در دین اسلام ارواح مورد پرستش قرار نمیگیرند و فقط خداوند که همتایی ندارد، پرستش میشود.[1]به همین دلیل اسلام از زمرة ادیان توحیدی به حساب می آید. در جهانبینی اسلامی مرگ پایان زندگی نیست و روحِ انسانها سرانجام در بهشت یا جهنّم جاودان خواهند بود و مسلمانان با صدقه دادن و طلب مغفرت، از خداوند میخواهند که ارواح گناهکاران را بیامرزد و ارواح نیکوکاران را علو درجه دهد.[2] به این ترتیب در اسلام برای ارواح در گذشتگان استقلال ویژهای در نظر گرفته نمیشود امّا در آئین (شینتو) که از عقاید ابتدایی ژاپنیهای اولیه شکل گرفته، اجداد خانواده، نیاکان عشیره و به ویژه امپراتوران و خدایان ژاپنی، هر یک به صورت مستقل یا به طور دسته جمعی، مورد پرستش قرار میگیرند.[3] به این ترتیب این آیین با یگانهپرستیِ اسلام در تضاد کامل است. از سوی دیگر در آیین شینتو سخن از بهشت و جهنّم و یا جاودانگی ارواح نیست.[4] نام شینتو در قرن ششم میلادی پیدا شد، به این قصد که فرقی بگذارند میان دین بومی و آیین بودا که وارد ژاپن شده بود. شینتو در اساس، بیشتر یک مجموعه باورها و آداب باستانی است و فاقد مسائل اعتقادی و نظام دینی میباشد.[5] تلاشهای مکرّری که برای سازمان دادن این باورهای ابتدایی به صورت دین ملّی یا دولتی صورت گرفته، حول ستایش پادشاه به مثابه خلف (خدایی که دولت را بنیاد نهاد) خصوصاً بانو خدای خورشید، مستقر شده است. این بانو خدا برترین خدای دین شینتو است.[6] پرستش مردگان در آئین شینتو ریشة در ترس آنان از مردگان داشته[7] و بر یک اعتقاد و جهانبینی پیشرفته مبنی بر جاودانگی ارواح و مانند آن استوار نیست. بنابراین باید گفت مقایسة پرستش ارواح در آیین شینتو با طلب مغفرت از درگاه خداوند یگانه برای مردگان صحیح نیست و هیچ گونه سنخیّتی ندارد. معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1. درسهایی از اصول دین، هیئت تحریریة مؤسسة در راه حق. 2. دین شینتو، ماساهارو آنه ساکی، مترجم: ع . پاشایی. 3. مقدمة کتاب کوجیکی، کتاب مقدس ژاپن، آئین شینتو، ترجمة احسان مقدس. [1] . انبیاء/25. [2] . ابراهیم/41. [3] . کوجیکی، کتاب مقدس ژاپن، آئین شینتو، ترجمة احسان مقدس، انتشارات نیروانا، چاپ اول، 1380، ص 7. [4] . همان. [5] . مجلة هفت آسمان، شمارة 5، بهار 1379، ماساهارو آنه ساکی، ترجمه ع پاشایی، ص 73 به بعد. [6] . همان. [7] . کوجیکی، کتاب مقدس ژاپن، آئین شینتو، ص 12. ( اندیشه قم )
در دین اسلام ارواح مورد پرستش قرار نمیگیرند و فقط خداوند که همتایی ندارد، پرستش میشود.[1]به همین دلیل اسلام از زمرة ادیان توحیدی به حساب می آید. در جهانبینی اسلامی مرگ پایان زندگی نیست و روحِ انسانها سرانجام در بهشت یا جهنّم جاودان خواهند بود و مسلمانان با صدقه دادن و طلب مغفرت، از خداوند میخواهند که ارواح گناهکاران را بیامرزد و ارواح نیکوکاران را علو درجه دهد.[2] به این ترتیب در اسلام برای ارواح در گذشتگان استقلال ویژهای در نظر گرفته نمیشود امّا در آئین (شینتو) که از عقاید ابتدایی ژاپنیهای اولیه شکل گرفته، اجداد خانواده، نیاکان عشیره و به ویژه امپراتوران و خدایان ژاپنی، هر یک به صورت مستقل یا به طور دسته جمعی، مورد پرستش قرار میگیرند.[3] به این ترتیب این آیین با یگانهپرستیِ اسلام در تضاد کامل است. از سوی دیگر در آیین شینتو سخن از بهشت و جهنّم و یا جاودانگی ارواح نیست.[4]
نام شینتو در قرن ششم میلادی پیدا شد، به این قصد که فرقی بگذارند میان دین بومی و آیین بودا که وارد ژاپن شده بود. شینتو در اساس، بیشتر یک مجموعه باورها و آداب باستانی است و فاقد مسائل اعتقادی و نظام دینی میباشد.[5] تلاشهای مکرّری که برای سازمان دادن این باورهای ابتدایی به صورت دین ملّی یا دولتی صورت گرفته، حول ستایش پادشاه به مثابه خلف (خدایی که دولت را بنیاد نهاد) خصوصاً بانو خدای خورشید، مستقر شده است. این بانو خدا برترین خدای دین شینتو است.[6]
پرستش مردگان در آئین شینتو ریشة در ترس آنان از مردگان داشته[7] و بر یک اعتقاد و جهانبینی پیشرفته مبنی بر جاودانگی ارواح و مانند آن استوار نیست.
بنابراین باید گفت مقایسة پرستش ارواح در آیین شینتو با طلب مغفرت از درگاه خداوند یگانه برای مردگان صحیح نیست و هیچ گونه سنخیّتی ندارد.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. درسهایی از اصول دین، هیئت تحریریة مؤسسة در راه حق.
2. دین شینتو، ماساهارو آنه ساکی، مترجم: ع . پاشایی.
3. مقدمة کتاب کوجیکی، کتاب مقدس ژاپن، آئین شینتو، ترجمة احسان مقدس.
[1] . انبیاء/25.
[2] . ابراهیم/41.
[3] . کوجیکی، کتاب مقدس ژاپن، آئین شینتو، ترجمة احسان مقدس، انتشارات نیروانا، چاپ اول، 1380، ص 7.
[4] . همان.
[5] . مجلة هفت آسمان، شمارة 5، بهار 1379، ماساهارو آنه ساکی، ترجمه ع پاشایی، ص 73 به بعد.
[6] . همان.
[7] . کوجیکی، کتاب مقدس ژاپن، آئین شینتو، ص 12.
( اندیشه قم )
- [سایر] آئین شینتو دارای چه احکام فقهی است و برنامه هایی که در رابطه با ارواح نیاکان در آئین شینتو انجام می شود چگونه اند؟
- [سایر] شینتو آیین باستانی ژاپن چه مشخصاتی دارد؟
- [سایر] ارتباط آئین شینتو با ادیان چینی چگونه است؟
- [سایر] آیا آئین شینتو دارای فرقه های متعدد می باشد؟ رهبری و مرکزیت آن در کجاست؟
- [سایر] سازمان دینی و مقامهای دینی در آیین شینتو چه جایگاهی دارد؟
- [سایر] عقاید و احکامی را که اختصاص به آیین شینتو دارد بیان کنید؟
- [سایر] دلایل رد برخی ادیان و آیین ها مثل شینتو و... جسیت؟
- [سایر] آیا پیروان آئین هندو می توانند به سایر ادیان هم ایمان بیاورند؟
- [سایر] ازدواج در آیین بودا چگونه است؟ آیا متن عقدی مثل آیین اسلام دارد؟
- [سایر] ازدواج در آیین بودا چگونه است؟ آیا متن عقدی مثل آیین اسلام دارد؟
- [آیت الله وحید خراسانی] تشریح بدن کافر غیر ذمی مرده جایز است و جواز تشریح بدن ذمی و عدم ثبوت دیه جنین ذمی در تشریح ان محل اشکال است مگر ان که در ایین انها جایز باشد که در این صورت مانعی ندارد و اگر مرده ای مسلمان یا ذمی بودن او مشکوک باشد تشریح بدن او جایز است
- [آیت الله مظاهری] تعلیم و تحصیل و به کارگیری رمل و اسطرلاب و علم طلسم و احضار ارواح و اجنّه و فرشته و خواب مغناطیسی و شعبده و کلّیه علوم غریبه حرام است، گرچه برای تفحّص و تجسّس نباشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کافر یعنی کسی که خدا، یا پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) را قبول ندارد، یا برای خدا شریکی قرار می دهد بنابر احتیاط نجس است، هرچند به یکی از ادیان آسمانی، مانند آیین یهود و نصاری ایمان داشته باشد.
- [آیت الله بروجردی] کسی که معلوم نیست مسلمان است یا نه، پاک میباشد، ولی احکام دیگر مسلمانان را ندارد، مثلاً نمیتواند زن مسلمان بگیرد و نباید در قبرستان مسلمانان دفن شود.
- [آیت الله خوئی] کسی که معلوم نیست مسلمان است یا نه، پاک میباشد، ولی احکام دیگر مسلمانان را ندارد، مثلًا نمیتواند زن مسلمان بگیرد و باید در قبرستان مسلمانان دفن نشود.
- [آیت الله مظاهری] اگر کافر به هر لغتی شهادتین بگوید مسلمان میشود و بعد از مسلمان شدن احکام اسلام بر او بار میشود گرچه ندانیم قلباً مسلمان شده یا نه، ولی اگر بدانیم قلباً مسلمان نشده است مسلمان نیست و احکام اسلام را ندارد و همچنین است هرگاه شهادتین نگوید ولی قلباً به معنای او ایمان داشته باشد. 8 - تبعیّت
- [آیت الله فاضل لنکرانی] دفن مسلمان درقبرستان کفار ودفن کافردرقبرستان مسلمانان جائز نیست.
- [آیت الله بهجت] مسلمان از کافر ارث میبرد، ولی کافر اگرچه پدر یا پسر میت باشد از مسلمان ارث نمیبرد. ولی اگر میت مسلمان پسر کافری دارد و او پسری مسلمان دارد، آن پسر مسلمان از جدّ خود ارث میبرد، و همچنین اگر پسر میت مسلمان، کافر باشد ولی عموی میت یا برادر میت مسلمان باشد ارث به آنها میرسد، و در صورت کافر بودن این دو، پسران مسلمان عمو و برادر ارث میبرند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که معلوم نیست مسلمان است یا نه، چنانچه سابقاً کافر بوده، نجس است و چنانچه سابقاً مسلمان بوده پاک است و سایر احکام مسلمان را داراست و چنانچه حالت سابقه او معلوم نباشد، پاک میباشد ولی احکام دیگر مسلمان را ندارد مثلاً نمیتواند زن مسلمان بگیرد و نباید در قبرستان مسلمانان دفن شود، مگر آن که در سرزمین اسلام باشد که ظاهراً تمام احکام مسلمان شامل او نیز میشود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که معلوم نیست مسلمان است یا نه پاک می باشد ولی اگر اماره ای بر اسلام او نباشد و در بلاد اسلام هم نباشد، احکام دیگر مسلمانان را ندارد، مثلاً زن مسلمان نمی تواند با او ازدواج کند و نباید در قبرستان مسلمانان دفن شود.