مسیحیت
دین مسیحیت از ادیان بزرگ آسمانی و آیین حضرت عیسی بن مریم علیه‌السّلام است.
آیا بهتر نبود مانند مسیحیت، اسلام نیز طلاق را ممنوع سازد؟
در این باره گفتنی است: اگر طلاق به طور کلّی ممنوع باشد اقدام به ازدواج گام نهادن به یک مسیر بدون برگشت و در حقیقت پذیرش یک بن بست است و همین ریسک مانع بسیار جدّی برای تن دادن به ازدواج خواهد شد و بی بندو باری و یا زندگی توافقی گسترش می یابد، همان طور که در جوامع غربی امروز مشاهده می کنیم. لذا ضرورت جواز طلاق امری واضح و عقلایی است. لکن در مورد کیفیت حکم طلاق در دیگر ادیان مانند مسیحیت و یهودیت ذکر چند نکته ضروری است تا ضمن شناسایی رویکرد این ادیان به پدیده طلاق نتایج و پیامدهای آن را ارزیابی کنیم. البتّه از نظر اسلام به عنوان یک حلال مبغوض بلکه مبغوض ترین حلال ها یاد شده است و از طرفی احکام و شرائطی در جهت سخت گیری آن لحاظ شده است تا شرایط اجتماعی، اخلاقی و حقوقی تا آنجا که ممکن باشد مانع از وقوع این واقعه تلخ گردد. پدیده طلاق در یهودیت و مسیحیت در تورات باب 24 آیه 1 در مورد طلاق آمده است: (چون کسی زن گرفته و به نکاح خود درآورد اگر در نظر او پسند نیاید از اینکه چیزی ناشایسته در او بیابد آنگاه طلاق نامه نوشته به دستش دهد و او را از خانه اش رها کند و زن از خانه او روانه شده برود و زن دیگری شود). در دین یهود مرد می تواند حتّی بدون دلیل زن را طلاق دهد البتّه به شرطی که زن دارای شئون بالایی نباشد و زن به هیچ عنوان نمی تواند تقاضای طلاق نماید. در تلمودتلمود به معنی تعلیم است و مجموعه سنّت های ربّانی که قوانین و مقرّرات موسی در آن گردآوری شده و شرح و تفسیر می شود. آمده است: (مرد حق طلاق دارد و برای زن چنین حقّی نیست. مرد می تواند با کمترین دلیل حتی سوزاندن غذا، زن خود را طلاق دهد)به نقل از: خانواده، نکاح و انحلال، محقق داماد، ص 498.. در مقابل این ساده انگاری در مورد پدیده طلاق در یهودیت، مسیحیت کلیسایی هیچگاه طلاق را اجازه نمی دهد. در انجیل متّی موجود آمده است: (حواریون از حضرت عیسی پرسیدند که آیا آن گونه که در دین موسی طلاق جایز است آیا در مسیحیت نیز جایز است ؟ حضرت عیسی فرمود: به درستی که موسی به خاطر قساوت قلب شما اجازه داد تا زن هاتان را طلاق دهید اما از اول چنین چیزی وضع نشده بود. من به شما می گویم هرکس همسرش را طلاق دهد مگر به سبب زنا و زن او با دیگری ازدواج کند مرد زنا کرده است و باعث زنا کردن او می باشد و مردی که با زن مطلقه ای ازدواج کند زنا کرده است. حواریون گفتند در صورتی که چنین باشد پس بهتر آنکه اصلاً ازدواج صورت نگیرد)انجیل متی، 10:19 به نقل از: بررسی حقوق زنان در مساله طلاق، زهرا گواهی، ص 190.. در مذهب کاتولیک طلاق مطلقاً حرام و تنها زندگی جداگانه زن و شوهر جایز است که در این صورت هم هیچکدام حق ازدواج با شخص دیگری را ندارند. مذهب ارتدوکس طلاق را فقط در صورت زنای زن و مرد جایز می دانند امّا حتّی در صورت طلاق اجازه ازدواج با شخص دیگری را ندارند.همان، ص 23 - 20. پیامدهای ممنوعیت طلاق ممنوعیت طلاق در کشورهایی که از قوانین کلیسا تبعیت می کردند مشکلات فراوانی را ایجاد کرده بود. در روزنامه دیلی اکسپرس مقاله ای تحت عنوان (ازدواج در ایتالیا یعنی بندگی زن) منتشر و ترجمه شده بود. در آن مقاله نوشته شده بود. در حال حاضر به واسطه عدم وجود طلاق در ایتالیا بسیاری از مردم به صورت نامشروع روابط جنسی برقرار می کنند. طبق نوشته آن مقاله (در حال حاضر بیش از پنج میلیون نفر ایتالیایی معتقدند که زندگی آنها چیزی جز گناه محض و روابط نامشروع) نیست. رویکرد سخت گیرانه و افراطی کلیسا زمینه مقابله با مقرّرات مسیحیت را به گونه ای تفریط گونه در غرب ایجاد نمود به طوری که امروزه در هیچ یک از کشورهای غربی و مسیحی نشین نه تنها قوانین کلیسا در مورد طلاق اجرا نمی گردد بلکه در بسیاری از این کشورها مقرّرات بسیار آسانی برای طلاق پیش بینی شد و در نتیجه آمار طلاق به طور فزاینده ای بالا رفت. امروزه ضرب المثل (عشق دوم دلپذیرتر است) جایگزین ضرب المثل قدیمی (حتی دشوارترین سازش ها بین زن و مرد از طلاق بهتر است) در بین مردم انگلیس و امریکا شده است. البته به دلیل آمار بسیار بالا و روند صعودی طلاق همواره قوانین کشورهای اروپایی و امریکایی در مورد طلاق دستخوش تغییر و تحوّل قرار می گیرد، به گونه ای که در کشور انگلستان در طی صد سال اخیر قوانین مربوط به طلاق ده ها بار اصلاح و تعدیل شده است. البتّه نحوه اصلاح و تعدیل قوانین مربوط به طلاق و ازدواج به نحوی است مراجعه کنید به: حقوق خانواده، مصطفی محقق داماد، ص 480 به بعد. که این کشورها را همواره با آمارهای تکان دهنده در مورد بالا رفتن آمار طلاق یا پایین آمدن آمار ازدواج و آسیب های مربوط به هر کدام از آن روبه رو کرده است. نتیجه گیری امروزه قوانین سخت گیرانه مسیحیت در اروپا به دلیل نگرش غیرواقع بینانه به مسئله طلاق در هیچ یک از کشورهای مسیحی نشین جهان اجرا نمی شود. رویکرد افراطی کلیسا به مسئله خانواده و طلاق زمینه ساز رویکرد تفریطی کشورهای اروپایی نسبت به بنیان خانواده و تسهیل امر طلاق گردید و بعد از آن تا زمان حاضر کشورهای غربی به طور سرگردان نسبت به قوانین مربوط به طلاق اقدام می نمایند ولی با همه این احوال هنوز شاهد آمارهای نگران کننده در مورد بالارفتن آمار طلاق، پایین آمدن آمار ازدواج، بالارفتن روابط نامشروع، ازدیاد فرزندان نامشروع و پرورشگاهی و فسادهای فردی و اجتماعی می باشیم که همگی ناشی از عدم سامان یابی بنیان خانواده است. porseman.org
در این باره گفتنی است: اگر طلاق به طور کلّی ممنوع باشد اقدام به ازدواج گام نهادن به یک مسیر بدون برگشت و در حقیقت پذیرش یک بن بست است و همین ریسک مانع بسیار جدّی برای تن دادن به ازدواج خواهد شد و بی بندو باری و یا زندگی توافقی گسترش می یابد، همان طور که در جوامع غربی امروز مشاهده می کنیم. لذا ضرورت جواز طلاق امری واضح و عقلایی است. لکن در مورد کیفیت حکم طلاق در دیگر ادیان مانند مسیحیت و یهودیت ذکر چند نکته ضروری است تا ضمن شناسایی رویکرد این ادیان به پدیده طلاق نتایج و پیامدهای آن را ارزیابی کنیم. البتّه از نظر اسلام به عنوان یک حلال مبغوض بلکه مبغوض ترین حلال ها یاد شده است و از طرفی احکام و شرائطی در جهت سخت گیری آن لحاظ شده است تا شرایط اجتماعی، اخلاقی و حقوقی تا آنجا که ممکن باشد مانع از وقوع این واقعه تلخ گردد. پدیده طلاق در یهودیت و مسیحیت در تورات باب 24 آیه 1 در مورد طلاق آمده است: (چون کسی زن گرفته و به نکاح خود درآورد اگر در نظر او پسند نیاید از اینکه چیزی ناشایسته در او بیابد آنگاه طلاق نامه نوشته به دستش دهد و او را از خانه اش رها کند و زن از خانه او روانه شده برود و زن دیگری شود). در دین یهود مرد می تواند حتّی بدون دلیل زن را طلاق دهد البتّه به شرطی که زن دارای شئون بالایی نباشد و زن به هیچ عنوان نمی تواند تقاضای طلاق نماید. در تلمودتلمود به معنی تعلیم است و مجموعه سنّت های ربّانی که قوانین و مقرّرات موسی در آن گردآوری شده و شرح و تفسیر می شود. آمده است: (مرد حق طلاق دارد و برای زن چنین حقّی نیست. مرد می تواند با کمترین دلیل حتی سوزاندن غذا، زن خود را طلاق دهد)به نقل از: خانواده، نکاح و انحلال، محقق داماد، ص 498.. در مقابل این ساده انگاری در مورد پدیده طلاق در یهودیت، مسیحیت کلیسایی هیچگاه طلاق را اجازه نمی دهد. در انجیل متّی موجود آمده است: (حواریون از حضرت عیسی پرسیدند که آیا آن گونه که در دین موسی طلاق جایز است آیا در مسیحیت نیز جایز است ؟ حضرت عیسی فرمود: به درستی که موسی به خاطر قساوت قلب شما اجازه داد تا زن هاتان را طلاق دهید اما از اول چنین چیزی وضع نشده بود. من به شما می گویم هرکس همسرش را طلاق دهد مگر به سبب زنا و زن او با دیگری ازدواج کند مرد زنا کرده است و باعث زنا کردن او می باشد و مردی که با زن مطلقه ای ازدواج کند زنا کرده است. حواریون گفتند در صورتی که چنین باشد پس بهتر آنکه اصلاً ازدواج صورت نگیرد)انجیل متی، 10:19 به نقل از: بررسی حقوق زنان در مساله طلاق، زهرا گواهی، ص 190.. در مذهب کاتولیک طلاق مطلقاً حرام و تنها زندگی جداگانه زن و شوهر جایز است که در این صورت هم هیچکدام حق ازدواج با شخص دیگری را ندارند. مذهب ارتدوکس طلاق را فقط در صورت زنای زن و مرد جایز می دانند امّا حتّی در صورت طلاق اجازه ازدواج با شخص دیگری را ندارند.همان، ص 23 - 20. پیامدهای ممنوعیت طلاق ممنوعیت طلاق در کشورهایی که از قوانین کلیسا تبعیت می کردند مشکلات فراوانی را ایجاد کرده بود. در روزنامه دیلی اکسپرس مقاله ای تحت عنوان (ازدواج در ایتالیا یعنی بندگی زن) منتشر و ترجمه شده بود. در آن مقاله نوشته شده بود. در حال حاضر به واسطه عدم وجود طلاق در ایتالیا بسیاری از مردم به صورت نامشروع روابط جنسی برقرار می کنند. طبق نوشته آن مقاله (در حال حاضر بیش از پنج میلیون نفر ایتالیایی معتقدند که زندگی آنها چیزی جز گناه محض و روابط نامشروع) نیست. رویکرد سخت گیرانه و افراطی کلیسا زمینه مقابله با مقرّرات مسیحیت را به گونه ای تفریط گونه در غرب ایجاد نمود به طوری که امروزه در هیچ یک از کشورهای غربی و مسیحی نشین نه تنها قوانین کلیسا در مورد طلاق اجرا نمی گردد بلکه در بسیاری از این کشورها مقرّرات بسیار آسانی برای طلاق پیش بینی شد و در نتیجه آمار طلاق به طور فزاینده ای بالا رفت. امروزه ضرب المثل (عشق دوم دلپذیرتر است) جایگزین ضرب المثل قدیمی (حتی دشوارترین سازش ها بین زن و مرد از طلاق بهتر است) در بین مردم انگلیس و امریکا شده است. البته به دلیل آمار بسیار بالا و روند صعودی طلاق همواره قوانین کشورهای اروپایی و امریکایی در مورد طلاق دستخوش تغییر و تحوّل قرار می گیرد، به گونه ای که در کشور انگلستان در طی صد سال اخیر قوانین مربوط به طلاق ده ها بار اصلاح و تعدیل شده است. البتّه نحوه اصلاح و تعدیل قوانین مربوط به طلاق و ازدواج به نحوی است مراجعه کنید به: حقوق خانواده، مصطفی محقق داماد، ص 480 به بعد. که این کشورها را همواره با آمارهای تکان دهنده در مورد بالا رفتن آمار طلاق یا پایین آمدن آمار ازدواج و آسیب های مربوط به هر کدام از آن روبه رو کرده است. نتیجه گیری امروزه قوانین سخت گیرانه مسیحیت در اروپا به دلیل نگرش غیرواقع بینانه به مسئله طلاق در هیچ یک از کشورهای مسیحی نشین جهان اجرا نمی شود. رویکرد افراطی کلیسا به مسئله خانواده و طلاق زمینه ساز رویکرد تفریطی کشورهای اروپایی نسبت به بنیان خانواده و تسهیل امر طلاق گردید و بعد از آن تا زمان حاضر کشورهای غربی به طور سرگردان نسبت به قوانین مربوط به طلاق اقدام می نمایند ولی با همه این احوال هنوز شاهد آمارهای نگران کننده در مورد بالارفتن آمار طلاق، پایین آمدن آمار ازدواج، بالارفتن روابط نامشروع، ازدیاد فرزندان نامشروع و پرورشگاهی و فسادهای فردی و اجتماعی می باشیم که همگی ناشی از عدم سامان یابی بنیان خانواده است. porseman.org
پاسخ:
در این باره گفتنی است: اگر طلاق به طور کلّی ممنوع باشد اقدام به ازدواج گام نهادن به یک مسیر بدون برگشت و در حقیقت پذیرش یک بن بست است و همین ریسک مانع بسیار جدّی برای تن دادن به ازدواج خواهد شد و بی بندو باری و یا زندگی توافقی گسترش می یابد، همان طور که در جوامع غربی امروز مشاهده می کنیم.
لذا ضرورت جواز طلاق امری واضح و عقلایی است. لکن در مورد کیفیت حکم طلاق در دیگر ادیان مانند مسیحیت و یهودیت ذکر چند نکته ضروری است تا ضمن شناسایی رویکرد این ادیان به پدیده طلاق نتایج و پیامدهای آن را ارزیابی کنیم.
البتّه از نظر اسلام به عنوان یک حلال مبغوض بلکه مبغوض ترین حلال ها یاد شده است و از طرفی احکام و شرائطی در جهت سخت گیری آن لحاظ شده است تا شرایط اجتماعی، اخلاقی و حقوقی تا آنجا که ممکن باشد مانع از وقوع این واقعه تلخ گردد.
پدیده طلاق در یهودیت و مسیحیت
در تورات باب 24 آیه 1 در مورد طلاق آمده است: (چون کسی زن گرفته و به نکاح خود درآورد اگر در نظر او پسند نیاید از اینکه چیزی ناشایسته در او بیابد آنگاه طلاق نامه نوشته به دستش دهد و او را از خانه اش رها کند و زن از خانه او روانه شده برود و زن دیگری شود).
در دین یهود مرد می تواند حتّی بدون دلیل زن را طلاق دهد البتّه به شرطی که زن دارای شئون بالایی نباشد و زن به هیچ عنوان نمی تواند تقاضای طلاق نماید.
در تلمودتلمود به معنی تعلیم است و مجموعه سنّت های ربّانی که قوانین و مقرّرات موسی در آن گردآوری شده و شرح و تفسیر می شود. آمده است: (مرد حق طلاق دارد و برای زن چنین حقّی نیست. مرد می تواند با کمترین دلیل حتی سوزاندن غذا، زن خود را طلاق دهد)به نقل از: خانواده، نکاح و انحلال، محقق داماد، ص 498..
در مقابل این ساده انگاری در مورد پدیده طلاق در یهودیت، مسیحیت کلیسایی هیچگاه طلاق را اجازه نمی دهد. در انجیل متّی موجود آمده است: (حواریون از حضرت عیسی پرسیدند که آیا آن گونه که در دین موسی طلاق جایز است آیا در مسیحیت نیز جایز است ؟ حضرت عیسی فرمود: به درستی که موسی به خاطر قساوت قلب شما اجازه داد تا زن هاتان را طلاق دهید اما از اول چنین چیزی وضع نشده بود. من به شما می گویم هرکس همسرش را طلاق دهد مگر به سبب زنا و زن او با دیگری ازدواج کند مرد زنا کرده است و باعث زنا کردن او می باشد و مردی که با زن مطلقه ای ازدواج کند زنا کرده است. حواریون گفتند در صورتی که چنین باشد پس بهتر آنکه اصلاً ازدواج صورت نگیرد)انجیل متی، 10:19 به نقل از: بررسی حقوق زنان در مساله طلاق، زهرا گواهی، ص 190..
در مذهب کاتولیک طلاق مطلقاً حرام و تنها زندگی جداگانه زن و شوهر جایز است که در این صورت هم هیچکدام حق ازدواج با شخص دیگری را ندارند. مذهب ارتدوکس طلاق را فقط در صورت زنای زن و مرد جایز می دانند امّا حتّی در صورت طلاق اجازه ازدواج با شخص دیگری را ندارند.همان، ص 23 - 20.
پیامدهای ممنوعیت طلاق
ممنوعیت طلاق در کشورهایی که از قوانین کلیسا تبعیت می کردند مشکلات فراوانی را ایجاد کرده بود.
در روزنامه دیلی اکسپرس مقاله ای تحت عنوان (ازدواج در ایتالیا یعنی بندگی زن) منتشر و ترجمه شده بود. در آن مقاله نوشته شده بود. در حال حاضر به واسطه عدم وجود طلاق در ایتالیا بسیاری از مردم به صورت نامشروع روابط جنسی برقرار می کنند. طبق نوشته آن مقاله (در حال حاضر بیش از پنج میلیون نفر ایتالیایی معتقدند که زندگی آنها چیزی جز گناه محض و روابط نامشروع) نیست.
رویکرد سخت گیرانه و افراطی کلیسا زمینه مقابله با مقرّرات مسیحیت را به گونه ای تفریط گونه در غرب ایجاد نمود به طوری که امروزه در هیچ یک از کشورهای غربی و مسیحی نشین نه تنها قوانین کلیسا در مورد طلاق اجرا نمی گردد بلکه در بسیاری از این کشورها مقرّرات بسیار آسانی برای طلاق پیش بینی شد و در نتیجه آمار طلاق به طور فزاینده ای بالا رفت.
امروزه ضرب المثل (عشق دوم دلپذیرتر است) جایگزین ضرب المثل قدیمی (حتی دشوارترین سازش ها بین زن و مرد از طلاق بهتر است) در بین مردم انگلیس و امریکا شده است. البته به دلیل آمار بسیار بالا و روند صعودی طلاق همواره قوانین کشورهای اروپایی و امریکایی در مورد طلاق دستخوش تغییر و تحوّل قرار می گیرد، به گونه ای که در کشور انگلستان در طی صد سال اخیر قوانین مربوط به طلاق ده ها بار اصلاح و تعدیل شده است. البتّه نحوه اصلاح و تعدیل قوانین مربوط به طلاق و ازدواج به نحوی است مراجعه کنید به: حقوق خانواده، مصطفی محقق داماد، ص 480 به بعد. که این کشورها را همواره با آمارهای تکان دهنده در مورد بالا رفتن آمار طلاق یا پایین آمدن آمار ازدواج و آسیب های مربوط به هر کدام از آن روبه رو کرده است.
نتیجه گیری
امروزه قوانین سخت گیرانه مسیحیت در اروپا به دلیل نگرش غیرواقع بینانه به مسئله طلاق در هیچ یک از کشورهای مسیحی نشین جهان اجرا نمی شود. رویکرد افراطی کلیسا به مسئله خانواده و طلاق زمینه ساز رویکرد تفریطی کشورهای اروپایی نسبت به بنیان خانواده و تسهیل امر طلاق گردید و بعد از آن تا زمان حاضر کشورهای غربی به طور سرگردان نسبت به قوانین مربوط به طلاق اقدام می نمایند ولی با همه این احوال هنوز شاهد آمارهای نگران کننده در مورد بالارفتن آمار طلاق، پایین آمدن آمار ازدواج، بالارفتن روابط نامشروع، ازدیاد فرزندان نامشروع و پرورشگاهی و فسادهای فردی و اجتماعی می باشیم که همگی ناشی از عدم سامان یابی بنیان خانواده است.
porseman.org
- [سایر] در مذهب مسیحیت کاتولیک طلاق ممنوع است؟چرا؟
- [سایر] آیا خودکشی در هر شرایطی از نظر اسلام ممنوع و نهی شده و هیچ گونه استثنایی در این مورد ندارد؟ در سایر ادیان به خصوص مسیحیت، خودکشی چه حکمی دارد؟
- [سایر] آیا آمار دقیق افرادی که از مسیحیت به اسلام و یا از اسلام به مسیحیت روی آورده اند را دارید؟
- [سایر] آیا مسیحیت کنونی ادعای خاتمیت کردانداگر نکرده پس چرا مسیحیان کنونی مسلمان نمی شوند؟ آیا مسحیت مثل اسلام دستورات حکومتی(تشکیل حکومت)دارد؟ برتری اسلام به مسیحیت چیست؟
- [سایر] تفاوت دین اسلام با مسیحیت در چیست؟
- [سایر] ازدواج های ممنوع در اسلام کدامند؟
- [سایر] پیرامون رهبانیت در اسلام و مسیحیت توضیحاتی ارائه نمائید؟
- [سایر] زن در اسلام و مسیحیت دارای چه جایگاهی است؟
- [سایر] اعتقاد به رستاخیز در مسیحیت و اسلام چگونه است؟
- [سایر] تفاوت های خداشناسی اسلام و مسیحیت را بیان نمایید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . هیچ کس حق ندارد در مقدار قضاوت به استناد قانونی، غیر از قانون اسلام خواه از امور جزایی باشد یا حقوقی، کسی را محکوم یا حاکم سازد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] طلاق بائن) آن است که بعد از طلاق، مرد حقّ ندارد به زن خود رجوع کند، یعنی بدون عقد دوباره ازدواج را برقرار سازد و آن بر شش قسم است: اوّل: طلاق زنی که نه سال قمریاش تمام نشده باشد. دوم: طلاق زنی که یائسه باشد. سوم: طلاق زنی که شوهرش بعد از عقد با او نزدیکی نکرده باشد. چهارم: طلاق سوم زنی که او را سه دفعه طلاق دادهاند. پنجم: طلاق خلع و مبارات. ششم: طلاقی که حاکم شرع، میدهد در مورد زنی که شوهرش نه حاضر است مخارج زندگی او را بدهد و نه حاضر است او را طلاق دهد و احکام اینها بعداً گفته خواهد شد. و غیر اینها (طلاق رجعی) است که بعد از طلاق تا وقتی زن در عدّه است، مرد می‌تواند به او رجوع نماید.
- [آیت الله سیستانی] طلاق بائن آن است که بعد از طلاق ، مرد حق ندارد به همسر خود رجوع کند ، یعنی بدون عقد دوباره ازدواج را بر قرار سازد ، و آن بر شش قسم است : اول : طلاق زنی که نه سالش تمام نشده باشد . دوم : طلاق زنی که یائسه باشد . سوم : طلاق زنی که شوهرش بعد از عقد با او نزدیکی نکرده باشد . چهارم : طلاق سوم که شرح آن در مسأله (2498) خواهد آمد . پنجم : طلاق خلع و مبارات ، و احکام آنها خواهد آمد . ششم : طلاق حاکم شرع ، زن شخصی را که نه حاضر است مخارج زندگانی او را بدهد ، و نه حاضر است او را طلاق دهد . و غیر اینها طلاق رجعی است ، به این معنی تا وقتی زن در عدّه است ، شوهرش می‌تواند به او رجوع نماید .
- [آیت الله شبیری زنجانی] کفن زن بر شوهر است، اگر چه زن از خود مال داشته باشد و همچنین اگر زن را به شرحی که در فصل احکام طلاق گفته می‌شود، طلاق رجعی بدهند و در زمان عده بمیرد، شوهرش باید کفن او را بدهد و چنانچه شوهر به جهتی چون عدم بلوغ و دیوانگی و سفاهت از تصرف در اموال ممنوع باشد، ولیّ شوهر باید از مال او کفن زن را بدهد.
- [آیت الله مظاهری] اگر برای دفاع از جان یا عرض یا مالش کسی را بکشد یا او را مجروح سازد دیه ندارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] مرد مسلمان زاده هرچند یکی از پدر و مادرش مسلمان باشند اگر مرتد شود زنش بر او حرام می شود و باید به مقدار عده وفات که در احکام طلاق می اید عده نگه دارد
- [امام خمینی] قانونی که اخیراً به اسم قانون خانواده به امر عمال اجانب برای هدم احکام اسلام و بر هم زدن کانون خانواده مسلمانان از مجلسین غیر قانونی و شرعی رژیم سابق گذشته است، بر خلاف احکام اسلام، و امرکننده و رأیدهندگان از نظر شرع و قانون مجرم هستند، و زنهایی که به استناد آن قانون به امر محکمه طلاق داده می‌شوند، طلاق آنها باطل و زنهای شوهرداری هستند که اگر شوهر کنند زناکارند. و کسی که دانسته آنها را بگیرد زناکار است، و مستحق حد شرعی، و اولادهای آنها اولاد غیر شرعی، وارث نمیبرند، و سایر احکام اولاد زنا بر آنها جاری است، چه محکمه مستقیماً طلاق بدهد یا امر دهد طلاق دهند، و شوهر را الزام کنند به طلاق.
- [آیت الله مکارم شیرازی] رنگهایی که مانع رسیدن آب به بدن نیست، برای وضو ضرری ندارد ولی اگر مانع باشد،یا شک کندکه مانع است یا نه، باید آن را برطرف سازد.
- [آیت الله سیستانی] اگر زن در بین عدّه طلاق خلع یا مبارات ، از بخشش خود برگردد ، شوهر می‌تواند رجوع کند و بدون عقد دوباره ازدواج را بر قرار سازد .
- [امام خمینی] مردی که از پدر و مادر غیر مسلمان به دنیا آمده و مسلمان شده، اگرپیش از نزدیکی با عیالش مرتد شود عقد او باطل می گردد و اگر بعد از نزدیکی مرتد شود زن او باید به مقداری که در احکام طلاق گفته می شود، عده نگهدارد پس اگرپیش از تمام شدن عده، شوهر او مسلمان شود، عقد باقی و گرنه باطل است.