بله، برای تعدیل شب ادراری کودک می‌توانید نکات ذیل را به کار بندید: 1. عدم فشار به کودک برای ترک شب ادراری؛ 2. آگاهی دادن: فرزند شب ادرار، نگران دانشگاه و خوابگاه دانشجویی، و ازدواج و زندگی زناشویی است. به او آگاهی و اطمینان دهید که مشکلش مقطعی است و از بین خواهد رفت؛ 3. تصحیح بینش کودک: کودک مبتلا به شب ادراری، نرفتن به اردو، مسافرت جمعی، و محرومیت از خوابیدن در منزل دوستان و نزدیکان را محرومیت‌های بزرگی می‌داند. شما می‌توانید بینش او را تصحیح کنید و بگویید که افراد بسیاری شب ادراری ندارند؛ اما به اردو و مسافرت هم نمی‌روند و شب را در منزل دوستان و نزدیکان نمی‌خوابند؛ 4. محدود کردن میوه‌های ادرارزا مثل هندوانه و مایعات مثل چایی و آبمیوه پس از شام (نوشیدن آب، و یک استکان چایی، دو ساعت قبل از خواب اشکالی ندارد)؛ 5. محدود کردن غذاهای پر ادویه، سرخ کردنی‌ها، کالباس و سوسیس، رب، ترشی‌ها، پفک، سس، غذاهای خیلی شیرین، رنگ‌های مصنوعی موجود در غذا، و خوراکی‌های کافئین‌دار (چایی پر رنگ، نوشابه، شکلات کاکائویی، قهوه، نسکافه و...)،(1) و در برخی کودکان، محدودیت در مصرف لبنیات به جهت حساسیت آن‌ها به مواد لبنی. توجه داشته باشید که محدود کردن این خوراکی‌ها نباید با زور و اهرم فشار باشد. سعی کنید رژیم غذایی مطلوب را بین همه اعضای خانواده فرهنگ کنید؛ 6. خوردن غذاهای جامد و کم نمک در شب؛ 7. پرهیز از هیجانات پیش از خواب: در شب (به ویژه دو ساعت قبل از خواب) از بازی‌های خشن و هیجانی که آمیخته‌ای از ترس و لذت را در او بر می‌انگیزد بپرهیزید؛ 8. تخلیه مثانه قبل از خواب: کودک را تشویق کنید تا یک بار قبل از ورود به بستر، و یک بار پیش از خواب افتادن به دستشویی برود و مثانه را تخلیه کند؛ 9. بیدار کردن در طول شب: او را در طول شب، دو بار از خواب بیدار کنید تا به دستشویی برود (دو ساعت بعد از خواب و دو ساعت پیش از بیدار شدن، زمان‌های مناسبی هستند). از بیدار کردن‌های مکرر در طول شب بپرهیزید. برای کودک بالای 8 سال می‌توانید در همین دو زمان، ساعت کوک کنید (البته با صدای آرام) تا با صدای آن بیدار شود. در این صورت، پس از 1 تا 2 ماه شرطی می‌شود و می‌تواند همان زمان‌ها بدون زنگ ساعت بیدار شود 10. تقویت عضلات مثانه: کودک را تشویق کنید تا در طول روز، آب و مایعات بیشتر بنوشد و ادرار خود را تا 30 دقیقه نگه دارد. این کار که به آن، تمرین (کشش مثانه) می‌گویند، ظرفیت مثانه را افزایش می‌دهد و عضلات آن را تقویت می‌کند و برای کودکانی که مثانه آن‌ها کوچک است یا ماهیچه‌های (اسفنکتر) (ماهیچه‌هایی در بخش انتهایی مثانه) که جلو خروج ادرار از مثانه را می‌گیرند، ضعیف هستند، مفید خواهد بود. این عمل باعث می‌شود که در حالت خواب نیز مقاومت مثانه بیشتر شود و به مجرد کمی فشار به ماهیچه‌ها، باز نشود (این تمرین را حدود 6 ماه ادامه دهید). همچنین به او بیاموزید که هنگام ادرار در دستشویی، بر آغاز و اتمام ادرارش کنترل داشته باشد؛ یعنی آن را چند بار قطع و وصل کند. پی نوشت: 1. استفاده از خوردنی‌های مقوی مثل شیر، عسل، خرما، گوشت قرمز و سفید و انواع میوه، در تعدیل شب ادراری مؤثر است. منبع: کتاب نسیم مهر(3)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388
آیا افزون بر درمان پزشکی و روانپزشکی، و مراجعه به روانشناس، راهکارهایی برای تعدیل شب ادراری کودکان وجود دارد؟
بله، برای تعدیل شب ادراری کودک میتوانید نکات ذیل را به کار بندید:
1. عدم فشار به کودک برای ترک شب ادراری؛
2. آگاهی دادن: فرزند شب ادرار، نگران دانشگاه و خوابگاه دانشجویی، و ازدواج و زندگی زناشویی است. به او آگاهی و اطمینان دهید که مشکلش مقطعی است و از بین خواهد رفت؛
3. تصحیح بینش کودک: کودک مبتلا به شب ادراری، نرفتن به اردو، مسافرت جمعی، و محرومیت از خوابیدن در منزل دوستان و نزدیکان را محرومیتهای بزرگی میداند. شما میتوانید بینش او را تصحیح کنید و بگویید که افراد بسیاری شب ادراری ندارند؛ اما به اردو و مسافرت هم نمیروند و شب را در منزل دوستان و نزدیکان نمیخوابند؛
4. محدود کردن میوههای ادرارزا مثل هندوانه و مایعات مثل چایی و آبمیوه پس از شام (نوشیدن آب، و یک استکان چایی، دو ساعت قبل از خواب اشکالی ندارد)؛
5. محدود کردن غذاهای پر ادویه، سرخ کردنیها، کالباس و سوسیس، رب، ترشیها، پفک، سس، غذاهای خیلی شیرین، رنگهای مصنوعی موجود در غذا، و خوراکیهای کافئیندار (چایی پر رنگ، نوشابه، شکلات کاکائویی، قهوه، نسکافه و...)،(1) و در برخی کودکان، محدودیت در مصرف لبنیات به جهت حساسیت آنها به مواد لبنی. توجه داشته باشید که محدود کردن این خوراکیها نباید با زور و اهرم فشار باشد. سعی کنید رژیم غذایی مطلوب را بین همه اعضای خانواده فرهنگ کنید؛
6. خوردن غذاهای جامد و کم نمک در شب؛
7. پرهیز از هیجانات پیش از خواب: در شب (به ویژه دو ساعت قبل از خواب) از بازیهای خشن و هیجانی که آمیختهای از ترس و لذت را در او بر میانگیزد بپرهیزید؛
8. تخلیه مثانه قبل از خواب: کودک را تشویق کنید تا یک بار قبل از ورود به بستر، و یک بار پیش از خواب افتادن به دستشویی برود و مثانه را تخلیه کند؛
9. بیدار کردن در طول شب: او را در طول شب، دو بار از خواب بیدار کنید تا به دستشویی برود (دو ساعت بعد از خواب و دو ساعت پیش از بیدار شدن، زمانهای مناسبی هستند). از بیدار کردنهای مکرر در طول شب بپرهیزید. برای کودک بالای 8 سال میتوانید در همین دو زمان، ساعت کوک کنید (البته با صدای آرام) تا با صدای آن بیدار شود. در این صورت، پس از 1 تا 2 ماه شرطی میشود و میتواند همان زمانها بدون زنگ ساعت بیدار شود
10. تقویت عضلات مثانه: کودک را تشویق کنید تا در طول روز، آب و مایعات بیشتر بنوشد و ادرار خود را تا 30 دقیقه نگه دارد. این کار که به آن، تمرین (کشش مثانه) میگویند، ظرفیت مثانه را افزایش میدهد و عضلات آن را تقویت میکند و برای کودکانی که مثانه آنها کوچک است یا ماهیچههای (اسفنکتر) (ماهیچههایی در بخش انتهایی مثانه) که جلو خروج ادرار از مثانه را میگیرند، ضعیف هستند، مفید خواهد بود.
این عمل باعث میشود که در حالت خواب نیز مقاومت مثانه بیشتر شود و به مجرد کمی فشار به ماهیچهها، باز نشود (این تمرین را حدود 6 ماه ادامه دهید). همچنین به او بیاموزید که هنگام ادرار در دستشویی، بر آغاز و اتمام ادرارش کنترل داشته باشد؛ یعنی آن را چند بار قطع و وصل کند.
پی نوشت:
1. استفاده از خوردنیهای مقوی مثل شیر، عسل، خرما، گوشت قرمز و سفید و انواع میوه، در تعدیل شب ادراری مؤثر است.
منبع: کتاب نسیم مهر(3)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388
- [سایر] علل جسمی و پزشکی شب ادراری کودکان چیست و در این صورت چه باید کرد؟
- [سایر] برای از بین بردن اضطراب کودکان، بهتر است به روانشناس مراجعه کنیم یا روانپزشک؟
- [سایر] آیا استفاده از زنگ اخطار شب ادراری، برای درمان این مشکل مناسب است؟
- [سایر] آیا استفاده از زنگ اخطار شب ادراری، برای درمان این مشکل مناسب است؟
- [سایر] در صورتی که منشأ شب ادراری کودک، فشار روحی باشد، آیا میتوان با مراجعه به روانپزشک و مصرف دارو مشکل را حل کرد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] بعضی از کودکان توسّط پدر و مادر شدیداً مورد ضرب و جرح قرار می گیرند، و گاه آثار این شکنجه ها در بیمارستان دیده می شود، و متأسّفانه قانونی جهت منع آن موارد وجود ندارد. حکم آن چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] نظر به اینکه قانوناً تجویز دارو به عهده ی داروساز نمی باشد، به استثنای داروهای بدون نسخه، چنانچه مریض به حال اضطرار مراجعه کند و با توجه به فوریت، در صورت ندادن دارو، منجر به نقص، جرح یا فوت بیمار گردد، آیا داروساز در عواقب فوق متهم به قصور است؟
- [آیت الله خامنه ای] نظر به اینکه قانوناً تجویز دارو به عهده ی داروساز نمی باشد، به استثنای داروهای بدون نسخه، چنانچه مریض به حال اضطرار مراجعه کند و با توجه به فوریت، در صورت ندادن دارو، منجر به نقص، جرح یا فوت بیمار گردد، آیا داروساز در عواقب فوق متهم به قصور است؟
- [آیت الله نوری همدانی] با توجه به اینکه دارو ( به استثنای داروهای بدون نسخه ) به عهده پزشک است یه داروساز اگر بیماری به حال اضطراری به دارو ساز مراجعه کند و داروساز ، دارو در اختیار او قرار ندهد آیا در صورت نقص جسمی یا جرح یا فوت بیمار ، مقصر است ؟
- [آیت الله نوری همدانی] اینجانب در طول خدمت و فعالیت در پزشکی قانونی با موردی مواجه شده ام که فردی در اثر حادثه تصادف رانندگی بدنبال خورد شدن شیشه جلوی ماشین و پاشیده شدن خرده شیشه به سر و صورت دچار خراشیدگی های بسیار متعدد با ابعاد کوچک حدودا 120 مورد جرح به اندازه ارزن گردیده بود و در همین حادثه شخص دیگری دچار شکستگی استخوان در ناحیه زانو شده بود .