اگر کودک ما تربیت دینی یابد، برکاتش به خود او و دیگران خواهد رسید. کودکی که با خدا آشنا است، هیچ‌گاه احساس پوچی نمی‌کند و در جای جای زندگی‌اش تکیه‌گاه محکمی خواهد داشت و با همین تکیه‌گاه، در برابر مشکلات استقامت می‌کند. زمانی که برادران حضرت یوسف علیه‌السلام او را در چاه انداختند، یوسف 9 ساله بود. وقتی کاروان از کنار چاه گذشت و یکی از کاروانیان یوسف را دید، صدایش را بلند کرد و گفت: کاروانیان بایستید! بیایید و به این کودک غریب و تنها کمک کنید. وقتی یوسف، این تربیت شده‌ی دینی، سخن او را شنید، گفت: انسانی که با خدا است، هیچ‌گاه غریب و تنها نیست. (1) برکت تربیت دینی کودک، به والدین نیز می‌رسد. کودک تربیت شده‌ی دینی، با والدین خود خوب رفتار می‌کند؛ زیرا با قرآن آشنا است و قرآن می‌فرماید: و لا تقل لهما اف. (2) به پدر و مادر اف نگو. او با روایات معصومان علیهم‌السلام آشنا می‌شود که می‌فرمایند: بر الوالدین واجب و ان کانا مشرکین. (3) نیکی به پدر و مادر واجب است؛ حتی اگر مشرک باشند. تربیت یافته‌ی دینی، سخنانی زیبا و پر محتوا بر زبان جاری می‌سازد و سبب افتخار پدر و مادر و نزدیکان می‌شود. سید جمال الدین 10 ساله بود که با پدرش سید صفدر به تهران مسافرت کرد و در منزل مرحوم آقا سید صادق سنگلجی، مجتهد معروف تهران سکنا گزید. آقا سید صادق، رو به سید جمال 10 ساله کرد و فرمود: خوب، سید جمال کوچک! شما هم چیزی بگویید. سید گفت: چیزی قابل عرض ندارم. آقا فرمود: خوب چیزی قابل طول بگویید. سید بی‌درنگ گفت: چیزی که قابل طول است، عمر شما است.(4) تربیت دینی کودکان، در آخرت والدین هم اثر می‌گذارد. امام صادق علیه‌السلام از رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله نقل می‌کند که حضرت فرمود: روزی حضرت عیسی علیه‌السلام از قبرستانی می‌گذشت و دید مرده‌ای را عذاب می‌کنند. سال بعد از همان قبرستان گذشت و متوجه شد که عذاب آن مرده برداشته شده است. از خداوند پرسید: قضیه چیست؟ خداوند فرمود: فرزندی دارد که جاده‌ای را ترمیم کرد ویتیمی را پناه داد؛ بدین سبب، عذاب او را برداشتم.(5) نمونه‌ای دیگر از برکات تربیت دینی کودک برای آخرت پدر و مادر: روزی رسول اکرم صلی الله علیه و آله از قبرستان بقیع می‌گذشت و به یاران فرمود: بشتابید! در برگشت، یاران خواستند با سرعت بگذرند، حضرت فرمود: آرام بروید. در رفت، مرده‌ای را عذاب می‌کردند و در بازگشت، عذاب از او برداشته شد؛ چرا که فرزندی دارد و در همین فرصت نزد معلم رفت و )بسم الله الرحمن الرحیم( را آموخت و خداوند به همین جهت، عذاب را از پدر او برداشت. (6) پی نوشت: (1)محمدتقی فلسفی، کودک، ج 2، ص 190. (2) اسرا (17)، 23. (3)حر عاملی، وسائل الشیعه، ج 16، ص 155. (4)محمدعلی کریمی‌نیا، الگوی‌های تربیت کودکان و نوجوانان، ص 380. (5) ناصر مکارم شیرازی و دیگران، تفسیر نمونه، ج 13، ص 11 و 12. (6) محمدعلی کریمی‌نیا، الگوی‌های تربیت کودکان و نوجوانان، ص 205 و 206. منبع: کتاب نسیم مهر(1)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)
اگر کودک ما تربیت دینی یابد، برکاتش به خود او و دیگران خواهد رسید. کودکی که با خدا آشنا است، هیچگاه احساس پوچی نمیکند و در جای جای زندگیاش تکیهگاه محکمی خواهد داشت و با همین تکیهگاه، در برابر مشکلات استقامت میکند. زمانی که برادران حضرت یوسف علیهالسلام او را در چاه انداختند، یوسف 9 ساله بود.
وقتی کاروان از کنار چاه گذشت و یکی از کاروانیان یوسف را دید، صدایش را بلند کرد و گفت: کاروانیان بایستید! بیایید و به این کودک غریب و تنها کمک کنید. وقتی یوسف، این تربیت شدهی دینی، سخن او را شنید، گفت: انسانی که با خدا است، هیچگاه غریب و تنها نیست. (1)
برکت تربیت دینی کودک، به والدین نیز میرسد. کودک تربیت شدهی دینی، با والدین خود خوب رفتار میکند؛ زیرا با قرآن آشنا است و قرآن میفرماید:
و لا تقل لهما اف. (2)
به پدر و مادر اف نگو.
او با روایات معصومان علیهمالسلام آشنا میشود که میفرمایند:
بر الوالدین واجب و ان کانا مشرکین. (3)
نیکی به پدر و مادر واجب است؛ حتی اگر مشرک باشند.
تربیت یافتهی دینی، سخنانی زیبا و پر محتوا بر زبان جاری میسازد و سبب افتخار پدر و مادر و نزدیکان میشود. سید جمال الدین 10 ساله بود که با پدرش سید صفدر به تهران مسافرت کرد و در منزل مرحوم آقا سید صادق سنگلجی، مجتهد معروف تهران سکنا گزید. آقا سید صادق، رو به سید جمال 10 ساله کرد و فرمود: خوب، سید جمال کوچک! شما هم چیزی بگویید. سید گفت: چیزی قابل عرض ندارم. آقا فرمود: خوب چیزی قابل طول بگویید. سید بیدرنگ گفت: چیزی که قابل طول است، عمر شما است.(4)
تربیت دینی کودکان، در آخرت والدین هم اثر میگذارد. امام صادق علیهالسلام از رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله نقل میکند که حضرت فرمود:
روزی حضرت عیسی علیهالسلام از قبرستانی میگذشت و دید مردهای را عذاب میکنند. سال بعد از همان قبرستان گذشت و متوجه شد که عذاب آن مرده برداشته شده است. از خداوند پرسید: قضیه چیست؟ خداوند فرمود: فرزندی دارد که جادهای را ترمیم کرد ویتیمی را پناه داد؛ بدین سبب، عذاب او را برداشتم.(5)
نمونهای دیگر از برکات تربیت دینی کودک برای آخرت پدر و مادر:
روزی رسول اکرم صلی الله علیه و آله از قبرستان بقیع میگذشت و به یاران فرمود: بشتابید! در برگشت، یاران خواستند با سرعت بگذرند، حضرت فرمود: آرام بروید. در رفت، مردهای را عذاب میکردند و در بازگشت، عذاب از او برداشته شد؛ چرا که فرزندی دارد و در همین فرصت نزد معلم رفت و )بسم الله الرحمن الرحیم( را آموخت و خداوند به همین جهت، عذاب را از پدر او برداشت. (6)
پی نوشت:
(1)محمدتقی فلسفی، کودک، ج 2، ص 190.
(2) اسرا (17)، 23.
(3)حر عاملی، وسائل الشیعه، ج 16، ص 155.
(4)محمدعلی کریمینیا، الگویهای تربیت کودکان و نوجوانان، ص 380.
(5) ناصر مکارم شیرازی و دیگران، تفسیر نمونه، ج 13، ص 11 و 12.
(6) محمدعلی کریمینیا، الگویهای تربیت کودکان و نوجوانان، ص 205 و 206.
منبع: کتاب نسیم مهر(1)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)
- [سایر] تربیت دینی کودکان چه لزومی دارد؟
- [سایر] جایگاه پرورش حسِ دینی در تربیت کودکان چیست؟
- [سایر] مقصود از روش القای غیر مستقیم در تربیت دینی کودکان و نوجوانان چیست؟
- [سایر] برای تربیت دینی کودکان از چه روش هایی استفاده کنیم؟ آیا می توانیم او را کتک بزنیم؟
- [سایر] چه لزومی دارد کودکان در تاریکی بخوابند؟
- [سایر] چه لزومی دارد کودکان، تنها بخوابند؟
- [سایر] چه لزومی دارد اضطراب شدید کودکان از بین برود؟
- [سایر] چه لزومی دارد اضطراب شدید کودکان از بین برود؟
- [سایر] تأثیر دین بر تربیت اجتماعی کودکان چیست؟
- [سایر] کلیدهای والدین برای تربیت موفق کودکان چیست؟
- [آیت الله مظاهری] درختها در دست کسی که آنها را آبیاری و تربیت میکند امانت است و اگر تلف شود ضامن نیست، ولی اگر در تربیت و آبیاری آنها کوتاهی کند و یا به شرایطی که گفته شد عمل نکرده باشد ضامن است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی که تربیت درختها به او واگذار شده بمیرد، چنانچه در عقد شرط نکرده باشند که خودش آنها را تربیت کند ورثهاش به جای او هستند و چنانچه خودشان عمل را انجام ندهند واجیر هم نگیرند، حاکم شرع از مال میّت اجیر میگیرد، وحاصل را بین ورثه میّت ومالک قسمت میکند، و اگر شرط کرده باشند که خود او درختها را تربیت نماید، پس اگر قرار گذاشتهاند که به دیگری واگذار نکند، با مردن او معامله به هم میخورد، و اگر قرار نگذاشتهاند مالک میتواند عقد را به هم بزند یا راضی شود که ورثه او یا کسی که آنها اجیرش میکنند درختها را تربیت نمایند.
- [آیت الله مظاهری] دو نفری که مساقات کردهاند اگر بفهمند که معامله مساقات باطل است، پس اگر درختها مال صاحب زمین بوده، بعد از تربیت هم مال اوست و باید مزد کسی که آنها را تربیت کرده بدهد، و اگر مال کسی بوده که آنها را تربیت کرده بعد از تربیت هم مال اوست و میتواند آنها را بکند، ولی باید گودالهایی را که به واسطه کندن درختها پیدا شده پر کند و اجاره زمین را از روزی که درختها را کاشته به صاحب زمین بدهد، ولی صاحب زمین نمیتواند او را مجبور نماید که درختها را بکند و فقط میتواند اجاره زمین را بگیرد.
- [امام خمینی] اگر کسی که تربیت درختها به او واگذار شده بمیرد چنانچه در عقد شرط نکرده باشند که خودش آنها را تربیت کند، ورثهاش به جای او هستند، و چنانچه خودشان عمل را انجام ندهند و اجیر هم نگیرند، حاکم شرع از مال میت اجیر میگیرد و حاصل را بین ورثه میت و مالک قسمت میکند و اگر شرط کرده باشند که خود او درختها را تربیت نماید، پس اگر قرار گذاشتهاند که به دیگری واگذار نکند، با مردن او معامله به هم میخورد، و اگر قرار نگذاشتهاند مالک میتواند عقد را به هم بزند، یا راضی شود که ورثه او یا کسی که آنها اجیرش میکنند، درختها را تربیت نماید.
- [آیت الله مظاهری] اگر بعد از قرارداد مساقات، مالک یا کسی که تربیت درختها به او واگذار شده بمیرد، مساقات به هم نمیخورد و به وارث منتقل میشود، ولی اگر کسی که تربیت درختها به او واگذار شده بمیرد و شرط کرده باشند که خودش آنها را تربیت کند، مساقات به هم میخورد و باید سهم او را به ورثهاش بدهند و اگر حقوق دیگری هم داشته، ورثه او ارث میبرند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر کسی که تربیت درختها به او واگذار شده بمیرد چنانچه در عقد شرط نکرده باشند که خودش انها را تربیت کند ورثه اش به جای او هستند و اگر خودشان عمل را انجام ندهند و اجیر هم نگیرند حاکم شرع از مال میت اجیر می گیرد و حاصل را بین ورثه میت و مالک قسمت می کند و اگر قرارداد کرده باشند که خود او درختها را تربیت کند با مردن او معامله به هم می خورد
- [آیت الله سیستانی] اگر کسی که تربیت درختها به او واگذار شده بمیرد ، چنانچه در قرارداد قید و شرط نکرده باشند که خودش آنها را تربیت کند ، و رثهاش به جای او هستند ؛ وچنانچه خودشان عمل را انجام ندهند و اجیر هم نگیرند ، حاکم شرع از مال میّت اجیر میگیرد ، و حاصل را بین و رثه میّت و مالک قسمت میکند ، و اگر در معامله قید کرده باشند که خود او درختها را تربیت نماید ، با مردن او معامله بهم میخورد .
- [آیت الله خوئی] اگر کسی که تربیت درختها به او واگذار شده بمیرد، چنانچه در عقد شرط نکرده باشند که خودش آنها را تربیت کند، ورثهاش بهجای او هستند و چنانچه خودشان عمل را انجام ندهند و اجیر هم نگیرند حاکم شرع از مال میت اجیر میگیرد و حاصل را بین ورث میت و مالک قسمت میکند و اگر قرارداد کرده باشند که خود او درختها را تربیت نماید، با مردن او معامله به هم میخورد.
- [آیت الله بروجردی] اگر کسی که تربیت درختها به او واگذار شده بمیرد، چنانچه در عقد شرط نکرده باشند که خودش آنها را تربیت کند، ورثهاش به جای او هستند و چنانچه خودشان عمل را انجام ندهند و اجیر هم نگیرند، حاکم شرع از مال میت اجیر میگیرد و حاصل را بین ورثه میت و مالک قسمت میکند و اگر شرط کرده باشند که خود او درختها را تربیت نماید، پس اگر قرار گذاشتهاند که به دیگری واگذار نکند، با مردن او معامله به هم میخورد و اگر قرار نگذاشتهاند، مالک میتواند عقد را به هم بزند، یا راضی شود که ورثهی او، یا کسی که آنها اجیرش میکنند درختها را تربیت نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کسی که تربیت درختها به او واگذار شده بمیرد چنانچه شرط نکرده باشند که خودش آنها را تربیت کند ورثهاش به جای او هستند و چنانچه خودشان عمل را انجام ندهند و اجیر هم نگیرند، حاکم شرع از مال میّت اجیر میگیرد و حاصل را بین ورثه میّت و مالک قسمت میکند ولی اگر قرارداد کرده باشند که خود او درختها را تربیت نماید، به گونهای که به تربیت درختها توسّط شخص دیگر اصلاً رضایت ندارد، با مردن او معامله به هم میخورد و اگر برای کسی حقّ به هم زدن معامله را در صورت مرگ تربیتکننده درخت قرار داده باشد، وی میتواند بر طبق حقّ خود معامله را به هم بزند.