ازدواج
می‌توانید با اصلاح نحوهٔ ارجاع به منابع بر طبق شیوه‌نامهٔ ارجاع به منابع، به ویکی‌شیعه کمک کنید.
ما تازه ازدواج کردیم، می خواستم درباره حقوق و وظایف زن و شوهر و قوانین آن اطلاع داشته باشم؟
زن و مرد دارای حقوق و تکالیف متقابلی به عنوان زن و شوهر می باشند. بعضی از این حقوق و تکالیف تصریح شده در قانون عادی به قرار ذیل است: 1. تکلیف به حُسن معاشرت تکلیف به حُسن معاشرت یکی از تکالیف مشترک زن و شوهر است که ماده 1103 قانون مدنی آن را مورد اشاره قرار داده است: (زن و شوهر مکلف به حسن معاشرت با یکدیگرند). ضمانت اجرای آن چنین است که در صورت تخلّف زن از آن، ناشزه محسوب می شود و حق نفقه او ساقط می شود و در صورتی که تعدّی از طرف مرد باشد در مرحله اول از سوی دادگاه ملزم به حسن معاشرت می شود و در مرحله بعد طبق ماده 1130 مدنی در صورتی که ادامه زندگی زناشویی غیرقابل تحمل باشد زن حق درخواست طلاق خواهد داشت. به عبارت دیگر اگر به خاطر سوء معاشرت همسر و بد اخلاقی او، زن در ادامه زندگی با او، با عسر و حرج مواجه شود، می تواند به دادگاه مراجعه کند و در خواست طلاق کند. 2. معاضدت ماده 1104 مدنی: (زوجین باید در تشیید مبانی خانواده و تربیت اولاد خود با یکدیگر معاضدت نمایند). معاضدت زوجین مفهومی عرفی است و با توجه به عرف و عادت و مقتضیات زمان و مکان تعیین می شود مثلاً ممکن است بنا به مقتضیات زمان و مکان خرید لوازم و نیازمندی های خانه به عهده مرد و اداره امور داخلی منزل به عهده زن باشد. الزام به ایفاء وظیفه یا عدم استحقاق نفقه ضمانت اجرای قانونی آن است. 3. تمکین زن ماده 1108 قانون مدنی در این زمینه مقرّر می دارد: (هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظائف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود). 4. نفقه زن طبق ماده 1106 قانون مدنی: (در عقد دائم نفقه زن بر عهده شوهر است). عدم مراعات حق نفقه زن اعم از خوراک، پوشاک، مسکن مناسب و لوازم زندگی، تناسب با شأن باعث می شود که طبق 1111 قانون مدنی دادگاه، شوهر را به پرداخت نفقه محکوم کند و طبق مواد 1112 و 1129 قانون مدنی در صورتی که اجرای حکم دادگاه و الزام شوهر به دادن نفقه به علت سرسختی او و عدم دسترسی به اموالش به علت عجز شوهر از انفاق ممکن نباشد زن حق طلاق خواهد داشت. علاوه بر آن ماده 642 قاون مجازات اسلامی ضمنات اجرای کیفری نیز برای ترک انفاق در نظر گرفته است که طبق آن برای ترک انفاق مجازات حبس از سه ماه و یک روز تا پنج ماه مقرر شده است. 5. مهریه طبق آن زن به مجرّد عقد مالک مهر می شود و می تواند آن را از شوهر مطالبه کند و برای احقاق حق خود به طرق قانونی مانند رجوع به دادگاه و صدور اجراییه متوسّل گردد. به علاوه طبق ماده 1085 قانون مدنی زن می تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند مشروط به اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود. porseman.org
زن و مرد دارای حقوق و تکالیف متقابلی به عنوان زن و شوهر می باشند. بعضی از این حقوق و تکالیف تصریح شده در قانون عادی به قرار ذیل است: 1. تکلیف به حُسن معاشرت تکلیف به حُسن معاشرت یکی از تکالیف مشترک زن و شوهر است که ماده 1103 قانون مدنی آن را مورد اشاره قرار داده است: (زن و شوهر مکلف به حسن معاشرت با یکدیگرند). ضمانت اجرای آن چنین است که در صورت تخلّف زن از آن، ناشزه محسوب می شود و حق نفقه او ساقط می شود و در صورتی که تعدّی از طرف مرد باشد در مرحله اول از سوی دادگاه ملزم به حسن معاشرت می شود و در مرحله بعد طبق ماده 1130 مدنی در صورتی که ادامه زندگی زناشویی غیرقابل تحمل باشد زن حق درخواست طلاق خواهد داشت. به عبارت دیگر اگر به خاطر سوء معاشرت همسر و بد اخلاقی او، زن در ادامه زندگی با او، با عسر و حرج مواجه شود، می تواند به دادگاه مراجعه کند و در خواست طلاق کند. 2. معاضدت ماده 1104 مدنی: (زوجین باید در تشیید مبانی خانواده و تربیت اولاد خود با یکدیگر معاضدت نمایند). معاضدت زوجین مفهومی عرفی است و با توجه به عرف و عادت و مقتضیات زمان و مکان تعیین می شود مثلاً ممکن است بنا به مقتضیات زمان و مکان خرید لوازم و نیازمندی های خانه به عهده مرد و اداره امور داخلی منزل به عهده زن باشد. الزام به ایفاء وظیفه یا عدم استحقاق نفقه ضمانت اجرای قانونی آن است. 3. تمکین زن ماده 1108 قانون مدنی در این زمینه مقرّر می دارد: (هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظائف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود). 4. نفقه زن طبق ماده 1106 قانون مدنی: (در عقد دائم نفقه زن بر عهده شوهر است). عدم مراعات حق نفقه زن اعم از خوراک، پوشاک، مسکن مناسب و لوازم زندگی، تناسب با شأن باعث می شود که طبق 1111 قانون مدنی دادگاه، شوهر را به پرداخت نفقه محکوم کند و طبق مواد 1112 و 1129 قانون مدنی در صورتی که اجرای حکم دادگاه و الزام شوهر به دادن نفقه به علت سرسختی او و عدم دسترسی به اموالش به علت عجز شوهر از انفاق ممکن نباشد زن حق طلاق خواهد داشت. علاوه بر آن ماده 642 قاون مجازات اسلامی ضمنات اجرای کیفری نیز برای ترک انفاق در نظر گرفته است که طبق آن برای ترک انفاق مجازات حبس از سه ماه و یک روز تا پنج ماه مقرر شده است. 5. مهریه طبق آن زن به مجرّد عقد مالک مهر می شود و می تواند آن را از شوهر مطالبه کند و برای احقاق حق خود به طرق قانونی مانند رجوع به دادگاه و صدور اجراییه متوسّل گردد. به علاوه طبق ماده 1085 قانون مدنی زن می تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند مشروط به اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود. porseman.org
عنوان سوال:
ما تازه ازدواج کردیم، می خواستم درباره حقوق و وظایف زن و شوهر و قوانین آن اطلاع داشته باشم؟
پاسخ:
زن و مرد دارای حقوق و تکالیف متقابلی به عنوان زن و شوهر می باشند. بعضی از این حقوق و تکالیف تصریح شده در قانون عادی به قرار ذیل است:
1. تکلیف به حُسن معاشرت
تکلیف به حُسن معاشرت یکی از تکالیف مشترک زن و شوهر است که ماده 1103 قانون مدنی آن را مورد اشاره قرار داده است: (زن و شوهر مکلف به حسن معاشرت با یکدیگرند).
ضمانت اجرای آن چنین است که در صورت تخلّف زن از آن، ناشزه محسوب می شود و حق نفقه او ساقط می شود و در صورتی که تعدّی از طرف مرد باشد در مرحله اول از سوی دادگاه ملزم به حسن معاشرت می شود و در مرحله بعد طبق ماده 1130 مدنی در صورتی که ادامه زندگی زناشویی غیرقابل تحمل باشد زن حق درخواست طلاق خواهد داشت. به عبارت دیگر اگر به خاطر سوء معاشرت همسر و بد اخلاقی او، زن در ادامه زندگی با او، با عسر و حرج مواجه شود، می تواند به دادگاه مراجعه کند و در خواست طلاق کند.
2. معاضدت
ماده 1104 مدنی: (زوجین باید در تشیید مبانی خانواده و تربیت اولاد خود با یکدیگر معاضدت نمایند).
معاضدت زوجین مفهومی عرفی است و با توجه به عرف و عادت و مقتضیات زمان و مکان تعیین می شود مثلاً ممکن است بنا به مقتضیات زمان و مکان خرید لوازم و نیازمندی های خانه به عهده مرد و اداره امور داخلی منزل به عهده زن باشد. الزام به ایفاء وظیفه یا عدم استحقاق نفقه ضمانت اجرای قانونی آن است.
3. تمکین زن
ماده 1108 قانون مدنی در این زمینه مقرّر می دارد: (هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظائف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود).
4. نفقه زن
طبق ماده 1106 قانون مدنی: (در عقد دائم نفقه زن بر عهده شوهر است). عدم مراعات حق نفقه زن اعم از خوراک، پوشاک، مسکن مناسب و لوازم زندگی، تناسب با شأن باعث می شود که طبق 1111 قانون مدنی دادگاه، شوهر را به پرداخت نفقه محکوم کند و طبق مواد 1112 و 1129 قانون مدنی در صورتی که اجرای حکم دادگاه و الزام شوهر به دادن نفقه به علت سرسختی او و عدم دسترسی به اموالش به علت عجز شوهر از انفاق ممکن نباشد زن حق طلاق خواهد داشت.
علاوه بر آن ماده 642 قاون مجازات اسلامی ضمنات اجرای کیفری نیز برای ترک انفاق در نظر گرفته است که طبق آن برای ترک انفاق مجازات حبس از سه ماه و یک روز تا پنج ماه مقرر شده است.
5. مهریه
طبق آن زن به مجرّد عقد مالک مهر می شود و می تواند آن را از شوهر مطالبه کند و برای احقاق حق خود به طرق قانونی مانند رجوع به دادگاه و صدور اجراییه متوسّل گردد. به علاوه طبق ماده 1085 قانون مدنی زن می تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند مشروط به اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود.
porseman.org
- [سایر] وظایف زن نسبت به شوهر چیست؟
- [آیت الله مظاهری] آیا دلیل اجازه شوهر برای اعتکاف، انجام وظایف زن است یا اگر زنی وظایفش را انجام داده باشد و اعتکاف او از هیچ نظر لطمهای به حقوق شوهر وارد نکند، باز هم اجازه لازم است ؟
- [سایر] وظایف متقابل زن و شوهر چیست؟
- [سایر] وظایف شوهر نسبت به زن چیست؟
- [سایر] وظایف زن و شوهر در برابر یکدیگر چیست؟
- [سایر] وظائف زن و شوهر نسبت به یکدیگر چیست؟
- [سایر] حقوق شرعی متقابل زن و شوهر چیست؟
- [سایر] شوهری به تمام وظایف و حقوق زناشویی عمل می‌کند ولی زن از ادامه زندگی با او نفرت و کراهت دارد و میخواهد با بذل مهریه تقاضای طلاق کند؛ آیا با فرض امتناع مرد از طلاق، حاکم شرع می‌تواند طلاق بدهد؟
- [سایر] وظایف زن و شوهر در دوران بارداری چیست؟ به طور مختصر توضیح دهید.
- [آیت الله بهجت] در صورت تلاقی مستحبات با حقوق شوهر، وظیفه زن چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] کارهایی که زن انجام میدهد و مستلزم پایمال شدن حقوق شوهر نمیشود نظیر وصیّت کردن یا قبول وصیّت احتیاج به اجازه شوهر ندارد.
- [آیت الله خوئی] اگر زن مهر خود را به شوهر صلح کند که زن دیگر نگیرد، واجب است که زن مهر را نگیرد و شوهر هم با زن دیگر ازدواج نکند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زن مهر خود را به شوهر صلح کند که زن دیگر نگیرد، واجب است که زن مهر را نگیرد و شوهر هم با زن دیگر ازدواج نکند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر زن، مهر خود را به شوهر صلح کند که زن دیگری نگیرد، باید زن مهر را نگیرد، و شوهر هم با زن دیگری ازدواج نکند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر زن مهر خود را به شوهر صلح کند که زن دیگر نگیرد؛ واجب است که زن مهر را نگیرد و شوهر هم با زن دیگر ازدواج نکند.
- [آیت الله اردبیلی] بعید نیست گفته شود حقوق زن و شوهر در برابر یکدیگر است، بنابر این زمانی که یکی از آنان بدون عذر موجّه از ادای حقّ دیگری امتناع مینماید، دیگری نیز بتواند از ادای حقوق او امتناع نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زن مهر خود را به شوهر صلح کند که زن دیگر نگیرد و شوهر هم قبول نماید، واجب آن است که زن مهر را نگیرد و شوهر هم با زن دیگر ازدواج نکند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] ازدواج با زن شوهردار حرام و باطل است و اگر مردی با زن شوهردار ازدواج کند، در چند صورت آن زن بر او حرام ابدی می‌شود: 1 - هنگام عقد زن و مرد بدانند که زن شوهردار است و ازدواج آنها حرام است. 2 - هنگام عقد از یکی از راههای شرعی - مانند شهادت دو مرد عادل یا گزارشهای اطمینانبخش - این امر اثبات شده باشد. 3 - هنگام عقد هر دو بدانند که این زن سابقاً شوهر داشته و الان در شوهردار بودن او شک داشته و خلاف آن ثابت نشده باشد. در این سه صورت که زن و شوهر بدون عذر شرعی ازدواج کرده‌اند، بر یکدیگر حرام ابدی میگردند؛ هر چند دخول نکرده باشند. 4 - هنگام عقد فقط مرد بداند که زن شوهر دارد و ازدواج با او حرام است. 5 - هنگام عقد از یکی از راههای شرعی این امر فقط برای مرد اثبات شده باشد. 6 - هنگام عقد فقط مرد بداند که این زن قبلاً شوهر داشته ولی نسبت به هنگام ازدواج شک داشته و خلاف آن ثابت نشده باشد. (تذکر این نکته مناسب است که چنانچه زن به مردی که از شوهر داشتن یا نداشتن او بیخبر است، بگوید که شوهر ندارد، در صورتی که مرد احتمال بدهد که این زن از اموری اطّلاع دارد که آن مرد از آنها بیاطّلاع است گفته زن برای او معتبر است ولی اگر مرد بداند که زن بیش از آن مقداری که مرد از آن مطلع است، اطلاع بیشتری ندارد، گفته او برای مرد معتبر نیست). در این سه صورت که تنها مرد بدون عذر شرعی ازدواج کرده، اگر بعد از عقد دخول کرده باشد، این زن بر او حرام ابدی می‌شود. در غیر این چند صورت ازدواج با زن شوهردار هر چند باطل است؛ لیکن باعث حرمت ابدی نمیشود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] ابتدای عدّه طلاق از موقعیست که خواندن صیغه طلاق تمام می‌شود، چه زن بداند طلاقش دادهاند یا نداند، پس اگر بعد از تمام شدن عدّه بفهمد که او را طلاق دادهاند، لازم نیست دوباره عدّه نگهدارد، همچنین اگر وکیل شوهر، زن را طلاق دهد و شوهر از آن اطّلاع نداشته باشد و بعد از تمام شدن عدّه بفهمد که وکیل او زنش را طلاق داده، لازم نیست زن دوباره عدّه نگهدارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] نذر زن اگر مزاحم حقوق شوهر باشد بی اجازه او باطل است و اگر مزاحم نباشد احتیاط مستحب آن است که با اجازه او باشد.