ازدواج های ممنوع در اسلام کدامند؟

پاسخ از حضرت آیت اللّه العظمی مکارم شیرازی (دامت برکاته):
در شرع مقدس اسلام ازدواج با بعضی زن ها ممنوع و حرام است و به چند دسته تقسیم می شوند:

اول: محارم:
محارم کسانی هستند که با انسان خویشاوندی نزدیک دارند و محرم یک دیگرند. آنها را به سه دسته می توان تقسیم کرد:
1 محارم نسبی:
مانند مادر، پدر، جد، جده، دختر و فرزندان و نوادگان آنها تا هرچه پایین تر روند. برادر و فرزندان و نوادگان آنها هرچه پایین تر روند. عمو و عمه و خاله و دایی (البته فرزندان آنها می توانند با هم ازدواج کنند). عمو، عمه، خاله و داییِ پدر و مادر.
2 محارم رضاعی:
بعضی از زن ها از راه شیرخوارگی با بعضی از مردها محرم می شوند. شیر دادن در صورتی موجب محرمیت است که با شرایط ویژه ای که در رساله های عملیه به ثبت رسیده انجام بگیرد. از جمله این که:
1 کودک حداقل یک شبانه روز به طور کامل یا پانزده مرتبه به طور متوالی و کامل از زنی شیر بنوشد و در این فاصله غذای دیگر و شیر دیگری ننوشیده باشد.
2 از طریق پستان شیر بنوشد نه با شیشه.
3 شیر از طریق ازدواج به وجود آمده باشد.
4 شیر از راه شرعی به وجود آمده باشد نه زنا.
هرگاه زنی بچه ای را با شرایط مذکور شیر داد، آن بچه به این افراد محرم می شود:
اول، خود زن که مادر رضاعی نامیده می شود. دوم، شوهر زن که شیر مال اوست و او را پدر رضاعی می گویند. سوم، پدر و مادر آن زن هرچه بالا روند. چهارم، همه فرزندان آن زن. پنجم بچه های اولاد آن زن هرچه پایین روند. ششم، خواهر و برادر آن زن. هفتم، عمو و عمه آن زن. هشتم، دایی و خاله آن زن. نهم، اولاد شوهر زن که شیر مال اوست، هرچه پایین بروند. دهم، پدر و مادر شوهر هرچه بالا روند. یازدهم، خواهر و برادر شوهر که شیر مال اوست. دوازدهم، عمو، عمه، دایی و خاله شوهر که شیر مال اوست هرچه بالا روند.
3 محارم سببی:
محارم سببی کسانی هستند که به وسیله ازدواج بر انسان حرام می شوند مانند مادر زن و پدر شوهر، دختر زن (نادختری)، پسر شوهر (ناپسری)، زن پدر (نامادری)، شوهر مادر (ناپدری)، زن پسر (عروس)، شوهر دختر (داماد)، خواهر همسر مادام که همسرش در حباله نکاح اوست.
افراد مذکور محارم سببی محسوب می شوند و ازدواج با آنها شرعاً جایز نیست، و نگاه کردن به آنها نیز جایز است جز خواهر همسر که ازدواج با او حرام است و نگاه کردن به او جایز نیست.

دوم: ازدواج با کفار:
برای زن و مرد مسلمان جایز نیست که با کفار ازدواج کنند نه به صورت عقد دائم و نه به صورت عقد موقت.
هم چنین مرد مسلمان با زن اهل کتاب مانند یهود و نصاری نمی تواند ازدواج دائم برقرار سازد، ولی می تواند عقد موقت برقرار سازد. اما زن مسلمان حتی به صورت عقد موقت هم نمی تواند با اهل کتاب ازدواج نماید.

سوم: عمل ناشایست زنا و لواط:
کسی که با خاله یا عمه خود زنا کند نمی تواند با دختر او ازدواج نماید. هم چنین کسی که با مردی یا پسری لواط کند نمی تواند با مادر یا خواهر یا دختر او ازدواج کند. و اگر ازدواج کرده عقدشان باطل است و باید از هم جدا شوند گرچه بچه دار هم شده باشند.
منبع: makarem.ir