعصی الله و رسوله) نساء/14 .
چهارم: اذیت: (إِن الذین یُؤذن الله و رَسوله) احزاب/57 .
در مسائل مالی نیز نام مبارک رسول خدا در کنار نام خدا ذکر شده است، مانند: (واعلَموا أَنما غَنمتم مِن شیء فإن الله خُمُسَه و للرسول ولِذی القُربی) انفال/41 .
البته باید توجه داشت که اوصاف ثبوتی و سلبی ذاتاً به خداوند متعلق است و در پرتو عنایت الهی به رسول گرامی(ص) اسناد داده میشود.
آیت الله جوادی آملی،تفسیر موضوعی قرآن کریم ج 9 (سیرة رسول اکرم در قرآن)
www.payambarazam.ir
- [سایر] آیا پیامبر اکرم(ص) و حضرت علی(ع) در اذان و اقامه شان ذکر اشهد ان محمد رسول الله و اشهد ان علیا ولی الله را می گفتند؟
- [سایر] چرا زنان پیامبر اسلام (ص ) بعد از وفات پیامبر اکرم(ص ), نمی توانستند ازدواج کنند؟
- [سایر] چرا موضوع حضرت مهدی بهطور واضح توسط پیامبر اکرم(ص) ذکر نگردیده است؟
- [سایر] بهترین جملهای که محمد رسول الله(ص) به انسان فرمود، چیست؟
- [سایر] محمد بن عبدالوهاب چه توهینی به قبر مطهر رسول خدا ص کرد؟
- [سایر] نام حضرت محمد (ص) چند بار در قرآن آمده است؟ آیات مربوطه را ذکر نمایید.
- [سایر] ارتباط تشکیل حکومت حضرت رسول الله (ص) با فطرت خدا جوی انسان ها چیست؟
- [سایر] پیامبر اکرم(ص) فرمود: (مجالس خود را به ذکر علی(ع) زینت دهید)، همچنین این حدیث: که رسول خدا فرمود: (کلام علی بالاترین کلامها است) صحیح است؟ متن کامل و منبع را ذکر نمایید.
- [سایر] برای اولین بار چه کسی حضرت محمد (ص) را یا رسول الله خطاب کرد؟
- [سایر] با توجه به روایات زیر، معنای اختیال چیست؟ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُوسَی بْنِ الْمُتَوَکلِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یحْیی عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ مُوسَی بْنِ عُمَرَ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَمَّنْ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) مَنْ مَشَی علی الْأَرْضِ اخْتِیالًا لَعَنَتْهُ الْأَرْضُ وَ مَنْ تَحْتَهَا وَ مَنْ فَوْقَهَا. عَنْ سَعْدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ رَفَعَهُ قَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ(ع) قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) وَیلٌ لِمَنْ یخْتَالُ فِی الْأَرْضِ یعَانِدُ جَبَّارَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ.
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است بعد از تکبیره الاحرام بگوید : یا مُحسنُ قداتاکَ المسیءُ و قد امَرتَ المحسنَ ان یتجاوَز عنِ المسی ءِ انتَ المحسنُ و انا المُسی ءُ بحقّ محمّدٍ و آلِ محّمدٍ صل عَلی محّمدِ و ال محّمدِ و تجاوَز عن قبیحِ ما تعلمُ منّی .یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بندة گنهکار به در خانة تو آمده و تو امر کرده ای که نییکوکار از گنهکار بگذرد ، تو نیکو کاری و من گناهکار بحقّ محّمدٍ و آل محّمدٍ صلی اللهُ علیه و آله و سّلم .رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیها یی که می دانی از من سر زده . بگذر .
- [امام خمینی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید: "یا محسن قد اتاک المسیی ء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیی ء انت المحسن و انا المسیی ء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان می کنی، بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است قبل از تکبیرة الاحرام بگوید: یا مُحْسِنُ قَدْ اَتَاکَ الْمُسِیَیءُ وَقَد اَمَرْتَ الْمُحْسِنَ اَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ الْمُسِییء أنْتَ الْمُحْسِنُ وَاَناَ المُسِیءُ بِحَقِّ مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد صَلِّ عَلَی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَتَجاوَزْ عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنِّی یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد تو نیکوکاری و من گنهکار به حق محمد و آل محمد(صلی الله علیه وآله) رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدی هائی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله خوئی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:" یا محسن قد اتاک المسییء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیء انت المحسن و انا المسیء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله مکارم شیرازی] اشْهد انْ لا اله إلا الله وحْده لا شریک له: گواهی می دهم هیچ کس شایسته پرستش جز خداوند نیست، یگانه است و شریک ندارد. و اشْهد ان محمداً عبْده و رسوله: و گواهی می دهم محمد(صلی الله علیه وآله) بنده و فرستاده اوست. اللهم صل علی محمد و آل محمد: خداوندا! درود بفرست بر محمد(صلی الله علیه وآله) و اهل بیت او(علیهم السلام).
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است قبل از تکبیرة الاحرام بگوید: (یا مُحْسِنُ قَدْ أَتَاکَ المُسیءُ وقَدْ أَمَرْتَ المُحْسِنَ أَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِیءِ، أَنْتَ المُحْسِنُ وأَنا المُسِیءُ، بحقِّ مُحمَّدٍ و آل محمّد صَلِّ علی مُحمَّدٍ و آلِ مُحمَّدٍ وتَجاوَزْ عَنْ قَبِیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سرزده بگذر.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام به قصد رجاء این دعا را بخوانند: (یا محْسن قدْ اتاک الْمسیء و قدْ أمرْت الْمحْسن انْ یتجاوز عن الْمسیئ انت الْمحْسن و أنا الْمسیئ بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوزْ عنْ قبیح ما تعْلم منی. یعنی: (ای خدای نیکوکار! بنده گنهکارت به در خانه تو آمده است تو امر کرده ای که نکوکار از گنهکار بگذرد،تو نیکو کاری و من گنهکارم، به حق محمد و آل محمد رحمتت را بر محمد و آل محمد بفرست و از کارهای زشتی که می دانی از من سرزده بگذر!)
- [آیت الله سیستانی] خوب است قبل از تکبیرة الاحرام به قصد رجأ بگوید : (یا مُحْسِنُ قَدْ اَتاکَ المُسِیءُ ، وَقَدْ اَمَرْتَ الُمحْسِنَ اَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِیءِ ، اَنْتَ الُمحْسِنُ وَاَنَا المُسِیءُ ، بِحَقّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحمَّدٍ ، وَتَجاوَزْ عَنْ قَبِیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی : ای خدائی که به بندگان احسان میکنی ، بنده گنهکار به درِ خانه تو آمده ، و تو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد ، تو نیکوکاری و من گناهکار ، بحق محمّد و آل محمّد ، رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست ، و از بدیهائی که میدانی از من سر زده بگذر .
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است بعد از تکبیرْ الاحرام بگوید: )یا مُحْسِنُ قَدْ أتاکَ المُسِئُ وَقَدْ أمَرْتَ المُحْسِنَ أنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِئ أنْتَ المُحْسِنُ وَأنَا المُسِئُ بِحَقِّ مُحَمَّدً وَآلِ مُحَمَّدً صَلِّ عَلَی مُحَمَّدً وَآلِ مُحَمَّدً وَتَجاوَز عَنْ قَبیحِ ماتَعْلَمُ مِنّی(، یعنیای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار بدر خانه تو آمده وتو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، بحقّ محمّد وآل محمّد رحمت خود را بر محمّد وآل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله بروجردی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:(یا مُحْسِنُ قَدْ اَتَاکَ الْمُسِییءُ وَ قَد اَمَرْتَ الْمُحْسِنَ اَنْ یتَجاوَزَ عَنِ الْمُسِییء أنْتَ الْمُحْسِنُ وَ اَنا المُسِیءُ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَجاوَز عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنِّی)؛یعنی؛ ای خدایی که به بندگان احسان میکنی، بندهی گنهکار به در خانهی تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گنهکار، به حق محمّد و آل محمّد / رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.