اکراه
اِكراه به معنای واداشتن كسی با تهدید و زور به كاری می باشد.بحث اكراه در بيشتر بابهاى فقهى اعم از عبادات، عقود، ایقاعات و احکام مطرح شده كه به محورهاى مهم آن اشاره مىكنيم.
اگر مردی از روی اجبار و اکراه حکم طلاق را امضا کند؛ آیا این طلاق صحیح است؟
همه مراجع: طلاقی که از روی اجبار و اکراه باشد صحیح نیست؛ ولی اگر با حکم حاکم شرع یا به وکالت از طرف شوهر انجام گرفته، صحیح می‌باشد.امنه‌ای، استفتاء، س 886 و دفتر همه مراجع. porseman.org
همه مراجع: طلاقی که از روی اجبار و اکراه باشد صحیح نیست؛ ولی اگر با حکم حاکم شرع یا به وکالت از طرف شوهر انجام گرفته، صحیح می‌باشد.امنه‌ای، استفتاء، س 886 و دفتر همه مراجع. porseman.org
پاسخ:
همه مراجع: طلاقی که از روی اجبار و اکراه باشد صحیح نیست؛ ولی اگر با حکم حاکم شرع یا به وکالت از طرف شوهر انجام گرفته، صحیح می‌باشد.امنه‌ای، استفتاء، س 886 و دفتر همه مراجع.
porseman.org
- [سایر] آیا ادعای اکراه و اجبار در ضمن یک دادخواست صحیح است؟ و آیا ادعای اکراه و اجبار بعد از امضای رسید عادی مسموع است؟
- [آیت الله نوری همدانی] با در نظر گرفتن این که در شرع مقدّس اسلام اختیار طلاق در دست مرد است و نمی‌توان با اجبار و اکراه، او را به طلاق دادن زنش وادار کرد، اگر مردی را بدون علل شرعی به طلاق دادن زنش مجبور کنند، آیا آن زن میتواند با مرد دیگری ازدواج کند؟ اگر ازدواج کرد، فرزندان آن زن از مرد دوم چه حکم شرعی دارند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر مردی با اکراه، یا اجبار، یا فریب، با مرد یا کودک نابالغی لواط کند، و موجب پارگی مقعد گردد; آیا این جراحت ارش دارد؟
- [سایر] فرق اضطرار با اجبار و همچنین اکراه در فقه و حقوق چیست؟
- [سایر] اگر پس از وقوع مصالحه (صلح) یک طرف ادعای اکراه یا اجبار کند آیا تاثیری در عقد دارد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] حکم نماز و روزه مسافری که با اکراه و اجبار به سفر رفته، پس از رسیدن به مسافت شرعی چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مردی زن خود را طلاق می دهد، ولی قصد دادن مهریه را ندارد، آیا طلاق صحیح است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] دختری داشتم با اکراه شوهر رفته حتی من هم بخاطر ترس از جانم مجبور به امضا و موافقت شدم، این عقد چگونه است؟
- [آیت الله سبحانی] یع و سایر اعمال حقوقی از اموری نیست که بتوان شخصی را به انجام آن مجبور ساخت و خداوند می فرماید: ( لا إکراه فی الدین ) . آیا اجبار در امور قلبی، از جمله اجبار به بیع امکان پذیر است؟ در حالی که قانون مدنی تصریح دارد به این که انشای معامله به حکم معاملات صالحه، اکراه محسوب نمی شود و اجبار به معامله صدق نمی کند. لطفاً دیدگاه فقهی خود را مرقوم نمایید.
- [سایر] کسی که چشم طمع به منصب قضاوت دارد با کسی که آن را به اجبار و اکراه می پذیرد، چه تفاوتی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] مردی که همسر خود را طلاق می دهد باید عاقل و بنابر احتیاط واجب بالغ باشد و به اختیار خود طلاق دهد بنابراین طلاق از روی اجبار باطل است و نیز باید قصد جدی داشته باشد، بنابراین اگر صیغه طلاق را به شوخی بگوید صحیح نیست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که زن خود را طلاق می‌دهد باید عاقل بوده و کمتر از ده سال نداشته باشد و طلاق بچه نابالغ ممیّز که کمتر از ده سال نداشته باشد صحیح است و نیز باید انسان واقعاً طلاق شرعی و جدا شدن زن از زوجیّت خود را قصد کرده باشد و مجرّد مجبور بودن طلاقدهنده سبب باطل شدن طلاق نمیگردد، البتّه در غالب موارد اجبار، شخص اجبار شده وقوع طلاق شرعی را واقعاً قصد نمیکند بلکه تنها اجراء صیغه طلاق را قصد میکند که در این صورت طلاق واقع نمیگردد، ولی اگر به سبب اجبار، مرد واقعاً قصد طلاق شرعی زنش را داشته باشد طلاق صحیح خواهد بود.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر مردی زنی را گول بزند که از شوهرش طلاق بگیرد و زن او شود طلاق و عقد صحیح است ولی هردو معصیت بزرگی کرده اند
- [آیت الله سبحانی] مردی که زن خود را طلاق رجعی داده، اگر حق رجوع خود را در برابر مبلغی مصالحه کند، مصالحه صحیح و دیگر حق رجوع نخواهد داشت.
- [آیت الله علوی گرگانی] مردی که زن خود را طلاق می‌دهد، باید بالغ وعاقل باشد و به اختیار خود طلاق دهد و اگر او را مجبور کنند که زنش را طلاق دهد، طلاق باطل است و نیز باید قصد طلاق داشته باشد، پس اگر صیغه طلاق را به شوخی بگوید، صحیح نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مردی که زن خود را طلاق می دهد، باید عاقل و بنابر احتیاط واجب بالغ باشد، و به اختیار خود طلاق دهد، و اگر او را مجبور کنند که زنش را طلاق دهد طلاق باطل است، و نیز باید قصد طلاق داشته باشد، پس اگر صیغه طلاق را به شوخی بگوید صحیح نیست.
- [آیت الله نوری همدانی] مردی که زن خود را طلاق می دهد ؛ باید عاقل و بالغ باشد و به اختیار خود طلاق دهد و اگر او را مجبور کنند که زنش را طلاق دهد طلاق باطل است و نیز باید قصد طلاق داشته باشد ؛ پس اگر صیغة طلاق را به شوخی بگوید ، صحیح نیست .
- [آیت الله خوئی] مردی که زن خود را طلاق می‌دهد، باید بالغ و عاقل باشد و به اختیار خود طلاق دهد و اگر او را مجبور کنند که زنش را طلاق دهد طلاق باطل است و نیز باید قصد طلاق داشته باشد، پس اگر صیغه طلاق را به شوخی بگوید صحیح نیست.
- [آیت الله مظاهری] مردی که زن خود را طلاق می‌دهد باید رشید باشد و به اختیار خود طلاق دهد، و اگر او را مجبور کنند که زنش را طلاق دهد طلاق باطل است و نیز بایدقصد طلاق داشته باشد، پس اگر صیغه طلاق را به شوخی بگوید صحیح نیست.
- [آیت الله سبحانی] مردی که زن خود را طلاق می دهد، باید عاقل و بالغ باشد و به اختیار خود طلاق دهد و اگر او را مجبور کنند که زنش را طلاق دهد، طلاق باطل است و نیز باید قصد طلاق داشته باشد; پس اگر صیغه طلاق را به شوخی بگوید، صحیح نیست.