صائبان که هم اکنون قریب پنج هزار نفر از آنان در خوزستان ( کنار رود کارون، در اهواز، خرمشهر، آبادان و شادگان ) به سر می برند. آئین خود را به حضرت یحیی بن زکریا که مسیحیان او را یحیی تعمید دهنده یا ( یوحنای معتّمد ) می خوانند منسوب نموده اند.[1] در آیین صابی مانند ادیان دیگر، عباداتی مقرر است. از جمله احکام بسیار مهمی که در اکثر احکام و دستورات این آیین به صورت جزء یا شروط یا مقدمه قرار دارد، مراسم (غسل تعمید) است. تعمید عبارت است از شستشوی در آب که طی مراسم ویژه ای و با اذکار مخصوصی انجام می گیرد. آنها خود را در این مراسم تشبیه به یحیی تعمید کننده می کنند. به وسیلهی تعمید، بسیاری از امور فیصله می یابد و هیچ کسی صائبی نمی شود مگر این که تعمید شود و با تعمید گناهان از بین می رود! طعام حلال می شود، کودک پاک می گردد، شخص را مساعد مراحل عالیهی نفسانی می سازد، به وسیلهی تعمید، مجرمان کیفر می شوند. خلاصه آن که تعمید از بزرگترین احکام و پر عرض و طویل ترین دستورات آیین صابی است.[2] چون تعمید باید در آب جاری یا چشمه انجام گیرد از این رو صائبان ناگزیرند همواره در کنار رودخانه ها زندگی کنند. مراسم تعمید بیشتر در روزهای یکشنبه و یا اعیاد مخصوص انجام می گیرد.[3] غسل تعمید در چند مورد الزامی است. یکی از آنها تعمید زناشوئی است. به این نحو که عروس و داماد قبل از عروسی باید تعمید شوند.[4] بنابراین آنها عقد را در آب جاری نمی کنند، بلکه قبل از عقد عروسی ، باید عروس و داماد در آب رودخانه غسل تعمید انجام بدهند و بعد ازدواج کنند و این غسل قبل از عروسی در آئین صابی الزامی است. مراسم تعمید به قدری از اهمیت برخوردار است که باید بدون توجه به گرمی و سردی هوا، در زمستان و بهار یا ایام دیگر آن هم در آب روان، با تشریفات خاصی انجام گیرد.[5] معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: ا تفسیر المیزان ذیل آیة 62 بقره. 2 تحقیقی دربارة صائبان داوود الهامی. 3 مجلة تخصصی کلام اسلامی از شمارة 25 تا 30. 4 تفسیر نمونه، جلد 1. [1] . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، اسماعیلیان، چاپ چهل و هفتم، 1383، ج1، ص344. [2] . الهامی، داوود، تحقیقی دربارة صائبان، مکتب اسلام ، 1379، ج1، ص104. [3] . همان. [4] . مجلة تخصصی کلام اسلامی شمارة 28، ص82. [5] . همان. ( اندیشه قم )
صائبان که هم اکنون قریب پنج هزار نفر از آنان در خوزستان ( کنار رود کارون، در اهواز، خرمشهر، آبادان و شادگان ) به سر می برند. آئین خود را به حضرت یحیی بن زکریا که مسیحیان او را یحیی تعمید دهنده یا ( یوحنای معتّمد ) می خوانند منسوب نموده اند.[1]
در آیین صابی مانند ادیان دیگر، عباداتی مقرر است. از جمله احکام بسیار مهمی که در اکثر احکام و دستورات این آیین به صورت جزء یا شروط یا مقدمه قرار دارد، مراسم (غسل تعمید) است. تعمید عبارت است از شستشوی در آب که طی مراسم ویژه ای و با اذکار مخصوصی انجام می گیرد. آنها خود را در این مراسم تشبیه به یحیی تعمید کننده می کنند. به وسیلهی تعمید، بسیاری از امور فیصله می یابد و هیچ کسی صائبی نمی شود مگر این که تعمید شود و با تعمید گناهان از بین می رود! طعام حلال می شود، کودک پاک می گردد، شخص را مساعد مراحل عالیهی نفسانی می سازد، به وسیلهی تعمید، مجرمان کیفر می شوند. خلاصه آن که تعمید از بزرگترین احکام و پر عرض و طویل ترین دستورات آیین صابی است.[2]
چون تعمید باید در آب جاری یا چشمه انجام گیرد از این رو صائبان ناگزیرند همواره در کنار رودخانه ها زندگی کنند. مراسم تعمید بیشتر در روزهای یکشنبه و یا اعیاد مخصوص انجام می گیرد.[3]
غسل تعمید در چند مورد الزامی است. یکی از آنها تعمید زناشوئی است. به این نحو که عروس و داماد قبل از عروسی باید تعمید شوند.[4]
بنابراین آنها عقد را در آب جاری نمی کنند، بلکه قبل از عقد عروسی ، باید عروس و داماد در آب رودخانه غسل تعمید انجام بدهند و بعد ازدواج کنند و این غسل قبل از عروسی در آئین صابی الزامی است. مراسم تعمید به قدری از اهمیت برخوردار است که باید بدون توجه به گرمی و سردی هوا، در زمستان و بهار یا ایام دیگر آن هم در آب روان، با تشریفات خاصی انجام گیرد.[5]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
ا تفسیر المیزان ذیل آیة 62 بقره.
2 تحقیقی دربارة صائبان داوود الهامی.
3 مجلة تخصصی کلام اسلامی از شمارة 25 تا 30.
4 تفسیر نمونه، جلد 1.
[1] . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، اسماعیلیان، چاپ چهل و هفتم، 1383، ج1، ص344.
[2] . الهامی، داوود، تحقیقی دربارة صائبان، مکتب اسلام ، 1379، ج1، ص104.
[3] . همان.
[4] . مجلة تخصصی کلام اسلامی شمارة 28، ص82.
[5] . همان.
( اندیشه قم )
- [سایر] چرا صابئین (مندائی ها) زندگی در کنار رودخانه ها را می پسندند آیا غسل های آنها در این امر دخیل است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا گرفتن اجرت برای جاری کردن عقد نکاح جایز است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] یک نفر ازدواج کرده صیغه عقد دایمی جاری شده سه ماه بعد ایشان می خواهد بار دوم صیغه عقد دایم با همین خانم جاری شود آیا این کار جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا در تطهیر لباس متنجّس با آب کر و جاری، فشار دادن خارج آب لازم است یا با همان فشار داخل آب پاک می شود؟
- [آیت الله بهجت] فرق صیغه عقد موقت و زنا چیست و آیا مرد خودش می تواند عقد را جاری کند؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر پس از جاری شدن صیغه عقد دائم معلوم شود که دختر باکره نبوده آیا عقد باطل است؟ و نیازی به خواندن صیغه طلاق است؟
- [آیت الله اردبیلی] آبیاری با آب چاه، آب قنات، آب چشمه یا آب رودخانه، در مقدار زکات مؤثر است یا خیر؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آب رودخانه ای از قدیم بین کشاورزان تقسیم می شده است، آیا این تقسیم حقی برای آنها ایجاد می کند، به طوری که دیگران حق استفاده از آب رودخانه را نداشته باشند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] چند روستا در مسیر رودخانه قرار دارند هنگامی که رودخانه پر آب است همه استفاده میکنند، در زمان کم آبی آیا باید آب بین همگان تقسیم شود یا روستای اوّلی که در میسر قرار دارد حقّ تقدّم دارد؟
- [آیت الله مظاهری] برای نیابت حج یا عمره مفرده عقد یا صیغه خاصی باید جاری شود یا توافق ظاهری طرفین کافی است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر با شکر نجس قند درست کنند و در آب کر یا جاری بگذارند، پاک نمی شود.
- [آیت الله اردبیلی] اقاله در هر عقد لازمی جز نکاح و ضمانت جاری است، ولی خود اقاله قابل فسخ نمیباشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر بخواهیم چیزی را که به بول نجس شده با آب غیر قلیل - مانند کر و جاری - آب بکشیم چنانچه یک مرتبه آب را به تمام جاهای نجس برسانیم پاک میشود، خواه چیز نجس را داخل آب کر یا جاری فرو بریم یا به وسیلهای مانند شیر و شلنگ آب را روی نجس بریزیم، بلی برای تطهیر لباس و فرش و مانند اینها که به بول نجس شده با آب کر بنا بر احتیاط دو مرتبه شستن لازم است. ولی برای تطهیر با آب جاری و باران یک مرتبه کافیست و در هر حال بیرون آوردن غساله در شستن با آب جاری و کر و آب باران لازم نیست.
- [آیت الله بهجت] اگر زمین مزارعه بدون آب باشد و امکان جاری کردن آب هم بر آن وجود نداشته باشد، مزارعه باطل است، ولی اگر امکان جاری کردن آب بوده، ولی زارع از موضوع خبر نداشته باشد، در صورتی که تهیه آب و آبیاری زراعت به این صورت برای زارع مستلزم ضرر باشد، میتواند عقد مزارعه را فسخ نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] آب مطلق: مایعیست که بدون قید و اضافه به آن (آب) گفته شود، هر چند به آن آب با اضافه هم گفته شود؛ مثلاً آب رودخانه که به گل مخلوط شده باشد اگر چه به آن (آب گل) نیز بگویند، چنانچه بتوان کلمه (آب) را بدون قید و اضافه درباره آن به کار برد، آب مطلق است ولی اگر تنها (آب گل) به آن گفته شود، دیگر آب مطلق نیست. آب مضاف: مایعیست که تنها با قید و اضافه به آن آب گفته شود؛ مانند آب هندوانه، گلاب. آب مطلق: بر پنج قسم است: اول: آب کر، دوم: آب قلیل، سوم: آب جاری، چهارم: آب باران، پنجم: آب چاه.
- [آیت الله بروجردی] آبی که کنار نهر ایستاده و متصل به آب جاری است، حکم آب جاری دارد.
- [آیت الله سیستانی] آبی که کنار نهر ایستاده و متصل به آب جاری است ، حکم آب جاری را ندارد .
- [آیت الله بهجت] آبی که کنار نهر ایستاده و متصل به آب جاری است، حکم آب جاری را دارد.
- [آیت الله مظاهری] آبی که کنار نهر ایستاده و متّصل به آب جاری است حکم آب جاری را دارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . آبی که کنار نهر، ایستاده و متصل به آب جاری است، حکم آب جاری را دارد.