شرط انجام امر به معروف امان بودن جانی است ولی امام حسین(علیه السلام)در انجام این امر جان خود را نیز فدا کردند؟
به نظر مراجع محترم تقلید امر به معروف و نهی از منکر یکی از شرائط آن عدم وجود مفسده است. بنابراین اگر امر به معروف و نهی از منکر ضرر جانی یا آبروئی و یا مالی قابل توجه به او می‌رسد واجب نیست. مگر آنکه معروف و یا منکر از اموری باشد که شارع مقدس به آن اهمیت فوق العاده داده باشد نظیر اصول دین، اصول مذهب، حفظ قرآن، حفظ عقاید مسلمین و یا احکام ضروری اسلام در این صورت وظیفه، قیام و بذل مال و جان می‌باشد. امام خمینی( علیه السلام) در این رابطه می‌‌فرمایند: از این‌رهگذرقیام اباعبد الله الحسین( علیه السلام) نهی از منکری بزرگ و جلوگیری از انحراف و انهدام دین و مقدسات بوده است. اگر معروف و منکر از اموری است که شارع مقدس به آن اهمیت فراوان داده است مانند حفظ جان گروهی از مسلمین و هتک حرمت نوامیس آنان، یا از بین بردن آثار اسلام یا از بین بردن دلیل حقانیت اسلام به گونه‌ای که باعث گمراهی مسلمانان شود یا از بین بردن برخی از شعائر اسلام مثل خانه کعبه به طوری که آثار آن و محل آن از بین برود و مانند اینها، در این صورت باید ملاحظة اهمیت شود و هیچ زیانی، هر چند جانی و یا دشواری یا تنگنا موجب برداشتن تکلیف نمی‌شود. به همین جهت اگر برپاداشتن دلایل اسلام که موجب نابودی گمراهی می‌شود، تکیه بر جانبازی یک نفر یا بیشتر داشته باشد، ظاهر وجوب آن است، چه رسد در مواردی که موجب زیان یا سختی کمتر بشود. اگر در اسلام بدعتی واقع شود و سکوت علمای دین و پیشوایان مذهب موجب هتک اسلام و سستی اعتقادات مسلمانان بشود، بر آنان واجب است انکار به هر وسیله ممکن، چه انکار در ریشه کن کردن فساد مؤثر باشد یا نباشد، و همچنین است اگر سکوت آنان نسبت به انکار منکر موجب هتک یا ضعف اسلام شود، در این هنگام ملاحظه زیان نمی‌شود بلکه ملاحظه اهمیت می‌شود. برای توضیح بیشتر به رساله مراجع تقلید بحث شرائط امر به معروف و نهی از منکر مراجعه فرمائید و همچنین به کتاب نهضت حسینی استاد شهید مطهری(ره) مراجعه فرمائید. www. eporsesh.com
عنوان سوال:

شرط انجام امر به معروف امان بودن جانی است ولی امام حسین(علیه السلام)در انجام این امر جان خود را نیز فدا کردند؟


پاسخ:

به نظر مراجع محترم تقلید امر به معروف و نهی از منکر یکی از شرائط آن عدم وجود مفسده است.
بنابراین اگر امر به معروف و نهی از منکر ضرر جانی یا آبروئی و یا مالی قابل توجه به او می‌رسد واجب نیست.
مگر آنکه معروف و یا منکر از اموری باشد که شارع مقدس به آن اهمیت فوق العاده داده باشد نظیر اصول دین، اصول مذهب، حفظ قرآن، حفظ عقاید مسلمین و یا احکام ضروری اسلام در این صورت وظیفه، قیام و بذل مال و جان می‌باشد.
امام خمینی( علیه السلام) در این رابطه می‌‌فرمایند:
از این‌رهگذرقیام اباعبد الله الحسین( علیه السلام) نهی از منکری بزرگ و جلوگیری از انحراف و انهدام دین و مقدسات بوده است.
اگر معروف و منکر از اموری است که شارع مقدس به آن اهمیت فراوان داده است مانند حفظ جان گروهی از مسلمین و هتک حرمت نوامیس آنان، یا از بین بردن آثار اسلام یا از بین بردن دلیل حقانیت اسلام به گونه‌ای که باعث گمراهی مسلمانان شود یا از بین بردن برخی از شعائر اسلام مثل خانه کعبه به طوری که آثار آن و محل آن از بین برود و مانند اینها، در این صورت باید ملاحظة اهمیت شود و هیچ زیانی، هر چند جانی و یا دشواری یا تنگنا موجب برداشتن تکلیف نمی‌شود. به همین جهت اگر برپاداشتن دلایل اسلام که موجب نابودی گمراهی می‌شود، تکیه بر جانبازی یک نفر یا بیشتر داشته باشد، ظاهر وجوب آن است، چه رسد در مواردی که موجب زیان یا سختی کمتر بشود.
اگر در اسلام بدعتی واقع شود و سکوت علمای دین و پیشوایان مذهب موجب هتک اسلام و سستی اعتقادات مسلمانان بشود، بر آنان واجب است انکار به هر وسیله ممکن، چه انکار در ریشه کن کردن فساد مؤثر باشد یا نباشد، و همچنین است اگر سکوت آنان نسبت به انکار منکر موجب هتک یا ضعف اسلام شود، در این هنگام ملاحظه زیان نمی‌شود بلکه ملاحظه اهمیت می‌شود.
برای توضیح بیشتر به رساله مراجع تقلید بحث شرائط امر به معروف و نهی از منکر مراجعه فرمائید و همچنین به کتاب نهضت حسینی استاد شهید مطهری(ره) مراجعه فرمائید.
www. eporsesh.com





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین