روحیة بهتر داشتن در زندگی ناشی از درونی شاد و خاطری آرام است و به میزانی که از اندوه و حزن در امور دنیا فاصله بگیرد و اعتماد به نفس داشته باشد و اتکال به قدرت لایزال الهی بنماید روحیة برتری خواهد داشت، و اما این شادی و آرامش خاطر از چه راهی بدست میآید باید گفت: شادی به تعبیر یکی از دانشمندان یک حس درونی است و به مفهوم آرامش، خشنودی، مسرت و آسودگی خاطر است. او همچنین میگوید: شادی از نگرش به جهان پیرامون ما و باورها و نظریات اساسی ما در خصوص زندگی پدید میآید. و گسترش شناخت ما از قادر متعال، مهربان و یاریرسان، در شادی درونی و عمیق ما نقش مهمی ایفا میکند، وقتی به جای ایمان به افراد و موقعیتهای بیرونی، به معنویت خود و ارتباطمان با قادر متعال ایمان داشته باشیم، تمامی عوامل لازم برای شاد بودن در درون ما مهیا خواهد بود،..." (1) بنابراین روحیه با نشاط و شاد را نباید از امور خارجی زودگذر طلب کرد، واقعیت این است که چنین آرامشی از اعتقاد و باور به پروردگاری که متصف به اسماء و صفات حسنی است و رضایت به آنچه او مقدر فرموده بدست میآید، چنانچه حضرت امام خمینی( در اربعین حدیث آوردهاند: "روح و راحت را حق تعالی در یقین و رضا قرار داده و حزن و هم را در شک و سخط، و این بمقتضای قسط و عدل است." و در جای دیگر گفتهاند: "معلوم است کسی که توجه قلبش به آخرت باشد به امور دنیا و کارهای صعب او (که علت اصلی حزن و اندوه ما همین امر است) در نظرش حقیر و سهل شود و این دنیا را عبورگاه خود و دار التربیة خود داند و به هیچیک از سختی و خوشی آن اعتنا نکند." و نیز میفرماید: "مؤمن خوف و حزنی ندارد جزء از مبدأ متعال و مرجع" بنابراین منشاء عدم نشاط در زندگی، عدم تقویت باورهای اعتقادی و یا تعلق بدنیا است که هر چه آن ایمان تقویت و این تعلق کم گردد، زمینه آرامش خاطر و بدست آوردن روحیة نشاط در آدمی رونق مییابد. استاد شجاعی در کتاب مقالات ج 2 آوردهاند: "حزن و اندوه برای دنیا و امور دنیوی از تعلق بدنیا و امور آن سرچشمه میگیرد، وقتی انسان بدنیا و وسائل آن تعلق قلبی داشت و به آنها اهتمام ورزید، هر اندازه تعلق وی شدید باشد، به همان اندازه هم و اندوه او در فقدانها و تغییرها و تبدیلها شدیدتر خواهد بود و بعکس هر چه تعلق وی ضعیف و کم باشد، حزن و اندوه وی هم ضعیف و کم میباشد و اگر آزاد از تعلق باشد- حزن و اندوه به او راه نخواهد یافت." در کنار این اصل مهم باید سستی و کسالت را از خود دور کرد که آفتی بس بزرگ و یکی از موانع مهم روحیه نشاط است و اسلام از آدمی خواسته که همواره با مجاهدت و مراقبت خود را از سستی و کسالت حفظ کند که امام صادق( علیه السلام) فرمودند: "الکسل یضر بالدین و الدنیا."
روحیة بهتر داشتن در زندگی ناشی از درونی شاد و خاطری آرام است و به میزانی که از اندوه و حزن در امور دنیا فاصله بگیرد و اعتماد به نفس داشته باشد و اتکال به قدرت لایزال الهی بنماید روحیة برتری خواهد داشت، و اما این شادی و آرامش خاطر از چه راهی بدست میآید باید گفت:
شادی به تعبیر یکی از دانشمندان یک حس درونی است و به مفهوم آرامش، خشنودی، مسرت و آسودگی خاطر است. او همچنین میگوید: شادی از نگرش به جهان پیرامون ما و باورها و نظریات اساسی ما در خصوص زندگی پدید میآید. و گسترش شناخت ما از قادر متعال، مهربان و یاریرسان، در شادی درونی و عمیق ما نقش مهمی ایفا میکند، وقتی به جای ایمان به افراد و موقعیتهای بیرونی، به معنویت خود و ارتباطمان با قادر متعال ایمان داشته باشیم، تمامی عوامل لازم برای شاد بودن در درون ما مهیا خواهد بود،..." (1) بنابراین روحیه با نشاط و شاد را نباید از امور خارجی زودگذر طلب کرد، واقعیت این است که چنین آرامشی از اعتقاد و باور به پروردگاری که متصف به اسماء و صفات حسنی است و رضایت به آنچه او مقدر فرموده بدست میآید، چنانچه حضرت امام خمینی( در اربعین حدیث آوردهاند: "روح و راحت را حق تعالی در یقین و رضا قرار داده و حزن و هم را در شک و سخط، و این بمقتضای قسط و عدل است." و در جای دیگر گفتهاند: "معلوم است کسی که توجه قلبش به آخرت باشد به امور دنیا و کارهای صعب او (که علت اصلی حزن و اندوه ما همین امر است) در نظرش حقیر و سهل شود و این دنیا را عبورگاه خود و دار التربیة خود داند و به هیچیک از سختی و خوشی آن اعتنا نکند." و نیز میفرماید: "مؤمن خوف و حزنی ندارد جزء از مبدأ متعال و مرجع"
بنابراین منشاء عدم نشاط در زندگی، عدم تقویت باورهای اعتقادی و یا تعلق بدنیا است که هر چه آن ایمان تقویت و این تعلق کم گردد، زمینه آرامش خاطر و بدست آوردن روحیة نشاط در آدمی رونق مییابد.
استاد شجاعی در کتاب مقالات ج 2 آوردهاند: "حزن و اندوه برای دنیا و امور دنیوی از تعلق بدنیا و امور آن سرچشمه میگیرد، وقتی انسان بدنیا و وسائل آن تعلق قلبی داشت و به آنها اهتمام ورزید، هر اندازه تعلق وی شدید باشد، به همان اندازه هم و اندوه او در فقدانها و تغییرها و تبدیلها شدیدتر خواهد بود و بعکس هر چه تعلق وی ضعیف و کم باشد، حزن و اندوه وی هم ضعیف و کم میباشد و اگر آزاد از تعلق باشد- حزن و اندوه به او راه نخواهد یافت."
در کنار این اصل مهم باید سستی و کسالت را از خود دور کرد که آفتی بس بزرگ و یکی از موانع مهم روحیه نشاط است و اسلام از آدمی خواسته که همواره با مجاهدت و مراقبت خود را از سستی و کسالت حفظ کند که امام صادق( علیه السلام) فرمودند: "الکسل یضر بالدین و الدنیا."
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا میتوان با حفظ حجاب اسلامی از لباسهای دارای رنگ شاد استفاده نمود؟
- [سایر] چگونه شاد زندگی کنیم؟
- [سایر] چگونه شاد باشیم؟
- [سایر] آِیا اشکال دارد کتابی در مورد روحیات زنها به مردان بدهیم که بخوانند ؟ یا بهتر است خودم از روحیه عام خانمها و روحیه خاص خودم بگویم .
- [سایر] شاد کردن یتیمان چه پاداشی دارد؟
- [سایر] چگونه محیطی شاد برای همسرم ایجاد نمایم؟
- [سایر] چه روشهایی برای کنترل کودکان بیش فعال وجود دارد؟
- [سایر] شوهر من به شدت عاطفی است و گریه می کند و روحیه زنانه دارد . آیا ممکن است این روحیه در زندگی ، مشکل ایجاد کند ؟
- [سایر] برای ایجاد روحیه امید در خود, باید چه کار کرد؟
- [سایر] برای ایجاد روحیه امید در خود، باید چه کار کرد؟
- [آیت الله مظاهری] در احکام خرید و فروش گفته شد که دریازده مورد میتوان معامله را فسخ کرد، در تمام این یازده مورد صلح را نیز میتوان فسخ کرد مگر در مورد خیار مجلس و خیار حیوان و خیار تأخیر.
- [آیت الله مظاهری] در احکام خرید و فروش گفته شد که در یازده مورد میتوان معامله را فسخ کرد، در تمام آن یازده مورد، اجاره را نیز میتوان فسخ کرد مگر در مورد خیار مجلس و خیار حیوان و خیار تأخیر.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی نباشد که بتواند ایستاده نماز میّت را بخواند، میتوان نشسته بر او نماز خواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] به کسی که نمیدانیم فقیر است یا نه ولی قبلاً فقیر بوده، میتوان زکات داد.
- [آیت الله اردبیلی] آخرین وقتی که میتوان برای روزه رمضان و یا هر روزه واجب معیّن دیگر نیّت نمود، هنگام اذان صبح است.
- [آیت الله مظاهری] میّت را میتوان به جای دفن در بنا یا تابوت گذاشت گرچه دفن او در زمین بهتر است.
- [آیت الله اردبیلی] به سیّدی که عادل نیست میتوان خُمس داد، ولی به سیّدی که دوازده امامی نیست، نباید خُمس بدهند.
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که باغ دارای انواع درختان میوه باشد، میتوان برای هر نوع، سهمیهای مخصوص نوع خود قرارداد کرد.
- [آیت الله اردبیلی] بدهی مدّتدار را میتوان با رضایت دو طرف و با کم کردن مقداری از آن، زودتر پرداخت نمود.
- [آیت الله مظاهری] هر چیزی را که مالیّت داشته باشد میتوان مهر قرار داد، کم باشد یا زیاد، عین باشد یا منفعت، حتّی تعلیم قرآن و یا صنعت دیگری را هم میتوان مهر قرار داد، و در عقد دائم خوب است بیشتر از مهر السّنه حضرت زهرا علیها السلام (پانصد درهم) نباشد که تقریباً دویست و شصت مثقال نقره میشود.